Ffactorau Dynol Ffactorau Dynol Emma Thomas Arweinydd Gwella

Ffactorau Dynol

Ffactorau Dynol Emma Thomas Arweinydd Gwella Ansawdd Gyda’n Gilydd ar gyfer Addysg Uwch, 1000 o Fywydau - Gwasanaeth Gwella (E) emma. thomas 13@wales. nhs. uk (S) 07790 843411

Amcanion Dysgu Erbyn diwedd y sesiwn hon dylech allu; • Nodi gwallau posibl y gellir eu priodoli i Ffactorau Dynol a thrafod ffyrdd i’w lliniaru • Trafod y goblygiadau i ddiogelwch cleifion yn sgil peidio â chydnabod Ffactorau Dynol Emma. thomas 13@wales. nhs. uk

Beth yw Ffactorau Dynol? • Astudiaeth o’r holl ffactorau a fydd yn ei gwneud yn haws i chi wneud eich gwaith yn y ffordd gywir! • Maent yn berthnasol lle bynnag mae pobl yn gweithio • …gelwir hyn weithiau yn ergonomeg! Emma. thomas 13@wales. nhs. uk

Beth yw Ffactorau Dynol? Mae Ffactorau Dynol yn cwmpasu’r holl ffactorau hynny sy’n gallu dylanwadu ar bobl a’u hymddygiad. Mewn cyd-destun gwaith, ffactorau dynol yw’r ffactorau amgylcheddol, sefydliadol a swyddi, a nodweddion unigol sy’n dylanwadu ar ymddygiad yn y gwaith. Yn seiliedig ar: Reducing error and influencing behaviour, HSG 48, HMSO (2005) Awdurdod Gweithredol Iechyd a Diogelwch y DU

Ffactorau Dynol mewn Gofal Iechyd § Dim ond yn ddiweddar y mae ffactorau dynol wedi’u cydnabod yn rhan hollbwysig o ddiogelwch cleifion § Maent yn cyfrannu’n sylweddol at ddigwyddiadau niweidiol mewn gofal iechyd § Mae angen i bob gweithiwr gofal iechyd feddu ar ddealltwriaeth sylfaenol o egwyddorion ffactorau dynol Emma. thomas 13@wales. nhs. uk

Edrych yn ôl ar y lefel Efydd Mae pobl yn gwneud camgymeriadau. Bydd yr ymennydd ond yn gallu ymdopi â swm penodol o wybodaeth ar yr un pryd. Bydd hyn yn gwaethygu pan fydd rhywun: • O dan straen • Wedi blino • Yn aml-dasgio • Ddim yn cyfathrebu’n glir

Adrodd Yn aml, pan adroddir am ddigwyddiad, rydym yn gwybod: • Beth ddigwyddodd • I bwy • Pryd • Sut y digwyddodd Ond nid PAM – y rhain yw’r Ffactorau Dynol y mae angen eu hystyried Emma. thomas 13@wales. nhs. uk

Adrodd am Ddigwyddiadau Pa resymau a roddir fel arfer pan ystyrir fod damwain wedi digwydd o ganlyniad i ‘wall dynol’? Emma. thomas 13@wales. nhs. uk

Mathau o wallau Llithriad – pan fydd rhywun yn gwneud rhywbeth, ond nid dyna yr oedd wedi bwriadu ei wneud Anghofio – pan fydd rhywun yn anghofio gwneud rhywbeth Emma. thomas 13@wales. nhs. uk

Mathau o Gamgymeriadau Camgymeriad – pan fydd rhywun yn gwneud rhywbeth yr oedd yn bwriadu ei wneud, ond y dylai fod wedi gwneud rhywbeth arall • Ar Sail Rheolau – dewis y gweithdrefnau anghywir • Ar Sail Gwybodaeth – gwneud penderfyniad am rywbeth yr oeddech yn credu eich bod yn ei wybod Torri rheolau – pan fydd rhywun yn penderfynu gweithredu heb gydymffurfio â rheol neu weithdrefn hysbys Emma. thomas 13@wales. nhs. uk

Torri rheolau

Modelau Meddyliol Heb ei drafod. . . . Dychmygwch yn eich meddwl fws yn gyrru i lawr lôn

Emma. thomas 13@wales. nhs. uk

Modelau Meddyliol Beth yw’r rhain? Eich dealltwriaeth bersonol o: • Beth sy’n digwydd • Beth mae pobl eraill yn ei wneud • Beth fydd yn digwydd 5

Cyd-fodelau Meddyliol Gall gwallau gael eu hachosi drwy beidio â chael cyd-fodelau meddyliol. Trafodwch. . • Pam mae’n bwysig cael cyd-fodel meddyliol yn eich gweithle? • Sut / lle / pam y gallai hyn achosi problemau neu fod yn beryglus hyd yn oed? Rhowch enghreifftiau Emma. thomas 13@wales. nhs. uk

Cyfathrebu

Hel clecs Esboniwch y neges i’r unigolyn nesaf drwy ei sibrwd yn ei glust. Ni allwch drosglwyddo na dangos y neges. Ailadroddwch y neges yn gyflym gan sibrwd i’r sawl sy’n eistedd y drws nesaf i chi. Ni ddylai unrhyw un eich clywed.

Y gwersi a ddysgwyd o’r ddamcaniaeth tebygolrwydd Cam 1 Cam 2 Cam 3 Cam 4 Cam 5 Cam 6 Cam 7 Cam 8 Cam 9 Cam 10 • 10 cam, pob un â thebygolrwydd o 95% • Tebygolrwydd cyffredinol = 60% • Gwella tebygolrwydd pob cam i 97. 5% • Tebygolrwydd cyffredinol= 78% Cam 1 Cam 2 Cam 3 Cam 4 Cam 5 • Lleihau’r camau i 5 (95% o debygolrwydd) • Tebygolrwydd cyffredinol= 77%

Model Meddyliol Cyfathrebu Ymwybyddiaeth Sefyllfaol

Ffactorau Dynol • Cydnabod: • Natur gyffredinol ffaeledigrwydd dynol • Natur anochel gwallau • Rhagdybio y bydd gwallau yn digwydd • Cynllunio pethau yn y gweithle er mwyn ceisio lleihau’r tebygolrwydd o wallau neu eu canlyniadau Addaswyd o Ganllaw Cwricwlwm Diogelwch Cleifion Sefydliad Iechyd y Byd

Mae’r ymennydd dynol yn. . • bwerus iawn • hyblyg iawn • gallu canfod llwybrau byr yn dda (yn gyflym) • gallu hidlo gwybodaeth yn dda • gallu gwneud synnwyr o bethau’n dda Emma. thomas 13@wales. nhs. uk

Weithiau mae ein hymennydd yn gallu chwarae triciau arnom Cymerwyd o Optillusions. com

Allwch chi ddweud y LLIW ac nid y gair? Dyfynnwyd o Optillusions. com

Mae dryswch y gellid ei osgoi ym mhobman Addaswyd o Ganllaw Cwricwlwm Diogelwch Cleifion Sefydliad Iechyd y Byd

A yw pawb yn gwneud camgymeriadau? Allwch chi feddwl am rywbeth rydych wedi’i wneud – nid yn y gweithle – a fyddai’n cael ei ystyried yn gamgymeriad ‘gwirion’? Rhoi’r tanwydd anghywir yn y car neu anghofio adnewyddu eich pasbort? Trafodwch rywbeth gyda’r bobl agosaf atoch ac ystyried: - Pam wnaeth hyn ddigwydd? - Sut y gallech chi fod wedi’i osgoi? Emma. thomas 13@wales. nhs. uk

Atebion i fethiannau • Mae gan bob methiant gyfres wahanol o atebion sydd wedi’u cynllunio er mwyn atal hyn rhag digwydd eto • Gellir rhagweld gwall dynol gyda chywirdeb rhesymol • Mae angen integreiddio Ffactorau Dynol wrth ddylunio prosesau • Mae angen trin gwall, camgymeriad a thorri rheol yn wahanol Emma. thomas 13@wales. nhs. uk

Systemau a dulliau gweithredu ‘rheng flaen’ • • • Ymarfer/efelychiad meddyliol Sesiynau briffio Rhestrau gwirio ‘Time out’ a “codi’ch llais” SOP Dylunio offer/hyfforddiant Emma. thomas 13@wales. nhs. uk

Ymatebion a Ddysgwyd Mae’n rhaid i ni gofio hefyd na fydd rhywbeth a weithiodd mewn un sefyllfa o reidrwydd yn gweithio mewn sefyllfa arall. . Emma. thomas 13@wales. nhs. uk

Bwndeli Gofal: • Casgliad bach o ymyriadau ar sail tystiolaeth • Maent yn hanfodol ar gyfer cwblhau rhan fach o broses gyfan • Maent yn cael eu cwblhau o fewn cyfnod penodol o amser • Maent yn cael eu defnyddio ar bob achlysur, oni fydd rheswm da dros beidio • O ran eu natur, ment yn bopeth neu’n ddim. Emma. thomas 13@wales. nhs. uk

1000 Lives Plus

1000 Lives Plus

1000 Lives Plus

Dulliau o Ymdrin â Ffactorau Dynol 1. Osgoi dibyniaeth ar y cof 2. Gwneud pethau’n weledol 3. Adolygu a symleiddio prosesau 4. Safoni prosesau a gweithdrefnau cyffredin 5. Defnydd rheolaidd o restrau gwirio 6. Lleihau’r ddibyniaeth ar wyliadwriaeth

1) Osgoi dibyniaeth ar y cof

Dilyn cyfarwyddiadau Cymerwch ddarn o bapur yr un Caewch eich llygaid Dilynwch fy nghyfarwyddiadau i

Dilyn cyfarwyddiadau Emma. thomas 13@wales. nhs. uk

Er Mwyn Gwella Cyfathrebu • Dysgwch sut i wrando • Gofynnwch gwestiynau • Aralleirio • Gwneud cyswllt llygaid • Defnyddio iaith y corff yn gadarnhaol • Prosesau cymeradwy • Peidiwch byth â chymryd pethau’n ganiataol! Emma. thomas 13@wales. nhs. uk

Dilyn cyfarwyddiadau – Enghraifft SOP 1: Wipe handle 2: Wipe back plate 3: Wipe arms 4: Remove lid 7: New wipe 5: Wipe lid 8: top Wipe seat top 6: Wipe lid bottom 9: Dispose of wipe 3 1 2 5 6 3 8 10: New wipe

2) Gwneud pethau’n weladwy

Cyn Ar ôl

3) Adolygu a symleiddio prosesau Before 5 Ports to connect Errors connecting!! After 2 Ports to connect Reduce errors & Harm

4) Safoni prosesau a gweithdrefnau cyffredin

5) Gweithdrefnau a ddefnyddir yn rheolaidd 5

5

6) Lleihau dibyniaeth ar wyliadwriaeth 5

Emma Thomas Arweinydd Gwella Ansawdd Gyda’n Gilydd ar gyfer Addysg Uwch http: //www. iqt. wales. nhs. uk/home http: //www. 1000 livesplus. wales. nhs. uk/student-educatorcommunity (E) emma. thomas 13@wales. nhs. uk (S) 07790 843411