Fotosenzitivni organi smeteni u kotanim orbitama Intenzitet osvetljenja

- Fotosenzitivni organi smešteni u koštanim orbitama - Intenzitet osvetljenja, boja, oblik predmeta Očna jabučica Meka tkiva Pridružene strukture

I kornea sklera srednji sloj unutrašnji sloj (i pigmentni epitel) Zid očne jabučice 1. spoljašnji sloj (fibrozni omotač) sclera (beonjača) cornea (rožnjača) ora serrata fovea + macula optička papila (slepa mrlja) 2. srednji sloj (vaskularni omotač, uvea) choroidea (sudovnjača) stroma cilijarnog tela stroma dužice (stroma irisa) 3. unutrašnji sloj (mrežnjača, retina) pigmentni epitel retine nervna retina (mrežnjača) epitel cilijarnog tela i irisa spoljašnji sloj zenica unutrašnji sloj TERMINI "SPOLJAŠNJI " I "UNUTRAŠNJI" UPOTREBLJAVAJU SE U ODNOSU NA MAKROSKOPSKU STRUKTURU OČNE JABUČICE. "UNUTRAŠNJI" OZNAČAVA STRUKTURE KOJE SU BLIŽE CENTRU OČNE JABUČICE. "SPOLJAŠNJI" OZNAČAVA STRUKTURE KOJE SU BLIŽE POVRŠINI OČNE JABUČICE.

II Unutrašnjost očne jabučice 1. očna vodica 2. sočivo 3. staklasto telo III IV Meko tkivo rastresito vezivo masno tkivo krvni i limfni sudovi nervi Pridružene komponente kapci konjuktiva suzne žlezde vanokularni mišići Očne komore zadnja očna komora staklasto telo prednja očna komora sočivo

suzna žlezda prednja očna komora cornea (rožnjača) ora serrata sočivo iris (dužica) staklasto telo cilijarno telo zadnja očna komora GRAĐA OKA troslojni zid očne jabučice očni nerv

Spoljašnji sloj zida očne jabučice cornea - providna; deo dioptrijskog aparata; ~1/6 sclera – neprovidna; zauzima veći deo površine

Cornea Nije vaskularizovana deskvamacija 1. VPNE sa slobodnim nervnim završecima; prekriven suznim filmom 2. amorfmi sloj strome - kolagena vlakna, vanćelijska supstanca 90% 3. lamele od kolagenih vlakana; spljošteni fibrociti; pravilan raspored kolagenih vlakana i lamela - providnost; normalno ne sadrži krvne sudove prednja očna komora 4. kolagena vlakna; lamina endotela 5. pločaste ćelije

Sclera korneo-sklerni spoj konjuktiva sklera trabekularna mreža k o r n e a - konjuktiva - gusto vezivno tkivo fina mreža elastičnih vlakana osnovna supstanca malo fibroblasta prokrvljena održava oblik očne jabučice

irido-kornealni ugao Korneo-sklerni spoj - veliki broj krvnih sudova - Šlemov kanal (preko kojeg se očna vodica uliva u venski sistem) - izvorne ćelije kornee

Srednji sloj zida očne jabučice choroidea cilijarno telo iris

Choroidea Bruch-ova membrana retina pigmentni epitel retine horiokapilarni sloj vaskularni slojevi sklera - Bruch-ova "membrana" Lamine pigmentnog epitela retine i kapilara horiokapilarnog sloja, kolagena i elastična vlakna - horiokapilarni sloj Sadrži fenestrirane kapilare; snabdeva fotoreceptore - Sattler-ov sloj Sadrži krvne sudove koji nisu fenestrirani, melanocite, limfocite, fibroblaste, mastocite, kolagena vlakna - Haller-ov sloj Prema skleri, sadrži krvne sudove, melanocite i nerve; krvni sudovi nisu fenestrirani

Cilijarno telo - stroma - rastresito vezivo cilijarni mišić vaskularni region - cilijarni epitel akomodacija sočiva ukotvljavanje sočiva stvaranje očne vodice vaskularni region cilijarni nastavci unutrašnji nepigmentisani spoljašnji epitel zonularna pigmentisani vlakna epitel spoljašnji sloj unutrašnji sloj fenestrirani (stvaraju očnu vodicu) kapilar

Iris prednja očna komora zenica sfinkter dilatator zadnja očna komora sočivo 1. 2. 3. 4. nepravilna; diskontinuirani sloj fibroblasta i melanocita vaskularizovana vezivno-tkivna stroma sa fibroblastima i melanocitima pigmentni mioepitel (formira dilatator zenice) pigmentni epitel

Očno sočivo - providno, avaskularno i elastično 1. Kapsula – slična lamini, elastična, sadrži kolagen i PG. 2. Epitel sočiva – jednoslojan kockasti, samo na prednjoj površini. 3. Vlakna sočiva – visokodiferencirane ćelije, gube nukleus i organele i ispunjavaju se proteinima iz grupe kristalina.

Staklasto telo Tečna faza – voda vezana za GAG (uglavnom hijaluronska kiselina) Čvrsta faza – hijalociti (zvezdoliki i okrugli), mali broj kolagenih (vitroznih) fibrila

Unutrašnji sloj zida očne jabučice pigmentni epitel retine nervna retina (i epitel cilijarnog tela i irisa)

Nervna retina - tipovi ćelija 1. 2. 3. 4. Fotoreceptori - štapolike i kupolike ćelije Sprovodni neuroni - bipolarni i ganglijski Asocijativni i drugi neuroni - horizontalni i amakrini Potporne ćelije - Müller-ove i neuroglijske

10. 9. nastavci ganglijskih ćelija 8. 9. 10. lamina Milerovih ćelija 8. tela multipolarnih neurona 7. nastavci neurona 7. 6. 6. nukleusi horizontalnih, unutrašnji amakrinih, bipolarnih i nukleusni Milerovih ćelija sloj 5. nastavci FRĆ i neurona 5. 3. veze između Milerovih ćelija 4. 2. 3. 1. 4. nukleusi fotoreceptivnih ćelija

unutrašnja granična mebr. sloj optičkih nervnih vlakana sloj ganglijskih ćelija unutrašnji pleksiformni sloj unutrašnji nukleusni sloj spoljašnji pleksiformni sl. spoljašnji nukleusni sl. spoljašnja granična mem. fotoreceptivni sloj pigmentni sloj choroidea

Fotoreceptivne ćelije stopalo

Fotoreceptivne ćelije boje crno-belo fotopigment rodopsin štapolika ćelija fotopigment jodopsin Proces vizuelizacije: Svetlost koja padne na retinu konvertuje se u električne impulse koji se prenose do mozga. kupolika ćelija

Druge ćelije retine Sprovodni neuroni - bipolarni i ganglijski Asocijativni i drugi neuroni - horizontalni i amakrini Potporne ćelije - Müller-ove i neuroglijske UGM ganglijska ćelija unutrašnji pleksiformni sloj baza na podepitelskoj lamini amakrina ćelija većina organela bipolarni neuron spoljašnji pleksiformni sloj SGM mehanička potpora fagocitoza vršna površina horizontalna ćelija

Pigmentni epitel retine Ø Ø Ø horiokapilarni sloj horoidee Bruhova “membrana” kockaste ćelije, melanin, rezidualna tela metaboličke razmene fotoprotekcija fagocitoza diskova FRĆ obnavljanje fotosenzitivnosti krvno-retinalna barijera

Pitanja: Histološka organizacija oka Retina