FRAMTARHORFUR EES Meskrslugjafar Katrn Jlusdttir fr Samfylkingunni slandi

FRAMTÍÐARHORFUR EES Meðskýrslugjafar: Katrín Júlíusdóttir frá Samfylkingunni – Íslandi og Diana Wallis frá Alde - Bretlandi

HLUTVERK ÞINGMANNA Í EES SAMSTARFINU Þingmannanefnd EFTA - Ísland, Noregur, Lichtenstein og Sviss Hlutverk: - er ráðgefandi fyrir ráðherraráð EFTA - fjallar um starfsemi EFTA - fjallar um gerð fríverslunarsamninga - fjallar um málefni EES og ESB (Sviss áheyrnaraðili) - fjallar um efnahags- og viðskiptamál almennt

HLUTVERK ÞINGMANNA Í EES SAMSTARFINU Sameiginlega þingmannanefndin (95 gr. EES samningsins) - Þingmannanefnd EES með 12 þingmenn og Evrópuþingið 12 þingmenn. Sviss áheyrnaraðili. Hlutverk: - Fylgist með framkvæmd og þróun EES samningsins - Gefur álit á EES málum - Skýrslugerð og ályktanir sem sendar eru ráðherraráði EES, sameiginlegu EES nefndinni, þingum EFTA-EES ríkjanna, Evrópuþinginu, utanríkisviðskiptanefnd Evrópuþingsins og Evrópunefndum þjóðþinga ESB. -

FRAMTÍÐARHORFUR EES - VINNUSKJAL (KATRÍN JÚLÍUSDÓTTIR OG DIANA WALLIS) Árið 1992 -Samningur -12 undirritaður ESB ríki og 7 EFTA ríki Árið 1994 - Samningur tekur gildi - Austurríki, Finnland og Svíþjóð undirbúa aðild að ESB - Sviss hafnar aðild að EES í þjóðaratkvæðagreiðslu - Noregur og Ísland aðilar að EES Árið 1995 - Lichtenstein gerist aðili að EFTA - EES samningurinn tengir saman 15 ESB ríki og 3 EFTA ríki ásamt einu áheyrnarríki

FRAMTÍÐARHORFUR EES - VINNUSKJAL (KATRÍN JÚLÍUSDÓTTIR OG DIANA WALLIS) Grundvallarbreytingar frá 1992: 1. Stofnun ESB – Maastricht sáttmálinn 2. Fjölgun aðildarríkja ESB úr 12 í 27 3. “Fullmótun” innri markaðarins 4. Efnahags- og myntbandalagið 5. Sameiginleg stefna í utanríkis-, varnar- og öryggismálum 6. Samþætting í dóms- og innanríkismálum 7. Evrópska nágrannastefnan (ENP) 8. Lissabon – ferlið og nú sáttmálinn

FRAMTÍÐARHORFUR EES - VINNUSKJAL (KATRÍN JÚLÍUSDÓTTIR OG DIANA WALLIS) Breytt valdajafnvægi - EFTA ríkin 3 - ESB ríkin 27 Dýpra og flóknara samstarf meðal ESB ríkja Mikill fjöldi tvíhliðasamninga EFTA ríkja við ESB - Ísland 36 - Liechtenstein 12 - Noregur 53 Dæmi um samninga: - Schengen, Europol, ESDP ATH fleiri!!!

FRAMTÍÐARHORFUR EES - VINNUSKJAL (KATRÍN JÚLÍUSDÓTTIR OG DIANA WALLIS) Miklar breytingar á starfsemi ESB og stofnanamynd Áhrifin: 1. Mörkin milli innri markaðarins og annarra sviða orðin óljós - erfiðleikum háð að innleiða tilskipanir ESB í EES EFTA ríkjum Dæmi: Seinkun á upptöku áætlunar um viðskipti með losunarheimildir, tilskipun um vatn og tilskipun um erfðabreyttar lífverur , tilskipunarinnar um Frjálsa för fólks og aðild að Matvælaöryggisstofnun Evrópu. - koma upp túlkunaratriði milli: a) ESB og EFTA ríkjanna þriggja b) EFTA ríkjanna þriggja

FRAMTÍÐARHORFUR EES - VINNUSKJAL (KATRÍN JÚLÍUSDÓTTIR OG DIANA WALLIS) Miklar breytingar á starfsemi ESB og stofnanamynd Áhrifin - frh: 2. Minnkandi áhrif EFTA ríkja á tilskipanir frá ESB - Formlegt samband við framkvæmdastjórn ESB í gegnum EES Áhrif ráðherraráðs og Evrópuþings hafa styrkst á kostnað framkvæmdastjórnar - Mál taka miklum breytingum frá framkvæmdastjórn og þar til þau eru samþykkt í Evrópuþinginu – ekkert formlegt samband -

FRAMTÍÐARHORFUR EES - VINNUSKJAL (KATRÍN JÚLÍUSDÓTTIR OG DIANA WALLIS) Lissabon sáttmálinn - Undirritaður 13. desember s. l. - Þjóðþing allra aðildarríkja ESB þurfa að samþykkja hann - reiknað með að hann taki gildi fyrsta janúar 2009 Styrkir ofangreinda þróun ennfrekar Dæmi: -Stoðakerfið - aflagt Evrópuþingið fær aukin völd -Þjóðþing ESB fá aukið hlutverk sem umsagnar- og eftirlitsaðilar

FRAMTÍÐARHORFUR EES - VINNUSKJAL (KATRÍN JÚLÍUSDÓTTIR OG DIANA WALLIS) Hvað getum við gert innan gildandi ramma? Verðum að viðurkenna nýjar leikreglur Skilvirkari evrópustefna - Skýrsla forsætisráðherra frá 2007 - Skýrsla utanríkisráðherra í þinginu í dag! - Evrópunefnd – nýkynnt af Utanríkisráðherra - Stjórnarráðið – aukin samhæfing

FRAMTÍÐARHORFUR EES - VINNUSKJAL (KATRÍN JÚLÍUSDÓTTIR OG DIANA WALLIS) Hvað getum við gert innan gildandi ramma? frh: Þinglegt eftirlit með rekstri EES verði aukið -Evrópunefnd verði ein af fastanefndum þingsins -Starfsmaður Alþingis í Evrópuþinginu -Formleg tengsl stjórnmálaflokka á Alþingi við flokkahópa í Evrópuþinginu - Fastanefndir þingsins séu í reglulegum samskiptum við fagnefndir Evrópuþingsins Bendi einnig á margar góðar tillögur í skýrslu Evrópunefndar forsætisráðherra frá því s. l. vor. - Er að skapast þverpólitískur vilji til að efla þetta eftirlit

FRAMTÍÐARHORFUR EES - VINNUSKJAL (KATRÍN JÚLÍUSDÓTTIR OG DIANA WALLIS) Þarf að endurskoða EES samninginn?