Fiil Kipleri Fiillerde Zaman Basit Zamanl Fiiller Haber

Fiil Kipleri (Fiillerde Zaman) Basit Zamanlı Fiiller Haber (Bildirme) Kipleri Birleşik Zamanlı Fiiller Dilek (İstek) Kipleri Hikâye Birleşik Zamanlı Fiiller -di Görülen(Bilinen) Geçmiş Zaman -di İstek Kipi -e, -a Duyulan(Öğrenilen) Geçmiş Zaman -miş Dilek-Şart Kipi -se, -sa Geniş Zaman -r, -ar Gereklilik Kipi -meli, -malı Gelecek Zaman -ecek Şimdiki Zaman -yor Emir Kipi (Eki yok) Rivayet Birleşik Zamanlı Fiiller -miş Şart Birleşik Zamanlı Fiiller -se

A) HABER KİPLERİ: a. GÖRÜLEN GEÇMİŞ ZAMAN: (-di) “Onu geçenlerde tiyatroya giderken gördüm. ” gör-dü-m fiil görülen kişi g. z. eki “ Bakmak” fiilini görülen geçmiş zamanın tüm şahıslarında çekimleyiniz.

bak-tı-m, bak-tı-n, bak-tı-k, bak-tı-nız, bak-tı-lar. b. Öğrenilen Geçmiş Zaman: (-miş) “Dün sinemaya gitmiş; ama bilet bulamamış. ” git-miş, bul-a-ma-mış. ” fiil öğr. g. z. eki fiil y. ses olumsuzluk öğr. g. z. eki “ Okumak” fiilini duyulan geçmiş zamanın tüm şahıslarında çekimleyiniz.

oku-muş-um, oku-muş-sun, oku-muş-uz, oku-muş-sunuz, oku-muş-lar. c. ŞİMDİKİ ZAMAN: (-yor) “Güzel davranışlar sergileyerek öğretmenlerini çok mutlu ediyorlar. ” et- i- yorfiil yard. ünlü şimdiki z. eki lar kişi eki “Bulmak” fiilini şimdiki zamanın tüm şahıslarında çekimleyiniz.

bul-u-yor-um, bul-u-yor-sun, bul-u-yor-uz, bul-u-yor-sunuz, bul-u-yor-lar. d. Gelecek Zaman: (-ecek) “Bu yıl Bursa Fen Lisesi’ni kazanacağım. ” kazan - acak - ım fiil gelecek z. eki şahıs eki “Vermek” fiilini gelecek zamanın tüm şahıslarında çekimleyiniz.

ver-ecek-im, ver-ecek-sin, ver-ecek-iz, ver-ecek-siniz, ver-ecek-ler. e. Geniş Zaman: (-r, -ar) “Sabahları erken kalkmayı ister misin? ” iste-r mi-sin soru e. fiil geniş z. e. şahıs Eki “Masa tenisi oynamayı pek sevmez. ” (olumsuz) “Bakmak, bitirmek” fiillerini geniş zamanın tüm şahıslarında çekimleyiniz.

gel-ir-im, gel-ir-sin, gel-ir-iz, gel-ir-siniz, gel-ir-ler. B)DİLEK (İSTEK) KİPLERİ: a. İstek Kipi: (-e) “Güzel bir şiir okuyayım. ” oku- y- a- y- ım fiil k. h. istek k. h. kişi kipi eki “Gülmek” fiilini istek kipinin tüm şahıslarında çekimleyiniz.

oku-y-a-y-ım, oku-y-a-sın, oku-y-a-lım, oku-y-a-sınız, oku-y-a-lar. b. Dilek-Şart Kipi: (-se) “Üniversiteyi bir kazanabilsem. ” kazan-a-bil-se-m “Karşılaşırsam size söylerim. ” “Konuşmak” fiilini dilek-şart kipinin tüm şahıslarında çekimleyiniz.

c. Gereklilik Kipi: (-meli) “Öğrencimle bu konuyu görüşmeliyim. ” gör-üş-meli-y-im (gereklilik) “Babası, okula gelmiş olmalı. ” ol-malı ( olasılık) “Korumak” fiilini gereklilik kipinin tüm şahıslarında çekimleyiniz.

d. Emir Kipi: “Geç saatlere kadar sokakta top oynama. ” oyna-ma “Üzerine düşen görevleri yerine getirsin. ” getir-sin “Zil çalar çalmaz sınıflarınıza giriniz. ” gir-iniz 1. tekil şahıs 2. tekil şahıs 3. tekil şahıs gül-sün 1. çoğul şahıs 2. çoğul şahıs 3. çoğul şahıs gül-ün(gül-ünüz) gül-sünler

SORU: “Bilmek” fiilinin gereklilik kipinin ikinci çoğul kişisi aşağıdakilerden hangisidir? a. Bilseniz b. Bilesiniz c. Bilmelisiniz d. Bilirsiniz

a. Hikâye Birleşik Zamanlı Fiiller: (-di ) “Arabasıyla yola devam ediyordu. ” et- i- yor- du (şimdiki zamanın hikâyesi) şimdiki zaman eki hikâye eki “Önce benimle görüşmeliydin. ” gör-üş-meli-y-di-n (gereklilik kipinin hikâyesi)

“Akşam sizler de gelseydiniz keşke. ” gel-se-y-di-niz (dilek-şartın hikâyesi) NOT: Emir kipinin hikâyesi yoktur. b. Rivayet Birleşik Zamanlı Fiiller: (-miş ) “Az sonra gideceklermiş. ” git-ecek-ler-miş (gelecek zamanın rivayeti) “Bu ödülü o almalıymış. ” al-malı-y-mış (gerekliliğin rivayeti) NOT: Emir kipinin ve görülen geçmiş zamanın rivayeti yoktur.

c. Şart Birleşik Zamanlı Fiiller: (-se) “Ağlarsa anam ağlar. ” ağla-r-sa (geniş zamanın şartı) “Susmuşsam bir şeylere kırılmışımdır. ” sus-muş-sa-m (öğrenilen geçmiş zamanın şartı) SORU: Aşağıdaki cümlelerden hangisinin yüklemi birleşik zamanlı fiil değildir? a. Çayına her zaman süt katardı. b. Her yaz geziye gidermiş. c. İşlerini zamanında yaparmış. d. Babasından tatil izni kopardı.

kat-ar-dı (geniş zamanın hikâyesi) git-er-miş (geniş zamanın hikâyesi) yap-ar-mış (geniş zamanın hikâyesi) kop-ar-dı (geniş zaman) yapım eki kop-ar-ır-dı (geniş zamanın hikâyesi) www. edebiyatogretmeni. net