Gieda energii europejskie dowiadczenia Tim Greenwood Dyrektor ds

Giełda energii – europejskie doświadczenia Tim Greenwood Dyrektor ds. relacji z klientami 30 września 2009 1

EEX w skrócie § European Energy Exchange AG (EEX) jest wiodącą giełdą energii w Europie kontynentalnej, udostępniającą platformy do handlu energią elektryczną, gazem, uprawnieniami do emisji CO 2 i węglem. § Zarówno w przeszłości jak i dziś EEX polega na otwartym modelu biznesowym zapewniającym większą elastyczność, lepszą penetrację rynku oraz większy obrót przez ukierunkowane przedsięwzięcia na nowych obszarach oraz współpracę z innymi spółkami. Dzięki systematycznemu poszerzaniu współpracy EEX przyczynia się znacząco do integracji europejskich rynków energii. § EEX posiada 50% udziałów w paryskim EPEX Spot SE – prowadzącym rynki spot energii elektrycznej w Niemczech, Francji, Austrii i Szwajcarii. Handel instrumentami pochodnymi energii elektrycznej Niemiec i Francji jest prowadzony w spółce zależnej EEX Power Derivatives Gmb. H w Lipsku. § Ponadto EEX umożliwia handel na rynkach spot, derywatami gazu, uprawnieniami do emisji CO 2 oraz produktami finansowymi opartymi na węglu. § W grupie EEX znajduje się również European Commodity Clearing AG (ECC), zapewniający szereg usług rozliczeniowych dla transakcji zawartych na EEX, giełdach partnerskich oraz OTC. 2

Ogółem 241 uczestników rynku z 22 krajów 3 5 3 1 1 5 37 18 6 2 8 10 7 3 65 68 4 1 1 3 5 21 16 11 9 2 1 2 5 5 5 9 3 3 11 1 EPEX Spot SE: 181 członków EEX & EEX Power Derivatives: 183 członków Stan na 10 września 2009 3

EEX jest szczegółowo nadzorowany Federalny urząd antymonopolowy BNetz. A (D), E-Control(A), Nadzór rynku (HÜSt) CEER(EU), ERGEG (EU) Rada giełd CRE (F), DTe (NL) Ba. Fin, CFTC (USA), FSA (GB) AFM (NL), EBK (CH) Urząd nadzoru giełd Saksonii (SMWA) Komisja Europejska (DG Competition, Energy & Transport) 4

Rada giełdy EEX (Exchange Council) § Rada giełdy (Exchange Council), zgodnie z niemieckim prawem giełdowym, jest jednym z czterech ciał giełdowych. Pozostałe to Zarząd Giełdy, Komitet ds. Sankcji i Nadzór Rynku. § Składa się z 24 członków reprezentujących interesy różnych grup i kręgów biznesowych. Klienci § Skład Rady to: 19 członków wybieranych przez komercyjni Brokerzy uczestników rynku, 4 przedstawicieli stowarzyszeń i jeden reprezentant inwestorów. § Głównym zadaniem Rady jest wprowadzanie reguł i regulacji, a także ich nowelizacji. § Ponadto Rada mianuje i nadzoruje Zarząd Giełdy oraz mianuje dyrektora Nadzoru Rynku. Banki i instytucje finansowe Dostawcy regionalni i komunalni Przedsiębiorstwa użyteczności publicznej, skonsolidowane grupy energetyczne oraz spółki obrotu 5

Usługi Europejskiej Izby Rozrachunkowej (ECC) Izba rozrachunkowa Rozliczenia Płatności Zarządzanie ryzykiem kredytowym Zarządzanie płatnościami i dostawami § Główna strona rozliczeń § Członek izby rozliczeniowej § Produkty standardowe § Netting upadłościowy § System naliczania depozytów zabezpieczających § Netting § Standaryzowane procesy (Straight Through Processing) § Pośrednictwo banku centralnego § Dostawy poprzez operatora systemu przesyłowego i rejestr 6

2009: Giełdy i inne miejsca obrotu towarowego produktami energetycznymi w Europie Imarex Group Brokerzy energii – głównie z Londynu Nasdaq. OMX Nord Pool ASA Intercontinental Exchange Nord Pool Spot AS ECX - European Climate Exchange European Market Coupling Company (EMCC) Gmb. H Przewidywana giełda energii UK European Energy Exchange AG APX B. V. Towarowa Gielda Energii SA ENDEX N. V. Münchener Börse (CO 2 -Handel) Climex Operátor trhu s elektrinou a. s. Belpex SA Energetická Burza Praha Dom aukcyjny CASC-CWE EXAA Energy Exchange Austria EPEX Spot SE Central European Gas Hub (CEGH) Powernext SA Operador de Mercado Ibérico de Energia (Pólo Português) S. A. Operador del Mercado Ibérico de Energía (Polo Español) S. A. Operatorul Pietei de Energie Electrica OPCOM SA TSO-initiative in Hungaria Bolsas y Mercados Españoles planuje wprowadzenie handlu spot CO 2 Blue. Next – giełda produktów środowiskowych Borsa italiana Gestore del mercato elettrico S. p. a. Borzen, organizator trga z elektricno energijo, d. o. o. 7

Współpraca EEX i Powernext § Około 70% członków Powernext to również członkowie EEX § Około 30% członków EEX to także członkowie Powernext § Korelacja cen powyżej 90% 8

Transparentność na stronie EEX 9

Dane w posiadaniu EEX i informacje o elektrowniach 10

Informacje dodatkowe Od 20 listopada 2007 następujące informacje dotyczące posiadanych są publikowane na stronie internetowej EEX: § Liczba aktywnych uczestników rynku Spot i rynku Instrumentów Pochodnych § Liczba aktywnych uczestników w podziale na kupujących i sprzedających oraz na kupujących netto i sprzedających netto. § Średni udział pięciu uczestników rynku (strona zakupowa i sprzedażowa) z najwyższymi obrotami na jednego uczestnika rynku (transakcje giełdowe oraz całkowity wolumen uwzględniający rozliczenia transakcji OTC) § Udział animatorów rynku w całkowitej sprzedaży na Rynku Instrumentów Pochodnych dla energii elektrycznej. 11

Warunki uczestnictwa § Potwierdzony kapitał własny w wysokości co najmniej 50, 000 EUR. § Potwierdzenie osobistej rzetelności oraz kwalifilkacji zawodowych (członkowie zarządu) § Ważne porozumienie rozliczeniowe z Bankiem Rozliczeniowym bedącym członkiem ECC. § Ważne porozumienie o obszarze bilansującym z ECC (konieczne dla spełnienia wymagań dotyczących dostaw fizycznych) § Techniczny dostęp do systemu transakcyjnego. § Przynajmniej jeden pracownik posiadający certyfikat maklera rynku spot i/lub instrumentów pochodnych na EEX. 12