GII PHU TIM B MN GiI PHU SINH

GIẢI PHẪU TIM BỘ MÔN GiẢI PHẪU SINH LÝ

Mục tiêu Mô tả được vị trí của tim trong lồng ngực trên hình vẽ Nêu rõ đươc sự liên quan của các thành phần chính của tim và đối chiếu lên thành ngực Mô tả hình thể trong, ngoài và cấu tạo của tim trên hình vẽ Trình bày được tuần hoàn máu trong và ngoài tim Trình bày được chu kỳ và tiếng tim

Vị trí : Tim nằm trong trung thất giữa của lồng ngực , trên cơ hoành và sau xương ức , giữa hai phổi , hơi lệch sang bên trái

Hình thể ngoài : Đáy tim Mặt ức sườn Mặt hoành Mặt phổi Đỉnh tim

Đáy tim Ứng với mặt sau của 2 tâm nhĩ Giữa 2 tâm nhĩ có rãnh gian nhĩ Bên phải là tâm nhĩ phải : + Trên có tĩnh mạch chủ trên , dưới có tĩnh mạch chủ dưới + Liên quan tới màng phổi phải và dây thần kinh hoành phải Bên trái là tâm nhĩ trái : + Có tĩnh mạch Phổi đổ vào + Liên quan tới thực quản

Đáy tim Tĩnh mạch chủ trên Tâm nhĩ trái Tâm nhĩ phải Tĩnh mạch Phổi Rãnh gian nhĩ Tĩnh mạch chủ dưới

Mặt ức sườn (mặt trước) Liên quan đến xương ức và các sụn sườn từ III đến VI Có rãnh vành ngăn cách giữa tâm nhĩ (trên) và tâm thất (dưới) Phần tâm nhĩ có động mạch lớn che lấp như thân động mạch phổi trái và động mạch chủ phải Phần tâm thất có rãnh gian thất trước chia tâm làm 2 phần

Mặt ức sườn (mặt trước) Động mạch chủ Động mạch phổi Động mạch vành phải Tĩnh mạch tim lớn Đỉnh tim Rãnh gian thất trước Động mạch vành trái

Mặt hoành (mặt dưới) Liên quan đến cơ hoành Có rãnh vành liên tiếp với mặt ức sườn chia tim làm 2 phần : phần sau hẹp là tâm nhĩ và phần trước là tâm thất Có rãnh gian thất sau nối với rãnh gian thất trước tại đỉnh tim

Mặt hoành (mặt dưới) Rãnh vành Rãnh gian thất sau Tĩnh mạch tim giữa Động mạch vành phải

Mặt phổi (mặt trái) Liên quan với phổi và màng phổi trái

Đỉnh tim Nằm sau lồng ngực (khoảng gian sườn V ngay dưới núm vú trái) Bên phải là khuyết đỉnh tim nơi nối giữa 2 rãnh gian thất

Hình thể trong : Tim có 4 buồng : 2 tâm nhĩ và 2 tâm thất ngăn cách bởi các vách + vách nhĩ thất là màng mỏng ngăn cách giữa tâm nhĩ phải và tâm thất trái lệch sang phải + Vách gian nhĩ ngăn cách giữa 2 nhĩ +Vách gian thất ngăn cách 2 thất , lồi sang phải nên tâm thất trái > tâm thất phải

Hình thể trong : Vách gian nhĩ Phần màng vách gian thất Vách nhĩ thất Phần cơ vách gian thất 15

Tâm nhĩ Đặc điểm chung : Thành mỏng hơn tâm thất Có tĩnh mạch đổ vào Thông với tâm thất cùng bên bởi lổ nhĩ thất có van đậy kín

Tâm nhĩ phải Động mạch chủ Tĩnh mạch chủ trên Cơ lược Viền hố bầu dục Van tĩnh mạch chủ dưới Tĩnh mạch chủ dưới Lỗ xoang tĩnh mạch vành

Tâm nhĩ trái Động mạch chủ Tĩnh mạch phổi Van lỗ bầu dục Van nhĩ thất trái Lỗ nhĩ thất trái

Tâm thất : Đặc điểm chung : Thành dày Có động mạch đi ra , có van đậy kín

Tâm thất phải Động mạch phổi Van động mạch phổi Van nhĩ thất phải Lá trước Lá vách Lá sau Cơ nhú

Tâm thất trái Động mạch chủ Van nhĩ thất trái Lá trước Lá sau Cơ nhú

Van tim : Van 2 lá Van 3 lá Van ĐM chủ Van ĐM phổi

Đối chiếu của tim lên lồng ngực Điểm nghe của lỗ ĐM chủ Điểm nghe của lỗ ĐM phổi Lỗ van ĐM chủ Lỗ van ĐM phổi Lỗ van 2 lá Điểm nghe của lỗ nhĩ thất phải Điểm nghe của lỗ nhĩ thất trái Lỗ van 3 lá

CAÁU TAÏO CUÛA TIM : Ngoại tâm mạc ◦ Bao xơ màng ngoài tim : cho các thớ sợi dính vào các cơ quan lân cận : xương ức, cột sống, khí quản, thưc quản… ◦ Thanh mạc: 2 lá Lá thành Thanh dịch làm tim co bóp dễ dàng Lá tạng Cơ tim: cơ kém biệt hoá, có 2 loại thớ: ◦ Thớ riêng cho từng tâm thất hoặc tâm nhĩ ◦ Thớ chung bao trùm thớ riêng Nội tâm mạc: là màng mỏng nhẵn lót mặt trong buồng tim nối tiếp với màng các mạch máu

CAÁU TAÏO CUÛA TIM : Bao xơ màng ngoài tim Lá thành Lá tạng Cơ tim 25

Maïch maùu cuûa tim nhaùnh gian thaát sau ÑM vaønh (T) nhaùnh gian thaát tröôùc + nhaùnh muõ TM cuûa tim: ÑM vaønh (P) ◦ TM tim lôùn ◦ TM tim giöõa ◦ TM tim nhoû ◦ …. .

Maïch maùu cuûa tim Tĩnh mạch tim trước ÑM vaønh traùi Nhaùnh muõ ÑM vaønh phaûi TM tim lôùn Nhaùnh gian thaát tröôùc cuûa ÑM vaønh traùi TM tim giöõa Xoang TM vaønh Nhaùnh gian thaát sau của ĐM vaønh Phải

Hê thống dẫn truyền của tim Nuùt xoang nhó Boù nhó thaát(bó his) Nuùt nhó thaát Tru phải bó nhĩ thất - Nuùt xoang nhó (SA): Naèm ôû thaønh phaûi cuûa taâm nhó phaûi phía ngoaøi loã tónh maïch chuû treân. Là nút tao nhip (70 -80 lần/phút). chi phối bởi tk giao cảm và phó giao cảm (tk x) - Nuùt nhó thaát (AV): Naèm ôû thaønh cuûa taâm nhó phaûi giöõa laù trong cuûa van 3 laù vaø loã xoang tónh maïch vaønh. Cũng có khả năng tao nhip nhưng tốc đô châm hơn (SA). chi phối bởi tk giao cảm và dây x. 29

Hê thống dẫn truyền của tim Truï traùi boù nhó thaát - Boù nhó thaát(bó His) : Taùch ra töø nuùt nhó thaát chaïy heát phaàn maøng cuûa vaùch gian thaát chia ra laøm 2 truï : + Truï phaûi : phaân nhaùnh trong thaønh taâm thaát phaûi. + Truï traùi : chui qua vaùch gian thaát phaân nhaùnh trong thaønh taâm thaát traùi. Caùc truï taän heát ôû chaân caùc cô nhuù. 30

Sư chi phối thần kinh cho tim Thần kinh giao cảm từ hạch cổ và hạch ngực Làm tăng nhịp tim và lực co bóp của tim Thần kinh phó giao cảm ( thần kinh lang thang) Làm giảm nhịp tim và lực co bóp của tim

Tuần hoàn tim:

Tuần hoàn tim: Tuần hoàn bào thai Tuần hoàn trưởng thành

Đường đi dòng máu ở tim TM chủ trên(14) Nhĩ phải (1) Van 3 lá (2) Thất phải(3) TM chủ dưới(14) Van ĐM phổi (4) Thân ĐM phổi () Hệ mao mạch ĐM phổi (6) ĐM chủ(12) Van ĐM chủ(11) Mao mạch Thất trái (10) Van 2 lá (9) Nhĩ trái (8) TM phổi (7)

Dị tật của tim Thông liên nhĩ Thông liên thất

Lượng giá : 1. Hoá baàu duïc : a) Naèm ôû vaùch gian nhó traùi. b) Naèm ôû vaùch gian nhó phaûi. c) Coù lieàm vaùch ôû vaùch gian nhó trái. d) Coù van hoá baàu duïc laø phaàn keùo daøi cuûa van tónh maïch chuû döôùi. Hố bầu dục

Lượng giá : 2. Tuần hoàn máu ở tim, chọn câu đúng nhất : a. Tâm nhĩ trái nhận máu từ tĩnh mach chủ b. Tâm thất trái bơm máu đến động mạch chủ c. Tâm thất phải bơm máu đến động mạch chủ d. Tâm nhĩ phải nhân máu từ tĩnh mạch phổi

Đối chiếu của tim lên lồng ngưc

Tài liệu tham khảo : Bài giảng giải phẫu hoc – tập 2 Giản yếu giải phẫu Atlas netter

Cảm ơn đã chú ý lắng nghe