Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarw Wiejskich
Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich „Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich: Europa inwestująca w obszary wiejskie” Dopłaty bezpośrednie a Zasada Wzajemnej Zgodności w gospodarstwach rolnych województwa dolnośląskiego Ochrona środowiska – rolnicze wykorzystanie osadów ściekowych Szkolenie współfinansowane ze środków Unii Europejskiej w ramach działania „Szkolenia zawodowe dla osób zatrudnionych w rolnictwie i leśnictwie” Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007 -2013 przeprowadzone w ramach operacji szkoleniowej – umowa nr 00001 -6900 FA 1900040/09. Instytucja Zarządzająca Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007 -2013 – Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi 1
ROLNICZE WYKORZYSTANIE OSADÓW ŚCIEKOWYCH PRAWO: • Dyrektywa Rady 86/278/EWG z 12 czerwca 1986 r. w sprawie ochrony środowiska, w szczególności gleby, w przypadku stosowania osadów ściekowych w rolnictwie; • Ustawa o odpadach z 27 kwietnia 2001 r. ; • Rozporządzenie Ministra Środowiska z 13 lipca 2010 r. w sprawie komunalnych osadów ściekowych. 2
ROLNICZE WYKORZYSTANIE OSADÓW ŚCIEKOWYCH Komunalne osady ściekowe to pochodzący z oczyszczalni ścieków osad z komór fermentacyjnych oraz innych instalacji służących do oczyszczania ścieków komunalnych. 3
ROLNICZE WYKORZYSTANIE OSADÓW ŚCIEKOWYCH Komunalne osady ściekowe można stosować: • w rolnictwie; • do rekultywacji terenów przeznaczonych na cele rolne; • do uprawy roślin przeznaczonych do produkcji kompostu; • do uprawy roślin nie przeznaczonych do spożycia i do produkcji pasz. 4
ROLNICZE WYKORZYSTANIE OSADÓW ŚCIEKOWYCH Przygotowanie osadów ściekowych do zastosowania: • poddanie osadów ściekowych obróbce biologicznej, chemicznej i termicznej; • poddanie osadów ściekowych badaniom pod kątem zawartości metali ciężkich oraz spełnienia norm sanitarnych. Obowiązek ten spoczywa na wytwórcy osadu. 5
ROLNICZE WYKORZYSTANIE OSADÓW ŚCIEKOWYCH Wytwórca osadu w momencie przekazywania osadu rolnikowi (tzw. posiadaczowi) wypełnia kartę przekazania odpadu, którą rolnik potwierdza swoim podpisem. Na karcie widnieje również adres wytwórcy z jego podpisem. 6
ROLNICZE WYKORZYSTANIE OSADÓW ŚCIEKOWYCH Zastosowanie osadów ściekowych. Dawkę osadu ściekowego do zastosowania na danym gruncie ustala się oddzielnie dla zbadanej objętości osadu. Pod uwagę należy wówczas wziąć: • rodzaj gruntu , na którym ma być zastosowany osad; • sposób użytkowania osadu; • zapotrzebowanie roślin na fosfor i azot; • jakość komunalnego osadu ściekowego. 7
ROLNICZE WYKORZYSTANIE OSADÓW ŚCIEKOWYCH Stosując osady ściekowe należy przestrzegać dopuszczalnych norm dotyczących ilości metali ciężkich, wprowadzanych do gleby wraz z osadem w ciągu roku. 8
ROLNICZE WYKORZYSTANIE OSADÓW ŚCIEKOWYCH Zawartość metali ciężkich w warstwie gleby (0 -25 cm) przeznaczonej na cele rolnicze Metale Wartość dopuszczalna ilość metali ciężkich w mg/kg suchej masy gruntu nie większa niż Rodzaj gleby lekkie średnie ciężkie Kadm 1 2 3 Miedź 25 50 75 Nikiel 20 35 50 Ołów 40 60 80 Cynk 80 120 180 Rtęć 0, 8 1, 2 1, 5 Chrom 50 75 100 9
ROLNICZE WYKORZYSTANIE OSADÓW ŚCIEKOWYCH Zawartość metali ciężkich w warstwie gleby (0 -25 cm) przeznaczonej na cele nierolnicze oraz do uprawy roślin przeznaczonych na cele energetyczne i produkcji kompostu Metale Rodzaj gleby Kadm Miedź Nikiel Ołów Cynk Rtęć Chrom Wartość dopuszczalna ilość metali ciężkich w mg/kg suchej masy gruntu nie większa niż lekkie 3 50 30 50 1 100 średnie 4 75 45 75 220 1, 5 150 ciężkie 5 100 60 100 300 2 200 10
ROLNICZE WYKORZYSTANIE OSADÓW ŚCIEKOWYCH Stosowanie osadów ściekowych: Zakazuje się stosowania komunalnych osadów ściekowych: • na gruntach, na których rosną rośliny sadownicze i warzywa, z wyjątkiem drzew owocowych; • na gruntach przeznaczonych pod uprawę roślin jagodowych i warzyw, których części jadalne bezpośrednio stykają się z ziemią i są spożywane w stanie surowym – w ciągu 10 miesięcy poprzedzających zbiory i w czasie zbiorów; 11
ROLNICZE WYKORZYSTANIE OSADÓW ŚCIEKOWYCH • na łąkach i pastwiskach; • na terenach zalewowych, czasowo podtopionych i bagiennych; • na terenach czasowo zamarzniętych i pokrytych śniegiem; • na obszarach ochronnych zbiorników wód podziemnych; 12
ROLNICZE WYKORZYSTANIE OSADÓW ŚCIEKOWYCH • na gruntach o dużej przepuszczalności, tj. piaskach luźnych i słabo-gliniastych oraz piaskach gliniastych lekkich, jeżeli poziom wód gruntowych znajduje się na głębokości mniejszej niż 1, 5 m poniżej powierzchni gruntu; • w pasie gruntu o szerokości 50 m bezpośrednio przylegającego do brzegów jezior i cieków; 13
ROLNICZE WYKORZYSTANIE OSADÓW ŚCIEKOWYCH • na terenach położonych w odległości mniejszej niż 100 m od ujęcia wody, domu mieszkalnego lub zakładu produkcji żywności; • na wewnętrznych terenach ochrony pośredniej stref ochronnych ujęć wody; • na gruntach rolnych o spadku przekraczającym 10%, • na glebach o p. H nie mniejszym niż 5, 6; 14
ROLNICZE WYKORZYSTANIE OSADÓW ŚCIEKOWYCH oraz zgodnie z ustawą o odpadach: • na obszarach parków narodowych i rezerwatów przyrody; • na terenach objętych pozostałymi formami ochrony przyrody nie wymienionymi powyżej, jeżeli osady ściekowe zostały wytworzone poza tymi terenami; 15
ROLNICZE WYKORZYSTANIE OSADÓW ŚCIEKOWYCH • podczas wegetacji roślin przeznaczonych do bezpośredniego spożycia przez ludzi; • na gruntach wykorzystywanych do upraw pod osłonami. 16
ROLNICZE WYKORZYSTANIE OSADÓW ŚCIEKOWYCH Stosowanie osadów ściekowych: Rolnik, na którego gruntach stosowane są osady ściekowe, powinien: • posiadać kopię wyników badań stosowanych osadów ściekowych, • posiadać kopię wyników badań gleby na zawartość metali ciężkich, p. H, fosforu, • stosować osady w dawkach określonych przez ich wytwórcę, zgodnie z przepisami rozporządzenia, • przestrzegać zakazów wymienionych powyżej. 17
ROLNICZE WYKORZYSTANIE OSADÓW ŚCIEKOWYCH Należy pamiętać, że osady ściekowe muszą być wymieszane z gruntem zaraz po ich przetransportowaniu, nie mogą być magazynowane w miejscu zastosowania. 18
LISTA SPRAWDZAJĄCA Lista sprawdzająca w zakresie wykorzystania osadów ściekowych Lp. Wymogi zgodności 1. Przestrzega się zalecanych dawek komunalnych osadów ściekowych określonych w dokumencie przekazanym przez wytwórcę komunalnych osadów ściekowych. 2. Przestrzega się zakazu stosowania komunalnych osadów ściekowych na gruntach, na których rosną rośliny sadownicze i warzywa (z wyjątkiem drzew owocowych ). 3. Przestrzega się obowiązku przeprowadzenia analizy gleby na zawartość fosforu przyswajalnego, zawartość metali ciężkich oraz p. H gleby każdorazowo przed zastosowaniem osadów ściekowych. TAK NIE UWAGI DOTYCZY 19
LISTA SPRAWDZAJĄCA 4. Przestrzega się zasady stosowania komunalnych osadów ściekowych, jeżeli zawartość metali ciężki w wierzchniej warstwie gruntu (0 -), na którym komunalne osady ściekowe mają być stosowane, nie przekracza dozwolonych ilości. 5. Przestrzega się zakazu stosowania komunalnych osadów ściekowych na terenach przeznaczonych do uprawy roślin jagodowych i warzyw, które pozostają w bezpośrednim kontakcie z glebą i są spożywane w stanie surowym, przez okres 10 miesięcy poprzedzających zbiór tych roślin i podczas samego zbioru. 6. Przestrzega się zakazu stosowania komunalnych osadów ściekowych na łąkach i pastwiskach. 7. Przestrzega się zakazu stosowania komunalnych osadów ściekowych na: - terenach zalewowych, czasowo podtopionych i bagiennych, - na terenach czasowo zamarzniętych, - na gruntach o dużej przepuszczalności, stanowiących w szczególności piaski luźne i słabo gliniaste oraz piaski gliniaste lekkie, jeżeli poziom wód gruntowych znajduje się na głębokości mniejszej niż 1, 5 m poniżej powierzchni gruntu, - na obszarach ochronnych zbiorników wód podziemnych, - w pasie gruntu o szerokości bezpośrednio przylegającego do brzegów jezior i cieków, - na terenach położonych w odległości mniejszej niż od ujęcia wody, domu mieszkalnego lub zakładu produkcji żywności, - na wewnętrznych terenach ochrony wody pośredniej stref ochronnych ujęć wody. 20
LISTA SPRAWDZAJĄCA 8. Przestrzega się zakazu stosowania komunalnych osadów ściekowych na gruntach rolnych o spadku przekraczającym 10%. 9. Przestrzega się wymogu stosowania komunalnych osadów, jeżeli odczyn p. H gleby na terenach użytkowanych rolniczo jest nie mniejszy niż 5, 6. Przestrzega się wymogu 5 letniego przechowywania dokumentów dotyczących analizy osadów ściekowych i gleb. 10. Opis stwierdzonych niezgodności: 21
Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich „Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich: Europa inwestująca w obszary wiejskie” Dziękuję za uwagę Szkolenie współfinansowane ze środków Unii Europejskiej w ramach działania „Szkolenia zawodowe dla osób zatrudnionych w rolnictwie i leśnictwie” Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007 -2013 przeprowadzone w ramach operacji szkoleniowej – umowa nr 00001 -6900 FA 1900040/09. Instytucja Zarządzająca Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007 -2013 – Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi 20
- Slides: 22