ETYKA AKSJOLOGIA DLACZEGO WARTOCI WARTOCI wiat w ktrym

ETYKA – AKSJOLOGIA DLACZEGO WARTOŚCI? !

WARTOŚCI • Świat , w którym żyjemy, jest światem wartości, życie samo w sobie jest procesem realizowania określonych wartości. Człowiek nie może od wartości uciec - jest na nie skazany. Wybór wartości i zakres ich realizacji świadczy o tym, co dla danego człowieka jest ważne. • Są to pewne ideały, którymi kierujemy się (lub nie) w życiu. Jest to dla mnie coś nienaruszalnego, coś w co wierzę i coś do czego dążę. „Nie staraj się zostać człowiekiem sukcesu, lecz człowiekiem wartościowym. ” (A. Einstein)

AKSJOLOGIA • Hierarchia wartości Od tego, jaką posiadamy hierarchię wartości, zależy nasze postrzeganie świata i od tego zależy sposób oceniania różnych wydarzeń, co również przekłada się na dokonywanie wyborów przez nas. • Dylematy moralne Co jest dobre, a co złe? Co jest większym dobrem? Cel uświęca środki? Wierność sobie, wyznawanym wartościom? „Za pewne rzeczy trzeba płacić pełną cenę. ” (H. Malewska)

WARTOŚCI UNIWERSALNE (TRIADA STAROŻYTNA + BÓG) piękno Bóg dobro prawda

WARTOŚCI CHRZEŚCIJAŃSKIE (CNOTY TEOLOGALNE + ŻYCIE) wiara życie nadzieja miłość

FILOZOFIA DIALOGU • Nurt filozoficzny zapoczątkowany na początku XX wieku przez Ferdinanda Ebnera. • W centrum zainteresowania filozoficznego stał człowiek i jego relacja z drugim człowiekiem. • Drugi człowiek w filozofii dialogu jest ujmowany jako Ty (np. Martin Buber ), Inny (np. Emmanuel Levinas), Pytający (Józef Tischner). Relacja z drugim człowiekiem może być pojmowana jako relacja Ja-Ty (Martin Buber), Toż-Samy – Inny (Emmanuel Levinas), Zapytany. Pytający (Józef Tischner).

3 NURTY • Nurt pierwszy (Martin Buber, Ferdynand Ebner, Franz Rosenzweig ): wyróżnia się w nim dialogiczny paradygmat relacji Ja-Ty, gdzie ta relacja stanowi o najistotniejszej konstytucji życia każdego człowieka. • Nurt drugi (Emmanuel Levinas): charakterystyczną cechą jest podzielenie relacji Ja – Ty na relację ontologiczną i metafizyczną. Bycie wobec innych jest zawsze relacją etyczną. Spotykam człowieka w jego Twarzy. Bez maski, bez żadnej ochrony. • Nurt trzeci (Józef Tischner), to filozofią dramatu. Wyróżnia się tu stosunek człowieka do świata (sceny) i człowieka do drugiego człowieka. Relacja człowiek-człowiek charakteryzuje związek dialogiczny. W związku dialogicznym naprzeciw siebie staje Pytający i Zapytany. W związku dialogicznym powstaje pewna przestrzeń, w której spotykają się dwie wartości, jest to zatem też związek agatologiczny, w którym drugi człowiek staje cały w swojej bezbronności i mówi „Nie zabijaj!”.

FILOZOFIA DIALOGU (SPOTKANIA) scena konflikt ja dialog spotkanie ty

ETOS SPOTKANIA My Wy Tam i tu Oni Teraz

POSTAWY MORALNE stoicyzm hedonizm ja – ty – świat utylitaryzm egoizm

MODEL SYSTEMU POSTAW WOBEC WARTOŚCI POMAGAJĄCY W OSIĄGNIĘCIU PEŁNI CZŁOWIECZEŃSTWA

ZASADA ZŁOTEGO ŚRODKA • „Co byście chcieli, żeby wam ludzie czynili, i wy im czyńcie” (Mt 7, 12) • „Traktuj innych tak, jak Ty byś chciał być traktowany” • „Nie czyń innym tego, czego nie chcesz, by czynili tobie” • „Kochaj bliźniego swego, jak siebie samego” • Dekalog a prawo Hammurabiego („Oko za oko, a ząb za ząb”)

„BĄDŹ WIERNY IDŹ” Dziękuję za spotkanie!