Fakulteti EKONOMIK DREJTIMET BANKA FINANCA DHE KONTABILITET MENAXHEMENT

Fakulteti EKONOMIK DREJTIMET: BANKA , FINANCA DHE KONTABILITET MENAXHEMENT DHE INFORMATIKË Lënda: NDËRMARRËSIA DHE NVM-të ushtrime BAKI REXHEPI Ferizaj, 2015/16

Përkufizimi i NVM-ve Specifikat e bizneseve të vogla dhe të mesme, Rëndësia e NVM-ve, Inovacionet dhe NVM-të, NVM-të dhe krijimi i vendeve të punës bakirexhepi@universitetiaab. com

USHTRIMI I PARË 1. Analizoni qasjet e ndryshme në përkufizimin e BVM, gjeni karakteristikat e tyre të përbashkëta dhe dallimet? bakirexhepi@universitetiaab. com

Përkufizimi i NVM-ve Qasjet e ndryshme në përkufizimin e BVM: Disa nga karakteristikat që e bëjnë të dallojnë bizneset nga njëri tjetri janë fare të dukshme, si p. sh: Piceria, salloni i ondulimit, dyqani, servisi për automobila janë biznese të vogla, ndërkaq fabrika për prodhimin e autobusëve, fabrika e mobileve, kompania ajrore janë biznese të mëdha. bakirexhepi@universitetiaab. com

Qasjet e ndryshme në përkufizimin e BVM: Termi Ndërmarrje të Vogëla i përjashton ato kompani me më pak se 10 të punësuar, të cilat përfaqësojnë 90% të të gjitha ndërmarrjeve dhe të cilat punësojnë 1/6 e të gjithë fuqisë punëtore bakirexhepi@universitetiaab. com

Për tu përkufizuar bizneset e vogëla duhet plotësuar dy ose më shumë nga karakteristikat vijuese: Menaxhmenti i firmës është i pavarur dhe zakonisht menaxherët janë edhe pronarë Kapitali është në pronësi të një individi ose një grupi të vogël Regjioni i shtrirjes është kryesisht i vogël, ndërsa të punësuarit dhe pronari janë nga i njëjti rajon. Mirëpo tregu nuk do të thotë të jetë lokal. bakirexhepi@universitetiaab. com

Për tu përkufizuar bizneset e vogëla duhet plotësuar dy ose më shumë nga karakteristikat vijuese: Madhësia relative e firmës në korniza të industrisë patjetër duhet të jetë e vogël kur krahasohet me ndërmarrjet e mëdha në atë rajon. Kjo mund të paraqitet me terme si madhësia e shitjes, numri i të punësuarve ose një numër i madh i krasahimeve të rëndësishme. bakirexhepi@universitetiaab. com

Kriteret përkufizim të Ndërmarjeve të Vogëla dhe të Mesme 1. Biznesi duhet të jetë i pavarur 2. Biznesi nuk duhet ët jetë dominant në rajon në të cilin vepron 3. Numri i të punësuarve 4. Të hyrat nga shitjet bakirexhepi@universitetiaab. com

Definimi I NV Franca Definimin e NV prej 10 -49 të punësuar janë Ndërmarrje të Vogla, e jep si pas nr të prej 50 -500 të punësuar janë të punësuarve: Ndërmarrje të Mesme, dhe mbi 500 të punësuar janë Ndërmarrje të Mëdha bakirexhepi@universitetiaab. com

Definimi I NV Italia Gjithashtu ska Mikro-Ndërmarrjet, prej 1 -19 të punësuar, një definim standard të Ndërmarrjet të Vogëla, NV si p. sh: prej 20 – 99 të punësuar, dhe Ndërmarrjet e Mesme, prej 100 -499 të punësuar bakirexhepi@universitetiaab. com

Definimi I NV Gjermania Gjithashtu ska një definim standard të NV si p. sh: e vogël nga 0 -49 të punësuar, e mesme prej 50499 të punësuar bakirexhepi@universitetiaab. com

Definimi I NV Sipas Unionit Evropian Bizneset ndahen në 3 kategori: Ndërmarrjet (bizneset) Mikro prej 1 -9 të punësuar, Ndërmarrjet (bizneset) e Vogëla prej 10 -49 të punësuar, dhe Ndërmarrjet (bizneset) e Mesme prej 50 -249 të punësuar. bakirexhepi@universitetiaab. com

Definimi I NV Banka Botërore Bizneset 1 -5 Mikrondërmarrje, ndahen në 6 -25 Ndërmarrjetë 3 kategori: Vogëla dhe 25 - 250 Ndërmarrje të Mesme bakirexhepi@universitetiaab. com

Pasqyra e popullacionit të NVM të regjistruara në Kosovë (2004) Popullacioni I NVM-ve % në popullacion Mikro Ndërmarrje 37222 98, 2 Ndërmarrje të Vogëla 489 1, 3 Ndërmarrje të Mesme 65 0, 2 37776 100 bakirexhepi@universitetiaab. com

Përkufizimi i Biznest të vogël dhe të mesëm tentohet të bëhet nga disa aspekte: • Menaxhimi bëhet nga pronari • Pjesëmarrja e vogël në treg • Vëllimi i caktuar i shitjes – deri në kufijtë e caktuar me ligjet e vendit të caktuar • Janë të pavarur dhe të liruar nga kontrolli i pasurisë së tyre nga pronarët e jashtëm • Vlera e aseteve(pasurisë) • Numri i punëtorëve bakirexhepi@universitetiaab. com

NVM kanë karakteristika që mund të njihen lehtë 1. 2. 3. 4. 5. Fleksibiliteti Marrëdhëniet direkte gjatë punës Mundësia e punësimit Kapitali i kufizuar Pavarësia bakirexhepi@universitetiaab. com

Fleksibiliteti • Fleksibiliteti nënkupton aftësi të NV që t`I ndërroj aktivitetet dhe të reagoj shpejtë në ndryshimet etregut | lokal; • Fleksibiliteti nënkupton ndërmarrje të veprimit të shpejtë korrigjuese – përmirësues të vendimeve të marra • Fleksibiliteti mund të sillet në madhësinë, çmimet, asortimentin, etj… • Fleksibiliteti mund të ndikoj në ndryshimine veprimtarisë së NV • Fleksibiliteti nënkupton ndërrim të aktiviteteve në dritën e ndryshimeve të kushteve të tregut dhe përshtatje të shpejtë të kapacitetit të ndryshimeve të kërkesës bakirexhepi@universitetiaab. com

Specifikat e bizneseve të vogla dhe të mesme marrja më e shpejt e Për të sqaruar vendimeve, dallimet në aplikimin fleksibilitet më i madh, centralizim më i madh gjatë e menaxhmentit në marrjes së vendimeve, strukturë ndërmarrjet e vogla organizative e thjeshtë, dhe të mëdha, është e ndikim i madh i pronarit, komunikim I drejtpërdrejtë prej nevojshme që të lart poshtë, sqarohen disa participim i kufizuar i të karakteristika dhe ato punësuarve në vendimmarrje, më pakë nivele të janë: bakirexhepi@universitetiaab. com menaxhmentit.

Rëndësia e NVM-ve Edhe pse janë të orientuara kah tregu lokal NVM kanë rol gjithnjë e më të madh edhe në këmbimet ndërkombëtare. Në literaturën ekonomike të shteteve të zhvilluara veçohen katër faktorë të kontributit të ndërmarrjeve tëvogla dhe të mesme në ekonominë e tregut: 1. kontributet në proceset e ndryshimeve teknologjike, 2. kontributi në sjelljen e konkurrencës së shëndoshë, 3. hapja e vendeve të reja të punës, dhe 4. oferta e pasur e prodhimeve në tregun vendor bakirexhepi@universitetiaab. com

Pjesëmarrja e të punësuarve me % në numrin e tërësishëm në NVM Vendet Numri I të punësuarve (0 – 9) Numri I të punësuarve (10 – 99) Numri I të punësuarve (100 – 499) Numri I të punësuarve (0 – 499) Ndërmarrjet e mëdha (500 - ) Belgjika 30 25 16 71 29 Danimarka 31 33 16 80 20 Franca 28 26 15 69 31 Gjermania 19 27 17 63 38 Greqia 61 20 10 91 9 Irlanda 28 28 22 78 22 Italia 51 22 10 84 17 Luksemb. 19 32 25 76 24 Holanda 28 26 19 73 28 Portugalia 34 31 17 82 18 Spanja 43 27 13 82 18 B. e Madhe 27 22 17 66 34 EU 32 25 15 72 28

Pjesëmarrja e të punësuarve Vendet NVM Gjthsej NVM me 1000 banorë Kosova 32, 682 16 Shqipëria 56, 442 17 Bullgaria 224, 211 28 Kroacia 59, 907 14 Maqedonia 27, 938 14 Moldavia 18, 898 5 Rumania 306, 073 14 Serbia dhe Mali i Zi 68, 207 8 Republika Çeke 876, 990 85 Hungaria 275, 671 27 Polonia 1, 762, 982 46 bakirexhepi@universitetiaab. com

Raportet në mes të NV dhe NM -Këto dy kategori të bizneseve nuk janë gjithmonë në konkurrenxë në mes veti, ato kooperojnë dhe varen shumë nga njëri - tjetri. - Bizneset e mëdha shumë shpesh i subkontraktojnë aktivitetet e furnizimit të të mirave të ndërmjetme te bizneset e vogëla - Për bizneset e vogla, bizneset e mëdha janë burim kryesor i kërkesës për produktet dhe shërbimet e veta bakirexhepi@universitetiaab. com

Inovacionet dhe NVM-të Inovacionet janë lidhura me performancën ekonomike të një vendi Mekanizmi kryesor për të mbijetuar biznesi i vogël në tregun turbulent dhe në konkurenc të fort është që të inovoj Produkte të reja bakirexhepi@universitetiaab. com

NVM-të dhe krijimi i vendeve të punës NV-janë Produkte te reja, burim shumë i rëndësishëm i krijimit të vendeve të reja të punës Vetëpunësimi ka tërhequr vëmendjen e ekonomistëve NV-gjenerojnë vende të reja të punës në industri intensive me fuqi puntore bakirexhepi@universitetiaab. com NM-në industri interne me kapital