Funkcje skadnikw mineralnych w organimie zwierzcym Funkcje skadnikw

Funkcje składników mineralnych w organiźmie zwierzęcym

Funkcje składników mineralnych: n są elementem struktur organizmu wchodzą tkanek miękkich i układu kostnego, w skład n są składnikiem enzymów, hormonów, witamin, n są katalizatorami reakcji zachodzących w organizmie, n regulują ciśnienie osmotyczne, utrzymując jego stały poziom, n utrzymują stałe p. H, regulując koncentrację jonów wodorowych w tkankach, n regulują stosunek kwasowo zasadowy w organizmie.

Podział składników mineralnych: n makroelementy (makroskładnikami). Te z nich, które występują w ilości większej niż 0, 01% n mikroelementy (mikroskładniki). ilościach poniżej 0, 01%

Makroelementy Wapń n Stanowi w organizmie zwierzęcym 1, 4 2, 0% masy ciała. n Przede wszystkim wchodzi w skład kości (99%). n Wapń bierze także udział w procesie krzepnięcia krwi, wpływa na pobudliwość tkanek i odczyn w komórkach oraz reguluje przepuszczalność błon komórkowych. n Niedobór wapnia w paszach hamuje rozwój kośćca, wywołuje krzywicę u zwierząt młodych, a u zwierząt starszych osłabienie kośćca i łamikost. n Przy dłuższym niedoborze wapnia w paszy dochodzi do obniżenia jego poziomu we krwi, co powoduje jego uruchomienie z kości.

Makroelementy Występowanie wapnia n występuje w paszach pochodzenia zwierzęcego, zielonkach, zwłaszcza z roślin motylkowatych, sianie, niektórych makuchach, kredzie pastewnej i fosforanach paszowych. n Ważny dla przyswajania wapnia jest stosunek wapnia do fosforu w organizmie (dla zwierząt młodych, rosnących 2: 1, dla zwierząt dorosłych 1: 1 do 1: 2) oraz obecność witaminy D.

Makroelementy Fosfor n Występuje w układzie kostnym (ponad 40% fosforu znajdującego się w ciele zwierząt), w kwasach nukleinowych uczestniczących w przemianach energetycznych, w układzie mięśniowym, nerwowym i innych tkankach. n Niedobór w paszach powoduje krzywicę i łamikost, zaburzenia we wzroście, zanik apetytu oraz zmniejszenie wydajności (np. u krów mlecznych). n Pasze zasobne w fosfor to: ziarna zbóż, otręby, śruty poekstrakcyjne, makuchy, pasze pochodzenia zwierzęcego i paszowe fosforany wapniowe.

Makroelementy Magnez n Około 70% magnezu znajdującego się w organizmie znajduje się w kościach a pozostałe 30% w tkankach i płynach ustrojowych. n Aktywuje liczne enzymy i bierze udział w przemianie węglowodanowej. n Niedobór powoduje rozszerzenie naczyń krwionośnych, nadpobudliwość, drgawki prowadzące do tężyczki magnezowej. Jest trudno przyswajalny. n Pasze bogate w magnez to: zielonki, siano i makuchy.

Makroelementy Sód n W organizmie zwierzęcym stanowi 0, 2% masy ciała. n Występuje głównie w płynach ustrojowych i w niewielkiej ilości w tkankach miękkich. n Sód wspólnie z potasem i chlorem reguluje ciśnienie osmotyczne w komórkach, a także przemianę wodną. n Sód wpływa na zatrzymywanie wody w organizmie. n Niedobór powoduje zahamowanie wzrostu, zmniejszenie apetytu i obniżenie produkcyjności starszych zwierząt.

Makroelementy Występowanie sodu n W paszach, zwłaszcza roślinnych, występuje w bardzo małych ilościach. n Niedobór w kuchenną. n Nadmiar soli jest jednak szkodliwy. dawkach uzupełnia się solą

Makroelementy Potas n Występuje we wszystkich tkankach zwierzęcych, jest go mniej w płynach ustrojowych. n Działa antagonistycznie w stosunku do wapnia i sodu, zwiększając przepuszczalność błon, przez co działa odwadniające n Bierze udział w transporcie składników odżywczych. Niedobór zmniejsza apetyt, hamuje wzrost i wywołuje zaburzenia w działaniu serca.

Makroelementy Chlor n Występuje głównie w płynach ustrojowych, w mniejszym stopniu w tkankach. n Bierze udział w regulacji ciśnienia osmotycznego. n Jest składnikiem soku żołądkowego, jako wolny kwas solny aktywuje pepsynę. n Niedobór raczej nie występuje. n Może być uzupełniany solą kuchenną

Makroelementy Siarka n Występuje w białku zawierającym aminokwasy siarkowe (metionina, cystyna, cysteina). n Dużo siarki jest w keratynie białku budującym kopyta, rogi, racice, włosy. n Siarkę zawiera również insulina. n Niedobory zdarzają się bardzo rzadko. n Pasze bogate w siarkę to: ziarna zbóż, nasiona motylkowatych, otręby, siano z lucerny i pasze pochodzenia zwierzęcego.

Mikroelementy Żelazo n Składnik hemoglobiny, mioglobiny i ferratyny. Jest magazynowane w wątrobie i śledzionie. n Niedobór powoduje anemię (niedokrwistość). n Zdarza się to u zwierząt karmionych mlekiem, które jest ubogie w żelazo, szczególnie u świń. n Pasze bogate w żelazo to: roślinne pasze objętościowe, szczególnie siano z motylkowatych, otręby, melasa, drożdże.

Mikroelementy Miedź n Bierze udział w tworzeniu hemoglobiny, wchodzi w skład lub jest aktywatorem wielu enzymów. n Wpływa na metabolizm żelaza, ubarwia włosy wełny. n Jest magazynowana w wątrobie i w mięśniach. n Objawy niedoboru to: zahamowanie wzrostu, osłabienie, niezborność ruchów, zaburzenia w rozrodzie i zmiany skórne. n Uzupełnia się go dodatkiem siarczanu miedzi do paszy. Nadmiar może być trujący.

Mikroelementy Kobalt n Jest powiązany z syntezą hemoglobiny, uczestniczy w syntezie prowadzonej przez mikroflorę żwacza witaminy B 12. n Objawy niedoboru to wychudzenie i niedokrwistość. n W paszach występuje w bardzo małych ilościach, a jego niedobory uzupełnia się dodatkiem siarczanu lub chlorku kobaltu.

Mikroelementy Molibden n Jest składnikiem wielu enzymów. n Problemem jest jego nadmiar, wywołujący zatrucia, zwłaszcza u cieląt i krów. n Objawy nadmiaru molibdenu to: silne biegunki, spadek wydajności mlecznej. n Środkiem zaradczym jest podanie siarczanu miedzi. n Miedź działa antagonistycznie w stosunku do molibdenu.

Mikroelementy Jod n n n Jest składnikiem hormonu tyroksyny, regulującej tempo przemiany materii. Niedobór powoduje niedoczynność tarczycy objawiającą się wolem, słabość noworodków oraz martwe urodzenia. Zmniejsza się ilość pochłanianego tlenu, następuje obniżenie temperatury ciała, wy stępujeobrzęk i szorstkość skóry. Niedobór jodu w Polsce występuje w okolicach podgórskich. Można go wyrównać przez podawanie soli jodowanej lub tranu.

Mikroelementy Mangan n Występuje we wszystkich tkankach i narządach. n Jest aktywatorem wielu enzymów. n Niedobór powoduje zaburzenia w rozrodzie, obniżenie nieśności kur i wylęgowości jaj, zmiany w budowie kości i zahamowanie wzrostu. n Niedobór zdarza się rzadko.

Mikroelementy Cynk n n n Uaktywnia enzymy, pełni istotne role we wzroście i rozwoju. Występuje w skórze, włosach, kościach. Jest go dużo w mleku i jajach. Objawy niedoboru spotykane są u świń i kurcząt. U świń występuje parakeratoza objawiająca się zmianami na skórze, wymiotami, biegunką i zahamowaniem wzrostu. U kurcząt jest to słabe upierzenie.

KONIEC