Finansowanie rozwoju obszarw wiejskich kierunki zmian w latach
Finansowanie rozwoju obszarów wiejskich – kierunki zmian w latach 2007 -2013 Mariusz Bednarz Urząd Marszałkowski Województwa Podkarpackiego w Rzeszowie Boguchwała 11 maja 2007 roku
Obszary wiejskie n n n W Unii Europejskiej stanowią 92% terytorium (wg. definicji OECD) i zamieszkuje je 19% ludności. W skali kraju stanowią 93, 2% powierzchni i zamieszkuje je 38, 5 % społeczeństwa W skali województwa podkarpackiego stanowią 94, 07 % i są zamieszkiwane przez 59, 5% ludności województwa 2
Czynniki kształtujące rozwój obszarów wiejskich Obszary wiejskie Dostępność informacji i nowoczesnego komunikowania się Ludność i dziedzictwo kulturowe Środowisko i zasoby naturalne Dostępność centrów rozwoju i głównych szlaków komunikacyjnych Przedsiębiorczość i atrakcyjność inwestycyjna Rolnictwo i gospodarka żywnościowa Jakość i dostępność usług publicznych Stan infrastruktury technicznej (wodociągi, kanalizacja, drogi) Szanse edukacyjne 3
Finansowanie rozwoju obszarów wiejskich n n n Programy krajowe (pomoc państwa), Programy regionalne, Środki UE. 4
Programy krajowe (pomoc państwa) n n n n n Dopłaty do oprocentowania kredytów inwestycyjnych w rolnictwie, przetwórstwie rolno-spożywczym i usługach dla rolnictwa, Udzielanie gwarancji i poręczeń spłaty kredytów inwestycyjnych w rolnictwie i przetwórstwie rolno-spożywczym, Udzielanie gwarancji i poręczeń spłaty kredytów na wznowienie produkcji w gospodarstwach rolnych i działach specjalnych produkcji rolnej znajdujących się na obszarach dotkniętych klęską suszy, gradobiciem, nadmiernych opadów atmosferycznych, powodzi, huraganu, pożaru, plagi gryzoni lub osuwisk ziemi, Dotacje na dofinansowanie kosztów ochrony roślin, Dotacje na dofinansowanie kosztów rolnictwa ekologicznego, Dotacje na zwalczanie chorób zakaźnych zwierząt, Wspieranie promocji artykułów rolnych, Wspieranie badań naukowych i wdrażanie ich wyników w rolnictwie i przetwórstwie rolno-spożywczym, Dopłaty do oleju napędowego w formie bonów paliwowych, Wspomaganie edukacji młodzieży wiejskiej, 5
Programy (inicjatywy regionalne) – Samorząd Województwa n n Wsparcie rozwoju rolnictwa ekologicznego na podkarpaciu, Wsparcie rozwoju produkcji rzepaku na terenie województwa podkarpackiego, n Program odrodzenia winiarstwa na Podkarpaciu, n Program wyrównywania szans inwestycyjnych dla samorządów, n Wspieranie doświadczeń porejestrowego doświadczalnictwa odmianowego. 6
Fundusze strukturalne UE EUROPEJSKI FUNDUSZ GWARANCJI I ORIENTACJI W ROLNICTWIE (EAGGF-FEOGA) EUROPEJSKI FUNDUSZ ROZWOJU REGIONALNEGO (ERDF) FUNDUSZE STRUKTURALNE FINANSOWY INSTRUMENT ORIENTACJI RYBOŁÓWSTWA (FIFG) EUROPEJSKI FUNDUSZ SOCJALNY (ESF) FUNDUSZ KOHEZJI (SPÓJNOŚCI) 7
Dwukierunkowa polityka rozwoju obszarów wiejskich w Unii Europejskiej w latach 2000 -2006 Polityka strukturalna (spójności) Wspólna Polityka Rolna Cel 1 -Regiony opóźnione w rozwoju Narodowy Plan Rozwoju (FS: 7, 320 + FK: 3, 733) 1. SOP Wzrost konkurencyjności gospodarki 2. SOP Rozwój zasobów ludzki 3. SOP Restrukturyzacja i modernizacja sektora żywnościowego oraz rozwój obszarów wiejskich Sekcja Orientacji (1, 055 mld€) 4. SOP Rybołówstwo i przetwórstwo ryb (0, 18 mld €) 5. SOP Transport 6. ZPORP Rozwój regionalny 7. Pomoc techniczna Inicjatywy Wspólnotowe (0, 315) FILAR II Plan Rozwoju Obszarów Wiejskich (2, 525 mld € – 20% na płatności bezpośrednie) Sekcja Gwarancji FILAR I Płatności bezpośrednie (1, 232 mld €) Płatności rynkowe (0, 861 mld €) Sekcja Gwarancji 8
Nowa perspektywa finansowa 2007 – 2013 - kierunki zmian Uproszczenie Lata 2004 - 2006 Lata 2007 - 2013 2 Źródła finansowania 1 fundusz (EFRROW) 3 1 system finansowania zarządzania i kontroli 1 System programowania (PROW) (Sekcja Orientacji oraz Sekcja Gwarancji EFOi. GR) 4 systemy finansowania, zarządzania i kontroli 5 2 Systemy programowania: PROW oraz SOP 9
Nowa perspektywa finansowa 2007 – 2013 - kierunki zmian Uproszczenieq q q jednolite programowanie i finansowanie rozwoju obszarów wiejskich z EFRROW; większe możliwości wsparcia w zakresie bezpieczeństwa i jakości żywności; uwzględnione pozaprodukcyjne funkcje obszarów wiejskich oraz dywersyfikacja ekonomiczna. Połączenie instrumentów finansowych rozwoju obszarów wiejskich, obecnie realizowanych w dwóch programach – PROW i SOP Rolnictwo, w jeden spójny program, włączono również w szerszym aspekcie inicjatywę LEADER. 10
Polityka rozwoju obszarów wiejskich w Unii Europejskiej – lata 2007 - 2013 Rozwój obszarów wiejskich Wspólna Polityka Rolna Jeden program rozwoju obszarów wiejskich (dawny II filar WPR oraz część polityki strukturalnej dla obszarów wiejskich i rolnictwa) Płatności bezpośrednie Płatności rynkowe Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich Europejski Fundusz Gwarancji Rolnej (dawna Orientacja + Gwarancja) (dawna Gwarancja) 11
Zadania EFRROW n n Fundusz ma za zadanie promować zrównoważony rozwój obszarów wiejskich we Wspólnocie uzupełniając w ten sposób politykę rynkową i politykę wspierania dochodów w ramach wspólnej polityki rolnej, polityki spójności i wspólnej polityki rybołówstwa. Nowa polityka rozwoju obszarów wiejskich, w porównaniu do realizowanej w latach 2004 – 2006, kładzie większy nacisk na innowacyjność w rolnictwie, zrównoważony rozwój obszarów wiejskich oraz potrzeby modernizacyjne w sektorze rolnym i leśnym. 12
Osie priorytetowe EFRROW n n oś 1: (ekonomiczna): poprawa konkurencyjności w sektorze rolnictwa i leśnictwa, oś 2: (środowiskowa): poprawa stanu środowiska i obszarów wiejskich; oś 3: (społeczna): podniesienie jakości życia na obszarach wiejskich i dywersyfikacja gospodarcza obszarów wiejskich; oś 4: LEADER, polegająca na aktywizacji społeczności obszarów wiejskich. 13
Podział wsparcia wspólnotowego dla poszczególnych państw członkowskich na rzecz rozwoju obszarów wiejskich w latach 2007 -2013 14
Schemat powiązań pomiędzy EFS, EFRR oraz EFRROW Europejski Fundusz Rolny na rzecz Społeczny Rozwoju Obszarów Wiejskich (2007 -2013) Poprawa Konkurencyjności Zatrudnienie Kapitał ludzki, szkolenia Poprawa stanu środowiska i krajobrazu Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego Poprawa jakości życia i dywersyfikacja ekonomiczna OW Środowisko Inwestycje ONW Zalesienia Różnicowanie gospodarki Infrastruktura Podstawowe usługi Powiązania miasto/wieś Podejście LEADER OBSZARY WIEJSKIE 1 15
Podsumowanie n n n Uproszczone programowanie, system wdrażania, płatności i kontroli Środki finansowe dla nowych działań Możliwość strategicznego zarządzania środkami „Regionalizacja” wdrażania – odpowiedzią na zróżnicowanie Komplementarność instrumentów wspólnotowych 16
Podsumowanie n Nowy okres programowania dostarcza jedynej w swoim rodzaju możliwości ukierunkowania środków finansowych pochodzących z nowego funduszu rozwoju obszarów wiejskich na wzrost gospodarczy, tworzenie miejsc pracy oraz zrównoważony rozwój 17
Podsumowanie n n W nadchodzących latach obszary wiejskie staną w obliczu szczególnych wyzwań dotyczących wzrostu gospodarczego, zatrudnienia i zrównoważonego rozwoju. Mają jednak rzeczywiste możliwości rozwoju jako miejsce do rozwoju rekreacji i turystyki, atrakcyjne miejsce zamieszkania i pracy lub jako swoisty skarbiec zasobów naturalnych i cennych krajobrazów. 18
Dziękuję za uwagę
- Slides: 19