ETM FAKLTES BYOLOJ BLM BO 304 Omurgal Hayvanlar
EĞİTİM FAKÜLTESİ BİYOLOJİ BÖLÜMÜ BİO 304 -Omurgalı Hayvanlar Biyolojisi Lab Prof. Dr. Nazmi POLAT
Kuşların genel özellikleri, Uçmayı kolaylaştıran yapılar, uçmanın dinamiği, Göç ve termal akım BİO 304 -Omurgalı Hayvanlar Biyolojisi Lab Hafta-10
1 -) Derilerinde salgı bezi yoktur. Yalnız kuyruk kökünde yağ bezleri bulunur. Deri üzerinde eksoiskelet görevi yapan tüyler ve bacaklar üzerinde pullar bulunur. 2 -) Üyeleri iki çifttir (Tetrapoda). Ön üyeleri uçmayı sağlamak amacıyla kanat şeklini almıştır. Arka üyeler ise yürümeye, yüzmeye, tırmanmaya ve eşinmeye uyum göstermiştir. Ayaklarında genellikle 4 parmak bulunur. 3 -) Ağız keratin yapıda bir gagının ucunda yer almıştır. Gaga besin almanın yanında uçarken dengede de görev alır. Günümüzde yaşayan kuşlarda dişler yoktur. Kaynak: Kuru, M. 2011. Omurgalı hayvanlar. Palme Yayıncılık, 841, Ankara.
4 -) İskelet tam anlamıyla kemikleşmiştir. Vücudun hafiflemesini sağlamak için kemiklerin içerisinde hava boşlukları bulunmaktadır. 5 -) Kalpleri iki kulakçık ve iki karıncık olmak üzere 4 odacıklıdır. 6 -) Solunum akciğerlerle olur. Trake ve bronşların bağlandığı yere yakın bir yerde çok gelişmiş olan ‘’syrinx‘’ (ses çıkarma kutusu) bulunur. Kaynak: Kuru, M. 2011. Omurgalı hayvanlar. Palme Yayıncılık, 841, Ankara.
7 -) Vücut sıcaklığı sabittir. Vücut için gerekli olan sıcaklık vücut tarafından üretilir (Endoterm). 8 -) Boşaltım sistemleri metanefroz tiptedir. Boşaltım kanalları kloaka açılır, idrar keseleri yoktur. Boşaltım maddesi yarı katı haldedir. 9 -) Beyin sinirleri 12 çifttir. 10 -) Ayrı eşeylidirler. Dişilerde yalnız sol yumurtalık (ovaryum) ve sol yumurta kanalı (ovidukt) gelişmiş, sağdakiler körelmiştir. Kopulasyon organı ördek ve kaz gibiler dışında bulunmaz. Tümü ovipardır. Yumurtanın gelişimi için kuluçkaya yatarlar. Megapodes dışındakilerin tümünde yavru bakımı görülür Kaynak: Kuru, M. 2011. Omurgalı hayvanlar. Palme Yayıncılık, 841, Ankara.
Kuşlar 1. Vücutlarının tüylerle örtülü olması. 2. Kalplerinin dört göz olması 3. Sabit vücut sıcaklığına sahip olmaları 4. Yüksek bir metabolizmanın varlığı 5. Uçma yeteneklerinin olması 6. Çok gelişmiş ses, işitme ve görme organlarının bulunması 7. Yavrularına özel bir bakım göstermeleri nedeniyle, sistematik sırada kendilerinden önce gelen tüm hayvanlardan daha gelişmiş bir yapıdadır.
UÇMANIN DİNAMİĞİ • Bir cisim havada hareket ederken hava akımı altında ve üstünde olur. • Kuş kanadı önde kalın arka kenarda çok incedir • Kanadın alt ve üst yüzeyleri eşit değildir. Alt yüzey iç bükey, üst yüzey dış bükeydir. • Kanadın altından ve üstünden geçmesi gereken havanın alacağı yol eşit değildir. • Uçma esnasında kanat havayı yarınca ikiye ayrılan hava kanadın üzerinde kanadın altına göre daha hızlı hareket edecektir. Amaç kanat ucuna aynı anda varabilmek Kaynaklar: 1) Gill FB (1990) Ornithology. Freeman, New York 2) Welty JC, Baptista L (1988) The life of birds, 4 th edn. Saunders, Philadelphia
UÇMANIN DİNAMİĞİ • Hızlı hareket eden havanın oluşturduğu basınç yavaş hareket eden havaya göre daha azdır. • Bu durumda kanadın üst tarafına alçak basınç, alt yüzeyinde yüksek basınç oluşacaktır ve kuşu havaya yükseltecek kaldırma kuvveti oluşacaktır. Kaynaklar: 1) Gill FB (1990) Ornithology. Freeman, New York 2) Welty JC, Baptista L (1988) The life of birds, 4 th edn. Saunders, Philadelphia
Göç Kuşlar neden göç eder? • Uygunsuz / kötü çevre koşullarından sakınıp uygun / iyi çevre koşullarına ulaşmak. • Aşırı rekabetten kaçınmak. • Parazitlerden arınmak. Kaynaklar: 1) Gill FB (1990) Ornithology. Freeman, New York 2) Welty JC, Baptista L (1988) The life of birds, 4 th edn. Saunders, Philadelphia
Göç çeşitleri • • • Süzülerek uçma Geniş cephe göçü Çember göçü Birdirbir göçü Yönlendirilmiş göç Kademeli göç Kaynaklar: 1) Gill FB (1990) Ornithology. Freeman, New York 2) Welty JC, Baptista L (1988) The life of birds, 4 th edn. Saunders, Philadelphia
- Slides: 10