Gastrointestinal Semptom ve Bulgular I Gastroenteroloji BD zofagus
Gastrointestinal Semptom ve Bulgular - I Gastroenteroloji BD
Özofagus: semptomlar • • • Disfaji Odinofaji Retrosternal yanma Regürjitasyon Hıçkırık (Hiccups) Globus
DİSFAJİ • Dys: kötü, zorlu Phagia: yutma – Gıdaların ağız boşluğundan mideye geçişi sırasında meydana gelen bozukluklar sonucu ortaya çıkan subjektif bir histir. • Orofaringeal (transfer) disfaji – Yutmanın başlatılmasında zorluk – Öksürük, tıkanma, nazal rejurjitasyon • Özofageal disfaji – Yutmadan sonra lokmanın duraklaması
• Orofaringeal (transfer) – Nöromuskuler hastalıklar • • • SVO Parkinson MS ALS Periferik nöropatiler (polio) Beyin sapı tm – Mekanik obstruksiyon • • Disfaji • Myasthenia gravis Retrofaringeal apse Krikofaringeal bar Zenker, orofaringeal tm Üst öz striktür – Çizgili kas hast • Polio • Muskuler distrofiler • • • Metabolik miyopatiler İnflamatuvar miyop Progressif bulber par Miksödem Stiff-man send – Üst özof sfinkterini ilgilendiren hastalıklar • Hipertansif ÜÖS • ÜÖS nin anormal gevşemesi veya açılması – Diğer nedenler • Depresyon • Alzheimer • Tükrük salgısında azalma – İlaçlar – Radyasyon – Sjögren send • Amiloid
Özofageal disfaji • Mekanik obstruksiyon – Benign darlıklar – Web (Plummer Vinson sendromu) – Halka (Schatzki) – Neoplasm • İyi huylu • Kötü huylu – Divertikül – Vasküler anomaliler • Aberran subklavian arter • Genişlemiş aort – Dıştan bası • Motilite (motor fonksiyon) bzklukları – Akalazya – Spastik motilite bozuklukları • • Diffüz özofagus spazmı Nutcracker özofagus Hipertansif alt özofagus sfinkteri Nonspesifik motilite bzk ları – Skleroderma (striktr gelişirse) – Chagas’ hastalığı
DİSFAJİ OROFARİNGEAL ÖZOFAGEAL KATI ve/veya SIVI SADECE KATI Nöromuskuler Mekanik Aralıklı İlerleyici Aralıklı Ekmek, biftek Kr. yanma, kilo kaybı yok Yaş>50, kilo kaybı + AÖ Halkası Peptik striktür Karsinom İlerleyici Göğüs ağrısı Kr. yanma DES Skleroderma AÖ: alt özofagus, DES: diffüz özofagus spazmı Rejurjitason, kilo kaybı, öksürük Akalazya
• Ne tip yiyeceklere karşı oluyor ? • Aralıklı (intermittant) mı, ilerleyici (progressiv) mi ? • Disfaji ile birlikte görülen diğer semptomlar var mıdır?
ODİNOFAJİ (Özofagus mukozasında inflamasyon / ülserasyon) • İlaçlar – Antibiyotikler • Doksisiklin, tetrasiklin, klindamisin • Antiviral ajanlar – zidovudin • NSAİİ, kinidin • Demir, potasyum – İnfeksiyonlar • • Candida Herpes Simplex Virüs Ebstein Barr V Cyto Megalo V • • Kostik yaralanma Radyasyon Şiddetli reflü özofajit Non-spesifik ülser
Retrosternal yanma • Pirozis, heartburn • Gastroözofageal reflü hastalığının belirtisi – Asit mide sıvısının özofagusa kaçması sonucu • Rejurjitasyon: – Asidik mide suyunun, bulantı ve karın kaslarında kasılma olmaksızın ağıza gelmesi
Globus Hissi • Boğazda yabancı cisim hissi – Son 1 yıl içerisinde 3 ay veya daha fazla süre ile boğazda yabancı cisim hissi – Bu hissin yemekler arası dönemde olması – Disfaji ve odinofaji olmaması • Etyoloji: gastroözofageal reflü hastalıği, stress, psikolojik nedenler
Hıçkırık (Hiccups) • Diyafram ve inspirasyon kaslarının ani kontraksiyonu ile birlikte aynı anda glottisin kapanması • Başlıca nedenleri: – Midenin gerilmesi (karbonatlı içecekler, hava yutulması, fazla yemek) – Alkol, sigara, stres, – Ani ısı değişiklikleri (çok sıcak soğuk yemek)
• Dirençli hıçkırık: 48 saatten fazla sürmesi – MSS: neoplazma, infeksiyon (menenjit, ensefalit), – Metabolik: üremi, hipokapni, toksik (alkol, ilaç) – Vagus ve frenik sinirin irritasyonu: • • Baş-boyun: kulak Toraks: pnomoni, plörezi, perikardit, ampiyem Abdomen: subfrenik apse, hepatit, kolesistit, pankreatit Cerrahi: genel anestezi, post op dönem
Geğirme (Belching) • Yutulan havanın ağız yoluyla dışarıya atılması – Normal fizyolojik bir durum • • Reflü hastalığında Karbonatlı içecekler tüketenlerde Sakız çiğnemek, sigara Hızlı yeme
Mide – Bulantı-kusma – Dispepsi – Gastrointestinal kanama • Hematemez • Melena • Hematoçezya
Bulantı-Kusma • Bulantı=Nausea=ship – Kusma öncesi hissedilen hoş olmayan bir duygu • Kusma: Mide içeriğinin karın kaslarının zorlu kasılması sonucu ağız yoluyla dışarıya atılması – Rejurjitasyon, ruminasyon
• Kusma merkezi: medullada, birbirleriyle ilişkili birçok çekirdekten oluşur, – Sistemin tamamı uyarıldığında: kusma – Kısmen uyarıldığında: bulantı
• Kusma merkezinin uyarılması – GI sistem: mukozal/peritoneal irritasyon, infeksiyon, biliyer ve GI kanalın distansiyon ve obstruksiyonu – Vestibuler sistem: infeksiyon, hareket – MSS deki yüksek bölgeler • Kötü koku, görüntü, neoplazma – Kemoreseptör trigger (tetik) bölgesi: • 4. ventrikül tabanında area postrema’da bulunur • Kan beyin bariyerinin dışında bulunur • Kan ve serebrospinal sıvı ile gelen uyarıları alır – İlaçlar, kemoterapötik ajanlar, toksinler, üremi, asidoz
• İlaçlar – Kemoterapötik ajanlar • – Obstruksiyon • Mide, ince barsak, ana damarlar • Cisplatin, dekarbazin – İnflamatuvar nedenler – Analjezikler • Aspirin, NSAİİ, antigut • Peptik ülser, kolesistit, hepatit, pankreatit • • Digoksin, antihipertansif ilaçlar, diüretikler • – Antibiyotikler: eritromisin, • – Antiastmatikler: • – Gastrointestinal: azathioprin, sulfasalazin İnfeksiyon: – Gastroenterit, otitis media Endokrin ve metabolik nedenler – Gebelik, üremi, Addison, hipertiroidi, hiperparatiroidi, DM – Kardiyovasküler ilaçlar tetrasiklin GI sistem ve periton hastları MSS hastalıkları – Neoplazi, kanama, apse, menenjit, • • Psikojen nedenler: anksiyete, depresyon, anoreksiya nervosa Labirent hastları: hareket hastları, labirintit, tümör, Meniere Diğer: Kardiyak (Miyokard infark, konjestif kalp yetmezliği, alkol, postop, hipervitamnozlar,
• Hematemez: – Taze kanın veya mide asidi ile temas ederek hematine dönüşen, kahve telvesi şeklinde kanın ağız yoluyla dışarıya atılması – Kanamanın üst GI kanaldan olduğunu gösterir • Melena: – Siyah, parlak, kötü kokulu, cıvık, katran gibi dışkının rektum yoluyla dışarıya atılması – Hemoglobin’in barsak bakterileri tarafından yılılması sonucu oluşur – En az 60 cc kan, 8 saat GI kanalda kalması gerekir – Hematoçezya: rektumdan kırmızı veya kestane rengi (vişne çürüğü) kan gelmesi, alt GI kanaldan olan kanamanın belirtisidir – %10 -20 olguda üst GI kanal ve ince barsak kanamalarında, hızlı geçişe bağlı olarak hematoçezya görülebilir
Dispepsi • Dys: kötü, • Peptein: sindirmek, pişirmek • Dispepsi=kötü sindirim, sindirim zorluğu • Dispepsi kendisinin tanımlanmasına meydan okumaktadır
• Ağrı: • Rahatsızlık hissi: – Erken doyma – Dolgunluk – Şişkinlik – Bulantı
• Toplumun en önemli sağlık sorununlarından birisi, • tüm ülkelerde görülme oranı yüksektir, • genel hekimlikte görülme oranı: %3 -4 • GE polk. de: %40 • Türkiye’de nokta prevalansı: %30 • 6 aylık dönemde : %60
DİSPEPSİ Araştırılmamış Araştırılmış Organik Semptomları açıklayacak yapısal ve biyokimyasal bozukluk var Fonksiyonel
OD’ye neden olan GI hast. lar • Kr. Peptik ülser hast (GU-DU) %15 -25 • Safra yolları hastalıkları • Pankreas hastalıkları • Mide kanseri (< %1) • Pankreas-kolon ca
• İlaçlar: potasyum, demir, digital, teofilin, eritromisin-ampisilin, NSAID • Endokrin: DM, hipo-hipertiroidi • Kalp: İskemik kalp hastalıkları, • İntestinal angina, • Midenin infiltratif hast. ları: – eozinofilik gastrit, Crohn, tbc, sarkoidoz • Kollajen vasküler hastalıklar
Alarm İşaretleri • Yaş > 45 • Semptomların yakın zamanda ortaya çıkması • 2 -4 hf’lık tedaviye yanıtsızlık • Ailesel mide kanseri öyküsü • Hastanın malign hastalık endişesi taşıması • • Kanama Ateş Kitle Kilo kaybı Disfaji Tekrarlayan kusma Sarılık Anemi
FONKSİYONEL DİSPEPSİ (FD)% 60 • “İnceleme ve tetkikler sonucu semptomları açıklayacak bir neden bulunamaz, ” • FD • Non-ülser dispepsi (NUD) • Esansiyel dispepsi • X-ray negatif dispepsi • İdiyopatik dispepsi • Epigastrik distress sendromu
Tanı kriterleri: (Roma – II) • Son 12 ayda aralıklı veya sürekli olarak en az 3 ay veya daha fazla süreyle, üst abdomene lokalize, ağrı veya rahatsızlık hissi, • Semptomları açıklayacak organik / biyokimyasal bir hastalık bulunmaması • Semptomların defekasyon ile ilişkili olmaması
• Mide asit. Fizyopatoloji: sekresyonu: multifaktoriyel • • • – bazal-peak asit sekresyonu sağlıklı bireylerde ve FD’de aynı, Gastritis-duodenitis Duodeno-gastrik reflü Motilite bozukluğu Helicobacter pylori Diyet ve çevresel faktörler Psikososyal stres: – FD yaşam koşullarına karşı organizmanın bir yanıtı ? anksiyete ve depresyon sık • Visseral aşırı duyarlılık: – mukozal düzeyde ağrı eşiğinde düşüklük,
Dispepsi subgrupları: • Ülser benzeri dispepsi – ağrı • Dismotilite benzeri dispepsi – Bulantı, şişkinlik • Reflü benzeri dispepsi – Roma II kriterlerine göre retrosternal yanma var ise GERD olarak kabul ediliyor • Non-spesifik dispepsi
VİSSERAL AĞRI • Karın içindeki organların rahatsız edici uyaranlar ile temasından sonra karında hissedilen ağrı, • Reseptörler organın içinde lokalizedir. • Prototipik ağrı özelliklerini taşır, – İyi lokalize edilemeyen, künt, yavaş başlar, uzun sürer • Epigastrik, periumbilikal bölge, orta - alt kadran • Ağrı + somatik belirtiler: b/k, terleme, solukluk (ör: barsak tıkanıklığı, safra yolları ve üreter spazmı, a. apandisit & a. kolesistit) • Ortak özellik: inflamasyonun olmaması
KARIN AĞRISI • Periferde oluşan rahatsız edici uyarıların MSS’ne aktarılması ile algılanan subjektif bir histir, • Doku hasarının habercisi, • “Pain”, “Poena”----- cezalandırma • Başlangıçta ------- yararlı • Zaman geçtikçe ---- zararlı • Farklı bireylerde, değişik manifestasyonlar • Psikotik, sempatektomili hastalar, uyuşturucu kullananlar, yaşlı hastalar
• Reseptör (nocireceptors) : afferent sinir liflerinin periferik uçları • Reseptörler: kimyasal ve mekanik uyarılar ile aktive olurlar • Mukoza ve muskularisde, serozal yüzeyde (periton), mezenterde gastrointestinal mukozada MSS Korteks
Karın ağrısı yapan uyaranlar • Kesilme, yırtılma, ezilme: nosireseptörler tarafından algılanmakla birlikte • Visseral ağrı oluşabilmesi için: – Mekanik uyarı • İçi boş organların gerilmesi • Lümen içi basıncın artması – Kimyasal uyarı • Mekanik hasar, inflamasyon, nekroz, iskemi sonucu • H+, K+, histamin, serotonin, bradikinin, substans P, kalsitonin genrelated peptid, prostaglandinler, lökotrienler • Ağrı reseptörlerinin yerleşimi – İçi boş organlarda: mukozada, kas tabakası (muskularis mukoza ve submukoza) arasında, – Solid organlarda: kapsül altında – Serozal yüzeylerde; periton, mezenter
Karın ağrısı tipleri • Visseral (organ) ağrı • Yayılım (referred) ağrısı • Parietal (somatik) ağrı
VİSSERAL AĞRI • Karın içindeki organların rahatsız edici uyaranlar ile temasından sonra karında hissedilen ağrı, • Reseptörler organın içinde lokalizedir. • Prototipik ağrı özelliklerini taşır, – İyi lokalize edilemeyen, künt, yavaş başlar, uzun sürer • Epigastrik, periumbilikal bölge, orta alt kadran • Ağrı + somatik belirtiler: b/k, terleme, solukluk (ör: barsak tıkanıklığı, safra yolları ve üreter spazmı, a. apandisit & a. kolesistit) • Ortak özellik: inflamasyonun olmaması
Parietal Ağrı • Parietal peritonun uyarılması ile ortaya çıkan ağrıdır • Epikritik ağrı özelliklerini taşır. – İyi lokalize edilen, ani başlayan, keskin – Karın kaslarında refleks spazm ve rijidite • Ağrı bir tarafa lateralize edilir • Klinik anlamı: parietal peritonun inflamasyonu
Yayılma ağrısı Ağrının hastalıklı organdan uzakta bir bölgede hissedilmesi Uyaranın şiddeti arttığı zaman ortaya çıkar
• İçi boş organlardaki hastalıkların oluşturduğu ağrılarda olaylar şu sıra ile gelişir: • İçi boş organın gerilmesi sonucu orta hatta duyulan visseral (organ) ağrı • Organda inflamasyon başlaması ile görülen ‘yayılım’ ağrısı • İnflamasyonlu organın pariyetal peritonla teması sonucu oluşan ‘pariyetal (somatik) ağrı’ (ör: a. apandisitis)
Ağrının özellikleri • Süre: Kısa > önemli bir hastalık, aylar, yıllar---- hayati önem? ş • Başlayış şekli: ani > önemli ör: tıkanma, perforasyon, damar tık. lığı i d • İlerleyici? (gastroenterit, apandisit) d e • Aralıklı olup-olmaması: kolik ti • Şiddeti: FM bulguları ile ilişki kurulmalı, ör: kortikosteroid, uyuşturucu kullananlar, yaşlı hastalar • Yeri: PU; epigastrik, kolesistit; sağ üst kad, apandisit; periumbilikal, sağ alt kad, pankreatit; orta hat, sırt • Karakteri: yanıcı; reflü, ülser, kolik; biliyer, renal, intestinal Zaman A: gastroenterit B: kolik C: apandisit, divertikülit D: aort anevrizması rüptürü
• Kolik: içi boş organların düz kaslarının kasılması sonucu oluşan kramp tarzında ağrı • İntestinal kolik: – Ani, şiddetli, 1 -kaç dakikada max, hızla kaybolur, 5 -10 dk ara verdikten sonra yeniden başlar – Ağrısız dönemde hasta rahattır – Zamanla ince barsak duvarındaki ödemden dolayı peristaltizm azalır ve ağrı eski şiddetini kaybeder – En sık nedeni: peritoneal yapışıklıklar, boğulmuş fıtık
– Biliyer kolik: taşın safra kesesi boynunu ya da sistik kanalı tıkaması sonucu, kese içi basıncın artması– ağrı – Sağ üst kadran, epigastrium, sırta yayılan, şiddetli, keskin – Uzun siürede yükselir, plato yapar, kaybolur – Tekrarlayabilir – Çıkışın uzun süre tıkanması: sekonder infeksiyon, akut kolesistit tablosu • Şiddetli, aynı düzeyde devam eden ağrı, birlikte b/k, iştahsızlık, ateş, ağrının 4 -6’ st den fazla sürmesi akut kolesistit düşündürmelidir
• Karaciğer: Parankim ağrıya duyarsız • KC’ in ani gerilmesi: KKY, akut hepatitler • KC kapsülünün irritasyonu: tümör invazyonu, apse • KC’in ortasında lokalize ve kapsül invazyonu yapmayan tm ağrı yapmaz • Gerilme reseptörlerinin aktivasyonu: ağrı • Zamanla reseptörlerin gerilmeye duyarlılığı azalır --- ağrı da azalır
• Ekstraabdominal nedenler: – Karın duvarına ait nedenler: hematom, tm, kas ezilmesi, – Toraks: AMI, pnomotoraks, pnomoni, emboli, özofagus yırtılması, özofajit, miyokardit, ampiyem – Nörojenik: radikülit, tabes dorsalis, abdominal epilepsi – Metabolik: üremi, DM, porfiria, adrenal yetmezlik, hiperlipidemi, hiperparatiroidi – Toksik nedenler: ağır metal zeh, hipersensitivite reaksiyonları (böcek, arı, yılan sokmaları) – İnfeksiyon: herpes zoster, osteomiyelit, tifoid ateş – Hematolojik: orak hücreli-hemolitik anemi, akut lösemi, henoch -schönlein purpurası – Diğer: psikiyatrik nedenler, FMF, sıcak çarpması, narkotik kesilmesi
Fonksiyonel karın ağrısı sendromu • En az 6 aydan beri sık tekrarlayan veya sürekli olan karın ağrısı (uygun testler yapılmasına karşın) • Ağrının fizyolojik olaylarla ilgisinin olmaması (ör: yemek, defekasyon, menstruasyon vb. ) • Ağrıyı açıklayacak herhangi bir organik lezyonun bulunmaması
İshal (Diarrhea) • Dia: içinden, Rhoia: akmak • Dışkının katı/sıvı oranının değişmesi, günde 2’den fazla dışkılama • Oral 2 lt • Sekresyonlar – Mide – Tükrük – Safra – Pankreas – İnce bağırsak Toplam Kolona giren Kolondan çıkan 2. 5 1. 5 0. 5 1. 0 9. 0 2. 0 0. 1 -0. 2 • Na ve suyun absorbsiyonunu bozan ya da Cl ve su sekresyonunu artıran herhangi bir durum diyareye neden olur.
Akut diyare < 3 hf • Non-inflamatuvar diyare • İnflamatuvar diyare • Viral • – Sitotoksin üretenler • E coli O 157: H 7 (enterohemorajik 9 • Vibrio parahaemolyticus • Cl difficile – Norwalk – Rotavirus • Protozoa – Giardia – Cryptosporidium – Mukozal invazyon yapanlar • Bakteriyel – – – Staf aureus Bacillus cereus Cl perfringens E coli (enterotoksijenik) V cholerae • İlaçlar • Fekal tıkaç Bakteriyel • • • Shigella Salmonella Enteroinvaziv E coli Aeromonal Yersinia enterocolytica Bakteriyel proktit – Chlamydia – N gonorrhoeae • Protozoa • • – E hystolytica İnflamatuvar barsak hast İntestinal iskemi, Radyasyon koliti
• Non-inflamatuvar diyare – Ateş yok – Dışkıda kan yok – Dışkıda lökosit yok • İnca bağırsak tipi ishal – – Dışkılama sayısı az Dışkı miktarı fazla Tenezm yok Periumbilikal ağrı + • İnflamatuvar diyare – – Sistemik bulgular var Ateş var Dışkıda lökosit var Dışkıda kan +/- • Kolon tipi ishal – Dışkılama sayısı fazla – Dışkı miktarı az – Tenezm var
Kronik Diyare > 3 hf • • • Ozmotik diyare Sekretuvar diyare Eksudatif diyare Motilite bozukluğu Malabsorbsiyon-maldijesyon sendromları
Ozmotik diyare • İyi absorbe olamayan, ozmotik olarak aktif maddeler • Beraberinde sıvı sürüklerler – Disakkaridaz eksikliği • Laktaz yetmezliği – Laktuloz, sorbitol – Magnezyum ve sodyum sülfat içeren laksatifler • Klinik: – Diyare, abdominal distansiyon, gaz, – Hasta aç kalınca dışkı miktarı azalır • Ozmotik açık artmıştır 290 -[(Na+K)x 2] > 50 mosm (dışkıda) ise ozmotik diyare vardır
Sekretuvar diyare • Enterositlerden – Aşırı iyon sekresyonu – İyon absorbsiyonunda bozukluk • Dışkı miktarı > 1 lt (10 lt) • Açlıkta dışkı miktarı azalmaz • Ozmotik açık (-) 290 -[(Na+K)x 2] < 50 mosm (dışkıda) • Nedenleri: • Endokrin tümörler – VIPoma, ZES, feo, Karsinoid • İlaçlar – Fenolfitalein • Safra asidi diyaresi
• Eksudatif (inflamatuvar) diyare – Lümene kan, protein, mukus sızar – Kalın bağırsak hastalıklarında görülür • İnflamatuvar bağırsak hastalıkları – Kolitis ülseroza, Crohn hastalığı – Ateş, tenezm, karın ağrısı (+)
• Motilite bozuklukları – İnce bağırsak motilitesinin artması • Hipertiroidi, postgastrektomi dumping send – İnce barsak motilitesinin yavaşlaması • İnce bağırsakların kolon tipi bakteriler tarafından kolonizasyonu • Aşırı bakteri çoğalması – Safra tuzları, pankreas sekresyonları – Diabet, amiloidozis, hipotiroidi, skleroderma – Kolon motilitesinde artış • İrritabl barsak sendromu
• Malabsorbsiyon sendromları • Kilo kaybı • Çeşitli besin maddelerinin eksikliği – Demir, kalsiyum, protein – Dışkı parlak, pis kokulu, tuvalet taşına yapışır – Dışkıda yağ miktarı artmıştır > 6 gr/24 st (steatore) • Gluten enteropatisi, eozinofilik gastroenterit, Whipple hast, lenfatik obstruksiyon, ince bağırsak rezeksiyonu • Maldijesyon: – Pankreas yetmezliği • Kronik pankreatit – Safra yetmezliği
KONSTİPASYON (BMJ 2000; 321: 1586 -9) Eski Mısır: “internal pütrefaksiyon” 1850: sağlıklı yaşam = bağırsakların boşaltılması 1880: “intestinal otointoksikasyon” 1920 -1930: . . . .
• Bugün: - Prevalans: -Kadın: %21, erkek: %8 (Everhart, DDS 1989; 34: 1153 -62) -Kadın: %3, erkek: %28 (Drossman, DDS 1993; 38: 1569 -80) • Neden farklı: konstipasyon tanımı – Dışkılama sayısı < 3/hafta – Hergün dışkılayan, konstipasyondan yakınan hastalar ? • Aşırı zorlanma • Tam boşalamama hissi • Çok sert ve parçalar halinde dışkılama
Roma-II • Son bir yıl içerisinde 3 ay veya daha fazla süreyle (sürekli ya da aralıklı); – Dışkılamaların %25’inden fazlasında; • • • Aşırı zorlanma Tam boşalamama hissi Anorektal tıkanıklık hissi Sert veya topaklar halinde dışkılama El yardımı ile dışkılama – Dışkılama sayısı < 3/hafta “Fonksiyonel konstipasyon” www. Up. To. Date. com, 12. 3
Kolonda transitin yavaşlaması • İdiyopatik • Çeşitli hastalıkların seyri sırasında • İlaçlara bağlı
Çeşitli hastalıkların seyri sırasında • Endokrin ve metabolik – – – DM Hipotiroidi Hiperkalsemi Hipokalemi Porfiria • Nörolojik hastalıklar – Periferik • • • Hirschsprung Gangliomöromatozis Nörofibromatozis İntestinal pseudoobst Otonomik nöropati – Santral • • Multipl skleroz Parkinson SVO Medulla spinalis hasarı • Kollajen vasküler ve kas hastalıkları – – Sistemik sklerozis Amiloidozis Dermatomiyozitis Miyotonik distrofi Wald A. Rev Gastroenterol Disord 2004; 4(suppl 2): S 28 -S 33
İlaçlar • NSAİİ • Antikolinerjik ajanlar – – Antispazmodikler Antidepressanlar Antipsikotikler Parkinson ilaçları • Katyon içeren ajanlar – Demir – Aluminyum • • Opiyatlar Kalsiyum kanal bl Gangliyon bl Antikonvulzanlar Vinka alkaloidleri Antihipertansifler 5 -HT 3 res antagonistleri. . . Wald A. Rev Gastroenterol Disord 2004; 4(suppl 2): S 28 -S 33
• GI kanalın obstruktif lezyonları – Süre – Diğer belirtiler
• Kronik idiyopatik konstipasyon – Yavaş transit konstipasyon (colonic inertia) – Dissinerjik defekasyon (anorektal disfonksiyon, çıkışta gecikme) – Normal transit konstipasyon (fonksiyonel konstipasyon) – K-İBS Prather CM, Rev Gastroenterol Disord 2004; 4(suppl 2): S 11 -S 16
• Çıkışta gecikme – Dışkının proksimal kolonda ilerlemesi normal – Anorektumda gecikme • Pelvik taban kaslarının disfonksiyonu – Kazanılmış davranış biçimi ?
• Normal transit konstipasyon – Dışkının kolondan rektuma gelmesi: normal – Dışkının rektumdan atılması: normal • Psikolojik sorunlar • Bilinçli/bilinçsiz defekasyonun inkar edilmesi • Dışkılama ihtiyacının sürekli ertelenmesi
Hastanın Değerlendirilmesi • Diyet • Öykü – – Süre İlaç ve laksatif alımı Cerrahi girişimler Dışkı • Sayı • Şekil • Zorlanma – Travma – Nörolojik sorunlar – Aile öyküsü – – Öğün sayısı Fiber miktarı Sıvı alımı Kahvaltının atlanması • FM – Genel fm – Abdominal muayene – Anorektal muayene • • • Fissür, hemoroid Striktür Dışkı/dışkıda kan Sfinkter tonus Anokutaneoz reflex
Başlangıç tetkikleri Amaç: metabolik/organik nedenlerin dışlanması • Kan tetkikleri: – Kan sayımı, AKŞ, Hb. A 1 c, Kalsiyum, tiroid, kreatinin. . . • Alarm semptomları olmayan hastalarda: – Fleksibl sigmoidoskopi • Malign lezyonlar • Melanosis koli • Soliter rektal ülser
İleri incelemeler • Kolon transitini gösteren testler – Amaç: kolonda dışkı hareketlerinin belirlenmesi – Subgruplar • Radyoopak marker testi – Tek kapsül – Multipl kapsül
- Slides: 68