Game Analysis TETRIS BCO 623 Irmak Ylmaz Tetrisi
Game Analysis: TETRIS BCO 623 Irmak Yılmaz
Tetris’i Popüler Yapan Nedir? • Tetris gibi çok az oyuna oyun geliştiricileri tarafından evrensel olarak saygı duyulur. • Tetris için olumsuz yorum yapan birini bulmak oldukça zordur. • Peki Tetris’i eleştiriye karşı bu kadar bağışık kılan sebep nedir? • Oyunun sadeliği, basitliği ve • Tasarım vizyonunun netliği • Tetris’in oynanış biçimi komplike değildir ve çok kolaydır.
Tetris Nasıl Bir Oyundur? • Oyun dünyası uzun, dikdörtgen şeklinde 2 boyutlu bir kutudur. • Bloklar kutunun en üstünde belirir. • Bloklar dört karenin her olasılıkta düzenlenmiş haliyle oluşur ve her karenin en az bir kenarı diğer bir karenin kenarına bitişik haldedir. • Bloklar yavaş kutudan aşağı doğru inmeye başlarlar ve oyuncular bu blokları sağa, sola götürebilmekte ve döndürebilmektedirler. • Herhangi bir blok kutunun en aşağısına indiği zaman hareketi biter ve yeni bir blok aşağı inmeye başlar. • Kareler kutuda yatay bir çizgi oluşturduğunda yok olurlar. • Bloklar bütün kutuyu kapladığı zaman oyuncu oyunu kaybeder amaç, blokların tüm kutuyu kaplamasını engellemektir.
Bulmaca Oyunu mu Yoksa Aksiyon Oyunu mu? • Tetris, çoğu zaman bir bulmaca oyunu olarak görülür. Bunun sebebi, Tetris’in bulmacayı andıran unsurlara sahip olması ve oyuncunun amacının blokların nasıl en iyi şekilde bir araya geleceğini bulmasıdır. • Tetris ile Pentomino adlı oyunda da benzerlikler görülmektedir. Oyunda her biri beş kareden oluşan on iki farklı şekilli parça alınmalı ve bunlar bir kare kutuya yerleştirilmelidir. Fakat tasarımcı, Tetris ile tamemen farklı, ilgi çekici ve zorlayıcı bir oyun oluşturmuştur.
Bulmaca Oyunu mu Yoksa Aksiyon Oyunu mu? • Çoğu zaman bulmaca oyunları, oyuncuların davranışlarına asla tepki vermeyen bir dizi statik bulmaca sunan bir oyunlar olarak görülür. Aslında bu tür oyunlar sadece bulmaca olarak tanımlanır. • Bunun yanında bulmacaların tek çözümü vardır ve oyuncuya interaktif bir deneyim sunmaz. Örneğin Zork, Myst, Grim Fandango oyuncuya özgün, benzersiz bir deneyim sunmamaktadır. • Tetris’te ise bulmaca oyununun mekaniğini aksiyon oyunununkiyle birleştirilerek zorlayıcı bir oyun deneyimi yaratılmıştır.
Bulmaca Oyunu mu Yoksa Aksiyon Oyunu mu? • Tetris'in kullandığı bir aksiyon oyunu mekaniği, oyuncuların sınırlı bir süresinin olması ve bunun oluşturduğu tehdit duygusudur. • Centipede’de bu tehdit duygusu kırkayağın bir yolunu bulup aşağı inmesi olmuştur. Tetris’te ise blokların aşağı inmesidir. • Tetris’in aksiyon oyunlarıyla olan bir diğer benzerliği ise her oyunun her oyuncuya göre farklı deneyim yaratmasıdır. Bir bloğun yerde duruş şekli diğer bloğun yerleşim şeklini de etkilemektedir. Bu özelliği ile bulmaca oyunlarından da ayrılmaktadır. • Oyuncuların oynarken bir sonraki bloğu da düşünerek hamle yapmaları gerekmektedir.
Bir Arcade Oyunu Olarak Tetris • 4. Bölümdeki Centipede analizinde açıklanan klasik arcade oyunu nitelikleri listesine göre, Tetris’in arcade oyununa ne kadar uyduğu görülebilir. • Tek Ekranda Oynama: Tetris de tek ekranda gerçekleşen bir oyundur. Oyuncular bütün oyunu bir ekranda görebilirler. Oyuncuların ihtiyacı olan tüm bilgi tek ekrandadır. • Sonsuz Oynama Hakkı: Tetris, oyuncuya bloklar en üste ulaşana dek istediği kadar oynayabilme hakkı sunmuştur. Herhangi bir süre kısıtı yoktur. Tekrar tekrar oynama hakkı da mevcuttur.
Bir Arcade Oyunu Olarak Tetris • Oyuncular Tetris oynama yetilerini geliştirmeye her zaman devam ederler. Bu da geleneksel bulmaca ile Tetris oyunundaki önemli farklılıklardandır. • Bununla birlikte, eğer oyuncular Tetris’in nasıl yenildiğine dair bir yol bulurlarsa oyunun herhangi bir zorlayıcı ve sürükleyici yanı kalmaz. • Birden Çok Can Hakkı: Birçok arcade oyununun aksine Tetris, oyuncuya sadece bir can hakkı vermektedir. Buna rağmen Tetris oyununun tasarım oyuncuya hatalarını gösteren bir yapıdadır. Oyun bittiğinde oyuncuyu nerede hata yaptığını görüp oyunu daha iyi öğrenebilir.
Bir Arcade Oyunu Olarak Tetris • Skor/Yüksek Skor: Tetris oyuncuya skor vermektedir ve yüksek skor tablosu kullanmaktadır. Böylece oyun asla yenilmese de oyunun kendi içinde rekabet oluşturacak bir yapısı oluşmaktadır. • Kolay Öğrenilebilme ve Sade Oynanış: Tetris için sadece 3 buton yetmektedir. Bu da oyuncuya bilgisayar oyunlarıyla alakası olmasa bile oyunu hemen öğrenme yetisi katmaktadır. • Hikayesiz Olması: Tetris’in herhangi bir hikayesi yoktur. Tek bilinen, Rusya kökenli olmasıdır. İlk bilgisayar oyunu versiyonu, Spectrum Holobyte tarafından yayınlanmıştır ve Rus hayatını temsil eden sahneler ve müzikler oyunda bulunmaktadır. Ancak popülerleştikten sonra Nintendo Game. Boy versiyonunda bu tema kalkmıştır.
Teknoloji • Arcade oyunlar ile Tetris’in bir diğer benzerliği ise, ikisinin de oyuncuları etkilemek için teknolojilerine güvenmemesidir. • 80 lerin başında arcade oyunların grafikleri çok basit ve cansızdı. 80 lerin sonunda çıkan Tetris ise daha canlı ve gösterişli grafiklere ihtiyaç duymadı çünkü oynanış yeterince yeterli ve güçlüydü. Arcade oyunlar için de önemli olan oynanıştır. • Tetris’in uygulaması o kadar basittir ki çoğu oyun programcısı oyun programlamaya Tetris klonlayarak başlamaktadır.
Teknoloji • Welltris adında Tetris’in 3 D versiyonu oluşturulmuştur. Fakat bu oyun Tetris’ten daha zordur ve oyuna daha fazla eğlence veya rekabet katmamıştır. Bu durumda oyuncular sadeliği seçmiştir ve eski Tetris’e dönmüşlerdir. • Bunun gibi iyileştirmeler Tetris için yapılmıştır fakat hiçbiri başarılı olmamıştır. Bu durumda, teknolojik iyileştirmelerin her zaman bir oyun için etkileyici olmadığı, iyileştirmelerin oyunun eğlenceli taraflarını bozmaması gerektiği anlaşılmalıdır.
Yapay Zeka • Bir yapay zekanın oyunculara kendilerine meydan okuyacak bir durum sunması gerekir ve yapay zekanın bu zorluğu nasıl oluşturduğu önemli değildir. • Bu Civilization’daki gibi güçlü bir yapay zeka da olabilir, Tetris’deki gibi de. • Tetris’te hangi bloğun düşeceğinin seçildiği, rastgele numara üreten çok basit bir yapay zeka vardır. • Bu durum, Tetris'teki başarının sadece şans olduğunu gösteriyor olabilir.
Yapay Zeka • Eğer oyuncuların aldıkları parçalar rastgele ise, farklı oyuncuların puanları birbirleriyle nasıl karşılaştırılabilir? • Buradaki kilit nokta, zaman içinde parçaların rastgeleliğinin ortadan kalkması, eşitlenmesidir. • Board oyunlarında bir zarın oyun boyunca eşit düşmesi gibi, Tetris'deki oyunculara gönderilen rastgele parçalar da en sonunda rastgele olmaktan çıkmaktadırlar.
Artan Gerginlik • Tetris bu konuda çok acımasızdır. • Centipede’in aksine Tetris oyuncuları, bir dalga sona erdiğinde hiçbir şekilde iyileşmez veya yaşamlarını yitirdiğinde “yeni bir başlangıç” yeteneği de elde edemez. • Oyuncuların Tetris'te buldukları tek şey, zor bir durumdan “geri dönüşleriyle” savaşmalarıdır. • Diyelim ki oyuncu blokları çok kötü yerleştirdi ve üst tarafa çok az boşluk kaldı. Bu durumda oyundaki gerginlik artar ve oyuncu ancak blokları çok akıllıca yerleştirerek oyunu ilerletebilir. Bu durumda gerginlik azalır. Oyuncu başarı ve rahatlama duygusu hisseder.
Artan Gerginlik • Bir diğer artan gerginlik unsuru ise blokların düşme hızıdır. • Oyuncuların puanı belirli miktarların üzerine çıktığında, oyundaki parçalar daha hızlı hareket etmeye başlar, bu da oyunu gergin hale getirir. • Parçalar tahtadan daha hızlı düştüğünden, oyuncular belirli bir parça için en iyi pozisyonu bulmak için bu pozisyona getirmek için daha az zamana sahiptir. • Oyunun en hızlı halinde, çoğu oyuncu bir parçayı ideal bir yere yerleştirme yeteneğine sahip olmayacaktır. ve yanlış bir parçayla oyun sadece daha zorlaşacaktır.
Artan Gerginlik • Bir diğer unsur ise, oyuncu bir kez hata yaptığında oyunun daha da zorlaşmasıdır. • Oyuncu bir bloğu bile yanlış yere koysa, oyunun tüm düzeni bozulacaktır ve zorlaşacaktır. • Tüm bu yönlerden, Tetris oyuncuların başarısızlıklarını cezalandırır.
Sadelik ve Simetri • Tetris, tartışıldığı gibi, çok basit bir oyundur. Başarısının büyük bir kısmı sadeliği ve öğrenmesi çok kolay olmasından kaynaklanıyor. • Oyuncuların, oyunu oynamak için herhangi bir özel hamle öğrenmelerine gerek yoktur. Oyunda kullanılan çok az sayıda tuş var ve bu tuşlar ekranda çok belirgin sonuçlar vermektedir. • Pajitnov'un Tetris'i oluştururken, aslında on iki benzersiz ortaya çıkaran beş kareden oluşan parçaları kullandığı bildirilmiştir. • Daha sonradan oyuncuların doğru yeri bulmak için uğraştıkları Tetris için çok fazla parça olacağına karar vermiştir.
Sadelik ve Simetri • Oyun 5 karenin birleşiminden oluşan bloklarla olsaydı, daha zor ve karmaşık olabilirdi. Fakat bir noktada karmaşıklık seviyesi oyunun temel yapısını boğmaya başlamaktadır ve oyuncuları zorlamak yerine şaşırtmaktadır. Bu yüzden Tetris, Tetris olmaktan çıkabilirdi. • Tetris'i bu kadar zarif kılan şey, parçalarının eksiksizliğidir. Oyunda dört karenin her olası permütasyonu kullanılır. • Tetris’teki parçalardan herhangi biri çıkarılırsa, oyunun dengesi zarar görebilir. • Tetris'deki oyuncuların kullanabileceği parçaların doğal bütünlüğü ve simetrisi, dengesinin de çok önemli bir parçasıdır.
15 Yıl Sonra Tetris’i Kim Yayınlar? • Tetris, düşük teknolojili oyunlarda son noktadır ve çoğu oyun yayıncısı, en son sürüm bilgisayar grafiği kullanmayan oyunları yayınlamayı reddetmektedir. • Oyun, herhangi bir hikaye ya da ortamdan yoksun olması da, pazardaki insanlar için başka bir zorunluluktur. • Tüm bunlar, Tetris’in mükemmel oyununun, herhangi bir miktarda kelimeyle, yeterince akılda kalıcı bir şekilde, yeterinde tanımlanamayacağının bir kanıtıdır. • Oynanış şekli, yazılı anlatım için zor bir tanımdır, anlaşılması için tecrübe edinmesi gerekmektedir.
- Slides: 19