FEN EDEBYAT FAKLTES CORAFYA CO 408 EVRE SORUNLARI

FEN - EDEBİYAT FAKÜLTESİ COĞRAFYA COĞ. 408 ÇEVRE SORUNLARI Öğretim Elemanı Prof. Dr. Kemalettin ŞAHİN

4. HAFTA : Toprak kirliliği ve Yönetimi Ders kodu: 927001 -Çevre Sorunları 2. Hafta

4. HAFTA : Toprak kirliliği ve Yönetimi • Toprak, yeryüzünü kaplayan kayaların ve organik maddelerin , aşınma ve ayrışma ürünlerinin karışımından oluşmaktadır(Yıldız ve ark, 2000: sh. 112). Toprak içinde pek çok muhtelif canlı barınmaktadır. Ayrıca bitkilerin tutunmasını sağlamaktadır. İçeriğinde, su , fiziksel ve kimyasal maddeler ihtiva etmektedir. (Yıldız ve ark, 2000: sh. 112).

4. HAFTA : Toprak kirliliği ve Yönetimi

4. HAFTA : Toprak kirliliği ve Yönetimi • Toprağın oluşumuna etkili olan faktörler beş grup altında toplanmaktadır. 1. İklim 2. Ana kaya 3. Topoğrafya 4. Bitki ve diğer canlılar 5. Zaman 6. Toprak oluşumunda bu unsurların hepsi önem arz etmektedir. Bununla birlikte toprak oluşumunda en dikkat çeken faktör zaman olarak bilinmektedir.

4. HAFTA : Toprak kirliliği ve Yönetimi • Çevre sorunlarının oluşumunda doğal kaynakların yanlış kullanımı ve bilinçsiz kullanımından kaynaklanmaktadır. Bu durumun sonucu olarak ekolojik dengenin bozulması şeklinde kendini göstermektedir. • Toprak kirliliği de toprağa karışan her türlü zararlı ve toprağın bünyesine uymayan ve yanlış arazi kullanımından kaynaklı olduğu bilinmektedir.

4. HAFTA : Toprak kirliliği ve Yönetimi • 1 -TOPRAK KİRLİLİĞİNİN BAŞLICA KAYNAKLARI (Yıldız, K. , Ş. Sipahioğlu ve M. Yılmaz, (2005), Çevre Bilimi, 2. Baskı, Ankara: Gündüz Eğitim ve Yayıncılık, adlı kaynaktan alıntı yapılmıştır). • Tarımsal Faaliyetler Bitkisel üretim Organik ve mineral gübre kullanımı Tarımsal mücadele ilaçlarının kullanımı Sulama

4. HAFTA : Toprak kirliliği ve Yönetimi • 1 -TOPRAK KİRLİLİĞİNİN BAŞLICA KAYNAKLARI (Yıldız, K. , Ş. Sipahioğlu ve M. Yılmaz, (2005), Çevre Bilimi, 2. Baskı, Ankara: Gündüz Eğitim ve Yayıncılık, adlı kaynaktan alıntı yapılmıştır). • Tarımsal Faaliyetler • Bitkisel üretim Organik ve mineral gübre kullanımı Tarımsal mücadele ilaçlarının kullanımı Sulama Anız yakılması

4. HAFTA : Toprak kirliliği ve Yönetimi Yanlış arazi kullanımı Aşırı otlatma Orman kesimi Su ve rüzgar erozyonu Yanlış arazi kullanımı Aşırı otlatma

4. HAFTA : Toprak kirliliği ve Yönetimi • 2 -Madencilik • 3. Yerleşim, Sanayi, Turizm • Konut, sanayi, yerleşim alanları • Evsel ve sanayi atıkları • Arıtma tesisi atıkları • Ulaşım ağı

4. HAFTA : Toprak kirliliği ve Yönetimi

4. HAFTA : Toprak kirliliği ve Yönetimi

4. HAFTA : Toprak kirliliği ve Yönetimi • TOPRAK ORGANİZMASI VE EKOLOJİK ROLÜ • Toprak sayıları milyonları aşan çeşitli organizmaları barındırır (Erinç, 1984: sh: 79). Bazı araştırmacılara göre 1 metrekarelik toprakta 1 milyar kadar organizma yaşadığı tespit edilmiştir. Bu sayı, iklim özellikleri ve topoğrafya ve toprak niteliğine değişme göstermektedir. • Toprak organizmaları en küçük ve en yaygın olanı daha çok alkalin toprakları seven bakterilerdir.

4. HAFTA : Toprak kirliliği ve Yönetimi • Toprak organizmasının mikro boyuttaki ekolojik rolü çok önemlidir. Bunlar toprağa düşen bitkisel ve diğer organik maddeleri dekompoze ederler. Bu sırada serbest kalan besinler ve mineraller toprağa karışır ve bitkilerin yararlanabileceği bir forma dönüşür Erinç, 1984: sh. 79).

4. HAFTA : Toprak kirliliği ve Yönetimi • Toprak Kirliliği • (Toprak kirliliği alt başlığı altında; Karaca, A. , Turgay, O. C. 2012. Toprak Kirliliği. Toprak Bilimi ve Bitki Besleme Dergisi. 1(1), 13 - 19. çalışmadan alıntılar yapılmıştır). • Toprak, gezegenimizi oluşturan hava su ve kara bileşenleri arasında yer alan ve insan ve diğer canlıların yaşamında temel teşkil eden çok önemli bir kaynaktır (Karaca, A. , Turgay, O. C. 2012).

4. HAFTA : Toprak kirliliği ve Yönetimi • “İnsan ve pek çok canlının yaşamsal ihtiyaçlarını karşılaması açısından toprağın en önemli bölümü yüzey toprağıdır (Karaca, A. , Turgay, O. C. 2012). İnsanoğlu toplu olarak barınma, tarımsal ve endüstriyel faliyet ve rekreasyonal düzenleme gibi amaçlara yönelik olarak karasal ekosistemlerin yüzeyini kaplayan üst toprağı işlemekte ve bazı durumlarda da tüketmekteyiz. • Toprağı nasıl işletiyoruz? En yakın ve uygun örnek tarım. Yaşamımızın vazgeçilmez unsuru olan gıda ihtiyaçlarımızı karşılamak adına tarım ürünleri yetiştirmek zorundayız.

4. HAFTA : Toprak kirliliği ve Yönetimi • Tarım ürünleri yetiştirmek için sistemli olarak toprağı birtakım alet ve ekipmanlar ile karıştırıyor, suluyor ve gübreliyoruz. Neslimizin devamı için bu mesaiyi sürekli gerçekleştirmek durumundayız. Kısacası “tarımsal toprak kullanımı” olarak ifade edebileceğimiz faaliyetler zinciri içinde toprak kaynaklarımızı ürünleri yetiştirmek için üst toprağı sürekli olarak bir atölye gibi işletilmektedir.

4. HAFTA : Toprak kirliliği ve Yönetimi • “Toprağı tüketmek” kavramı toprağın sahip olduğu fizikselkimyasal biyolojik özelliklerin bir daha ulaşılamayacak şekilde kaybedilmesi olarak ifade edilmektedir (Karaca, A. , Turgay, O. C. 2012). • İnsanoğlu kendine özgü ihtiyaçlarından dolayı toprak kaynaklarını toprağın aleyhine olacak şekilde giderek azaltmaktadır. Son yıllarda daha önceki dönemlerle mukayese yapıldığında toprak kaybının arttığı görülmektedir. Toplu sanayi bölgeleri de toprak kaynağının tüketildiği alanlar arasında yer almaktadır (Karaca, A. , Turgay, O. C. 2012).

4. HAFTA : Toprak kirliliği ve Yönetimi

4. HAFTA : Toprak kirliliği ve Yönetimi