Gio vin PHAN TH KIM THANH Phn bit

Giáo viên: PHAN THỊ KIM THANH

? Phân biệt tuyến nội tiết với tuyến ngoại tiết? ? Nêu tính chất và vai trò của hoocmôn?

TIẾT 59: BÀI 56 TUYẾN YÊN TUYẾN GIÁP

NỘI DUNG: I. Tuyến yên II. Tuyến giáp

Quan sát tranh, nghiên cứu nội dung thông tin SGK và trả lời câu hỏi:

- Nêu vị trí và hình dạng của tuyến yên? Vùng dưới đồi ( thuộc não trung gian) Hình bầu dục, nhỏ bằng hạt đậu.

Thuỳ giữa Thuỳ trước Nêu cấu tạo của tuyến yên? Thuỳ sau

Thùy trước tuyến yên Tiết sữa (tạo sữa) Kích tố tuyến sữa Tăng trưởng cơ thể Kích tố tăng trưởng Gan Tuyến sữa Hệ cơ xương (thông qua gan) Kích tố tuyến giáp Tiết hoocmôn Tirôxin (TH ) Kích tố vỏ tuyến trên thận Tuyến giáp Điều hòa hoạt động sinh dục trao đổi đường, chất khoáng Tuyến trên thận Tinh hoàn Nam: sinh tinh, tiết testôstêron Kích tố thể vàng Kích tố nang trứng Buồng trứng Nữ : Phát triển bao noãn, tiết ơstrôgen, rụng trứng, tạo và duy trì thể vàng

Thùy sau tuyến yên i ống đá h c ố t Kích ạt (ADH) h tháo n Ôxitôxin (OT) Giữ nước Thận (chống đái tháo nhạt) Co bóp tử cung lúc đẻ Dạ con Tuyến sữa Tiết sữa

- Vị trí: Nằm ở vùng dưới đồi. Hình bầu dục, nhỏ bằng hạt đậu. - Cấu tạo gồm: + Thùy trước: tiết các hoocmôn: FSH, LH, ACTH, TSH, PRL, GH. + Thùy giữa: chỉ phát triển ở trẻ nhỏ. + Thùy sau: tiết các hoocmôn: ADH, OT.

* Nêu chức năng chung của tuyến yên? - Chức năng của tuyến yên: + Điều khiển nhiều tuyến nội tiết khác + Ảnh hưởng đến sự tăng trưởng của cơ thể + Điều hòa nước, co bóp tử cung * Hãy cho biết hoạt động của tuyến yên chịu sự điều khiển hệcủa cơ quan + Hoạtcủa động tuyếnnào? yên chịu sự chỉ điều khiển trực tiếp hoặc gián tiếp của hệ thần kinh. - Tuyến tuyến quan nhấtnội vì: tiết hoocmon ? Vìyên saolànói tuyến yêntrọng là tuyến quan chỉ đạo hầunhất? hết các tuyến nội tiết khác, ảnh hưởng trọng đến sự tăng trưởng của cơ thể, trao đổi chất đường, khoáng và co thắt cơ trơn.

Giải thích nguyên nhân các hiện tượng bệnh lí trên?

Tuyến yên tiết nhiều hoocmôn tăng trưởng(GH) hơn mức bình thường gây bệnh “khổng lồ” - Sự rối loạn của tuyến yên dẫn đến bệnh lí của cơ thể. Tuyến yên tiết ít hoocmôn tăng trưởng(GH) hơn mức bình thường gây bệnh lùn

* Một số hình ảnh người bị ưu năng tuyến yên gây tiết nhiều GH

II. TUYẾN GIÁP Tuyến giáp Nặng khoảng 20 -25 (g)

- vị trí: nằm dưới sụn giáp - Cấu tạo gồm: + tế bào tuyến + nang tuyến -Chức năng: + Tiết hoocmôn Tirôxin (thành phần có Iốt) ảnh hưởng trao đổi và chuyển hóa các chất ở tế bào. + Tiết hoocmôn Canxitônin cùng với tuyến cận giáp điều hòa canxi và phốt pho trong máu Tuyến giáp Tuyến cận giáp

Tuyến giáp tiết nhiều hay ít hoocmôn hơn mức bình thường sẽ dẫn đến hậu quả gì? Tuyến giáp tiết nhiều hay ít hoocmôn hơn mức bình thường sẽ dẫn đến bệnh lí của cơ thể Bệnh Bazơđô Nguyên nhân Hậu quả -Tuyến giáp tiết nhiều hoocmôn (do tuyến hoạt động mạnh) Bệnh bướu cổ Tuyến giáp tiết ít hooc môn tirôxin ( do thiếu ốt) - Tăng cường trao đổi chất. - Gây phình đại tuyến. - Tăng tiêu dùng oxi, nhịp tim tăng. -Trẻ chậm lớn, trí não kém phát triển. - Người bệnh luôn hồi hộp, căng thẳng, mất ngủ, sút cân nhanh, gây lồi mắt. - Người lớn hoạt động thần kinh giảm sút, trí nhớ kém.

BỆNH BƯỚU CỔ BỆNH BAZƠĐÔ

BỆNH BƯỚU CỔ Béo phì do rối loạn tuyến giáp BỆNH BƯỚU CỔ BỆNH BAZƠĐÔ

Số người mắc bướu cổ do thiếu Iốt trên thế giới hiện nay: - Châu Á : 750 triệu. - Châu Phi : 230 triệu. -Châu Mỹ La Tinh : 60 triệu. - Công đồng châu u rất ít 20 -30 triệu. -Việt Nam khoảng 1, 7 triệu người. ( Các cụm dân cư miền núi chiếm 35% )

* Vậy muốn phòng bệnh bướu cổ và bệnh Bazađô các em phải làm gì? - Trong khẩu phần ăn hàng ngày cần dùng muối iốt bổ sung. Ốc biển Cá biển Rau câu biển

Nhu cầu I-ốt của con người Bản thân em cần có trách nhiệm gì? Cuộc vận động “toàn dân dùng muối Iôt” có ý nghĩa gì ? Dùng muối iốt để ngừa bệnh bướu cổ

KIỂM TRA ĐÁNH GIÁ Hãy chọn câu trả lời đúng: Câu 1/ Tuyến nào sau đây là tuyến nội tiết: a. Tuyến nước bọt Sai ! b. Tuyến yên Đúng Sai ! c. Tuyến mồ hôi d. Cả 3 câu trên đều sai Câu 2/ Tuyến nào vừa làm nhiệm vụ nội tiết vừa làm nhiệm vụ ngoại tiết: Sai ! Đúng a. Tuyến tuỵ c. Tuyến nhờn Sai ! b. Tuyến yên d. Tất cả đều sai Câu 3/ Chất tiết từ các tuyến nội tiết được gọi là: Đúng Sai ! b. Hoócmôn a. Dịch Sai! d. Prôtêin Sai ! c. Men Sai !

Câu 4. Tuyến giáp có những tác động nào đối với cơ thể? a. Kích thích quá trình dị hóa ở tế bào dẫn đến sự sinh nhiệt của cơ thể. b. Điều hòa sự sinh trưởng và phát triển của cơ thể. c. Hoạt động không bình thường của tuyến giáp dẫn đến cơ thể bị bệnh bướu cổ. d. Cả a, b, c

Câu 5 : Trong các tuyến nội tiết sau, tuyến nào quan trọng nhất ? A. Tuyến yên B. Tuyến giáp C. Tuyến tụy D. Tuyến trên thận

Hướng dẫn về nhà • - Học bài, làm bài tập SGK • - Đọc mục em có biết SGK T 178 • - Nghiên cứu trước bài 57: tuyến tụy và tuyến trên thận • - Tìm hiểu một số thông tin về bệnh tiểu đường và chứng hạ đường huyết.