Focusgroep Agro Trade Center Woody Maijers Lector Integrale

Focusgroep Agro Trade Center Woody Maijers Lector Integrale voedsel- en productieketens Directeur van De Ketencoach 1

Verschillende soorten innovatie Agro Trade Center UIT: Levende Agrifood Ketens 2

Wat is er aan de hand? 3

4

'Kansen tuinbouw vooral internationaal' woensdag 08 januari 2014, 13. 10 uur | Voorzitter Loek Hermans van Greenport Holland vindt dat de Nederlandse tuinbouwcluster vooral moet inzetten op verdere internationalisering. 'De tuinbouwketen is onze internationale levensader. Greenportclusters zorgen ervoor dat ondernemers daadwerkelijk grensverleggend kunnen ondernemen. ' 5

Innovatiethema’s topsector Tuinbouw en uitgangsmaterialen Vier innovatiethema’s voor de Uitvoeringsagenda 2012 -2016 ü ü Meer met minder Voedselveiligheid en – zekerheid Gezondheid en welbevinden Samenwerkende waardeketen Alle thema's vragen om vormen van samenwerking in de triple helix: bedrijfsleven, onderwijs-onderzoek en overheid 6

Theo Geven, Kompany: "Komkommers verser in het schap" Komkommers moeten verser in het schap. Om dat gedaan te krijgen, verandert de coöperatie Kompany haar strategie. De coöperatie van komkommertelers in Venlo wil meer transparantie bij de afzet en in overleg met handelspartijen en eindklanten (retail) meer regie in het proces van de kas naar het schap. AGF nieuws 29/9 -2014 Marc Peyres, Blue Whale: "Als je in de fruitsector niet vernieuwt, heb je geen toekomst" AGF-nieuws 29 september 7

Sterke regio’s investeren in clusters van nationaal belang ü Fysieke infrastructuur, bereikbaarheid ü Kennisinfrastructuur, scholing en onderzoek ü Netwerkstructuren, ontmoetingsplaatsen ü Open innovatieprocessen Een campusomgeving biedt bedrijven voordelen vanwege de netwerkomgeving en open-innovatieprocessen, waardoor ze beter presteren en sneller innoveren. Deze innovatieve ecosystemen hebben een aanzuigende werking op buitenlandse bedrijven en kenniswerkers. 8 Hierdoor wordt het internationale vestigingsklimaat versterkt. Bron EZ/2010

Topsectorbeleid Actie 3 Internationaal topcentrum voor kennis, onderzoek en onderwijs Revolverend fonds voor Centres of Expertise en Centra voor Innovatief Vakmanschap Regionale samenwerking tussen bedrijven en MBO/HBO opleidingen voor optimale afstemming Logistieke samenwerking in de regio Ø Infrastructuur Ø Ketenregie en logistieke optimalisatie (o. a. door ICT, track & trace, RFID) Ø Multi-modale netwerken Ø Duurzaamheid van vervoer en conditionering Bron Topsectoradvies Tuinbouw en Uitgangsmaterialen 9

Overzicht belangrijkste spelers Bron Topsectoradvies Tuinbouw en Uitgangsmaterialen 10

SWOT analyse Sterktes Kennisbasis Innovatief en ondernemend MKB Internationale oriëntatie en positie Uitdagingen Méér toegevoegde waarde met nieuwe verdienmodellen langs de hele keten Sectororganisatie Publiek imago Kansen Hoog potentieel voor nieuwe innovatie en toepassingen Wereldmarktleiderschap Topcentrum in de groene kenniseconomie Bedreigingen Continuïteit kennis- en productiebasis Ruimte om te experimenteren en te ondernemen Voldoende (hoog-)gekwalificeerde mensen Bron Topsectoradvies Tuinbouw en Uitgangsmaterialen 11

Verdubbelen groei toegevoegde waarde Van het traditionele verdienmodel: het produceren en verkopen door nieuw verdienmodel van grote hoeveelheden producten van goede en constante kwaliteit tegen lage kosten met een goede logistieke dienstverlening. Loopt vast want. . Nog meer aanbod in verzadigde markten en een toenemende concurrentie uit andere landen zetten het rendement van dit verdienmodel zwaar onder druk. Wat dan wel… Voor rendement en toppositie in de markt moet meer marktgericht worden geproduceerd, met aandacht voor marktbehoeften en inspelend op maatschappelijke trends. Daarnaast moeten wij blijven investeren in procesinnovatie en efficiëntie. Kennis en ervaring om producten goed in de markt te zetten moet verder worden ontwikkeld, gedeeld en toegepast in zowel food als non-food. Meer toegevoegde waarde vraag om een nieuw verdienmodel van kostenleiderschap in productie en consument gedreven productontwikkeling, in nauwe samenwerking tussen alle spelers in de 12 Bron Topsectoradvies Tuinbouw en Uitgangsmaterialen keten.

Hoe doe je dat? Kenmerken van succesvolle ketens 1 Sterke externe oriëntatie 2 Gevoel voor ordening en positie in de keten 3 Krachtig ondernemerschap 4 Open innovatie 5 Actiegerichtheid 6 Lange termijn focus zijn de belangrijkste drijvende krachten voor ketensamenwerking we Tabel 2. 1: Drijvende krachten voor ketensamenwerking UIT: Levende Agrifood Ketens 13

Vier ketenstrategieën Vers innovaties Ketenprogramma GS 1 en Cross Chain Control Center (4 -C) RUSLAND 14 UIT: Levende Agrifood Ketens

Integrale holistische aanpak noodzakelijk 15

Kenmerken van 3 ketenbenaderingen Bena Operatie dering Kenmerk Focus Productie Organisatie Ontwikkeling Functie Logistiek Financiën Mensen Gerichtheid Inhoud Proces Relatie Rol Uitvoeren Managen Begeleiden IJkpunt Efficiency Continuïteit 16 Robuustheid Gedrag Versnellen Begrijpen Beseffen Organisatie Samenwerking En, en UIT: Levende Agrifood Ketens

Verschillende coördinatiemechanismen 17 UIT: Levende Agrifood Ketens

Waar wel en waar niet samenwerken? 18

Zeven niveaus van organisatie bewustzijn 19 UIT: Levende Agrifood Ketens

Samenwerking moet je leren net/werken stadium 4 stadium 3 stadium 2 afspelen, maar niet terugkrijgen (dus balen = junioren) stadium 1 aan de bal komen en blijven (pingelen = pupillenwerk) De ‘goede’ ruimte zoeken en de medespeler ‘dwingen’ naar jou te spelen. (1 e elftal) Creëren Scoringsmogelijkheid voor anderen (Champions League of transfer)

It’s not the strongest of the species that survives, nor the most intelligent, but the one most responsive to change Charles Darwin Responsief en Efficiënt Afhankelijk van: ü Land afhankelijk ü Markt afhankelijk ü Ontwikkelingsfase ü Keten … 21 UIT: Levende Agrifood Ketens

Niveaus van ketensamenwerking Waar sta je? Waar naar toe? Delen al verder Level playing field 22 UIT: Levende Agrifood Ketens

Inspanning <> Resultaat 100% 80% Normaal 80 -20 regel 60% 1 Van onbewust Naar bewust 40% 20% 40% 60% 2 Onbekwaam Naar Bekwaam 80% 100% Inspanning © HS; based on the results of daily practice in ict in chains 23

Maslov en innovatie Zelfontwikkeling Erkenning Sociaal contact Bestaanszekerheid Primaire biologische behoeften 24

Maslov en ketens 25 UIT: Levende Agrifood Ketens

Versinnovaties beginnen bij de klant van de klant Succesfactoren bij versinnovaties vanuit retailer Relevantie voor de consument product echt onderscheidend is en inspeelt op (latente) behoeften van een bepaalde massa consumenten. Consument ‘percipieert’ de meerwaarde De consument het niet als zodanig ervaart is de kans op succes gering. Goede verkoopondersteuning Alleen goed product ontwikkelen en produceren is niet genoeg, je moet de consument ook duidelijk maken welke meerwaarde het product heeft. Dit heeft voor een groot deel te maken met de verkoopondersteuning, bijvoorbeeld bij de presentatie en communicatie omtrent de versinnovatie. Bron EFMI

Versinnovaties vanuit retailperspectief 2 Goede prijs/kwaliteitverhouding Aanvaardbare prijs die ‘past’ bij de geboden meerwaarde. Meerprijs hoeft niet per definitie een grote belemmering te vormen. Verpakking maakt innovatie zichtbaar De verpakking en het etiket zijn geïntegreerde onderdelen van de versinnovatie en moeten duidelijk maken dat er sprake is van een innovatie en wat die innovatie inhoudt. En natuurlijk functioneel. Hoge ‘sensorische’ kwaliteit Er goed uitzien, moet lekker ruiken en goed aanvoelen Niet complex Makkelijk te begrijpen zijn door consumenten, bij veel uitleg doorgaans niet succesvol. Zoveel mogelijk ‘idiot-proof’ in het proces dat loopt van de aankoop tot en met de afvalverwerking. De consument kan veel fouten maken die niet te wijten zijn aan het versproduct, maar aan de bereidingswijze. Deze fouten moeten zoveel mogelijk vooraf worden voorkomen. 27

Versinnovaties vanuit Past binnen de formule retailperspectief 3 Er moet een ‘fit’ zijn tussen de versinnovatie en de specifieke formule waarvoor de innovatie is bedoeld Zo optimaal mogelijke supply chain De keten optimaal ingerichten, gericht op beschikbaarheid. Constante kwaliteit Schommelingen in die kwaliteit belemmeren succes. Medewerking op de winkelvloer De parttime winkelmedewerker. Eén retailer verwoordde het als volgt: “De mensen op de vloer zijn de potentiële moordenaars van een formule en haar producten”. Zij moeten goed voorgelicht worden over hoe zij dienen om te gaan met ‘kwetsbare’ producten. Innovators realiseren zich in veel gevallen niet voldoende hoeveel zaken er uiteindelijk op de winkelvloer nog mis kunnen gaan. Zeker in het geval van ‘ultraverse’ producten luistert het winkelproces zeer nauw. 28

Verschillende soorten innovatie Meer dan 50% Van de winst wordt bepaald buiten het bedrijf Agro Trade Center UIT: Levende Agrifood Ketens 29

‘Coming together is a beginning Keeping together is progress Working together is success. ’ Henry Ford Woody. Maijers@Inholland. nl Maijers@ketencoach. nl of Maijers@live. nl 30

Discussie Wat zijn de grootste opgaven voor uw bedrijf in de komende 3 jaar die vragen om samenwerking? 31

Discussie Wat zijn de randvoorwaarden voor samenwerking in de regio? 32

Discussie Wie missen hier aan tafel en wie zorgt er voor dat ze aan tafel komen? 33