ETM ALANINDAK NKILAPLAR KANUNLAR OKULLAR 1 Tevhidi Tedrisat

. EĞİTİM ALANINDAKİ İNKILAPLAR KANUNLAR OKULLAR 1. Tevhid-i Tedrisat Kanunu 2. Maarif-i Umumiye Kanunu (1926) 1

Tevhid-i Tedrisat Kanunu’nun kabulü; 1. Öğretimin Birleştirilmesi yasasıdır. 2. Sadece medreseler kapatılmıştır. 3. Türkiye’deki öğretim ULUSAL ve LAİK temellere dayandırılmıştır. 2

KPSS 2011 Aşağıdakilerden hangisi Tevhid-i Tedrisat Kanunu’nun ( Öğretim Birliği) sonuçlarından biri değildir? A)Öğretim ilkelerinde birlik sağlanması B)Genel eğitim kurumlarının MEB’e bağlanması C)İlk Maarif Kongresi’nin toplanması D)Ulusal kültür birliğinin sağlanması için ortam hazırlanması E)Dini esaslara dayalı eğitim anlayışının terk edilmesi 3

KPSS 2008 TBMM’de öğretimin birleştirilmesine ilişkin öneri aşağıdakilerden hangisiyle birlikte görüşülerek yasalaştırılmıştır? A) Halifeliğin kaldırılması B) Cumhuriyetin ilanı C) Saltanatın kaldırılması D) 1921 Anayasası’nın yapılması E) Tekke ve türbelerin kapatılması 4

Maarif-i Umumiye Kanunu’nun kabulü; (1926) 1. Eğitimin ulusal, laik ve karma olmasını , 2. İlköğretimin yaygınlaştırılarak parasız ve zorunlu olmasını, 3. Ortaöğretimin 3’er yıllık iki devreye ayrılmasını ve mesleki teknik eğitime önem verilmesini sağlamıştır. 5

Önemli not; İlk Maarif Kongresi Kütahya Eskişehir Savaşları sırasında Ankara’da toplanmıştır. (1921) Bu bilgi; Savaşın en yoğun günlerinde dahi eğitim düzenlemelerinin ikinci plana atılmaması dolayısıyla da eğitim-öğretime verilen önem vurgusuyla sorulabilir. 6

. OKULLAR ATATÜRK ÖNCESİ 1. Türk Ocakları 2. Yabancı Okullar 3. Azınlık Okulları ATATÜRK DÖNEMİ 1. Millet Mektepleri 2. Halkevleri 3. Üniversiteler (Ankara Hukuk Mektebi) ATATÜRK DÖNEMİ SONRASI Köy Enstitüleri 7

Yine Atatürk zamanında; -Türkiye Cumhuriyeti’nin ilk yüksek öğretim kurumu Ankara Hukuk Mektebi (1925), -Yüksek Ziraat Enstitüsü(1930) - 1933 Üniversiteler Reformu’yla Darülfünun kaldırılarak yerine İstanbul Üniversitesi - Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesi (1936) - Ankara Milli Musiki ve Temsil Akademisi - İstanbul Belediyesi Konservatuarı kurulmuştur. 8

Unutulmasın! Atatürk Döneminden kastedilen süreç 1923 -1938 yılları arasındadır. Sözgelimi Türk Ocakları 1912’de açılmıştır. Atatürk’ün yaşadığı dönemde ama Atatürk Döneminde değil! 9

Ek ve önemli bir bilgi; Türkiye’deki yabancı okullar ve azınlık okullarının statüsü; - Lozan Antlaşması’yla, Tevhid-i Tedrisat Kanunu’yla , 1925 Yabancı okullar yönetmeliğiyle düzenlenmiştir. 10

KPSS 2006 I. Misak-ı Milli II. Mudanya Ateşkes Anlaşması III. Tevhid-i Tedrisat Kanunu (Öğretim Birliği) Yukarıdakilerin hangilerinde yabancı okulların bağımsız kurumlar gibi hareket etmesini önlemeyi amaçlayan hükümler vardır? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) I, II ve III 11

Atatürk Döneminde açılan ; Millet Mektepleri 1928 - Herkese yeni harfleri öğretip okur-yazar oranını artırmak için açılmıştır. - Harf İnkılabından sonra açılmıştır. - Halkçılık ilkesiyle ilişkilidir. Halkevleri 1932 - Cumhuriyetin ana ilkeleri ile Atatürk ilke ve inkılaplarının önemi halka ders ortamında değil sohbet ve uygulama düzeyinde kavratılmıştır. - Halkçılık ilkesiyle ilişkilidir. 12

KPSS 2007 I. Azınlık okulları II. Millet mektepleri III. Yabancı okullar Yukarıdakilerden hangileri, Osmanlı Döneminde olmayıp Atatürk Döneminde ilk kez açılmıştır? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) I, II ve III 13

KPSS 2006 I. Yabancı okullarda Türk öğrencilerin de okuyabilmesi II. Yabancı okullarda Türk dili, tarih ve coğrafya derslerinin Türk öğretmenler tarafından okutulması III. Yabancı okulların, Türk kanunlarına ve bağlı oldukları tüzük ve yönetmelik hükümlerine uymak zorunda olması Türkiye’deki yabancı okullarla ilgili yukarıdaki uygulamalardan hangilerinin, ulusal değerleri koruma amaçlı olduğu savunulabilir? A) Yalnız I D) I ve III B) Yalnız II E) II ve III C) Yalnız III 14

KPSS 2006 I. Halkevlerinin kurulması II. Köy Enstitülerinin açılması III. Millet Mekteplerinin açılması uygulamalarından hangileri, halkın kültürel geliş mesini sağlamaya yöneliktir? A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve III D) II ve III E) I, II ve III 15

KÜLTÜR ALANINDAKİ İNKILAPLAR Yeni Türk Harflerine Geçilmesi (1928) Türk Tarih Kurumu’nun Kurulması (1931) Türk Dil Kurumu’nun Kurulması (1932) 16

Harf İnkılabı 1928 - Ø Ø 1923 - 1928 yılları arasında ön çalışma yapıldı. 1926 ‘da Dil Encümeni Elifba Raporu’nu hazırladı Takvim ve rakamların kabulü halkın yenilikleri benimsediğine dair bir izlenim oluşturdu. Harf inkılabının sonucunda okur yazar oranı arttı. Laiklik , halkçılık ve milliyetçilik ilkeleriyle ilişkilidir. İnkılabı tamamlayıcı çalışmalar; 1928’de Millet Mektepleri kuruldu. 1929’da Arapça ve Farsça dersleri okul programlarından çıkarıldı. 17

KPSS 2012 Aşağıdakilerden hangisi, yeni Türk alfabesinin kabul edilmesinden sonra okuryazar oranını artırmaya yöneliktir? A) Millet Mekteplerinin açılması B) Ankara Hukuk Mektebinin açılması C) Öğretimin Birleştirilmesi Yasası’nın kabul edilmesi D) Türk Ocaklarının kurulması E) Azınlık ve yabancı okullarının denetim altına alınması 18

KPSS 2008 1923 -1928 yılları arasında önemli atılımlar yapıldığı hâlde, harf inkılabı ancak 1928 yılında gerçekleştirilebilmiştir. Bu gecikmede, I. harf inkılabına çok önem verilmesi ve başarısının rastlantıya bırakılmak istenmemesi, II. daha önce bu konuda yapılmış olan çalışmaların sonuçsuz kalması, III. Arap alfabesinin harf sayısının sayıca fazla olması durumlarından hangilerinin etkili olduğu savunulabilir? A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II D) I ve III E) I, II ve III 19

KPSS 2006 Cumhuriyet Döneminde Arap alfabesinden vazgeçilmesinin aşağıdakilerden hangisini kolaylaştırdığı savunulamaz? A) Okuryazar sayısını artırma B) Batı dillerinden tercümeler yapma C) Arşivlerdeki eserleri değerlendirme D) Kitap okuma hevesini artırma E) Konuşma diliyle yazı dili arasındaki farkı kaldırma 20

. Türk Tarih Kurumu 1931 Türk Dil Kurumu 1932 Kurumun amacı; - Türk ulusunun tarihsel - Türk yazı dilindeki kökenlerini araştırmak yabancı kelimelerin ve dünya medeniyetine atılmasını sağlamak, olan katkılarını - Aydın diliyle halk dilini incelemek için konuşma diliyle yazı kurulmuştur. dilini birleştirmektir. - Güneş dil teorisi - Milliyetçilik ilkesiyle kurumun çalışmaları ilişkilidir. arasındadır. (1936) 21

KPSS 2010 I. Türk Tarih kurumunun kurulması II. Türk Dil kurumunun açılması III. Şapka giyilmesi hakkındaki kanun Yukarıdaki gelişmelerden hangisi Atatürk milliyetçiliğinin gelişmesi ve hızlanmasında etkili olduğu söylenebilir? A) Yalnız I D) I ve II B) Yalnız II C) Yalnız III E) I , III 22

KPSS 2012 Aşağıdakilerden hangisinin dilde sadeleştirmeye etkisi olduğu savunulamaz? A) İktisadi Müesseselerde Mecburi Türkçe Kullanılması Hakkında Kanun’un çıkarılması B) Türk Ceza Kanunu’nun çıkarılması C) Türkçe bilim terimlerinin hazırlanması D) Türk Dil Kurumunun kurulması E) Harf inkılabının yapılması 23

KPSS 2006 Türkçe’de yazı dili ile konuşma dili arasındaki uyumsuzluk, I. Türk Tarih Kurumu’nun kurulması, II. Harf İnkılabı’nın yapılması, III. medreselerin kapatılması gelişmelerinden hangileriyle giderilmiştir? A) Yalnız I D) I ve II B) Yalnız II E) II ve III C) Yalnız III 24