Geschiedenis Paragraaf 5 begrippen De begrippen Stapelmarkt VOC
Geschiedenis
Paragraaf 5
begrippen
De begrippen • Stapelmarkt • VOC • Een plaats waar goederen worden verzameld en opgeslagen • Verenigde Oost-Indische compagnie; grote handelsonderneming die het monopolie had van de handel met Azië; de VOC stichtte de Nederlandse kolonie Oost-Indië
De begrippen • WIC • West-Indische compagnie; grote handelsonderneming tijdens de republiek, had het monopolie van de handel met Amerika, deed ook aan kaapvaart en slavenhandel.
jaartallen
De jaartallen • De 17 de eeuw • Vanaf de 15 de eeuw • 1602 • 1621 • In het grootste deel van de 17 de eeuw • 1660 • Noemt men de gouden eeuw • Beschikte Hollanders en Zeeuwen al over een grote vloot • Werd de VOC opgericht • Werd de WIC opgericht • Was de republiek welvarende dan grote landen als Engeland en Frankrijk • Werden de problemen in Engeland opgelost
overig
Oorzaken van de economische bloei van de Republiek • Meren werden drooggemalen, waardoor er nieuwe grond bijkwam • Akkers werden beter bemest waardoor de productie steeg • Boeren gingen zich specialiseren in veteelt waardoor kaas en boter toenam • Landbouwproducten die men zelf niet meer verbouwde werden uit andere landen gehaald. • Amsterdam lag gunstig op de zeeroute tussen de Oostzee en de Middellandse Zee. • Hollanders en zeeuwen beschikten al vanaf de 15 de eeuw over een grote vloot • Zij hadden in de eerste tijd weinig last van concurrentie uit andere landen • Antwerpen was door het sluiten van de Schelde uitgeschakeld.
Oorzaken van de economische bloei van de Republiek • Hollanders haddne in de gouden eeuw overal in de wereld handelsposten. Van daaruit stroomden de goederen naar de Republiek. • De VOC werd opgericht voor Azië • De WIC word opgericht voor Noord- en Zuid-Amerika • Voor de handel waren schepen nodig. Daardoor waren er in de Republiek veel scheepswerven en zeilmakerijen. • Veel goederen die naar Amsterdam werden gebracht, werden daar bewerkt. • Er werden producten gemaakt waarnaar en Europa veel vraag was.
Vragen • Voor welke bevolkingsgroepen gold de welvaart vooral? • Welke bevolkingsgroepen profiteerden er minder maar toch ook van? • Welke profiteerde er niet van? • Door welke drie oorzaken werd de Republiek in de 2 de helft van de 17 de eeuw in Europa economisch belangrijk? • De regenten, de gegoede burgerij, de bovenlaag van de kleine burgerij • Ambachtslieden en arbeiders • Boeren in het zuiden en het oosten • Engeland en Frankrijk hadden lange tijd veel binnenlandse problemen. • Handel en nijverheid beschermen • Ze gingen zelf meer handel drijven
Paragraaf 6
begrippen
De begrippen • Schuilkerk • Catshuis • Een huis dat katholieken in de tijd van de republiek als kerk mochten gebruiken. • Landhuis in den haag van Jacob Cats (schrijver en raadpensionaris van Holland); nu ambachtswoning van minister president
Begrippen • Handelspost/factorij • Nijverheid • Handelspost in de niet-westerse wereld, bestaande uit een haven, enkele pakhuizen en woningen voor Europese kooplieden. • Alle bedrijfjes van handelswerklieden bij elkaar. De handelswerklieden bewerkten grondstoffen, zoals zijde, wol, leer enz.
Begrippen • Gewetensvrijheid • Censuur • Het recht dat iemand vrij is om zijn godsdienstovertuiging of levensovertuiging te mogen belijden. • Keuring (van de media) door de overheid.
De jaartallen
De jaartallen • In de 16 de eeuw • Rond 1590 • 1650 • 1621 • Beroemde schilders in de 17 de eeuw waren: • Was de burgerij opgekomen voor de handel • Was 90% van de bevolking katholiek • Was 40% van de bevolking katholiek • Ontsnapte Hugo de groot uit Loevestijn • Rembrandt, Frans Hals, Jan Steen, Johannes Vermeer
De jaartallen • Vooral in de eerste helft van de 17 de eeuw • In de 17 de eeuw en 18 de eeuw • In de 17 de eeuw • Waren er in de republiek bekende schrijvers: Pieter Cornelisz, Hooft, Jacob Cats, Joost van den Vondel • Kon de helft van de bevolking niet lezen en schrijven • Kwam er grote bloei bij de boekdrukkers
namen
De namen • Hugo de groot • Lodewijk de XIV • Rembrandt • Frans Hals • Jan Steen • Johannes Vermeer • Hij schreef over godsdienst en geschiedenis. Hij liet zich uit Loevestijn halen door in een boekenkist naar buiten gebracht te worden • Nam Christiaan Huygens in dienst omdat hij zo beroemd was. • Beroemde schilders
De namen • Jacob Ruysdeal • Willem van de Velde • Pieter Cornelsz. Hooft • Jacob Cats • Joost van den Vondel • Is een bekende landschapschilder • Schilderde veel zeegezichten • Bekende schrijvers
overig
Vrijheid • Handelaren, katholieken, bestuurders in de republiek • Predikers van protestanten gemeentes
Wat mochten katholieken wel en niet? 1. Hun geloof onopvallend belijden (gewetensvrijheid) 2. In schuilkerken bijeenkomen, doordat er veel door de vingers werd gezien 1. Hun godsdienst openlijk uitoefenen. 2. Kerken, kloosters of scholen hebben 3. Bestuursfuncties in het bestuur 4. Katholieke boeken drukken
Wat boekdrukkers wel en niet mochten 1. Ze mochten alle boeken drukken m. u. v. katholieke boeken, boeken die kritiek leveren op het bestuur (er was geen censuur vooraf) 2. Buitenlandse verboden boeken drukken 1. Katholieke boeken drukken 2. Boeken die kritiek op het bestuur leveren
- Slides: 26
