ETM FAKLTES MATEMATK VE FEN BLMLER ETM BLM

EĞİTİM FAKÜLTESİ MATEMATİK VE FEN BİLİMLERİ EĞİTİMİ BÖLÜMÜ FEN BİLGİSİ EĞİTİMİ ABD FBÖ 314 -Özel Öğretim Yöntemleri I PROF. DR. SÜLEYMAN YAMAN

Yöntemler 3 FBÖ 314 -Özel Öğretim Yöntemleri I Hafta-13

GÖSTERİ (DEMONSTRASYON) YÖNTEMİ Gösteri, öğretmenin veya öğrenci gruplarının herhangi bir konuyu laboratuvarlarda veya sınıfta diğer öğrencilerin önünde deneyerek, araçgereçler kullanarak açıklamaları ve sunmalarıdır.

Öğretmeni demonstrasyona zorlayan sebepler şunlardır: • Öğrenci deneyleri için okullarda uygun bir ortamın olmaması, • Bazı deneylerin tehlike oluşturabilecek yapıda olması, • Zamanın kısıtlı ve yetersiz olması, • Deney düzeneğinin öğrenciler tarafından kolaylıkla kurulamaması, • Deneylerin çok hassas olması ve yapılabilmesi için pratik bilgi ve beceri gerektirmesi.

Rehber İlkeler • Gösteri için gerekli hazırlıklar yapılmalı, planlama ve uygulama için temel kavram, kural ve ilkeler hakkında yeterli bilgi edinilmeli ve hazırlıklar küçük bir grubun önünde denenmelidir. • Gösteri masası bütün öğrencilerin görebileceği yere konmalı, gerekirse sıralar yeniden düzenlenmelidir. • Gösteri sırasında öğrencilerin not tutmaları, şema ve çizimler yapmaları istenmelidir.

• Deney öncesinde ve deney sırasında kısa sorularla, deneyden sonra değerlendirme sorularıyla öğrencilerin deneyi anlayarak izleyip izlemedikleri yoklanmalıdır. • Gösteri birkaç öğrenciye tekrarlatılmalıdır. • Gösteri sırasında veya sonunda istenilen sonuç çıkmayabilir. Bunun nedeni üzerinde öğrencilerle birlikte tartışılarak ulaşılan sonuçlar ulaşılmalıdır.

• Tehlike yaratabilecek gösterilerde gerekli önlemler alınmalıdır. • Sonuçlar belirtilmeli, eksiklikler ve aksamalar tartışılmalı, yapılan işin başarı düzeyi saptanmalıdır. • Gösteride kullanılan araç-gereçler gösteriden sonra temizlenerek önceki yerlerine konulmalıdır.

Yararlı Yönleri • İyi hazırlanmış bir gösteri öğrencilerin ilgi ve dikkatlerini çekerek öğrenmeyi kolaylaştırır. • Birden çok duyu organı yoluyla öğrenmeyi sağladığı için, anlatıma dayanan yöntemlerden daha etkilidir. • Öğrencilerin karşılaşabilecekleri bazı tehlikelerin önlenmesini sağlar. • Öğrencilere yerinde ve zamanında sorularak öğrenme ortamına aktif katılımları sağlanabilir.

• Diğer yöntemlerde ortaya çıkabilecek veya yapılabilecek hataları en asgari düzeye indirir ve düzeltme imkanı sağlar. • Deneyi yalnızca öğretmen yaptığından, çok az araç-gerece gereksinim vardır. Bu durum maliyetin düşmesine neden olur. • Sözcüklerle ifade edilemeyen kavramlar, gösterilerek öğretilebilir. Kelimelerin yetersiz kaldığı fikirleri daha kolay anlaşılır kılar.

Sınırlı Yönleri • Gösterinin başarılı olabilmesi için gerekli olan zamanın ayarlanması her zaman kolay değildir. • Öğretmen sadece gösteri konusuyla ilgilenip öğrencilerin tepkilerini dikkate almazsa, beklenen etki sağlanamayabilir. • Bu yöntemde öğretmen çok aktif, öğrenci seyirci durumundadır. Bu durum öğrenmenin temel ilkelerine aykırıdır.

• Çok kalabalık sınıflarda öğrencinin dikkatini çekmek güç olur. • Gösteriler ile açıklamalar birbirine bağlantılı ve tutarlı olmazsa öğrenciler algılama güçlüğü çekebilirler. • Çok karmaşık ve konuya uygun olmayan araçları kullanmak veya seviye üstü gösteriler yapma, öğrencilerde yılgınlık meydana getirir.

PROBLEM ÇÖZME YÖNTEMİ Problem; o an için cevabı mevcut olmayan, araştırılıp incelendiğinde cevabı mümkün olan bir çeşit sorundur. • İyi yapılandırılmış (rutin-tek çözümlü) problemler: Bu tür problemler, daha çok okulda ve ders kitaplarında yer alan, matematiksel çözümler içeren ve tek doğru cevabı olan problemlerdir. • İyi yapılandırılmamış (rutin olmayan-çok çözümlü) problemler: Tek bir doğru cevabı olmayan ve günlük yaşamda karşılan problemlerdir.

Problem Çözme Yönteminin Basamakları • Problemin belirlenmesi • Problemin tanımlanması ve sınırlandırılması • Problemle ilgili bilgilerin toplanması • Problemin çözümüyle ilgili hipotezler ileri sürme • Belirlenen çözüm yollarının uygulanması • Problemin çözülmesi ve sonuca varılması

Rehber İlkeler • Öğrencileri benzer birkaç problemle karşıya bırakmak gerekir. • Problemleri öğrencilerin olgunluk ve beceri düzeylerine uygun bir biçimde sunmak gerekir. • Problemin önemini öğrencilerin kavraması için çaba gösterilmelidir.

• Problemi tanımlamada ve sınıflamada öğrencilere yardım edilmelidir. • Öğrencilerin kullanacağı uygun araç ve gereçler sağlamalıdır. • Öğrencilere rehberlik yapılmalı ve yönlendirilmelidir. • Öğrencilerin değerlendirme yapabilmeleri için ölçüt geliştirmelerine yardım edilmelidir.

Yararı Yönleri • Bu yöntem bireye, gerçek yaşama uyumu sağlaması için zihinsel alışkanlıklar kazandırır. • Öğrencilere belge ve delillere dayanarak yargıda bulunma alışkanlığı kazandırır. • Öğrenciler ders kitabının dışındaki kaynak ve materyallerden de yararlanır. • Bu yöntemde algılama ve akılda tutma daha uzun süreli olur. • Bilişsel, duyuşsal ve psiko-motor becerileri öğrenmede etkilidir.

• Öğrencilerin sorumluluk duygularını geliştirir. • Öğrenciler sonuçlara ulaşmak için bağımsız düşünmeleri gerektiğini öğrenirler ve birbirlerinin fikirlerinden yararlanırlar. • Öğrenciler başarısız oldukları durumları, problemlerin çözülemeyeceği durum ve özellikleri öğrenme imkânına sahip olurlar. • Problem çözme yöntemi, ünite ve konuları ilgi çekici hale getirir. Öğrencilerin konuya yönelik merak ve ilgi düzeylerini artırır.

Sınırlılıkları • En önemli sınırlılığı fazla zaman alıcı olmasıdır. • Her konuda uygulamaya elverişli değildir; • Her zaman ve her konuda iyi sonuç vermez. • Problemi çözmek için gerekli materyal ve kaynaklar yeterli düzeyde olmadığında arzulanan sonuçlara ulaşmak güçleşir. • Sürekli problemli konular üzerinde çalışmaktan dolayı öğrenci olumsuz tutum ve tavır geliştirebilir.

• Bazı durumlarda ulaşılan çözüm ve ürünler harcanan zaman ve enerjiye değmeyebilir. • Bu yöntemle ortaya çıkan öğrenme ürünlerinin değerlendirilmesi güçtür. • Problem çözme yöntemi uygulanırken, basamakları karıştırmamak gerekir. Fakat her konuda bu basamakların uygulanması sıkıcı olabilir. Bu durum öğrencilerde bıkkınlık yaratabilir. • Problemleri anlayacak olgunluğa erişmemiş öğrencilerle bu yöntemi uygulamak güçtür.