FEN EDEBYAT FAKLTES PSKOLOJ BLM PS 442 Bilisel

FEN EDEBİYAT FAKÜLTESİ PSİKOLOJİ BÖLÜMÜ PSİ 442 - Bilişsel Davranışçı Terapiler Öğr. Gör. Filiz KOÇOĞLU

2. Seans ve Sonrası Yapı ve Biçim PSİ 442 - Bilişsel Davranışçı Terapiler Hafta-6

2. Seans Ve Sonrası Yapı ve Biçimi Seansın Başlangıç Bölümü: 1. Bir ruhsal durum kontrolü yapmak 2. Gündemi belirlemek 3. Bir güncelleme yapmak 4. Ödevi gözden geçirmek 5. Gündemdeki öncelikleri belirlemek Seansın Orta Bölümü: 6. Belirli bir problem üzerinde çalışmak ve bu bağlamda bilişsel davranış terapisi becerilerini öğretmek 7. ilgili konuşmaları izlemek, iş birliğiyle belirlenen ödev(ler) vermek 8. ikinci bir problem üzerinde çalışmak Seansın Sonu: 9. Özet yapmak ya da özet almak 10. Yeni ödevleri gözden geçirmek 11. Geri bildirim almak

Seansın İlk Bölümü ü Seansın İlk Bölümünün Amaçları: o Yeniden yakınlık kurmak o Çözüm için yardım isteyen hastaların problemlerini adlandırmak o Diğer önemli sorunlu alanları görüşmek için bilgi toplamak o Ödevleri gözden geçirmek o Gündemdeki problemleri öncelik sırasına koymak

Seansın İlk Bölümü Terapi Ödevi için Hazırlık 1. Son seansta bahsettiğimiz önemli konu neydi? Terapi notlarım ne söylüyor? 2. Benim duygu durumum diğer haftalarla karşılaştırıldığında nasıl? 3. Bu hafta terapistimin bilmesi gereken (olumlu ve olumsuz) neler oldu? 4. Çözümü için yardım istediğim problemler nelerdir? Kısaca problemlerin her birini nasır adlandırabilirim? 5. Hangi ödevi yaptım? (Yapmadıysam ne engel oldu? ) Ne öğrendim? (Hastalar seans öncesinde terapi için hazırlanan çalışma sayfasını (notlarını) zihinsel olarak ya da yazılı olarak gözden geçirdiğinde, bu hedeflere ulaşmak kolaylaşır. Hastalara bu form bastırılıp verilebilir. )

Duygu Durum (ve İlaç) Kontrolü ü Duygu durumun kontrolü genellikle kısadır. Bu kontrol hastaların nasıl gelişme gösterdiklerinin izlenmesinde size yardımcı olur. ü Hastalar semptom kontrol listesini tamamlarsa hastaların intihar düşüncesi, uyuma zorlukları, değersiz hissetme ya da cezalandırma gibi; en kötü durumun olacağından korkma, huzursuzluğun artması vb. gibi sözlü olarak ifade edilmeyen ek sorunları olup olmadığını araştıracaksınız. ü Seans sırasında bu problemlerin bir ya da daha fazlasına değinmek önemli olabilir.

Duygu Durum (ve İlaç) Kontrolü ü Hastalardan öznel bir tanım da elde etmeli ve objektif test sonuçlarıyla karşılaştırmalısınız… ü Fark varsa hastaya sorun «Kendini daha kötü hissettiğini söyledin ama depresyon envanteri geçen haftaya göre daha düşük. Bu sonuç için ne diyorsun? » ). ü Önceki ve şimdiki seansın hedef puanları arasında hızlı bir karşılaştırma yapmalısınız Örneğin; Bu haftaki anksiyete puanın geçen haftakinden daha düşük. Daha az endişeli mi hissediyorsun? ). ü Hastaların sadece o gün nasıl hissettiklerine değil, bunun yanında geçen haftaki duygu durumlarını da incelemelisiniz. ü Tipik bir ikinci seans şöyle başlar:

Bir Başlangıç Gündemi Belirleme ü Size problemlerini adlandırarak getiren ve çözmek için yardım isteyen hastalarla konuşursunuz. ü «Bugün ne hakkında konuşmak istersin? » / «Bugün neyi gündeme almak istersin? »

Haftanın Güncellemesi ü Bu hafta bilmem gereken önemli başka bir şey oldu mu? Varsa eğer bugün konuşmamız gereken bir sorun mu? ü Bu hafta olumlu ne olduğunu bana anlatabilir misin? Ya da belki biraz daha iyi hissetmeni sağlayacak durumlar? ü Olumlu deneyimleri istemek, hastaların tüm hafta boyunca sıkıntılarının şiddetini, aynı düzeyde amansız hissetmediklerinin farkına varmalarına yardımcı olur. ü Sonraki seansta veya gelecekteki seanslarda kullanılabilecek olumlu bilgileri not etmelisiniz. ü Olumlu verileri ortaya çıkarmak hastaların daha iyi bir zihinsel bakış getirebilir, sonraki problemi çözmede onları yeni düşüncelere daha açık bir hale getirir.

Ödev Değerlendirmesi ü Hastanın ödevinin gözden geçirilmesi çok önemlidir. ü Bunu yapmazsanız, hastalar ödevlerini yapmaya devam etmezler. Bazen ödevin yorumu oldukça kısa sürer, bazen de gündemdeki sorunlarla ilgili ise oturumun önemli bir parçası haline gelebilir. ü Genellikle hastalardan ödev listelerinden, ödevlerini yüksek sesle okumalarını isteyin ü Önceki seans(lar)da tartışılan kendi otomatik düşünce ve inançlarına tepkilerine, uyum sağlayıcı ifadelere şu an ne kadar inandıklanı puanlamalarını isteyin. ü Yaptıkları davranışsal ödevlerden neler öğrendiklerini ortaya çıkarın. Ve gelecek hafta devam etmek için onlara yardımcı olacak ödevleri görüşün.

Gündeme Öncelik Vermek ü Simdi bir gündem başlangıcı hazırlayın ve hastanın geçirdiği hafta ve ödeviyle ilgili toplamış olduğunuz bilgiyle mümkün olduğunca fazla başlık ekleyin, başlıkları özetleyin. ü Çok fazla gündem maddesi varsa siz hasta ile ele alınacak maddelere ortaklaşa karar verin ve önemsiz sorunları, sonraki bir seansta ele almaya karar verin. ü ü Her zaman gündeme bağlı kalmaya gerek olmadığına dikkat etmek önemlidir.

Seansın Orta Bölümü Seansın Başlangıç Bölümü: 1. Bir ruhsal durum kontrolü yapmak 2. Gündemi belirlemek 3. Bir güncelleme yapmak 4. Ödevi gözden geçirmek 5. Gündemdeki öncelikleri belirlemek Seansın Orta Bölümü: 6. Belirli bir problem üzerinde çalışmak ve bu bağlamda bilişsel davranış terapisi becerilerini öğretmek 7. ilgili konuşmaları izlemek, iş birliğiyle belirlenen ödev(ler) vermek 8. ikinci bir problem üzerinde çalışmak Seansın Sonu: 9. Özet yapmak ya da özet almak 10. Yeni ödevleri gözden geçirmek 11. Geri bildirim almak • Gündem maddeleri birden fazla ise terapi hedefleri açısından önemli olan birine ağırlık verilerek diğerleri daha somut veya kısa olarak ele alınabilir. • Eğer vakit yetişmeyecek ise hasta ile tartışılarak yapılacaklar belirlenir. • Gündem maddeleri bilişsel teknikler ve/veya sorun çözmeye dönük tekniklerle işlenir.

Son Özet ve Geri Bildirim Seansın Başlangıç Bölümü: 1. Bir ruhsal durum kontrolü yapmak 2. Gündemi belirlemek 3. Bir güncelleme yapmak 4. Ödevi gözden geçirmek 5. Gündemdeki öncelikleri belirlemek Seansın Orta Bölümü: 6. Belirli bir problem üzerinde çalışmak ve bu bağlamda bilişsel davranış terapisi becerilerini öğretmek 7. ilgili konuşmaları izlemek, iş birliğiyle belirlenen ödev(ler) vermek 8. ikinci bir problem üzerinde çalışmak Seansın Sonu: 9. Özet yapmak ya da özet almak 10. Yeni ödevleri gözden geçirmek 11. Geri bildirim almak • Seans içinde de özetleme kullanılır. • Seansın sonunda seans konularını içeren genel bir özetleme yapılır. • Bu özetin amacı danışanda ne kaldığının anlaşılmasıdır. • Konu özetinden çok seansın ana fikri çıkarılır.

Gündeme Öncelik Vermek Seansın Başlangıç Bölümü: 1. Bir ruhsal durum kontrolü yapmak 2. Gündemi belirlemek 3. Bir güncelleme yapmak 4. Ödevi gözden geçirmek 5. Gündemdeki öncelikleri belirlemek Seansın Orta Bölümü: 6. Belirli bir problem üzerinde çalışmak ve bu bağlamda bilişsel davranış terapisi becerilerini öğretmek 7. ilgili konuşmaları izlemek, iş birliğiyle belirlenen ödev(ler) vermek 8. ikinci bir problem üzerinde çalışmak Seansın Sonu: 9. Özet yapmak ya da özet almak 10. Yeni ödevleri gözden geçirmek 11. Geri bildirim almak • Ödevler başlangıçta ağırlıklı olarak bilgi vermeye yönelik ek çalışmalar (okuma materyalleri), bilgi almaya dönük ek çalışmalar (ölçekler, anketler, kayıt formları) şeklindedir. • İlerleyen seanslarda ödevlerin içeriği, ortaya çıkan bilişsel değişikliği yaşantısı ile desteklemek amacıyla oluşturulmuş üzerine gitme deneyleri, deney öncesi kendine düşünceyi yapılandırma çalışmaları, davranış değişikliği ve sonuçların gözlenmesi şeklinde olmaya başlar. • Ödev danışanın becerisine uygun olmalı, süresi makul olmalı, iyi açıklanmalı

Gündeme Öncelik Vermek Seansın Başlangıç Bölümü: 1. Bir ruhsal durum kontrolü yapmak 2. Gündemi belirlemek 3. Bir güncelleme yapmak 4. Ödevi gözden geçirmek 5. Gündemdeki öncelikleri belirlemek Seansın Orta Bölümü: 6. Belirli bir problem üzerinde çalışmak ve bu bağlamda bilişsel davranış terapisi becerilerini öğretmek 7. ilgili konuşmaları izlemek, iş birliğiyle belirlenen ödev(ler) vermek 8. ikinci bir problem üzerinde çalışmak Seansın Sonu: 9. Özet yapmak ya da özet almak 10. Yeni ödevleri gözden geçirmek 11. Geri bildirim almak • Amaç seans ile ilgili danışanın nasıl hissettiğinin ve seans ile ilgili duygularının anlaşılması

Gündeme Öncelik Vermek • 1) Duygudurum kontrolu • 2) Hafta içi önemli olaylar (Zihni ne ile meşgul? ) • 3) Önceki seansla bağlantı (Ne öğrendi? Ne kaldı? Sormak istediği bir şey var mı? ) • 4) Ödev kontrolu • 5) Gündem belirleme

6) Gündem maddelerinin ele alınması Otomatik Düşüncelerin Elde Edilmesi 1. Doğrudan Sorular 2. Yönlendirilmiş keşif veya tüme varım 3. Seansda güçlü duyguların çıktığı anların kullanımı 4. Hayal kurma 5. Rol oynama 6. Olay/durumun anlamını sorma 7. Davranış deneyi eşliğinde düşüncelerin kaydedilmesi 8. Otomatik düşünce kaydı tutulması Otomatik Düşüncelerin Ele Alınması 1) Kanıt ne? (destekleyen-karşı olan) 2) Alternatif açıklama var mı? 3) En kötü ne olur? Bununla yaşayabilir miyim? En iyi ne olur? En gerçekçi sonuç ne olur? 4) OD’ye inanmamın sonuç ne? Düşüncemi değiştirsem ne olur? 5) Bunun için ne yapmalıyım? 6) Başkası aynı durumda olsa ne derim?

Gündeme Öncelik Vermek • 7) Ödev verme • 8) Seansın özetlenmesi (Ne anladı? Ne öğrendi? ) • 9) Geri bildirim (Nasıl hissediyor? Seansla ilgili olumsuz duygular? )