EVRESEL RGTLER VE ZELLKLER Gkmen ZERCorafya retmeni Kars

ÇEVRESEL ÖRGÜTLER VE ÖZELLİKLERİ Gökmen ÖZER/Coğrafya Öğretmeni Kars Selim Şehit Teğmen Gökhan Yaşartürk Lisesi

Kazanım: D. 12. 4 • Gökmen ÖZER/Coğrafya Öğretmeni

1 - Devletlerarası İklim Değişikliği Heyeti • İnsan etkinlikleri neticesinde oluşan iklim değişikliği riskleri değerlendirmeleriyle sorumlu devletler arası bilimsel bir organdır. • Heyet 1988’de Dünya Meteoroloji Örgütü, Birleşmiş Milletler çevre programı, 2 BM örgütü tarafından kurulmuştur. • Bu konseyin çalışmaları neticesinde Kyoto Protokolü ortaya Çıkmıştır. • Bu heyet kendi anlaşmalarını bizzat kendisi yapmaz. • Başlıca etkinliği BM iklim değişikliği konseyinin uygulamalarındaki meselelerle ilintili özel raporları yayınlamaktır. Gökmen ÖZER/Coğrafya Öğretmeni

• Birleşmiş Milletler İklim Konferansı’nın yapıldığı Danimarka’nın başkenti Kopenhag’da 67 ülkeden 516 çevre örgütünün organize ettiği protesto gösterilerine, 50 binin üzerinde göstericinin katıldığı bildirildi. • Mavi yağmurluk giyip ellerinde yeşil renkte bayraklar ve üzerinde türlü dillerde ‘’ iklim adaleti’’yazan pankartlar taşıyan göstericiler, daha sonra konferansın yapıldığı 7 kilometre uzaklıktaki Bella Center’a doğru yürüyüşe geçtiler. • Basından, 12 Aralık 2009 Gökmen ÖZER/Coğrafya Öğretmeni

• Greenpeace, gezegeni yaşanmaz hale getiren çevre suçlarına karşı bilimsel verilere dayanan kampanyalar yürütür ve şiddet içermeyen doğrudan eylemlerle tanıklık ederek bu suçları basın aracıyla gündeme getirir. • Merkezi Amsterdam’dır. • Örgütün 45 ülkede 28 bölge ofisi bulunmaktadır. Gökmen ÖZER/Coğrafya Öğretmeni

1 - Okyanuslar ve yaşlı ormanların korunması 2 - İklim değişikliğini durdurabilmek için fosil yakıtların kademeli olarak sonlandırılması ve yenilenebilir enerjilerin teşvik edilmesi 3 - Nükleer silahlanma ve nükleer kirliliğe son verilmesi Gökmen ÖZER/Coğrafya Öğretmeni

4 -Temiz ve geri dönüştürülebilir enerjinin kullanılması 5 - Zehirli kimyasalların ortadan kaldırılması 6 - Genleriyle oynanmış organizmaların doğaya bırakılmasının önlenmesi Gökmen ÖZER/Coğrafya Öğretmeni

7 - Savaşların önlenmesi 8 - Küresel ısınmanın durdurulması 9 - Ticari amaçlı balina avının kontrol altına alınması Gökmen ÖZER/Coğrafya Öğretmeni

Gökmen ÖZER/Coğrafya Öğretmeni

• Avrupa Birliği Ajansı olup, Avrupa çevre ağına monitör (gözlemci) Olmayı hedeflemektedir. • 1990 tarihinde kurulmuştur. • Bir Avrupa Birliği organı olduğundan Avrupa Birliği üyeleri de otomatikman üye olurlar. Diğer devletler anlaşma şartıyla üyeliğe kabul edilirler. • Amacı, AB’ye ve üye ülkelere çevreyi iyileştirme, çevreyle ilgili hususları ekonomik politikalara entegre etme Gökmen ÖZER/Coğrafya Öğretmeni

BM Çevre Programı, gelişmekte olan ülkelerin çevre politikalarını uygulamalarına yardımcı olacak BM çevre etkinliklerini düzenler. 1972 Yılında Nairobi’de (Kenya)kurulmuştur. Birleşmiş Milletlerin küresel ve bölgesel düzeylerdeki çevre meseleleri odak çalışmaktadır. Gökmen ÖZER/Coğrafya Öğretmeni

Atmosfer, deniz ve kara ekosistemleri başlıca etkinlik alanını oluşturur. • Program, kalkınma projeleriyle ilintili çevre ve finansal uygulamalarda da aktif rol oynar. Program zararlı kimyasallar, sınır ötesi hava kirliliği ve uluslar arası suların kirlenmesi gibi önemli meseleler hakkında kılavuzların geliştirilmesine yardım etmiştir ve etmektedir. • Gökmen ÖZER/Coğrafya Öğretmeni

Haber Köşesi Sf: 203 • Birleşmiş Milletlerden Yeni Çevre Planı • Söz konusu planla, hem küresel mali kriz hem de iklim değişikliği ile mücadele amaçlanıyor. Dünya 1930’lu yıllardan bu yana yaşanan en büyük krizle karşıya… • Birçok ülkede işsizlik çığ gibi büyüyor. Uluslar arası Çalışma Örgütüne göre, bu yıl sonunda işsizlerin sayısı dünya genelinde 210 milyonu bulabilir. BM Çevre Programı hem küresel mali kriz hem de iklim değişikliğiyle mücadele için yeni bir plan meydana getirdi. Planın adı Yeşil Yeni Düzen. Plan, çevre dostu enerji ve teknolojilere yatırım yapılması üzerine kurulu. Bu yolla, hem yeni istihdam imkanlarının sağlanması hem de çevre dostu yaklaşımların benimsenmesi amaçlanıyor. Söz konusu planda, geri dönüşüm sürecinden yenilenebilir enerji kaynaklarına, organik tarımdan, çevre dostu binaların yer aldığı şehir planlamasına kadar her şey var. Basından, Gökmen ÖZER/Coğrafya Öğretmeni

• Dünya Dostları ve kökleşmiş ağları ile, 77 ülkede daha sağlıklı ve adil bir dünyayı müdafaa etmektedir. • Mevcut kampanyalarını temiz enerji ve küresel ısınma meselelerine çözüm, yeni ama zehirli ve zararlı teknolojiden insanları koruma, daha rahat ve düşük seviyede kirletimi olan taşıma araçlarına odaklanma meydana getirmektedir. Gökmen ÖZER/Coğrafya Öğretmeni

Çevre ve insan hakları meselelerine Dünya Bankasının ilgisini çekmiştir. Başta ABD olmak üzere tüm dünya devletlerine küresel ısınma ile ilgili gerekli yasaları çıkarmaları için baskı kurmuşlardır. Çevreyi yok edici 150’den fazla baraj ve su projelerini durdurmuştur. Uluslar arası düzeyde balina avcılığını yasaklamıştır. Gökmen ÖZER/Coğrafya Öğretmeni

Gökmen ÖZER/Coğrafya Öğretmeni

• Yaklaşık 50 yıldan beri dünyanın en büyük ve en saygın bağımsız koruma örgütlerinden biridir. • 5 kıtada 5 milyonu aşkın destekçisi vardır. • 1985’ten beri, fon, 12 bini aşkın projeye 1 milyar dolardan fazla para yardımında bulunmuştur. • Tüm bu projeler ve eylemler, yeryüzündeki doğal çevre alanların azalmasındaki hızlanmaların durdurulmasında ve insanların doğayla iç içe yaşamalarına yardımcı olmaktır. Gökmen ÖZER/Coğrafya Öğretmeni

Gökmen ÖZER/Coğrafya Öğretmeni

Uluslar arası Doğa Koruma Birliği (IUCN) Vizyonu; doğaya değer veren ve onu koruyan adil bir dünya oluşturmaktır. Görevi; doğayı olanca çeşitliliği ile korumak konusunda toplumu etkilemek ve cesaretlendirmektir. Gökmen ÖZER/Coğrafya Öğretmeni

• 1961 yılında Londra’da kuruldu, daha sonra merkezi İsviçre’nin Gland kentinde (IUCN ile aynı yerde) bulunan uluslar arası bir örgüt haline geldi. • WWF’nin 50 ülkede şubesi vardır. • Büyük Panda resmi yalnızca bu kuruluşun değil, bütün çevre koruma etkinliklerinin simgesidir. Gökmen ÖZER/Coğrafya Öğretmeni

• Örgütün çalışmaları, alan projelerine doğrudan katılımından, hükümetlere lobi yapma faaliyetlerine kadar uzanıyor. • 2002 yılında yayımlanan, Yaşayan Gezegen Raporu ile insanların doğa üzerindeki giderek artan olumsuz etkilerini göz önüne serdi. Gökmen ÖZER/Coğrafya Öğretmeni

• New York çevresinde dört hayvanat bahçesi ve bir akvaryum işleten Amerikan kuruluşudur. • 1895 yılında New York Zooloji Derneği adıyla kurulan WCS, dünyanın en eski çevre koruma kuruluşlarındandır. • 20. yüzyılın başlarında, dünyada ilk defa yapay döllenme programı uygulayarak, Kuzey Amerika Bizonunun soyunun tükenmesini engelledi. Gökmen ÖZER/Coğrafya Öğretmeni

Bizon WCS, hayvanat bahçelerinin doğal hayatın korunması için aktif olarak çalışmaları gerektiğini vurgulamaktadır. Gökmen ÖZER/Coğrafya Öğretmeni

• 1903 yılında avlanma ve yaşam alanlarını tahribatı yüzünden azalan Afrika memelilerini korumak amacıyla kurulmuştur. • FFI, Kruger (Güney Afrika) ve Serengeti (Tanzanya) Milli Parklarının yapımında etkin rol oynadı. Gökmen ÖZER/Coğrafya Öğretmeni

• Merkezi Cambridge’de (İngiltere) bulunur. • Çalışmaları arasında, önemli yaşama alanlarının satın alınması, doğal hayata ilişkin araştırmalar ve yapay döllenme programları yer alıyor. Gökmen ÖZER/Coğrafya Öğretmeni

Türkiye’nin Çevre konusunda Taraf Olduğu Bazı Uluslar arası Sözleşmeler • • • Akdeniz Genel Balıkçılık Konseyi Kurulması Hakkında Anlaşma, Roma 1949 Kuşların Korunması Hakkında Uluslar arası Sözleşme, Paris 1959 Avrupa ve Akdeniz Bitki Koruma Teşkilatı Kurulması Hakkında Sözleşme, Paris 1951 Çölleşme ile Mücadele Sözleşmesi, Aralık 1994, Paris Antarktika Antlaşması Uzun menzilli Sınırlar Ötesi Hava Kirliliği Sözleşmesi, Cenevre 1979 Gökmen ÖZER/Coğrafya Öğretmeni

• Çevre Örgütleri Marmara’daki Kirlenmeye Dikkat Çekti • Marmara denizindeki kirlenmeye dikkat çeken bölgedeki çevre örgütleri, ‘’ Marmara Denizi hızla kirleniyor. Bursa’nın da bulunduğu Marmara güneyinde, doğal çevresiyle birlikte tahrip ediliyor. ’’ uyarısında bulundu. Bir araya gelen çevre örgüt temsilcileri, Marmara Denizi’ndeki kirlenmenin amacıyla hazırlanan ‘’Mardoğa Projesi’nin desteklenmesi gerektiğine işaret etti. Toplantıda konuşanÇevreyi Koruma ve Geliştirme Derneği Başkanı; ‘’ Plansız, programsız ve uygunsuz şekilde gerçekleştirilen şehirleşme, sanayileşme, kalkınma ve gelişmenin doğal kaynakları her geçen gün daha çevre ve denizi kirletiyor…. Basından, 2008 Gökmen ÖZER/Coğrafya Öğretmeni

• Polonya’nın Radom ve Elk bölgeleri için öncelikli çevre sorunları ilgili uzmanlarının ve halkın katılımıyla belirlenmiş ve çevre eylem planı hazırlanmıştır. Radomun öncelikli çevre problemi olarak yüzeysel akışların yok olması ve yer altı tükenmesi belirlenmiştir. • Elk için Elk gölünün kirlenmesi öncelikli çevre problemi olarak belirlenmiştir. • Öncelikli problemlerin çözümüne yönelik çevre eylem planları hazırlanmış ve uygulanmıştır. Gökmen ÖZER/Coğrafya Öğretmeni

Projenin Aşamaları Projenin planlaması Halkın katılımı ve çevresel önceliklerin belirlenmesi Stratejilerin uygulanması Sonuçların yayılımı Gökmen ÖZER/Coğrafya Öğretmeni