Ethiek en besturen Wat is ethiek vragen hoe
Ethiek en besturen
Wat is ethiek vragen hoe we moeten leven vragen hoe we moeten handelen gaat over moraal: gedragsregels oordelen over gedrag § reflectie op normen en waarden § moraliteit betreft vooral menselijk handelen § §
Wat is ethiek nadenken over menselijk handelen betreft: § kijken naar vier aspecten van een handeling § de handeling zelf: de deugdethiek van Aristoteles § de intentie van de handeling: de plichtethiek van Kant § de gevolgen van een handeling: het utilisme van Bentham § De rechtvaardiging van een handeling: rechtvaardigheidsethiek van Rawls
Normen en waarden Normen zijn: § regels of conventies die opgevolgd moeten worden § veelal verboden (negativiteit) § geven een ondergrens aan § dagen uit tot overtreding Waarden zijn: § overwegend positief § formuleren een optimum § ze motiveren
Normen, deugden en waarden Normen: • • regels verboden ondergrens overtreding Waarden: deugden • • positief optimum motiveren subjectief
Deugdethiek van Aristoteles § deugden zijn niet aangeboren § deugd is niet een handeling, maar een houding, een karaktertrek § houding wordt gevormd door opvoeding, vorming en scholing § om deugden te ontwikkelen moet je ze beoefenen § door herhaling wordt een deugd een karaktertrek § een goed karakter is gericht op het algemeen belang
Deugdethiek van Aristoteles § doel van je handelen is gericht op het algemeen belang § daarbij gaat het om de juiste maatvoering: de gulden middenweg § een deugd neemt een middenpositie/ evenwichtspositie in tussen twee “kwaden” § deze evenwichtspositie is afhankelijk van de omstandigheden § wat de juiste evenwichtspositie is wordt bepaald door ons verstand § deugd en verstand zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden
Deugdethiek van Aristoteles § het verstand verschaft ons het morele oordeelsvermogen § deugden zijn ingebed in de cultuur en traditie waarin wij leven § moraal is sociaal § de deugd geeft niet aan hoe(**) te handelen. Je moet steeds zelf de afwegingen maken § de deugdethiek past het beste bij onze pluralistische samenleving § (**)versus onderschreven regels/codes
Ondeugden en deugden § § § § trots hebzucht wellust jaloezie/afgunst vraatzucht woede luiheid (zijn ontwrichtende ondeugden binnen een samenleving) § § § § nederigheid vrijgevigheid/gulheid kuisheid ruimhartigheid discipline/matigheid geduld/naastenliefde toewijding/ijver
- Slides: 9