Gemeenschappelijk Curriculum Redelijke Aanpassingen Individueel Aangepaste Curricula Directies

Gemeenschappelijk Curriculum Redelijke Aanpassingen Individueel Aangepaste Curricula Directies Personenzorg Brugge 28 -4 -2017 guido. decombel@katholiekonderwijs. vlaanderen joost. laeremans@katholiekonderwijs. vlaanderen

Wat is het gemeenschappelijk curriculum? M-decreet Hfdst. 1 Inleidende bepalingen Art. II. 1. 7° • Pt. 17°bis gemeenschappelijk curriculum: de goedgekeurde leerplannen die ten minste herkenbaar de doelen bevatten die noodzakelijk zijn om de eindtermen te bereiken of de ontwikkelingsdoelen na te streven en de schoolgebonden planning voor het nastreven van de leergebiedoverschrijdende eindtermen en ontwikkelingsdoelen; ”; 2

Wat is het gemeenschappelijk curriculum? Eindtermen (overheid) Leerplandoelen (koepels) Handboeken, methoden (uitgeverijen) De leraar in klas (subj. onderwijstheorie) 3 UNIA: Het gemeenschappelijk curriculum bevat de leerdoelen die leerlingen moeten halen om een diploma of studiebewijs te krijgen.

IAC IA IAC C VERSLAG clb zorg brede 4 br ed eb as isz or g ogde ve verho rh oo gd e zo rg uitbre idin van zo g rg ui t va bre n id zo in rg g GEMOTIVEERD VERSLAG = GON basis z org Gemeenschappelijk curriculum (met redelijke aanpassingen)

Leerlingen met specifieke onderwijsbehoeften werken binnen dat gemeenschappelijk curriculum met behulp van Redelijke Aanpassingen Remediëren Differentiëren Compenseren Dispenseren ��� AANDACHT VOOR DE FINALITEIT VAN DE RICHTING! 5

De finaliteit van de richting … van onderwijs naar de arbeidsmarkt/vervolgonderwijs ! Een lln. met beperkingen wordt straks een werknemer met beperkingen! GTB en VDAB nemen over waar de school stopt! (ICF-kader als basis) Cruciale vraag: Heeft de leerling bso mogelijkheden tot tewerkstelling volgend op zijn opleiding? Heeft de lln. tso mogelijkheden op vervolgonderwijs of tewerkstelling Volgend op zijn opleiding? 6

Ø Raad lln. met beperkingen aan hun competenties zo duidelijk mogelijk aan te geven bij VDAB Ø “Rapporten” met hun sterke punten helpen de VDAB-consulenten sneller een match met de arbeidsmarkt te maken. 7

Wat als de redelijke aanpassingen onvoldoende of disproportioneel zijn? Handelingsgericht diagnostisch traject door CLB Geen breuklijn, maar een zoektocht in de evolutie binnen het zorgcontinuüm. Redelijke Aanpassingen blijven van toepassing! 8

C IA IAC • Overstap naar het buitengewoon onderwijs • Individueel aangepast curriculum in het gewoon onderwijs IAC IA C VERSLAG clb zorg brede 9 br ed eb as isz or g ogde ve verho rh oo gd e zo rg uitbre idin van zo g rg ui t va bre n id zo in rg g GEMOTIVEERD VERSLAG = GON basis z org Zijn er nog mogelijkheden binnen een gemeenschappelijk curriculum? • Juiste studiekeuze? • Voldoende redelijke aanpassingen? ? Re-Di-Co … • Zijn er nog mogelijkheden tot dispenseren binnen het G. C. ?

GC/IAC • gemeenschappelijk curriculum (met RA!) of • individueel aangepast curriculum geen tussenvormen steeds maximaal inzetten op GC! IAC blijft een uitzondering Mededeling: Het GC en het IAC in het gewoon voltijds secundair onderwijs 10

IAC … voor wie? • een leerling die voor de school onbekend is en zich met een verslag en vraag tot IAC aanmeldt • een leerling die na een evolutie binnen het gemeenschappelijk curriculum overstapt naar een IAC en een verslag krijgt 11

Gevolg (1) voor de inschrijving Inschrijvingsrecht geldt: • Onverkort voor leerlingen: – zonder een verslag – met een gemotiveerd verslag • Onder ontbindende voorwaarde voor leerlingen: – met een verslag 12

Gevolg (1) voor de inschrijving 4 stappen: 1. inschrijving onder ontbindende voorwaarde 2. in verbindende samenwerking maken alle partijen (ouders, klassenraad en CLB) samen een afweging van de redelijkheid van de aanpassingen binnen een redelijke termijn (nieuw vanaf 1/9/’ 17: 60 kalenderdagen) • gemeenschappelijk curriculum? • Individueel aangepast curriculum? 3. voldoet de leerling aan de toelatingsvoorwaarden? 4. er volgt een definitieve inschrijving of een ontbinding van de inschrijving 13

Gevolg (1) voor de inschrijving Wat indien de ouders het verslag niet vermelden bij de inschrijving? • (nieuw sinds 1 september 2016) Van zodra de school hier kennis van neemt, wordt de inschrijving van de leerling omgezet in een inschrijving onder ontbindende voorwaarde en start een proces van afweging. Mededeling: Het inschrijvingsrecht in het gewoon secundair onderwijs 14

Gevolg (2) voor de studiebekrachtiging Ø SO § Jaarlijks attest van verworven bekwaamheden tenzij met tussenkomst onderwijsinspectie voorafgaand aan de uitreiking § Civiel effect van dit attest: 0 Op dit moment discriminatie t. o. v. Bu. SO (OV 3) /CLW Ø Ouders én lln. correct informeren!!! § Nood aan, maar ook discussie over gedifferentieerde studiebekrachtiging bij IAC 15

Aandachtspunten bij het opmaken Attest van Verworven Bekwaamheden • de maatregelen noteren die binnen het zorgcontinuüm werden genomen, met extra aandacht voor de dispenserende maatregelen • aanknopingspunten formuleren voor het vervolgtraject in functie van het toekomstperspectief van de leerling (VDAB) • de verworven competenties, opgebouwd doorheen de onderwijsloopbaan van de leerling, noteren in een persoonlijk groeidocument waarbij men de link legt met de leerplandoelen uit de leerplannen van het GC (portfolio) 16

INCLUSIE Functies onderwijs Waarom gaan leerlingen naar school? 17 KWALIFICATIE SOCIALISATIE SUBJECTIFICATIE Een diploma behalen Tot een groep behoren Eigen identiteit opbouwen

INCLUSIE Functies onderwijs • binnen het gemeenschappelijk curriculum (GC) • binnen een individueel aangepast curriculum (IAC) 18

Inclusie volgens Michaël Giangreco alle leerlingen zijn welkom • leeftijdsgenoten zijn essentieel • gewone verdeling zoals in de maatschappij • gemeenschappelijk curriculum met eigen spoor • natuurlijke omgeving • evenwicht sociaal-emotioneel leren en schools leren • permanent proces 19

Toegepast op een IAC: • Alle leerlingen met SOB met verslag Bu. O • alle scholen Ba. O en SO • bij voorkeur in de school waar de leerling zonder IAC zou voor kiezen • leeftijdsgebonden evolueren vanuit participatie • steeds vertrekken van het GC (maatwerk) • sociaal emotioneel leren EN schools leren met aandacht voor welbevinden [brede kijk op leren] • uitgaan van de groei- en ontwikkelingsmogelijkheden, interesses en talenten met aandacht voor SOB • benutten ontwikkelingskansen schoolomgeving • procesmatige aanpak met open end verhaal 20

De realisatie van individueel aangepaste curricula ‘IAC-plan’ 21

Terminologie leerlingen met SOB met en zonder gemotiveerd verslag binnen het gemeenschappelijk curriculum : • basisonderwijs : zorgplan • secundair onderwijs : begeleidingsplan leerlingen met SOB met een verslag binnen een IAC : • basisonderwijs : IAC-plan • secundair onderwijs : IAC-plan Lln. buitengewoon onderwijs: Handelingsplan (decretaal bepaald) 22

Hoe schrijf je een IAC-plan? • De lat hoog! • Op maat van de leerling • Individueel: voor deze lln. in deze context met dit toekomstperspectief • Vertrek vanuit het GC. [IAC = GC met eigen spoor] • Werk aan de totale ontplooiing van de leerling (Ba. O: ZILL of I. C. F. -kader) • Zoek de zone van de naaste ontwikkeling • Hoe organiseer je gepaste ondersteuning & aanpassingen • IAC is een dynamisch gegeven … want de te verwachten leeruitkomst is geen vaststaand feit! 23

M-cirkel Regio Oost-Vlaanderen barrière NEEN we maken cirkel opnieuw! feedback wat zie of hoor ik? vertrekpunt overzicht JA we doen voort! effect - BEELDVORMING - van barrière naar maatregel loslaten & aanpakken van fixed mindset naar growth mindset wat gaat (wel) goed? doel feed up wat wil ik zien of horen? SMART oo k v br oor ui a kb n aa de r? ren leerkracht leerling ondersteuningsbehoefte leerling onderwijsbehoefte hulpzinnen vijf wegen om … hulpzinnen van wenselijk naar haalbaar redelijke aanpassing feed forward inzicht en uitzicht

IAC en stages Leerlingen die een IAC volgen en nood hebben aan een individueel aangepaste stage regelgeving stages Bu. SO: omzendbrief SO/2016/01 (Bu. SO): 1. Leerlingenstages 2. Sociaal-maatschappelijke training 3. Observatieactiviteiten Modellen van overeenkomst op website Kath. Ond. Vla 25

Aandachtspunten Volgende • de vraag tot inschrijving = ontbindende voorwaarde • de vormgeving = afweging in overleg • de opvolging = IAC-plan vanuit GC (leren) + participeren ontwikkelingsgerichte kijk & brede doelbepaling [ICF] • de evaluatie = Attest van Verworven Bekwaamheden • Teamwerk! 26

Ondersteuning • nu geen gegarandeerde ondersteuning, in het beste geval GON • toekomst : ondersteuningsnetwerken (de synthese van GON/ION – waarborg – competentieontwikkeling - … provisoir te starten 1/9/2017, structureel 1/9/2018) • Samen out of the box denken en creatieve oplossingen 27