GII THIU S theo di sc khe B
GIỚI THIỆU Sổ theo dõi sức khỏe Bà mẹ - Trẻ em, Kinh nghiệm từ các nước trên Thế giới và tại Việt Nam
Nội dung trình bày 1. Giới thiệu về Sổ 2. Kinh nghiệm sử dụng Sổ TDSKBMTE tại Nhật Bản và trên thế giới 3. Thực trạng triển khai Sổ TDSKBMTE của Việt Nam
Giới thiệu Sổ TDSKBMTE • Sổ TDSKBMTE dùng để theo dõi sức khỏe bà mẹ khi mang thai, trong đẻ, sau đẻ và theo dõi sức khỏe em bé từ khi trong bụng mẹ đến khi trẻ được 6 tuổi. • Với cán bộ y tế: Là công cụ theo dõi, chăm sóc liên tục và tư vấn về SKBMTE. • Trong Sổ có: + Trang dành cho bà mẹ/ gia đình và cán bộ Y tế ghi chép. + Các ô màu trắng, vàng để tự theo dõi tình trạng sức khỏe bình thường hoặc có dấu hiệu bất thường.
Sử dụng Sổ theo dõi sức khỏe Bà mẹ và Trẻ em trên thế giới
Tỷ suất tử vong TE<1 tuổi ở Nhật Bản Nguồn: Bộ Y tế, Lao động, Phúc lợi Nhật Bản
Vì sao tử vong TE ở Nhật thấp? 1. Không có chênh lệch lớn về kinh tế xã hội 2. Bảo hiểm y tế toàn dân 3. Sổ theo dõi SKBMTE 4. Sàng lọc và khám sức khỏe định kỳ toàn dân 5. Tập trung ưu tiên cho chăm sóc trẻ em Nguồn: Y tế và phúc lợi cho các hộ gia đình trong thế kỷ 21, Kiely M, Wallace HM, Nakamura Y et. al. , Jones and Bartlett Pub. , 1999
Quá trình phát triển Sổ TDSKBMTE ở Nhật Bản – 1942 Sổ theo dõi thai nghén – 1947 Luật phúc lợi trẻ em – 1948 Sổ BMTE (Boshi-Techo) (20 trang) – 1966 Luật sức khỏe BMTE – 1970 Sổ TDSKBMTE – 1996 Cập nhật Sổ TDSKBMTE (49 trang bản chuẩn) Bìa Sổ BMTE năm 1948
Tham gia của các cơ quan Bộ Sức khỏe – Lao động và Phúc lợi - Chỉnh sửa nội dung Sổ 5 năm/1 lần - Biên tập những nội dung cơ bản Chính quyền địa phương - Huy động kinh phí - Phát triển thêm những nội dung phù hợp địa phương Các cán bộ y tế - Sử dụng Sổ ở các cơ sở làm việc Gia đình (bố mẹ) - Ghi chép vào Sổ - Luôn đem theo Sổ khi đi khám thai, sinh đẻ, kiểm tra sức khỏe, tiêm chủng và khám bệnh.
Lớp học cho bà mẹ mang thai
Sổ theo dõi sức khỏe Bà mẹ Trẻ em trên thế giới
Palestine Timor-Leste
Bang Utah (Mỹ) Lào
INDONESIA
Hội nghị lần thứ 10 tại Tokyo – Nhật bản về sử dụng SỔ SKBMTE: - 38 nước tham gia - Thông điệp: Không để bà mẹ, trẻ em, gia đình và dân tộc nào lại phía sau
Kinh nghiệm từ các nước trên Thế giới
Tuyên ngôn Tokyo • Là một công cụ được sử dụng để cải thiện sức khỏe bà mẹ, trẻ sơ sinh, trẻ em và vị thành niên thúc đẩy quá trình đạt mục tiêu hậu Thiên niên kỷ trong toàn thế giới. • Thúc đẩy tiếp cận chăm sóc liên tục, đặc biệt là 1000 ngày đầu tiên trong cuộc đời người.
Tuyên ngôn Tokyo • Thúc đẩy sự chia sẻ thông tin về chăm sóc sức khỏe: o Nhân viên y tế và gia đình o Các thành viên trong gia đình o Giữa cộng đồng • Là biểu tượng gắn bó giữa cha mẹ và con, hướng tới một xã hội gần gũi, thân thiện và công bằng.
Tuyên ngôn Tokyo • Nâng cao nhận thức và thực hành chăm sóc sức khỏe tại gia đình và cộng đồng, giúp phát hiện sớm: - Có vấn đề đặc biệt về sức khỏe - Bệnh rối nhiễm tâm trí - Khuyết tật
Hướng triển khai mới • Sử dụng công nghệ internet: kết nối và lưu giữ số liệu tại máy chủ, làm cơ sở bệnh án điện tử trong tương lai.
Tại Việt Nam
Tại Việt Nam • Tại Bến Tre: Năm 1998 do Quỹ hỗ trợ khuyết tật Việt Nam. Nhật Bản( 7 xã). • Tại Hà Giang: 6/2009, Tài trợ của Quĩ Toyota và hỗ trợ kỹ thuật của trường Đại học Osaka, Nhật bản, Sổ theo dõi Sức khỏe Bà mẹ - Trẻ em được triển khai thí điểm trên toàn bộ 195 xã. • Thành công tại Hà giang, Bến Tre là tiền đề và kinh nghiệm quí báu cho giai đoạn thí điểm tại 4 tỉnh Điện biên, Hòa bình, Thanh hóa và An giang do Tổ chức JICA hỗ trợ ( 2011 -2014). • Từ năm 2015 đến nay: Khoảng 30 tỉnh triển khai Sổ (EU, XHH, KP địa phương).
2016 tại Hà Giang by Akemi BANDO
Chẩn đoán bại não vào 9 tháng tuổi by Akemi BANDO
Nội dung, bố cục A. B. C. D. Hướng dẫn sử dụng Sổ TD SKBMTE Thông điệp Thông tin về gia đình Nội dung chính: 1. 2. 3. 4. 5. Thông tin cơ bản Chăm sóc thai nghén Chăm sóc trong đẻ, sau đẻ và chăm sóc SS Chăm sóc sức khỏe trẻ em Thông tin dành cho gia đình
Nội dung, bố cục § Đặc điểm: ô màu vàng và ô màu trắng § Ai là người sử dụng? o Phụ nữ mang thai, bà mẹ và gia đình o Cán bộ y tế
Lợi ích của Sổ • Chăm sóc liên tục và có hệ thống tại các cơ sở chăm sóc SKBMTE của địa phương về sức khỏe phụ nữ trong thời kỳ mang thai đến khi sinh đẻ và sau đẻ. • Theo dõi liên tục tình trạng phát triển của trẻ nhỏ, kịp thời có can thiệp dự phòng cần thiết đối với trẻ nhỏ. • Giúp thống kê báo chính xác. • Giảm bớt gánh nặng cho CBYT cơ sở khi có thể bỏ được một số giấy tờ trùng lắp (Phiếu theo dõi thai hoặc Phiếu khám thai, Phiếu tiêm chủng, Biểu đồ tăng trưởng…)
Lợi ích… • Tự chăm sóc: Công cụ giúp bà mẹ tự theo dõi - chăm sóc sức khỏe bản thân khi mang thai, theo dõi - chăm sóc trẻ từ khi sinh ra đến 6 tuổi tại nhà. • Tài liệu tham khảo: Sử dụng tại các cơ sở y tế bao gồm TYT xã, bệnh viện, cơ sở y tế tư nhân.
Lợi ích… Sử dụng Sổ góp phần: • Nâng cao nhận thức, hành vi của người dân trong việc tự chăm sóc sức khỏe bà mẹ mang thai; trẻ em <6 tuổi. • Nâng cao năng lực cho cán bộ y tế cả ở cộng đồng lẫn bệnh viện, qua đó góp phần tăng cường hệ thống y tế, nâng cao chất lượng chăm sóc sức khỏe bà mẹ, trẻ em.
Định hướng triển khai Sổ tại VN 1. Quan điểm của Bộ Y tế: Xác định Sổ TDSKBMTE là công cụ theo dõi SKBMTE góp phần thiết thực vào việc cải thiện SKBMTE, đã được thí điểm thành công tại VN và cần nhân rộng sử dụng sổ trên toàn quốc. 2. Mục tiêu: - Từng bước mở rộng triển khai Sử dụng STDSKBMTE, phấn đấu đến năm 2020 Sổ sẽ được triển khai trên toàn quốc. - Thay đổi kiến thức, thái độ hành vi trong chăm sóc sức khỏe bà mẹ, trẻ em của người dân và cán bộ y tế tại địa bàn can thiệp nhằm góp phần tăng cường năng lực của hệ thống y tế thông qua sử dụng Sổ.
Điều kiện triển khai thành công • Văn bản pháp qui • Cam kết hỗ trợ của lãnh đạo địa phương • Sự nỗ lực của hệ thống y tế • Phối hợp với các ban ngành, đối tác • Sự tham gia của người được thụ hưởng.
- Trên cơ sở kết quả triển khai thí điểm sổ TDSKBMTE, tháng 8/2015, Bộ Y tế đã tổ chức Hội thảo chia sẻ kết quả triển khai sử dụng sổ TDSKBMTE do Bộ trưởng Bộ Y tế và Thứ trưởng phụ trách lĩnh vực chủ trì (với sự tham dự của các Vụ/Cục thuộc Bộ Y tế, Lãnh đạo UBND và Sở Y tế của 22 tỉnh/thành phố). - Tại Hội thảo, các đại biểu tham dự đánh giá cao về tính nhân văn, khoa học cũng như hiệu quả của Sổ TDSKBMTE và mong muốn việc mở rộng triển khai nhân rộng sổ.
Vụ Sức khỏe Bà mẹ Trẻ em, Bộ Y tế: - Tạo cơ sở pháp quy cho Sổ ( Xây dựng Thông tư…) - Đưa vào HDQG: Bài hướng dẫn khám sức khỏe định kỳ: Công cụ hỗ trợ (Sổ TDSKBMTE); Bài quản lý thai: Sổ hoặc phiếu khám thai - Hỗ trợ, hướng dẫn các tỉnh quy trình triển khai; - Đào tạo giảng viên tuyến tỉnh và hỗ trợ đào tạo tuyến huyện, xã; - Hướng dẫn và giám sát hoạt động tại tỉnh; - Xây dựng tài liệu truyền thông mẫu để cấp phát cho các địa phương. - Sửa Sổ; Thiết kế Website riêng cho Sổ… - Tiếp tục phối hợp với JICA, các TCQT khác, các doanh nghiệp huy động mọi nguồn lực để hỗ trợ địa phương trong việc triển khai Sổ.
Còn các địa phương ? Ngày 21/01/2016 Bộ Y tế có công văn số 381/BYT-BM-TE mở rộng triển khai áp dụng sổ TDSKBMTB trên phạm vi toàn quốc
TẠI TỈNH THỪA THIÊN HUẾ Ngày 9/2/2016 UBND tỉnh có công văn số 711/UBND – YT chỉ đạo triển khai sổ theo dõi sức khỏe bà mẹ trẻ em tại tỉnh nhà. Ngày 24/2/2016 Sở Y tế có công văn số 325/SYT–NVY, Giao cho Trung tâm CSSKSS làm đầu mối phối hợp với các đơn vị liên quan để lập kế hoạch và tổ chức triển khai áp dụng sổ theo dỏi sức khỏe BMTE trên toàn tỉnh
Hai câu chuyện về sử dụng sổ theo dõi sức khỏe Bà mẹ - Trẻ em Câu chuyện 1: Tại Nhật Bản Hôm nay là 68 ngày sau khi thảm họa. Chào bạn! Tôi muốn chia sẻ với các bạn về câu chuyện của chúng tôi. Đó là một phép lạ! Chúng tôi đã nhận được thư của cảnh sát thị trấn Minami-san-Riku nói về con gái của chúng tôi 2 tuổi. Họ nói rằng đang giữ một cái gì đó cho con gái của chúng tôi và yêu cầu chúng tôi đến nhận lại nó. Vào lúc 14 h 46 của ngày 11 tháng 3 năm 2011. Nhà của chúng tôi đã hoàn toàn bị phá hủy bởi trận động đất và sóng thần. Chúng tôi chỉ tìm thấy vài hình ảnh điện tử còn lại. Và tôi đã từ bỏ "nó" sau khi tôi đã tìm kiếm cho "nó" trong thời gian dài. Chúng tôi đã đi đến cảnh sát để chọn một cái gì đó theo hướng dẫn của họ. Có cuốn sổ theo dõi sức khỏe BMTE trong túi nhựa. Lực lượng tự vệ đã tìm thấy nó sau hai tháng của thảm họa, và trả lại cho chúng tôi. Chúng tôi cảm ơn tất cả những ai đã giúp điều này xảy ra với chúng tôi. "
Câu chuyện 2: Tại Việt Nam Trước đây, khi sinh con đầu lòng, không có cuốn Sổ theo dõi sức khỏe bà mẹ và trẻ em nên giờ tôi chẳng thể nào nhớ được cháu sinh ngày nào. Nhưng khi mang thai cháu thứ hai (năm 2009), tôi đã được nhân viên y tế thôn bản tư vấn đến khám thai ở trạm y tế để được phát sổ theo dỏi sức khỏe BMTE, chị Thào Thị Se, 28 tuổi, dân tộc Mông, xã Phố Cáo, huyện Đồng Văn, tỉnh Hà Giang cho biết. Chị Se tâm sự, hiện nay cháu thứ 2 của chị đã được hơn 1 tuổi, phát triển rất tốt. Cháu bé cũng ít ốm đau vì đã có sổ theo dỏi sức khỏe BMTE “nhắc nhở” lịch tiêm chủng và hướng dẫn những cách chăm sóc trẻ cơ bản như xử trí khi trẻ bị sốt, tiêu chảy tại nhà, viêm đường hô hấp trên… “Cháu có vấn đề gì về sức khỏe, tôi lại tới xin tư vấn của bác sĩ tại trạm y tế. Đến nay, tôi vẫn thường cùng chồng theo dõi sự phát triển của con bằng cách đánh dấu, ghi chép vào trong sổ theo từng tháng”, chị Se hồ hởi nói. ( Trích bài trên báo Tin tức số 21/03/2011)
Mời bạn hãy kết bạn và chia sẻ thông tin với Fb Sổ: MCH Handbook Vietnam - Sổ Theo dõi sức khỏe Bà mẹ Trẻ em tại Việt Nam
Xin chân thành cảm ơn!
- Slides: 38