FAKULTET ZA POSLOVNI MENADMENT BAR OSNOVI MENADMENTA III

FAKULTET ZA POSLOVNI MENADŽMENT BAR OSNOVI MENADŽMENTA III, IV I V PREDAVANJE

FAKULTET ZA POSLOVNI MENADŽMENT BAR PLANIRANJE

PLANIRANJE • Planiranje • Biznis planovi • Planiranje: faze menadzment procesa • Planiranje i odlucivanje • Osnovne aktivnosti procesa planiranja • Planiranje i kontrola • Programirani ciljevi: primarna planska odluka • Tehnika planiranja • Tehnika predvidjanja

PLANIRANJE • Prva i najvaznija faza menadzment procesa • Planiranje ukljucuje donosenje odluka na nacin njihovog usaglasavanja na internom i eksternom okruzenju • Faze: 1. analiza apsorbcione moci trzista (potencijal) 2. definisanje realnih proizvodnih mogucnosti 3. planovi – princip racionalnosti • Proces planiranja

PLANIRANJE • Biznis planovi – instrument • Interna okrenutost procesa planiranja • Eksterna okrenutost procesa planiranja • Segmentacija planskog procesa • Kontinualnost procesa planiranja

PLANIRANJE • Odnos planiranja i odlucivanja • Osnovne aktivnosti procesa planiranja • Definisanje ciljeva • Opis sadasnjeg stanja • Identifikovanje podsticaja I ogranicenja • Odredjivanje akcija • Odnos planiranja i kontrole

PLANIRANJE • Misija • Ciljevi • Poslovni ciljevi • Mjerila uspjesnosti • Kriticni faktori uspjeha • Operativno planiranje • Hijararhija planova

PLANIRANJE • • Predvidjanje Pretpostavke Tehnike planiranja slozenih poduhvata Planiranje i strateski menadzment Vaznost planiranja u organizacijama Pristupi planiranja Proces strateskog menadzmenta Strategija poslovanja korporacije

FAKULTET ZA POSLOVNI MENADŽMENT BAR DIZAJN ORGANIZACIJE

DIZAJN ORGANIZACIJE I ORGANIZACIONA STRUKTURA • Dizajn organizacije I organizaciona struktura • Cetiri kamena temeljca • Dizajn organizacije • Tipovi organizacionih struktura

DIZAJN ORGANIZACIJE “KOMPANIJI JE POTREBNO DA SE NEPRESTANO IZNOVA RAĐA. NAJTEŽE JE KRENUTI U PROMJENE KADA KOMPANIJI IDE DOBRO. MEĐUTIM, UKOLIKO SE NE STARTUJE NA VRIJEME, PREKASNO JE DA SE BILO ŠTA URADI KADA SVE KRENE NIZBRDO”

DIZAJN ORGANIZACIJE § Objasni relaciju organizovanje – organizacija/struktura, § Definiše četiri osnovna “stuba” (kamena temeljca) organizacije, § Ukaže na evoluciju dizajna organizacije, § Potencira najvažnije tipove organizacionih struktura

DIZAJN ORGANIZACIJE Organizovanje Dizajn organizacije Organizaciona struktura

DIZAJN ORGANIZACIJE • ZNAČAJ ORGANIZACIJE - ADEKVATNA ORGANIZACIJA OMOGUĆUJE EFIKASNO I EFEKTIVNO OSTVARIVANJE CILJEVA - POGREŠAN RAZVOJ I PRIMJENA MODELA ORGANIZACIONE STRUKTURE VODI KA NEUSPJEHU - ORGANIZACIONA STRUKTURA JE RELATIVNO STABILAN SISTEM - IDEALAN MODEL ORGANIZACIONE STUKTURE NE POSTOJI - POSTOJE RAZLIKE U NAČINU ORGANIZOVANJA U STABILNIM USLOVIMA I U KRIZI

DIZAJN ORGANIZACIJE • ŠTA SE MJENJA? • PROMJENA OBLIKA ORGANIZACIJE • PROMJENA MISIJE • PROMJENA NAČINA OBAVLJANJA BIZNISA • PROMJENA VLASNIŠTVA • PROMJENA VELIČINE – SMANJIVANJE • PROMJENE U KULTURI ORGANIZACIJE

DIZAJN ORGANIZACIJE • POKAZATELJI LOŠE ORGANIZACIJE • EKONOMSKI I DRUGI INDIKATORI POSLOVANJA • UMNOŽAVANJE UPRAVLJAČKIH NIVOA • PONAVLJANJE ISTIH ORGANIZACIONIH PROBLEMA NA RAZLIČITIM MJESTIMA • OSLANJANJE NA “KOORDINATORE” I “POMOĆNIKE” • LOŠI MEĐULJUDSKI ODNOSI • NEFORMALNA ORGANIZACIONA STRUKTURA • PREVIŠE SASTANAKA KOJE POSJEĆUJE PREVIŠE LJUDI I SL.

DIZAJN ORGANIZACIJE Podjela rada Podjela na sektore Hijerarhija Koordinacija

DIZAJN ORGANIZACIJE (a) PODJELA RADA i (b) PODJELA NA SEKTORE Podjela sveukupnog procesa rada na zadatke pojedinaca ili grupa, a zatim kombinovanje zadataka na logičan i efikasan način • • • A. Smith, Wealth of Nations, proizvodnja čioda Podjela rada – povećanje produktivnosti/specijalizacija, Specijalizacija poslova – nedostaci / otuđenje (b) Grupisanje sličnih i logički povezanih radnih aktivnosti u sektore (podjela na sektore)

DIZAJN ORGANIZACIJE HIJERARHIJA Preciziranje ko će kome unutar organizacije podnositi izvještaje, povezivanje sektora i stvaranje organizacione hijerarhije § Pojam hijerarhije, § Raspon kontrole menadžmenta, § Lanac komandovanja , § Fenomen visoke i ravne hijerarhije Potraga za kvalitetom uslovljava promjene u hijararhiji

DIZAJN ORGANIZACIJE KOORDINACIJA Proces organizovanja kojim se integrišu aktivnosti pojedinačnih sektora kako bi se efikasno realizovali ciljevi organizacije Diferencija i integracija

DIZAJN ORGANIZACIJE Komunikacija je ključ efikasne koordinacije, a koordinacija zavisi od prikupljanja, prenosa i prerade podataka § Upotreba osnovnih tehnika, § Premošćivanje, § Redukcija (smanjivanje) potrebe za koordiniranjem

DIZAJN ORGANIZACIJE § Klasičan pristup (Taylor, Fayol, Weber. . . ), § Pristup zadatak – tehnologija (J. Woodward) § Downsizing – smanjenje § Značaj

DIZAJN ORGANIZACIJE • ORGANIZACIJA PROŠLOSTI TRAJNOST ORGANIZACIONIH RJEŠENJA ČVRSTA ORGANIZACIONA STRUKTURA SVEOBUHVATNA ORGANIZACIONA REGULACIJA USMJERNOST PREMA UNUTRA PRIMARNA USMJERENOST NA NACIONALNO TRŽIŠTE HIJERARHIJSKI ODNOSI NOSLILAC FUNKCIJE SPECIJALISTA PLANSKO RUKOVOĐENJE

DIZAJN ORGANIZACIJE • ORGANIZACIJA SADAŠNJOSTI • PROBLEMSKI USMJERENA • PRIVREMENA ORGANIZACIONA RJEŠENJA • FLEKSIBILNA ORGANIZACIONA • • REGULACIJA NA OKRUŽENJE USMJERENA GLOBALNA USMJERENOST NA ŠIRA TRŽIŠTA INTERAKCIJSKO DJELOVANJE IZMEĐU UČESNIKA

DIZAJN ORGANIZACIJE NOVA ORGANIZACIONA PARADIGMA • DINAMIČNOST I TURBULENTNOST USMJERAVAJU ORGANIZACIONO TRANSFORMISANJE PREDUZEĆA U PRAVCU JEDNOSTAVNE I FLEKSIBILNE ORG. STR. • NOVA PARADIGMA JE EKSTREMNO SUPROTNA STAROJ – USMJERENA JE PRVENSTVENO NA DESTRUKCIJU STARE BIROKRATSKO-HIJERARHIJSKE ORGANIZACIJE • PREDUZEĆE SE POSMATRA KAO MALA ORGANIZACIJA SA JEDNOSTAVNOM STRUKTUROM ILI KAO DINAMIČKA MREŽA KOJU ČINE JEZGRO I NIZ SPECIJALIZOVANIH ORGANIZACIJA OKUPLJENIH OKO ZAJEDNIČKOG POSLA

DIZAJN ORGANIZACIJE § Funkcionalne organizacije /struktura prema funkciji § Organizacija prema proizvodu/tržištu (divizije), § Matrična organizacija

DIZAJN ORGANIZACIJE Funkcionalna organizacija – vid osnivanja sektora u kojem su pojedinci angažovani na aktivnostima u okviru pojedinačnih funkcija

DIZAJN ORGANIZACIJE ● ● ● PREDNOSTI: SPECIJALIZACIJA AKTIVNOSTI SPECIJALIZACIJA RUKOVOĐENJA MOGUĆNOST RAZVOJA STRUČNJAKA MINIMUM ZAHTJEVA U POGLEDU INTERDISCIPLINARNOG ZNANJA VISOKA SPOSOBNOST PRILAGOĐAVANJA TEHNOLOŠKIM PROMJENAMA NEDOSTACI: OTEŽANA KOORDINACIJA SPORO REAGUJE NA TRŽIŠNE PROMJENE NEOPHODNI DODADTNI KOORDINACIONI MEHENIZMI NEINVENTIVNOST I NEDOVOLJNA TRŽIŠNA ORIJENTISANOST KONFLIKTI IZMEĐU FUNKCIJA HIJERARHIJA VODI KA BIROKRATIZACJI STRUKTURE DIVERSIFIKACIJA DODATNO OTEŽAVA KOORDINACIJU I SL.

DIZAJN ORGANIZACIJE Organizacija prema proizvodu ili tržištu (diviziona organizacija)– okuplja u jednu radnu jedinicu sve koji su uključeni u proizvodnju i marketing jednog proizvoda ili grupe srodnih proizvoda, sve one koji se nalaze na određenom području , ili sve koji rade sa određenom vrstom klijenata

DIZAJN ORGANIZACIJE Matrična struktura nastaje kombinovanjem prednosti funkcionalne i divizione strukture. Ona spada u model upravljanja projektima i proizvodima. Služi za upravljanje velikim brojem aktivnosti koje su povezane.

DIZAJN ORGANIZACIJE - KARAKTERIŠE JE: ORIJENTACIJA NA ZADATKE SISTEMSKA ORIJENTACIJA VREMENSKA ORIJENTACIJA ODGOVORNOST ZA TROŠKOVE OGRANIČENO VRIJEME PROJEKTA DINAMIČKI KARAKTER POSLOVA INTERDISCIPLINARNI TIMSKI RAD PREDNOSTI: q. PROJEKAT SE TRETIRA KAO PLANIRANA, USKLAĐENA I KONTROLISANA ORGANIZACIJA q. ORGAN PROJEKTA VODI BRIGU SAMO O REALIZACIJI AKTIVNOSTI PROJEKTA q. GARANTUJE SE IZVRŠENJE PROJEKTNIH CILJEVA q. MINIMIZIRA SE PROJEKTNI RIZIK

DIZAJN ORGANIZACIJE Formalna i neformalna organizaciona struktura Organizacija i dezorganizacija Tri tipa: • • • Obavezna dezorganizacija Virtuelna korporacija Razbijena organizacija

OSNOVI MENADŽMENTA ULJR

UPRAVLJANJE LJUDSKIH RESURSA n. ULJR TREBA DA IZVRŠI: REGRUTOVANJE, SELEKCIJU, OBUKU, USAVRŠAVANJE n. NAJVAŽNIJI I NAJSKUPLJI RESURS n. OBEZBIJEDITI DOVOLJAN BROJ KVALITETNIH LJUDI KOJI ĆE ZNATI REALIZOVATI DEFINISANJU STRATEGIJU POSLOVANJA n. PROCES ULJR

UPRAVLJANJE LJUDSKIH RESURSA Planiranje ljudskih resursa – definisanje ljudskih potreba Procedura planiranja: 1. 2. 3. Planiranje rada budućih potreba Planiranje regrutovanja ili otpuštanja radnika 4. Planiranje usavršavanja radnika Cilj regrutovanja – izbor kandidata za poslove Selekcija – selektovanje kadrova Uvodjenje u radnu sredinu – socijalizacija

UPRAVLJANJE LJUDSKIH RESURSA Obuka i usavršavanje – povezivanje sposobnosti i zahtjeva Menadžer treba da utvrdi nivo, strukturu i obim obuke za svakog pojedinca: 1. Utvrdjivanje učinka 2. Analiza radnog mjesta 3. Organizaciona analiza 4. Nadzor nad radnicima Metodi usavršavanja su različiti: 1. Podučavanje 2. Rotacija na poslu 3. Podvrgavanje obuci 4. Planiranje radnih aktivnosti 2. Metode usavršavanja van posla: 1. Usavršavanje u učionici Usvršavanje menadžera na fakultetima i u drugim institucijama

UPRAVLJANJE LJUDSKIH RESURSA Procjena učinka – uperedjenje sopstvenog učinka sa standardima Ocjene učinka: 1. 2. Neformalne Zvanična Utvrdjivanje nadoknade Unapredjenje, premještaj, degradiranje, rezrješenje – odraz vrijednosti (posao – rezultat)

UPRAVLJANJE LJUDSKIH RESURSA ULJR i Strategija Model “K” za procjenu ljudskih resursa Četiri elementa: 1. 2. 3. 4. Kompetentnost Predanost Uskladjenost isplativost