Fungisitlerin Genel zellikleri ve Etki Mekanizmalar Prof Dr

  • Slides: 62
Download presentation
Fungisitlerin Genel Özellikleri ve Etki Mekanizmaları Prof. Dr. Necip Tosun E. Ü. Ziraat Fakültesi

Fungisitlerin Genel Özellikleri ve Etki Mekanizmaları Prof. Dr. Necip Tosun E. Ü. Ziraat Fakültesi Bitki Koruma Bölümü Bornova, İzmir necip. tosun@ege. edu

En çok kullanılan 3 pestisit sınıfı Pestisit Dünya Türkiye kullanımı (%) sınıfı İnseksitler 27

En çok kullanılan 3 pestisit sınıfı Pestisit Dünya Türkiye kullanımı (%) sınıfı İnseksitler 27 34 Herbisitler 53 18 Fungisitler 20 28

Fungisitler ve genel özellikleri n n Çevre kirlenmesi, hedef dışı organizmalara olumsuz etkisi nedeniyle

Fungisitler ve genel özellikleri n n Çevre kirlenmesi, hedef dışı organizmalara olumsuz etkisi nedeniyle fungisitler yeniden değerlendiriliyor, Etiket önerisinde yüksek doz ile kullanımı çok yer engelleyici klasik fungisitler daha riskli, Patojenlerin fungisitlere duyarlılığı ne kadar azalırsa, fungisitlerin de etkililiği o kadar azalır, Çözüm için genel eğilim; bu tip fungisitlerin uygulama dozunun arttırılması,

Fungisitler ve genel özellikleri n n n Etki mekanizmaları ile dayanıklılık riskleri arasında yakın

Fungisitler ve genel özellikleri n n n Etki mekanizmaları ile dayanıklılık riskleri arasında yakın ilişki bulunmakta, Hedefimiz; Düşük riskli fungisitlerin yer aldığı entegre mücadele programları, Etkili, Ekolojik ve Ekonomik mücadele programı yapabilmek için fungisitlerin özellikleri, etki mekanizmaları ve dayanıklılık riskleri iyi bilinmelidir,

Etki Yeri Özelleşmemiş Fungisitler 1. Avantajları 1. 2. 3. 2. Daha ucuz, Daha düşük

Etki Yeri Özelleşmemiş Fungisitler 1. Avantajları 1. 2. 3. 2. Daha ucuz, Daha düşük dayanıklılık riski, Daha geniş etki spektrumu, Dezavantajları 1. 2. 3. Daha yüksek uygulama dozu, Daha yüksek ekotoksikolojik risk, Daha az etkililik.

Etki mekanizmalarına göre Fungisitlerin Sınıflandırılması 1. Kimyasal yapılarına göre gruplandırma, 2. Her grubun genel

Etki mekanizmalarına göre Fungisitlerin Sınıflandırılması 1. Kimyasal yapılarına göre gruplandırma, 2. Her grubun genel özellikleri, 3. Etki mekanizmaları hakkında bilgi, 4. Dayanıklılık risk durumlarının değerlendirilmesi özetlenecektir.

Fungisitlerin Sınıflandırılması 1. Etki Yeri Özelleşmemiş (Çok Yer Engelleyici, Klasik) 1. 1. Bakırlı Fungisitler

Fungisitlerin Sınıflandırılması 1. Etki Yeri Özelleşmemiş (Çok Yer Engelleyici, Klasik) 1. 1. Bakırlı Fungisitler ve Organometaller 1. 2. Elementer Kükürt 1. 3. Dithiocarbamate’lar 1. 4. Trichloromethylthiocarboximide’ler 1. 5. Guanidine’ler 1. 6. Diğerleri 2. Etki Yeri Özelleşmiş (Tek yer Engelleyiciler; Modern) 2. 1. Benzimizole’ler 2. 2. Carboximide’ler 2. 3. Hydroxypyrimidine’ler 2. 4. Aromatik Hydrokarbonlar ve Dicarboximede’ler 2. 5. Phenylamide’ler 2. 6. Sterol biyosentezini engelleyenler 2. 7. Anilinopyrimidine’ler 2. 8. Phenylpyrrole’ler 2. 9. Strobilurine’ler 2. 10. Diğerleri

Bakırın tarihçesi n n İlk olarak 1807’de Benedict Prevost, buğday tohumlarından sürme sporlarını engellemek

Bakırın tarihçesi n n İlk olarak 1807’de Benedict Prevost, buğday tohumlarından sürme sporlarını engellemek amacıyla bakır sülfat ile yaptığı denemeler sonucu bakırın fungisit etkisini ortaya çıkarmıştır, Bakır tuzlarının bitki hastalıklarına etkisi, 1885’te Fransız araştırıcı Millardet tarafından Fransa’nın Bordeaux bölgesindeki bağlarda şans eseri bulunmuştur.

1. 1. Bakırlı Fungisitler n n n Risk; eriyebilir inorganik bakırlılarda serbest bakır iyonları

1. 1. Bakırlı Fungisitler n n n Risk; eriyebilir inorganik bakırlılarda serbest bakır iyonları bitki kutikulasınından geçerek çok fazla fitotoksisite sorunu yaratabilir, Çözüm; suda erimeyen bakır tuzları ile daha fazla bitki yüzeyinin kaplanması ve spor çimlenmesinin engellenmesi amaçlanmıştır, Dikkat; serin ve nemli koşullarda bordo bulamacı dahil erimeyen bakılılar da bitkilerde fitotoksisite yapabilmekte,

p. H < 4. 0 Solüsyon Şeklinde Uygulanan Cu+2 iyonlarının Hareketi Cu+2 SOLÜSYUONU 2.

p. H < 4. 0 Solüsyon Şeklinde Uygulanan Cu+2 iyonlarının Hareketi Cu+2 SOLÜSYUONU 2. engel: hücre duvarı 3. engel: hücre membranı 4. engel: ksilemdeki hücre duvarı Cu++ Cu + + 1. engel: Kutikula + Cu++ Cu++ ++ Cu Cu ++ Cu++

1885’te bordo bulamacının bulunmasıyla; Bakırlı preparatlar, 50 yıldan fazla süreyle sentetik organik fungisitler, pestisit

1885’te bordo bulamacının bulunmasıyla; Bakırlı preparatlar, 50 yıldan fazla süreyle sentetik organik fungisitler, pestisit pazarına girene kadar bitki hastalıklarını kontrol etmede üstün bir yer sağlamışlardır. Ve günümüzde dahi bakteriyel ve fungal birçok bitki hastalığının savaşımında vazgeçilmez olmuştur ve her yıl tüm dünyada binlerce ton kullanılmaktadır.

Domateslere inokule edilen Phytophthora infestans’ın kontrolünde Üç Bakırlı Formülasyonun Etkililiği Formüle Edilmiş Bileşikler 65

Domateslere inokule edilen Phytophthora infestans’ın kontrolünde Üç Bakırlı Formülasyonun Etkililiği Formüle Edilmiş Bileşikler 65 g Cu / L Sulfat pentahidrat Bordo Bulamacı 200 g Cu / L Bakır hidroksit 500 g Cu / kg. Konsantrasyon (100 L) Cu Konsantrasyon ( ppm ) 75 cc. 150 cc. 300 cc. 45 90 180 75 cc. 150 cc. 300 cc. 600 cc. 1. 200 cc. 112 225 450 900 1. 800 200 gr. 300 gr. 1. 000 1. 500 Kontrol P. infestans * ( % ) 94 99 100 30 50 55 74 93 92 97 Bencéné ( 1. 999 ) Plant Health and Soil Conservation, Station of Heves County - Eger, Szövetkezet (Hungary) *Değerlendirme, inokulasyondan 7 gün sonra yapılmıştır.

Organizmalara Etkisi; - Bordo bulamacı arılara zehirlidir, - Bakırsülfat, balıklara zehirlidir fakat kuşlara zehirli

Organizmalara Etkisi; - Bordo bulamacı arılara zehirlidir, - Bakırsülfat, balıklara zehirlidir fakat kuşlara zehirli değildir. Koyunlara ve tavuklara normal uygulama dozlarında zehirli olabilir, - Solucanlar gibi toprakta yaşayan diğer canlılar, bakırlı fungisitlerin aşırı kullanımı sonucu dokularında biriktirebilmektedirler, -Yaprakta doğal olarak veya biokontrol amaçlı uygulanan biyolojik preparatlarda bulunan Bacillus sp. , Trichoderma vb. organizmaları öldürebilir.

ETKİ MEKANİZMASI Ø Bakırlı bileşiklerin fungisit etkileri konusundaki en basit hipotez, fungisidal reaksiyonun bakır

ETKİ MEKANİZMASI Ø Bakırlı bileşiklerin fungisit etkileri konusundaki en basit hipotez, fungisidal reaksiyonun bakır iyonlarından kaynaklandığıdır. Ø Eriyiciliği olmayan bakır kalıntısı, fungal sporların çimlenmesini engellemektedir. Ø Çim borusunun aktif büyümesi nedeniyle sporun yakın çevresini asitlendirmesinden dolayı bakırlı kalıntısındaki yeterli miktarda iyonun eriyebildiği ve sonra da çimborusu gelişmesini önlediği bildirilmiştir. (Köller 1992; 1998; Martin, 1969).

v Bakır , fungus ve bakteri hücresi tarafından pasif olarak alınır ve hücrede sülfidril

v Bakır , fungus ve bakteri hücresi tarafından pasif olarak alınır ve hücrede sülfidril gruplarına bağlanır. v Sonuçta, proteinlerin ve enzimlerin denatüre olmasına neden olur (Somers, 1963) v Bakır toksitesinin diğer bir nedeni olarak ta enzimlerdeki bazı metallerin bakır ile yer değiştirebilmesi de düşünülmektedir (Levi, 1977; Lukens, 1969)

Ülkemizde ruhsatlı bakır formları ve örnek fungisitler

Ülkemizde ruhsatlı bakır formları ve örnek fungisitler

1. BAKIRKARBONAT a) Islanabilir Toz Formülasyon (WP; %50); Cupromag 2. BAKIR KALSİYUM OKSİKLORİD a)

1. BAKIRKARBONAT a) Islanabilir Toz Formülasyon (WP; %50); Cupromag 2. BAKIR KALSİYUM OKSİKLORİD a) Islanabilir Toz Formülasyonlar (WP; %16); Polvere Caffaro 3. BAKIR OKSİKLORİD + MANEB a) Islanabilir Toz Formülasyonlar (WP; 37. 5+%20); Herkül 4. BAKIR SÜLFAT a) Krisral Toz Formulasyonlar (%25); Hektaş Göztaşı

5. BAZİK BAKIR SÜLFAT a) Islanablir Toz Formülasyonlar (WP; %52. 5); Basic Copper b)

5. BAZİK BAKIR SÜLFAT a) Islanablir Toz Formülasyonlar (WP; %52. 5); Basic Copper b) Sulphate c) Sıvı Formülasyonlar (SC; 193 gl); Idrorame 6. BAKIR KALSİYUM SÜLFAT a) Islanablir Toz Formülasyonlar (WP; %20); b) Bordeaux Caffaro, Manica Bordeaux Mixture, Blue Bordo b) Granül Formülasyonlar (DG; %20); Bordolux DG 7. BAKIR SÜLFAT + MANCOZEB a) a) Islanabilir Toz Formülasyonlar (WP; %12+30); Cuprofix 30

8. BAKIR SÜLFAT + MANCOZEB + CYMOXANİL a) Islanabilir Toz Formülasyonlar (WP; % 57.

8. BAKIR SÜLFAT + MANCOZEB + CYMOXANİL a) Islanabilir Toz Formülasyonlar (WP; % 57. 7+20+2. 4) ; b) Cuprofix CM Active 9. BAKIR TUZLARI + MANCOZEB a) Islanabilir Toz Formülasyonlar (WP; % 21+20); b) Tri-Miltox Forte 10. BAKIR TUZLARI + MANCOZEB+ KÜKÜRT a) Islanabilir Toz Formülasyonlar (WP; % 15+6+50) ; b) Kuprosolor

11. YAĞ VE ROSİN ASİTLERİNİN BAKIR TUZLARI a) Sıvı Formülasyonlar (EC ; 51. 4

11. YAĞ VE ROSİN ASİTLERİNİN BAKIR TUZLARI a) Sıvı Formülasyonlar (EC ; 51. 4 gl); Tenn-Cop 5 E 12. BAKIR OKSİKLORİD a) Islanabilir Toz Formülasyonlar (WP; %50 ); Cupravit ob 21 b) Suda Dağılabilen Granül Formülasyonlar (WG; %50) ; Oxi-Cup 50 WG c) Sıvı Formülasyonlar (SC ; 357. 5 g/l); Calleon

13. BAKIRHİDROKSİT a) Islanabilir Toz Formülasyon (WP; % 50); Champion WP b) Granül Formülasyonlar

13. BAKIRHİDROKSİT a) Islanabilir Toz Formülasyon (WP; % 50); Champion WP b) Granül Formülasyonlar (DG; % 50); Cuprader DG c) Kuru Akışkan Formülasyonlar (DF); Kocide DF d) Sıvı Formülasyonlar (SC); Champ Formula 2 14. BAKIR SÜLFAT PENTAHİDRAT a) Sıvı Formülasyon (SC; 65. 52 g/l); Mastercop SC

Dayanıklılık Durumu Ø Bakırlı fungisitlerin çok yer engelleyici olması nedeniyle, fungal organizmalarda dayanıklılık sorununa

Dayanıklılık Durumu Ø Bakırlı fungisitlerin çok yer engelleyici olması nedeniyle, fungal organizmalarda dayanıklılık sorununa şu ana kadar rastlanmamıştır, Ø Ancak, bakırlı bileşiklerin bitki patojeni bakterilere karşı uygulandığı alanlarda dayanıklılık sorunu oluşabilmektedir.

BAKIRLI FUNGİSİTLER; n n Bakırlı bileşiklerin entegre hastalık yönetiminde (IPM) önemli bir yeri vardır.

BAKIRLI FUNGİSİTLER; n n Bakırlı bileşiklerin entegre hastalık yönetiminde (IPM) önemli bir yeri vardır. MRL (maksimum kalıntı limiti) değeri olmadığından kalıntı sorunu yaratmamaktadır.

BAKIRLI FUNGİSİTLER; Ø Gerek bir çok patojene kontrol ederek geniş etki alanına sahip olması,

BAKIRLI FUNGİSİTLER; Ø Gerek bir çok patojene kontrol ederek geniş etki alanına sahip olması, Ø Bakterisit özelliği, Ø Düşük akut toksitesi, Ø Organik tarımda kullanılabilmeleri, Ø Gerekse ekonomik olması nedeniyle bitki koruma ürünleri içinde en çok kullanılan ilaçların başındadır.

1. 1. Bakırlı Fungisitler ve Organometaller n Bu grubun diğer üyeleri olan organik civalı

1. 1. Bakırlı Fungisitler ve Organometaller n Bu grubun diğer üyeleri olan organik civalı fungisit phenyl mercurie acetate ve organik kalaylı fungisit triphenyl (=fentin) hidroksit ve fentin acetate yüksek toksisitesi, uygulayıcılara zehirliliği ve birikimi nedeniyle yasaklandığı için değinilmeyecektir

1. 2. Elementer Kükürt n n n Fungisit etkisi 1800’lü yıllardan beri biliniyor, Özellikle

1. 2. Elementer Kükürt n n n Fungisit etkisi 1800’lü yıllardan beri biliniyor, Özellikle küllemelere etkili, akarisit etkisi, Mikronize olarak daha üniform süspansiyon olan ve daha iyi kaplama sağlayan formulasyonlar, Düşük maliyet, Doğal ürün olduğundan organik tarıma uygun, Toprakta asitliliği düzenleyici özelliği ile yoğun kullanılmakta,

ETKİ MEKANİZMASI 1. 2. 3. Doğrudan etki teorisi, Oksidasyon teorisi, Hidrojen sülfid teorisi

ETKİ MEKANİZMASI 1. 2. 3. Doğrudan etki teorisi, Oksidasyon teorisi, Hidrojen sülfid teorisi

n n n Doğrudan etki teorisi Elementer kükürtün kendisi toksik özellikte, Ancak, 1922’de spor

n n n Doğrudan etki teorisi Elementer kükürtün kendisi toksik özellikte, Ancak, 1922’de spor çimlenme denemesinde kükürt partiküllerinin etkili olması beklenen funguslara etkili olmadığı belirlenmiş, Oksidasyon teorisinde etki, sıcaklığın etkisi ile çıkan ve kükürdün oksidasyon ürünlerini (sülfür dioksit, sülfür trioksit, pentathionic asit vb) içeren gazlara dayanır, ancak daha sonra bu iddia çürütülmüş, Hidrojen sülfit teorisinde elementer kükürt hidrojen sülfide indirgenir ve oluşan hidrojen sülfid toksik etki gösterir, Ancak, 1953’de (Miller ve ark) çürütülmüş,

n n n Güncel mekanizma ise, kükürdün yavaş biçimde hava ile okside olarak kükürd

n n n Güncel mekanizma ise, kükürdün yavaş biçimde hava ile okside olarak kükürd diokside dönüşmesidir. Nem etkisi ile sülfür asidi oluşmakta ve yaprak yüzeyindeki yüksek asidik çevre fungal sporların çimlenmesini engellemektedir Kükürdün oksidasyonu sıcaklıkla ilişkilidir ve serin koşullarda kükürdün etkililiğinin düşmesi bu nedenledir, Kükürt tarafından oluşturulan bu asidik ortam aynı zamanda fitotoksik olmasının da nedenidir.

Dayanıklılık durumu Herhangi bir bilimsel kayıda rastlanmamıştır

Dayanıklılık durumu Herhangi bir bilimsel kayıda rastlanmamıştır

1. 3. Dithioacrbamate’lar n n n Sentetik fungisitlerin en eski grubu, Dithiocarbamic asitten türevlenmiştir,

1. 3. Dithioacrbamate’lar n n n Sentetik fungisitlerin en eski grubu, Dithiocarbamic asitten türevlenmiştir, Farklı karakterde bileşikler bulunduğu için 2 alt grupta incelenebilir, Dimethyldithiocarbamate’lar (thiram, ferbam, ziram) Ethylenebisdithiocarbamate’lar (mancozeb, maneb, zinep, metiram, propineb)

n n Dimethyldithiocarbamate’lardan thiram oldukça buharlaşıcı ancak diğerleri değil, Asidik koşullarda dimethyldithiocarbamic aside parçalanır,

n n Dimethyldithiocarbamate’lardan thiram oldukça buharlaşıcı ancak diğerleri değil, Asidik koşullarda dimethyldithiocarbamic aside parçalanır, bu asit alkali koşullarda stabil iken asidik ortamda stabil değildir, Ethylenebisdithiocarbamate’lar depolandıkları koşullarda bile oksijen ve neme maruz kaldıklarında hızla dekompoze olurlar, Önce metal bileşikten ayrılırlar oksidasyon sonucu carbon disülfide, ethylenethiuramdisülfide (ETD) ve sonuçta sistemik özellikte ama fungisit etkisi olmayan karsinojenik ethylenethiourea (ETU)’ya parçalanırlar.

ETKİ MEKANİZMASI n n n Dimethyldithiocarbamate’ların etki mekanizması tam olarak açıklanamamıştır, Bu alt grup

ETKİ MEKANİZMASI n n n Dimethyldithiocarbamate’ların etki mekanizması tam olarak açıklanamamıştır, Bu alt grup üyelerinin bakır ve diğer ağır metallerle kompleks oluşturarak etkileri artar, Ethylenebisdithiocarbamate’larda proteinlerin sülfidril grupları ile etkileşime geçerek enzimleri ve hücresel fonksiyonları engelleyerek etki yaptığı bilinmektedir.

Dayanıklılık durumu Pratikte bir sorunları bulunmamaktadır. Laboratuvar koşullarında duyarlılık azalışları saptanmıştır.

Dayanıklılık durumu Pratikte bir sorunları bulunmamaktadır. Laboratuvar koşullarında duyarlılık azalışları saptanmıştır.

1. 4. Trichloromethylthiocarboximide’ler n n n En çok bilinenler captan, captofol, folpet, Stabiliteleri ilaçlama

1. 4. Trichloromethylthiocarboximide’ler n n n En çok bilinenler captan, captofol, folpet, Stabiliteleri ilaçlama suyunun p. H’ı ile yakından ilgilidir, örneğin captan p. H 7’de yarı ömrü 2. 5 saat iken, 8’in üzerinde 17 dakikadır, Toprakta hızla tutulur ve çabuk hidrolize olurlar, toprakta yıkanma açısından büyük risk oluşturmazlar, n Bitkilerde kutikulayı geçebildiklerinden fitotoksiktir, n Kanser yapıcı etkisi ortaya konmuştur,

ETKİ MEKANİZMASI n n n Bu grup fungisitler hücre yapılarıyla özellikle glutathion gibi thiollerle

ETKİ MEKANİZMASI n n n Bu grup fungisitler hücre yapılarıyla özellikle glutathion gibi thiollerle mekanizması bilinmeyen reaksiyonlara girer, Captan, catalasa, diphosphopyridine nucleotide oxidase enzimlerini engeller. Pratikte dayanıklılık sorun değildir. Duyarlılığı azalan bireylerin canlılıları düşmektedir.

1. 5. Guanidine’ler n n En bilinen fungisit dodine, Toprak tarafından kuvvetle tutulur, hareketsizdir,

1. 5. Guanidine’ler n n En bilinen fungisit dodine, Toprak tarafından kuvvetle tutulur, hareketsizdir, yıkanmazlar, Yapraklara penetrasyonu zayıftır, Toprak üstü kısımlara uygulanır, koruyucu vetedavi edici özelliği vardır,

ETKİ MEKANİZMASI n n n Bu grup fungisitler membran yapısını deterjan etkisiyle etkiler ve

ETKİ MEKANİZMASI n n n Bu grup fungisitler membran yapısını deterjan etkisiyle etkiler ve hücre membranlarının geçirgenliğini değiştirir, Mitokondrial membranı da etkiler, Birkaç yıl üste kullanıldığı yerlerde dayanıklı ırkların oluştuğu bildirilmiştir

1. 6. Diğerleri n Nitril gruplarını içeren dithianon, chlorothalonil, n Patojenlerin enzimatik fonksiyonlarını etkiler,

1. 6. Diğerleri n Nitril gruplarını içeren dithianon, chlorothalonil, n Patojenlerin enzimatik fonksiyonlarını etkiler, n n n Dinocap, nitrophenol’e parçalanır ve spor çimlenmesini ve miseliyal gelişmeyi engeller, Anilazine, 1966’da piyasaya çıkmıştır, sülphydryl gruplarını etkilediği düşünülmektedir, Fluazinam, 1987’de çıkmış, mitokondrial oksidatif fosforilasyon bağlantını bozmaktadır.

2. Etki Yeri Özelleşmiş (Modern) Fungisitler n n n Fungal hücrede özel tek bir

2. Etki Yeri Özelleşmiş (Modern) Fungisitler n n n Fungal hücrede özel tek bir etki yeri vardır, Bu nedenle uygulamada az ya da çok dayanıklılık riskine sahiptir, Bir kısmı sistemik özellikte iken bir kısmı translaminar özelliktedir,

2. 1. Benzimizole’ler n Önemli fungisitler; benomyl, carbendazim, thiabendazole, thiophanate methyl, n Sistemik, etki

2. 1. Benzimizole’ler n Önemli fungisitler; benomyl, carbendazim, thiabendazole, thiophanate methyl, n Sistemik, etki alanı geniş, n Ancak, Oomycetes grubuna hiç etkili değil, n Suda eriyiciliği zayıftır, n Uygulama sonrası carbendazim’e parçalanırlar

ETKİ MEKANİZMASI n n n Bu grup fungisitler mikrotüp alanlarını tubuline bağlayarak çatlatırlar, fungal

ETKİ MEKANİZMASI n n n Bu grup fungisitler mikrotüp alanlarını tubuline bağlayarak çatlatırlar, fungal hifin hücresel ince yapısında bozulmalar oluştururlar, mitosisi engelleyerek çim borusunun gelişimine müdahale ederler ve bu yolla fungal gelişmeyi engellerler, Bitkilerde ve memelilerde olmayan fungal B-tubuline bağlanma biçiminde özelleşmiş etki yeri vardır, sonuçta hücre bölünmesini engellerler, Dayanıklılık tek genle idare edildiği için tarla koşullarında kesikli bir şekilde ortaya çıkar, Major kromozomal genin mutasyonuna dayanır

2. 2. Carboximide’ler n n Sistemik özellikte carboxin ve oxycarboxin, flutolanil, Toprakta ve bitkide

2. 2. Carboximide’ler n n Sistemik özellikte carboxin ve oxycarboxin, flutolanil, Toprakta ve bitkide hızlı biçimde sülfoxide’e ve sulfone’a dönüşür, Basidiomycetes üyesi patojenlere yüksek etkililiktedir, Tohuma ya da bitkiye uygulandığında, sadece hastalıkları önlemek değil bitki gelişmesini hızlandırıcı etkileri de bulunmaktadır.

ETKİ MEKANİZMASI n n n Bu grup fungisitler solunumu engelleyerek etkili olurlar, Hücre permeabilitesini

ETKİ MEKANİZMASI n n n Bu grup fungisitler solunumu engelleyerek etkili olurlar, Hücre permeabilitesini de etkileyebildikleri düşünülmektedir, Laboratuvarda dayanıklılık olmasına karşın pratikte ciddi sorun bulunmamaktadır

2. 3. Hydroxypyrimidine’ler n 1968’de piyasaya çıkmıştır, n Bupirimate, dimethirimol ve ethirimol n Küllemelere

2. 3. Hydroxypyrimidine’ler n 1968’de piyasaya çıkmıştır, n Bupirimate, dimethirimol ve ethirimol n Küllemelere özelleşmiş sistemik, n Yarı ömrü 1 gündür, n Elmada küllemeye etkili

ETKİ MEKANİZMASI n n Külleme sporlarının kutikuladan girişinde kullandıkları appressorium oluşumunu engellediği biliniyor Penetrasyon

ETKİ MEKANİZMASI n n Külleme sporlarının kutikuladan girişinde kullandıkları appressorium oluşumunu engellediği biliniyor Penetrasyon olduktan sonra ve emeçler oluştuktan sonra hastalığın yapraktaki gelişimine etkisi düşüktür, Bütün Hydroxypyrimidine’ler arasında çapraz dayanıklılık varken buprimate’e dayanıklılık pratikte henüz yok, Ethirimol ile triadimenol hatta diğer 14 -demethylase inhibitorü (DMI’s) fungisitleri arasında negatif ilişkili çapraz dayanıklılık bulunmaktadır.

2. 4. Aromatik Hydrokarbonlar ve Dicarboximide’ler n n Eski ve heterojen bir gruptur, Biphenyl,

2. 4. Aromatik Hydrokarbonlar ve Dicarboximide’ler n n Eski ve heterojen bir gruptur, Biphenyl, quintozene (PCNB), hexachlorobenzene, dichloran, tolclophosmethyl, cloroneb (Lry, 1995), Dicarboximide’ler sistemik değil (iprodion, vinclozolin), procymidone ve chlozolinate sistemik, Bitkide en uzun kalıcılık iprodion, toprakta en yavaş parçalanan ve en kalıcı procymidone

ETKİ MEKANİZMASI n n n Her iki grup birbirine benzemekle birlikte etki mekanizmaları tam

ETKİ MEKANİZMASI n n n Her iki grup birbirine benzemekle birlikte etki mekanizmaları tam çözülmüş değil, hem spor çimlenmesini hem de miselyal gelişmeyi engellemektedir, Mitokondriumlarda ve endoplasmik retikulumdaki yapısal değişiklere neden olmaktadırlar, Dayanıklılık kazanmış populasyonların aromatik hydrocarbonlara ve dicarboximide’lere çapraz dayanıklılıkları bulunmakta,

2. 5. Phenylamide’ler n n Peronosporales üyesi funguslara etkilidirler, Benalaxyl, furalaxyl ve metalaxyl toprak

2. 5. Phenylamide’ler n n Peronosporales üyesi funguslara etkilidirler, Benalaxyl, furalaxyl ve metalaxyl toprak ve tohum uygulamaları açısından uygundur, Yarı ömürleri 3 -8 haftadır, Sistemik özelliktedir, Yaprakta kalıntı bırakırlar,

ETKİ MEKANİZMASI n n RNA sentezini DNA sentezinden daha çok etkilemektedirler, Phenylamide’lere dayanıklı genotipler

ETKİ MEKANİZMASI n n RNA sentezini DNA sentezinden daha çok etkilemektedirler, Phenylamide’lere dayanıklı genotipler bu grup fungisitlere hemen immundurlar ve uygulama dozları ile önlenmeleri çok zordur,

2. 6. Sterol biyosentezini engelleyenler n n İlk üye morpholine türevi dodemorph 1967’de çıktı,

2. 6. Sterol biyosentezini engelleyenler n n İlk üye morpholine türevi dodemorph 1967’de çıktı, İmidazole, pyrimidine türevleri, 2 grupta incelenir; Sterol demetylation inhibitörleri ve morpholine’ler, Sistemik olduğu için tohuma penetre edebilir, bitki tarafından alınıp taşınabilir, Oomycetes grubu dışında etkilidir,

Bazı örnekler n n n n Piperazine; triforine Pyridine; buthiobate, pyrifenox, Pyrimidine; triarimol, fenarimol,

Bazı örnekler n n n n Piperazine; triforine Pyridine; buthiobate, pyrifenox, Pyrimidine; triarimol, fenarimol, nuarimol, İmidazole; imazalil, prochloraz, Triazole; propicanozole, tebucanozole, myclobutanil, Morpholine; tridemorp, dodemorph Triazzolinthione; prothiconazole

ETKİ MEKANİZMASI n n n Fungal sterol biyosentezini engellerler, Steroller funguslarda membran fonksiyonlarında, yapısal

ETKİ MEKANİZMASI n n n Fungal sterol biyosentezini engellerler, Steroller funguslarda membran fonksiyonlarında, yapısal olayların regüle edilmesinde ya da steroid hormonların sentezlenmesinde görev alır ve yaşamsal öneme sahiptir, Özellikle küllemelerde pratikte dayanıklılık sorunu yaşanmaktadır,

2. 7. Anilinopyrimidine’ler n n 1995’de ruhsatlanmış, cyprodinil (sistemik), mepanipyrim (sistemik değil), pyrimethanil (kökten

2. 7. Anilinopyrimidine’ler n n 1995’de ruhsatlanmış, cyprodinil (sistemik), mepanipyrim (sistemik değil), pyrimethanil (kökten sistemik, yapraktan değil) başlıcaları, Hastalık oluşumun ve sporulasyonu etkileyerek tedavi edici özelliğe sahiptirler, ancak spor çimlenmesine etkili değildirler,

ETKİ MEKANİZMASI n n n Tam olarak bilinmemektedir, ancak hastalık oluşumunda gerekli olan ekstra

ETKİ MEKANİZMASI n n n Tam olarak bilinmemektedir, ancak hastalık oluşumunda gerekli olan ekstra hücresel enzim salgılanmasını engellediği düşünülmektedir, Sürekli kullanıldıklarında dayanıklılık bağlarda gözlenmiştir, Diğer gruplarla çapraz dayanıklılıkları bildirilmemiştir

2. 8. Phenylpyrrole’ler n n n Pseudomonas pyricinia tarafından oluşturulan antifungal bileşik pyrrolnitrin’den türevlenmiştir,

2. 8. Phenylpyrrole’ler n n n Pseudomonas pyricinia tarafından oluşturulan antifungal bileşik pyrrolnitrin’den türevlenmiştir, Fenpiclonil (sistemik ve kontak), fludioxonil (sistemik değil), Toprakta parçalanmaya stabildir, tohum kaynaklı hastalıkların savaşımında önemli,

ETKİ MEKANİZMASI n n Funguslarda şeker ve aminoasit alınımı ile ilgil oldukları bilinmektedir, Fludioxonlil

ETKİ MEKANİZMASI n n Funguslarda şeker ve aminoasit alınımı ile ilgil oldukları bilinmektedir, Fludioxonlil ile dicarboximide’ler arasında çapraz dayanıklılık bulunur, Fenpiclonil funguslarda oksijen tüketimi, nüklear bölünmeile DNA, RNA, protein, kitin, ergosterol sentezlerini etkiler, Pratikte ciddi sorun saptanmamıştır

2. 9. Strobilurine’ler n n n Strobilurus tenacellus’un sekonder antifungal metobolitidir, Sentetik anologlar; azoxystrobin,

2. 9. Strobilurine’ler n n n Strobilurus tenacellus’un sekonder antifungal metobolitidir, Sentetik anologlar; azoxystrobin, kresoximmethyl, pyrclostrobin, trifloxystrobin, vb Geniş spektrumlu, kontak ve sistemik hatta buhar fazının difuzyonu sonucu mesositemik özelliği vardır, yağmurla yıkanmaz,

ETKİ MEKANİZMASI n n Mitokondria’da elektron taşınmasını engeller, spor çimlenmesine yüksek etkili, Pratikte ciddi

ETKİ MEKANİZMASI n n Mitokondria’da elektron taşınmasını engeller, spor çimlenmesine yüksek etkili, Pratikte ciddi sorun saptanmamasına karşın dayanıklılık olayları da bildirilmekte ve beklenmektedir

2. 10. Diğerleri n n n Fosetyl-al, promocarp, fenhexamid, fosforoz asidi, Tam sistemiktir, bitkilerde

2. 10. Diğerleri n n n Fosetyl-al, promocarp, fenhexamid, fosforoz asidi, Tam sistemiktir, bitkilerde dayanıklılığı artıcı özelliklere sahiptir, Hastalıkla ilişkili enzimlerin bitkide sentezlenmesini tetikler,

Etki mekanizması Sınıfı Örnek aktif madde Mitosis ve hücre bölünmesi Benzimidazoles thiophanates Solunum anilines

Etki mekanizması Sınıfı Örnek aktif madde Mitosis ve hücre bölünmesi Benzimidazoles thiophanates Solunum anilines Sterol sentezi imidazoles Piperazines Pyrimidines triazoles Nukleik asit sentezi acylalanines Thiabendazole, Benomyl, carbendazim thiophanate-methyl iprodione boscalid azoxystrobin pyraclostrobin Imazilil fenhexamid Bitertanol Flusilazole myclobutanil Propiconazole tebuconazole metalaxyl-M (=mefenoxam) Protein sentezi cyprodinil

Etki mekanizması Sınıfı Örnek aktif madde Çok yer engelleyici İnorganik Dithiocarbamatlar Phthalimides chloronitriles guanidines

Etki mekanizması Sınıfı Örnek aktif madde Çok yer engelleyici İnorganik Dithiocarbamatlar Phthalimides chloronitriles guanidines Bakır, kükürt thiophanate-methyl captan Chlorothalonil dodine chloroneb dicloran quintozene (PCNB) etridiazole Imazilil fenhexamid Bitertanol Flusilazole myclobutanil Propiconazole tebuconazole Lipidler ve membran Hücre duvarı sentezi imidazoles Piperazines Pyrimidines triazoles Hücre çeperi geçirgenliği acylalanines Hücre bölünmesi propamocarb zoxamide