ETKL LETM BECERLER En uzak mesafe ne Afrikadr

ETKİLİ İLETİŞİM BECERİLERİ

En uzak mesafe ne Afrika’dır Ne Cin, ne Hindistan, Ne seyyareler, Ne de yıldızlar geceleri ışıldayan… En uzak mesafe; iki kafa arasındaki mesafedir Birbirini anlamayan. . . Can YÜCEL

İletişim Karşılıklı bilgi, duygu ve düşüncelerini paylaşma sürecidir Anlamları eşit kılma sanatıdır

Ne kadar bilirsen bil, söylediklerin karşındakinin anlayabildiğiyle sınırlıdır ÖNEMLİ OLAN SİZİN NE ANLATMAK İSTEDİĞİNİZ DEĞİL KARŞIDAKİNİN NE ANLADIĞIDIR

OKUL MÜDÜRÜNDEN YARDIMCISINA Yarın saat dokuzda güneş tutulacak. Bu çok seyrek yaşanan bir olay olduğu için bütün öğrenciler bahçede toplansın. Kendilerine güneş tutulması ile ilgili bilgiler vereceğim. Yağmur yağdığı taktirde, güneş tutulması gözle takip edilmeyeceği için, topluca jimnastik salonuna gitsinler

MÜDÜR YARDIMCISINDAN ÖĞRETMENLERE Müdürün emridir. Yarın saat dokuzda güneş tutulacak. Hava yağmurlu olduğu taktirde, güneş tutulması, jimnastik salonundan izlenecek. Öğrenciler, yağmurda bahçeden salona gidecekler

ÖĞRETMENLERDEN SINIF BAŞKANLARINA Yarın saat dokuzda müdür bahçede güneş tutulması yapacak. Hava bozarsa güneş tutulması jimnastik salonuna alınacak

SINIF BAŞKANLARINDAN YARDIMCILARINA Yarın saat dokuzda güneş, müdürü bahçede tutacak. Jimnastik salonuna yağmur yağarsa, herkes bahçeye çıkacak

SINIF BAŞKAN YARDIMCILARINDAN ÖĞRENCİLERE Yarın saat dokuzda, bahçede yağmur yağarsa, güneş müdürü tutacak. Müdür ıslanınca, herkes jimnastik salonuna gidecek

MESAJ NASIL ÇARPITILDI Yarın saat dokuzda güneş tutulacak. Bu çok seyrek yaşanan bir olay olduğu için bütün öğrenciler bahçede toplansın. Kendilerine güneş tutulması ile ilgili bilgiler vereceğim. Yağmur yağdığı taktirde, güneş tutulması gözle takip edilmeyeceği için, topluca jimnastik salonuna gitsinler. Yarın saat dokuzda, bahçede yağmur yağarsa, güneş müdürü tutacak. Müdür ıslanınca, herkes jimnastik salonuna gidecek.

Kocasını işyerinden arayan bir kadının hikayesi - Merhaba canım, arabamla ilgili küçük bir sorunum var da. . . - Araba mı !, Sen İYİ MİSİN ? ? - Evet evet ben iyiyim merak etme ama arabanın karbüratörüne biraz su kaçmış sanırım. . . - Karbüratörde su mu ? ? Oh tatlım korkuttun beni. Bu arada ne zamandır araba mekaniğinden anlıyorsun ? Sorunun karbüratör olduğuna emin misin ? - Şeyyy aslında o kadar emin değilim sevgilim ama. . .

13

"Gulumseyen bir yüz, bir kalbin kapısını herhangi bir anahtarın bir kapıyı acmasından daha cabuk acar". atasözü İspanyol

Onyargılarımız… Bazen gerçekler o kadar nettir, o kadar gözümüze girer ki, ancak biz daha önyargımızı aşamamışızdır ve fırsat kaçmıştır

Ajanda u İletişim - Nedir? - Neden Önemlidir? - Neden bu kadar zordur? - Becerilerimi nasıl geliştirebilirim? u Sonuç 17

İletişim Nedir? Kişiler arasında BİLGİ, DUYGU ve DÜŞÜNCE alışverişidir KAYNAK MESAJ KANAL Aşamalar: 1) Mesaj göndermek 2) 3) 4) 5) Mesajı almak Mesajı anlamak Alıcıda etki yapmak Geri bildirimi sağlamak 18 ALICI

Mesajlar Nasıl Gönderilir ve Alınır? 7% Sözcükler 55% Beden Dili (Sözsüz İletişim) 38% Ses Ne Söylendiği, duygusal anlamını nasıl söylendiğinden alır. İçeriğin duygusal anlamı ilişkiye bağlıdır. 19

İLETİŞİM BEN DİLİ SEN DİLİ

NEREDEYDİN? SANA NE!

GEÇ KALDIN, MERAK ETTİM. ÖZÜR DİLERİM. . .

İLETİŞİMSİZLİK BİR ÇOK PROBLEMİMİZİ İLETİŞİMLE ÇÖZEBİLECEKKEN BİZ YİNE DE KONUŞMAMAYI TERCİH EDERİZ. NİÇİN?

Niye küstü ki? Küstüm işte. .

İNSAN TIPKI BİR MUMA BENZER. . MUM NASIL Kİ YANDIKÇA KENDİNİ BİTİRİRSE, İNSAN DA İÇİNE ATTIKÇA SADECE KENDİSİNİ BİTİRİR !

DÜŞÜNCELER SÖZLERLE, DUYGULAR BEDEN DİLİYLE ANLATILIR.

İletişimin Önemi İletişim yoluyla: Ø Ø Ø Birbirimizi anlamaya Sevmeyi öğrenmeye İlişkileri başlatmaya ve sonlandırmaya Kendimiz hakkında daha fazla bilgi edinmeye Başkalarının bizi nasıl algıladıklarını öğrenmeye ULAŞIRIZ… 27

İletişim Neden Bu Kadar Zor? 28

İletişim Engelleri Çözüm Üretici Olarak Kullanılanlar: Ø Ø Ø Emretme, yönetme Uyarma, tehdit etme, ahlak dersi verme Öğüt verme, fikir verme Mantık yoluyla inandırma Araştırma, sorgulama 29

İletişim Engelleri Yargılayıcı olarak kullanılanlar: Ø Eleştirme, suçlama Ø Ad takma, gülünç duruma düşürme Ø Tahlil etme teşhis, tanı koyma 30

İletişim Engelleri Sorunu hafifletmek, geçiştirmek için kullanılanlar: Ø Övme, görüşüne katılma Ø Güven verme, teselli etme Ø Konuyu değiştirme, işi alaya vurma 31

Ø Hep böyle geç kalıyorsun saatin farkında değil misin? (eleştirme, suçlama, yargılama) Ø Okuldan eve dönünce tam saatinde derse başlamalısın ve programlı bir şekilde her gün çalışmalısın. ’ (Emretme, yönetme, ahlak dersi verme, öğüt verme) Ø Aldırma, biraz neşelen! Bu yaşlarda bunlar olur, zamanla kendini daha iyi hissedersin. Sen onlara, onlar da sana alışır. ’ (Güven verme, teselli etme, geçiştirme) Ø Sen neden bu dünyayı yönet miyorsun? (Konuyu değiştirme, işi alaya alma) Ø Senden ne zaman bir şey istesem ya hasta ya da yorgun olduğunu söylüyorsun. Beni hiç düşünmüyorsun. (Ahlak dersi verme, suçlama, eleştirme) Ø Bir kez daha ödevini yapmazsan seni sınıfta bırakacağım. (Uyarma, tehdit etme) Ø Bu hakaretin altında kalamazsın. Hemen harekete geçmelisin. (Emretme, yönetme) Ø Büyüyünce beni anlayacaksın ve hak vereceksin; eminim. (Tahlil etme, teşhis, tanı koyma, mantık yolu ile inandırma) 32

Ø Hep böyle geç kalıyorsun saatin farkında değil misin? (eleştirme, suçlama, yargılama) Ø Okuldan eve dönünce tam saatinde derse başlamalısın ve programlı bir şekilde her gün çalışmalısın. ’ (Emretme, yönetme, ahlak dersi verme, öğüt verme) Ø Aldırma, biraz neşelen! Bu yaşlarda bunlar olur, zamanla kendini daha iyi hissedersin. Sen onlara, onlar da sana alışır. ’ (Güven verme, teselli etme, geçiştirme) Ø Sen neden bu dünyayı yönet miyorsun? (Konuyu değiştirme, işi alaya alma) Ø Senden ne zaman bir şey istesem ya hasta ya da yorgun olduğunu söylüyorsun. Beni hiç düşünmüyorsun. (Ahlak dersi verme, suçlama, eleştirme) Ø Bir kez daha ödevini yapmazsan seni sınıfta bırakacağım. (Uyarma, tehdit etme) Ø Bu hakaretin altında kalamazsın. Hemen harekete geçmelisin. (Emretme, yönetme) Ø Büyüyünce beni anlayacaksın ve hak vereceksin; eminim. (Tahlil etme, teşhis, tanı koyma, mantık yolu ile inandırma) 33

İletişimimi Nasıl Geliştirebilirim? İletişim becerisi, insanlara doğuştan verilen bir yetenek değildir. Öğrenilebilir ve Geliştirilebilir Becerilerdir.

Etkili Mesaj Gönderme – “Sen Dili” Yerine, “Ben Dili” Kullanmak BEN DİLİ Ø Davranışa yöneliktir Ø Öğrenciye öğretmen ile ilgili bilgi söyler Ø Benlik saygısına olumlu katkısı vardır Ø Gönderende yardım isteği doğurur Ø Atılgan insanlar yaratır SEN DİLİ Ø Kişiye yöneliktir Ø Kişiye kendi ile ilgili bir şeyler söyler Ø Benlik Saygısını zedeler ya da tümden yok eder Ø Öfke ve nefret duyguları oluşturur Ø Çekingen ya da saldırgan insanlar yaratır

Etkili Mesaj Gönderme – “Sen Dili” Yerine, “Ben Dili” Kullanmak Aynı davranışın iki dilde anlatılması arasında gece ile gündüz kadar fark vardır. İki kişinin aralarındaki iletişimi farklı yönlere götürmeleri bu nedenle çok doğaldır. “Sürekli bağırarak konuşuyorsunuz” “Bağırarak konuştuğunuz zaman yan sınıftakilerin rahatsız olduğunu düşünüp üzülüyorum” Davranışın tanımı: Bağırarak konuştuğunuz zaman Somut etkisi : Yan sınıftakilerin rahatsız olduğunu Duygumuz : Üzülüyorum

“NE” SÖYLEDİĞİMİZDE N ÇOK “NASIL” SÖYLEDİĞİMİZ

� 90 / 10 SIRRI �Hayatınızın; �% 10’u başınıza gelen olaylardan, �% 90’ı da sizin bu olaylara �yaklaşımınızdan oluşur

�İletişim ve Etkili Dinleme �İletişim içinde bulunulan kişiyi �yargılamadan, sözünü kesmeden, �bedene uygun biçim vererek, göz �teması kurularak yapılan �dinlemeye denir.

�Etkin Dinleme � Susun � Dış etkilerden kurtulun � Konuştuğunuz kişiye bakın � Ana noktayı arayın � Mesajın nasıl verildiğine dikkat edin � Kişiyi düşünceden soyutlayın � Söylemekten kaçınılanları yakalayın

�Yanlış Dinleme Turleri � 1. Görünüşte Dinleme � 2. Seçerek Dinleme � 3. Saplantılı Dinleme � 4. Savunucu Dinleme � 5. Tuzak Kurucu Dinleme � 6. Yüzeysel Dinleme

�İyi Bir Dinleyici Olmak �� Unutmamak gerekir ki, �� İki kulağımız, bir ağzımız vardır. �� Bu da dinlemenin konuşmadan daha önemli �olduğunu ortaya koymaktadır �

�Doğuştan iyi dinleyici olanların sayısı azdır. İyi bir dinleyici olabilmek için; bilinçli bir çaba ve yeni beceriler öğrenmek gereklidir. ” � Doğan Cüceloğlu

ETKİN DİNLEME Etkin dinleme, daha üretken bir biçimde iletişim kurulmasını sağlayan güçlü bir araçtır. Etkin dinleme, karşımızdakinin ne söylediğini anlamaya çalışarak ve onun söylediklerine ayna tutarak ona geri iletmektir. Bunu yaparken kendi çözümümüzü, yargımızı ve değerlendirmemizi iletmeyiz. Örneğin, Öğrenci: “Okulda beni seven bir arkadaşım yok. Herkes beni dışlıyor. ” Öğretmen: “Sevilmediğini ve dışlandığını mı söylüyorsun? ” Öğrenci: “Evet. Keşke daha çok kişi tanısaydım. ”

ETKİN DİNLEMENİN YARARLARI �Mesajın doğru anlaşılıp anlaşılmadığı kontrol edilmiş olur. Böylece yanlış anlamalar ya da anlamamalar ortadan kalkar. �Karşımızdakinin güçlü duygularını anlamalarına ve bunları ifade etmelerine yardım eder. �Problem çözmeyi kolaylaştırır. �Karşımızdakilerin tepkileri konusunda sorumluluk almasını sağlar. �Karşımızdaki kişi için düşünme, soru sorma, tartışma ve araştırmada konularında kendini özgürce ifade edebileceği bir ortam yaratır. �Karşımızdakini etkin bir biçimde dinlediğimizde onun da bizi dinleme isteği artar.

ETKİLİ İLETİŞİM �Beden duruşu: Birisiyle konuşurken yüze bakacak şekilde aynı seviyede olmanız hatta ona doğru hafifçe eğilmeniz yararlı olacaktır. �Mesafe: Aranızdaki mesafe ne çok uzak ne de çok yakın olmalıdır. �Göz Kontağı: Konuşmacıyla göz kontağı kurmanız onun söyledikleriyle ilgilendiğinizi gösterir. �Yüz İfadesi: Yüz ifadenizin konuşmacının söyledikleriyle tutarlılık göstermesi gerekir. �Ses tonu: Yumuşak bir ses tonu ile ve acele etmeden konuşun. �Cesaretlendirme: Karşımızdaki kişiyi konuşurken cesaretlendirmek (kafa sallamak, gülümsemek)onun kendini daha çok açmasına yol açar.

ETKİLİ İLETİŞİM �Olumlu yaklaşım: Konuşurken olumlu yaklaşın ve karşınızdaki kişiyi küçük düşürmekten kaçının. �Açık uçlu sorular kullanma: Açık uçlu sorular karşımızdaki kişinin duygu ve düşüncelerini kendi tarzlarıyla ifade etmelerini yüreklendirir. Örneğin: ‘Bugün güzel bir gün geçirmek için piknik yapalım mı? ’ yerine ‘Bugün neler yapmak istersiniz? ’ gibi. �Etkin Dinlemeyi kullanma �Empati: Kendimizi karşıdaki kişinin yerine koyarak onun neler yaşadığını, neler duyumsadığını anlamaya çalışarak dinlersek daha etkin bir dinleme gerçekleştirebiliriz.

INSANLARLA ILISKILERINIZI GELISTIRMEK ISTIYORSANIZ: *Karsınızdakiyle göz teması kurun *Gülümseyin ve yumuşak bir ifadeye sahip olun *Kollarınızı kavuşturmayın *Konuşma veya dinleme sırasında geriye yaslanarak durmayın ve oturmayın *Konuştuğunuz kişiye dönük olun *İletişimde olduğunuz kişinin adını kullanın *Size söyleneni bilseniz bile dinleyin *Aynı fikirde olmadığınız durumlarda dahi söze “Hayır” diye başlamayın *İlk izlenim çok önemlidir, görünüşünüze özen gösterin

İNSANLARLA İLİSKİLERİNİZİ BOZMAK İSTİYORSANIZ: *Karsınızdakinin yüzüne bakmadan konuşun *Kaslarınızı çatın ve gergin bir ifadeyle konusun *Kollarınızı kavuşturun, bacak üstüne atın *Konuşurken ya da dinlerken iyice arkaya yaslanın, basınızı hafifçe yukarı kaldırın *Size tanıştırılan birinin adına dikkat etmeyin ve kullanmayın *Karsınızdakinin sözünü kesin *Konuştuğunuz kişinin görüşlerinde boşluklar arayın ve ona hatalarını göstermeye çalısın *Dış görünüşünüze önem vermeyin