Europejska Akademia Pacjentw w obszarze Innowacyjnych Terapii Pozwolenie

Europejska Akademia Pacjentów w obszarze Innowacyjnych Terapii Pozwolenie na dopuszczenie do obrotu

Pozwolenie na dopuszczenie do obrotu: podstawowe zasady (1) Europejska Akademia Pacjentów w obszarze Innowacyjnych Terapii § Produkt leczniczy można wprowadzić na rynek Europejskiego Obszaru Gospodarczego (EOG) po uzyskaniu pozwolenia na dopuszczenie do obrotu (MA) wydanego przez odnośne władze danego Państwa Członkowskiego lub Komisję Europejską po przeprowadzeniu oceny naukowej przez Europejską Agencję Leków (EMA). § Proces uzyskiwania pozwolenia na dopuszczenie do obrotu jest złożony i podlega rygorystycznym przepisom. 2

Pozwolenie na dopuszczenie do obrotu: podstawowe zasady (2) Europejska Akademia Pacjentów w obszarze Innowacyjnych Terapii § Główną zasadą stanowiącą podstawę prawodawstwa farmaceutycznego jest ochrona zdrowia publicznego. § Pozwolenia na wprowadzenie do obrotu produktów leczniczych są dynamiczne; dossier wspierające pozwolenie musi być regularnie aktualizowane, aby zapewnić zgodność z postępem w nauce i wymaganiami prawnymi. § Wszelkie nowe informacje, które mogą wpłynąć na ocenę korzyści i ryzyka produktu leczniczego muszą być niezwłocznie przedstawiane odnośnym władzom. 3

Dossier do wniosku o pozwolenie na dopuszczenie do obrotu i wspólny dokument techniczny (CTD) Europejska Akademia Pacjentów w obszarze Innowacyjnych Terapii § Wnioskodawca przesyła do odnośnych władz dossier do wniosku o pozwolenie na dopuszczenie do obrotu. Dossier musi dowieść, że produkt leczniczy ma wymaganą jakość, jest bezpieczny i skuteczny. § Dossier musi być w formacie CTD (wspólny dokument techniczny) i zawierać wszystkie specyfikacje dołączone do wniosku o pozwolenie na dopuszczenie do obrotu. Wspólny Dokument Techniczny (CTD) jest to międzynarodowo uznany format danych obowiązujący w przypadku wniosków przesyłanych do odnośnych władz. 4

Wspólny Dokument Techniczny (CTD) Europejska Akademia Pacjentów w obszarze Innowacyjnych Terapii § Wspólny Dokument Techniczny (CTD): Ø Określa odpowiedni format danych wymaganych we wniosku Ø Ma zastosowanie w przypadku wszystkich wniosków o pozwolenie na dopuszczenie do obrotu, niezależnie od rodzaju wniosku lub procedury Ø Jest podzielony na pięć modułów - Moduły od 2 do 4 tworzą faktyczny dokument CTD, Moduł 1 różni się zależnie od regionu. Ø Wskazówki do dokumentu e. CTD określają sposób konstruowania elektronicznej wersji CTD 5

Wspólny Dokument Techniczny: Moduły (1) Europejska Akademia Pacjentów w obszarze Innowacyjnych Terapii § 1. Informacje regionalne Ø Szczególne dane administracyjne, w tym formularz wniosku Ø Plan zarządzania ryzykiem (RMP) Ø Charakterystyka produktu leczniczego (Ch. PL) Ø Etykiety i ulotka dołączona do opakowania § 2. Całościowe podsumowanie jakości Ø Przeglądy/podsumowania niekliniczne i przeglądy/podsumowania kliniczne 6

Wspólny Dokument Techniczny: Moduły (2) Europejska Akademia Pacjentów w obszarze Innowacyjnych Terapii § 3. Jakość Ø Informacje chemiczne, farmaceutyczne i/lub biologiczne § 4. Niekliniczne Ø Raporty z badań nieklinicznych (farmakologia/toksykologia) § 5. Kliniczne Ø Raporty z badania klinicznego 7

Wspólny Dokument Techniczny: Moduły (3) ICH (2015). Trójkąt CTD. Pobrano 7 września 2015 r. ze strony http: //www. ich. org/products/ctd. html Europejska Akademia Pacjentów w obszarze Innowacyjnych Terapii 8

Procedury regulacyjne uzyskiwania pozwolenia na dopuszczenie do obrotu Europejska Akademia Pacjentów w obszarze Innowacyjnych Terapii § Pozwolenie na dopuszczenie do obrotu można uzyskać dwiema drogami: Ø Procedura centralna (CP) Ø Procedury niescentralizowane - Procedura zdecentralizowana (DCP) - Procedura wzajemnego uznania (MRP) - Procedura narodowa § W przypadku każdej procedury władze (EMA lub właściwe władze krajowe) i podmioty odpowiedzialne posiadające pozwolenia na dopuszczenie do obrotu podlegają właściwym dla tego systemu przepisom i realizują odpowiednie obowiązki. 9

Procedury związane z uzyskaniem pozwolenia na dopuszczenie do obrotu w UE Europejska Akademia Pacjentów w obszarze Innowacyjnych Terapii Procedura centralna Procedura wzajemnego uznania Procedura zdecentralizoz wana Procedura narodowa Wszystkie Państwa Członkowskie UE Co najmniej jedno Państwo Członkowskie UE Tylko jedno Państwo Członkowskie UE 10

Procedura centralna (CP) (1) Europejska Akademia Pacjentów w obszarze Innowacyjnych Terapii § Za procedurę centralną odpowiada Europejska Agencja Leków (EMA) § Jeden wniosek jest przesyłany do EMA; wszystkie Państwa Członkowskie są zaangażowane w procedurę § Komitet ds. Produktów Leczniczych Stosowanych u Ludzi (CHMP) weryfikuje dossier pod względem naukowym § Zgłaszający i współzgłaszający eksperci z każdego Państwa Członkowskiego (zwykle należący do odnośnych władz) oceniają dossier wniosku § Cały proces może trwać do 210 dni roboczych, ale „możliwe są zatrzymania czasu” 11

Procedura centralna (CP) (2) Europejska Akademia Pacjentów w obszarze Innowacyjnych Terapii § Komitet ds. Produktów Leczniczych Stosowanych u Ludzi przyjmuje ostateczną opinię z rekomendacją do Komisji Europejskiej, czy dany lek powinien uzyskać pozwolenie na dopuszczenie do obrotu § Następnie Komisja Europejska wydaje pozwolenie na dopuszczenie do obrotu. § Procedura centralna prowadzi do wydania pozwolenia na dopuszczenie do obrotu w całej Europie; obowiązuje we wszystkich krajach Europejskiego Obszaru Gospodarczego (EOG). We wszystkich krajach stosuje się taką samą nazwę handlową (nazwa wymyślona), a takie same informacje o produkcie (charakterystyka produktu leczniczego (Ch. PL), etykiety, ulotki dołączane do opakowania) zostają przetłumaczone na 24 oficjalne języki UE. 12

Procedura centralna (CP) (3) Europejska Akademia Pacjentów w obszarze Innowacyjnych Terapii § Procedura centralna jest obowiązkowa w następujących wypadkach: Ø Preparaty do leczenia ○ zakażenia wirusem HIV lub AIDS ○ rak ○ cukrzyca ○ choroby neurodegeneracyjne ○ choroby autoimmunologiczne i inne dysfunkcje układu immunologicznego ○ choroby wirusowe Ø Leki uzyskane za pomocą procesów biotechnologicznych, takich jak inżynieria genetyczna Ø Leki do terapii zaawansowanej, na przykład terapii genowej, terapii komórkami somatycznymi lub leki uzyskane w wyniku inżynierii tkankowej Ø Leki sieroce (leki stosowane w leczeniu chorób rzadkich występujących u ludzi) § Procedura centralna jest opcjonalna w przypadku: Ø Leków stanowiących istotną innowację terapeutyczną, naukową lub techniczną Ø Leków ważnych dla zdrowia publicznego 13

Procedury niescentralizowane Europejska Akademia Pacjentów w obszarze Innowacyjnych Terapii § W przypadku nowych wniosków, które nie są uprawnione do zastosowania procedury centralnej lub wnioskodawca nie zdecydował się na nią są dostępne trzy systemy: Ø Procedura narodowa Ø Procedura wzajemnego uznania (MRP) produktu już zarejestrowanego (posiadające krajowe pozwolenie na dopuszczenie do obrotu) Ø Procedura zdecentralizowana (jeśli produkt nie ma pozwolenia na dopuszczenie do obrotu w Europie) 14

Procedury narodowe Europejska Akademia Pacjentów w obszarze Innowacyjnych Terapii § Procedury narodowe mogą być realizowane w dwóch sytuacjach: Ø Niezależne procedury narodowe, ściśle ograniczone do leków, które mają być zarejestrowane i dopuszczone do obrotu tylko w jednym Państwie Członkowskim - Jeśli lek ma zostać wprowadzony na rynki wielu Państw Członkowskich, procedura narodowa musi zostać uzupełniona procedurą wzajemnego uznania. Można także rozważyć zastosowanie procedury zdecentralizowanej w celu równoległego uzyskania pozwoleń na dopuszczenie do obrotu w kilku Państwach Członkowskich. Ø W przypadku rozszerzeń dotyczących leków zarejestrowanych w danym Państwie - Dodatkowe moce, postacie farmaceutyczne lub drogi podania 15

Procedura wzajemnego uznania i procedura zdecentralizowana (1) Europejska Akademia Pacjentów w obszarze Innowacyjnych Terapii § Obie procedury opierają się na uznaniu przez krajowe ograny nadzorujące oceny przeprowadzonej przez władze w jednym z Państw Członkowskich. § Celem tych procedur jest ułatwienie dostępu do wspólnego rynku dzięki zastosowaniu wzajemnego uznania § Zaangażowane są Referencyjne Państwo Członkowskie i co najmniej jedno Zainteresowane Państwo Członkowskie § Zastosowanie tych procedur nie wymaga uzyskiwania pozwolenia na dopuszczenie do obrotu we wszystkich 28 Państwach Członkowskich — konieczne są co najmniej dwa. 16

Procedura wzajemnego uznania i procedura zdecentralizowana (2) Europejska Akademia Pacjentów w obszarze Innowacyjnych Terapii § Dossier do wniosku o pozwolenie na dopuszczenie do obrotu jest oceniane przez jedno Państwo Członkowskie (Referencyjne Państwo Członkowskie), a opinia jest przekazywana innym Zainteresowanym Państwom Członkowskim § Firma może wybrać Państwo Referencyjne i Państwa Zainteresowane § Firma może wybrać nazwy handlowe § Krajowe pozwolenie na dopuszczenie do obrotu — w tym ujednolicona charakterystyka produktu leczniczego i ulotka dołączana do opakowania — jest wydawane przez każde Zainteresowane Państwo Członkowskie § Te procedury podlegają nadzorowi Szefów Agencji Leków (HMA) za pośrednictwem Grupy Koordynacyjnej ds. Procedur Wzajemnego Uznania i Zdecentralizowanej dla produktów leczniczych stosowanych u ludzi (CMDh) 17

Procedura wzajemnego uznania (MRP) Europejska Akademia Pacjentów w obszarze Innowacyjnych Terapii § Identyczny wniosek o wzajemne uznanie jest przesyłany do wszystkich Zainteresowanych Państw Członkowskich § Referencyjne Państwo Członkowskie przygotowuje ocenę raportu lub aktualizuje istniejącą w ciągu 90 dni § Kopie raportu są przesyłane do wszystkich Zainteresowanych Państw Członkowskich wraz z zarejestrowaną charakterystyką produktu leczniczego (Ch. PL), etykietami i ulotką dołączaną do opakowania § Zainteresowane Państwa Członkowskie mają 90 dni na uznanie decyzji Referencyjnego Państwa Członkowskiego § Następnie krajowe pozwolenia na dopuszczenie do obrotu powinny zostać przyznane w ciągu 30 dni 18

Zastrzeżenia do wzajemnego uznania Europejska Akademia Pacjentów w obszarze Innowacyjnych Terapii § Zastrzeżenia związane z uznaniem powinny dotyczyć wyłącznie potencjalnego poważnego zagrożenia dla zdrowia publicznego* § Problem zostaje zgłoszony do grupy koordynacyjnej (CMD(h)), w ramach której Państwa Członkowskie podejmują wspólną decyzję w ciągu 60 dni. Jeśli nie uda się osiągnąć porozumienia, procedura jest przekazywana do arbitracji do komitetu naukowego (CHMP) Europejskiej Agencji Leków. *Zgodnie z Dyrektywą 2001/83/WE określenie „ryzyko odnoszące się do stosowania produktu leczniczego” jest definiowane jako „jakiekolwiek ryzyko odnoszące się do jakości, bezpieczeństwa lub skuteczności produktu leczniczego (lub jakiekolwiek ryzyko niepożądanego wpływu na środowisko naturalne)”. 19

Procedura zdecentralizowana (DCP) Europejska Akademia Pacjentów w obszarze Innowacyjnych Terapii § Procedura zdecentralizowana może zostać zastosowana w przypadku nowych produktów, niezarejestrowanych w żadnym kraju EOG i niepodlegających obowiązkowej procedurze centralnej § Wniosek jest przesyłany do wszystkich Zainteresowanych Państw Członkowskich w tym samym czasie. Referencyjne Państwo Członkowskie przygotowuje raport z oceny. Zainteresowane Państwa Członkowskie uznają decyzję Referencyjnego Państwa Członkowskiego lub wnoszą zastrzeżenia do wyjaśnienia. § Następnie krajowe pozwolenia na dopuszczenie do obrotu powinny zostać przyznane w ciągu 30 dni § Produkt zostaje zarejestrowany w Referencyjnym Państwie Członkowskim i każdym z Państw Zainteresowanych, przy użyciu ujednoliconej charakterystyki produktu leczniczego, etykiet i ulotki dołączanej do opakowania 20

Rodzaje wniosków o pozwolenie na dopuszczenie do obrotu produktu leczniczego Europejska Akademia Pacjentów w obszarze Innowacyjnych Terapii § Autonomiczny (pełny) wniosek (wszystkie moduły CTD) § Wniosek mieszany § Wniosek „generyczny” § Wniosek „hybrydowy” § Wniosek „biosimilar” dotyczący podobnego produktu biologicznego § Wniosek „well-established use” (dotyczący substancji czynnych o ugruntowanym zastosowaniu medycznym) § Wniosek dotyczący nowego połączenia zawierającego substancje czynne stosowane we wcześniej zarejestrowanych produktach § Wniosek „informed consent” (oparty na udostępnieniu elementów dokumentacji produktu zarejestrowanego) 21

Rozszerzenie pozwolenia na dopuszczenie do obrotu Europejska Akademia Pacjentów w obszarze Innowacyjnych Terapii § „Rozszerzenie pozwolenia na dopuszczenie do obrotu” lub „rozszerzenie” oznacza zmianę wskazaną w Aneksie I do Rozporządzenia (WE) nr 1234/2008 i spełnia poniższe warunki: Ø 1. Zmiany substancji czynnej (substancji czynnych), jeśli charakterystyki skuteczności i bezpieczeństwa nie różnią się w sposób istotny Ø 2. Zmiany mocy, postaci farmaceutycznej i drogi podania § Takie wnioski są oceniane zgodnie z tą samą procedurą, jaką zastosowano podczas przyznawania początkowego pozwolenia na dopuszczenie do obrotu § Rozszerzenie może zostać przyznane jako nowe pozwolenie na dopuszczenie do obrotu lub może być ujęte w początkowym pozwoleniu, do którego się odnosi 22

Procedury dotyczące zmian (1) Europejska Akademia Pacjentów w obszarze Innowacyjnych Terapii § Artykuł 23 Dyrektywy 2001/83/WE: § Wymaga, aby podmiot odpowiedzialny posiadający pozwolenie na dopuszczenie do obrotu stale aktualizował dossier, tak aby uwzględnić postęp techniczny i naukowy oraz wprowadzać wszelkie zmiany, które mogą być potrzebne do wytwarzania i kontroli produktu leczniczego § Aktualizacje powinny być przeprowadzane za pośrednictwem procedury dotyczącej zmian oraz odzwierciedlone odpowiednio w dossier i/lub ogólnych przeglądach i streszczeniach. 23

Procedury dotyczące zmian (2) Europejska Akademia Pacjentów w obszarze Innowacyjnych Terapii § Każdy podmiot odpowiedzialny jest zobowiązany do aktualizowania pozwolenia w okresie życiowym produktu, jeśli pojawią się nowe dane. W tym celu należy stosować procedurę dotyczącą zmian § Każdy wniosek złożony przez podmiot odpowiedzialny i dotyczący zmiany długości przyznanego zgodnie z prawem pozwolenia musi zostać przesłany do wszystkich Państw Członkowskich, które wcześniej zarejestrowały produkt leczniczy. 24

Przedłużenia Europejska Akademia Pacjentów w obszarze Innowacyjnych Terapii § Pozwolenie na dopuszczenie do obrotu może zostać przedłużone po pięciu latach przez odnośne władze Państwa Członkowskiego, w którym dokonano rejestracji, na podstawie ponownej oceny stosunku korzyści i ryzyka. § Najpóźniej na 9 miesięcy przed wygaśnięciem pozwolenia na dopuszczenie do obrotu posiadający je podmiot odpowiedzialny przedstawia odnośnym władzom skonsolidowaną wersję dokumentacji dotyczącej jakości, bezpieczeństwa i skuteczności, uwzględniającą wszystkie zmiany wprowadzone od momentu udzielenia pozwolenia. § Po przedłużeniu, pozwolenie na dopuszczenie do obrotu jest ważne przez nieograniczony czas, chyba że odnośne władze uznają, na podstawie uzasadnionych informacji dotyczących nadzoru nad bezpieczeństwem farmakoterapii, że należy wyznaczyć kolejny pięcioletni okres, po którym będzie wymagane przedłużenie. 25

Odmowa udzielenia pozwolenia na dopuszczenie do obrotu Europejska Akademia Pacjentów w obszarze Innowacyjnych Terapii § Odmowa udzielenia pozwolenia na dopuszczenie do obrotu ma miejsce, jeśli Ø Stosunek korzyści do ryzyka w przypadku danego produktu leczniczego nie zostanie uznany za dobry Ø Skuteczność terapeutyczna produktu leczniczego nie została wystarczająco uzasadniona przez wnioskodawcę Ø Skład ilościowy i jakościowy produktu leczniczego są różne od zadeklarowanych. § Odmowa udzielenia pozwolenia na dopuszczenie do obrotu nastąpi także, jeśli jakieś informacje lub dokumenty przesłane wraz z wnioskiem będą niezgodne z prawem. § Za poprawność przesłanych dokumentów i danych odpowiada wnioskodawca lub podmiot odpowiedzialny posiadający pozwolenie na dopuszczenie do obrotu 26

Opcje przyznawania pozwolenia na dopuszczenie do obrotu Europejska Akademia Pacjentów w obszarze Innowacyjnych Terapii § Zależnie od wniosku możliwe są różne opcje: § W przypadku procedury centralnej Ø Pozwolenie na dopuszczenie do obrotu Ø Warunkowe pozwolenie na dopuszczenie do obrotu Ø Pozwolenie na dopuszczenie do obrotu przyznane w wyjątkowych okolicznościach § W przypadku procedury narodowej/zdecentralizowanej/ wzajemnego uznania Ø Pozwolenie na dopuszczenie do obrotu przyznane w wyjątkowych okolicznościach 27

Inne materiały Europejska Akademia Pacjentów w obszarze Innowacyjnych Terapii § Podstawa prawna — ustawy UE — EUDRALEX § Ustawy dotyczące branży farmaceutycznej są zebrane w wielotomowej publikacji Zasady dotyczące produktów leczniczych w Unii Europejskiej. Publikacja jest dostępna pod adresem http: //ec. europa. eu/health/documents/eudralex/index_en. htm (Pobrano 8 września 2015 r. ). 28

Inne materiały Europejska Akademia Pacjentów w obszarze Innowacyjnych Terapii § Tom 1 — Prawodawstwo farmaceutyczne EUDRALEX zawiera dyrektywy, rozporządzenia i różne dokumenty. Dwa teksty mają fundamentalne znaczenie: § Parlament Europejski (2001). Dyrektywa 2001/83/WE w sprawie wspólnotowego kodeksu odnoszącego się do produktów leczniczych stosowanych u ludzi. Pobrano 8 września 2015 r. ze strony http: //eur-lex. europa. eu/legalcontent/EN/TXT/? qid=1441700788112&uri=CELEX: 32001 L 0083 § Parlament Europejski (2004). Rozporządzenie (WE) nr 726/2004/WE ustanawiające wspólnotowe procedury wydawania pozwoleń dla produktów leczniczych stosowanych u ludzi i do celów weterynaryjnych i nadzoru nad nimi oraz ustanawiające Europejską Agencję Leków. Pobrano 8 września 2015 r. ze strony http: //eur-lex. europa. eu/legalcontent/EN/TXT/? qid=1441697290872&uri=CELEX: 32004 R 0726 29