ESKULTURA GOTIKOA Errepasoa Sarrera Eskulturan aldaketa bat dago
ESKULTURA GOTIKOA Errepasoa
Sarrera • Eskulturan aldaketa bat dago Erromanikoan hasitako bilakaera izanik • Irudiak naturalistak dira eta irudikatzen duten garaiarekin identifikatzen dira, aurreko garaiko denboralizazio falta eta geometrizazioaren kontrastean.
Ezaugarri orokorrak • Naturan inspiratzen da, forma sentsibleaz ulertzeko errazak • Edertasun fisikoarekiko hurbiltasuna honen ikonografiaren dimentsio espiritualagatik • Arazo berriak: – Espazioaren irudikapena – Irudien bolumena (anatomia) – Kolore eta argiaren erlazioa
Ezaugarri orokorrak • Saiatzen da natura den bezala irudikatzen. Idealizazioa galtzen da. • Pertsonaien keinuak eta jarrerak gizakienak dira. Sentimenduak eta ezaugarri naturalak dituzte.
Ezaugarri orokorrak • Naturalismoa nabaritzen da irudikaturiko bi gai nagusietan: – Birjina ez da bere Semearen eserlekua, berarekin komunikatzen eta jolasten duen emakume gazte bat baizik. – Kristo gizaki bat da eta gurutzean sufritzen du edo hilik dago.
Ezaugarri orokorrak • Irudiak humanismoz beterik daude, bertikalitatea, simetria eta hieratismoa baztertzen dira keinu eta jarrera errealistak izateko. • Sentimenduak, alaitasuna edo tristura, irudikatzeko joera dago. Adibide on bat izaten dira Birjina eta San Joanen jarrera kalbario eta Pietateetan.
Bilakaera XIII. mendea: klasizismoa. Naturalismo idealizatu bat nahi dute. XIV. mendea: XV. mendea: Manierismoa eta estilizazioa, irudi luze eta bihurgunetsuz. Errege. Burgesen edo aristokraten irudiak.
Fatxadak • Parterik garrantzitsuena tinpanoa da, non Pantokrator eta Tetramorfo taldea irudikatzen diren. • Birjina erdian ager daiteke. • Batzuetan, beheko partean Kristo edo Birjinaren bizitza kontatzen da. • Arkiboltetan sainduak eta erregeak bezalako pertsonaiak agertzen dira.
Fatxadak • Mainelean Kristo edo Birjinaren irudiak agertzen dira. Irudi lagunak dira, eta paradisurako sarrera irudikatzen duen atean agertzen dira. • Atezangoetan Apostoluak agertzen dira. • Beste pertsonai profanoak bigarren mailako kokapena izan dezakete.
Hilobiak • Eskulturako kokapen berri bat da. • Bi motakoa izan daiteke: – Itsatsia: arku baten azpian – Esentoa: ohe funerarioa • Ezaugarriak dira: – Hildakoa irudikatzen da ohean, etzanda edo otoitz egiten – Abere sinbolikoen irudiak • Noblezia edo burgesiak enkargatzen zituzten • Kaperetan agertzen dira.
Beste kokapenak • Eskulturarako beste kokapenak dira: – Koroetako aulkiak – Pulpituak – Erretaulak
Ikonografia • Erlijiosoa da nagusiki: – Azken epaiketa – Kristo maiestatean – Birjina – Sainduen bizitzak (hagiografiak) – Abere fantastikoak (gargolak) • Fatxadetan, klaustroetan edo irudi independenteak bezala agertzen dira.
Ikonografia • Kristo agertu daiteke epaile bezala edo bere bizitzako eszenetan. • Beste irudikapen normala Kruzifixioa da, ezaugarri berri batzuekin: – Hiru hiltze – Sufrimenduzko elementuekin (odola, zauriak, koroa) – Hilik edo hilzorian – Oihal txiki bat jantzita duela.
Ikonografia • Birjinak estatu berezi bat jasotzen du • Irudia aldatzen da: – Gaztea da – Humanoa – Bere Semearekin jolasten du – Irribarretsu dago • Jantziak dotoreak dira • Irudia estilizatua da.
Ikonografia • Hagiografiak: Sainduen bizitzak dira. Askotan martirioak irudikatzen dira. • Abere fantastikoak arruntak dira gargoletan.
Kolorea • Polikromia erabiltzen da irudi errealistagoak lortzeko. • Pertsonaiak elkarren artean komunikatzen dira.
Naturalismoa • Eguneroko ekintzetan eta abere eta landaretan ikusten da.
Sluter • Azken gotikoaren ordezkaririk garrantzitsuena da. • Bere irudiak errealistak dira, bolumen handiz. • Enkaputxatuaren gaia sortu zuen.
Espainia • Erromanikoa asko luzatu zen • Santiagoko Antzinako Atariko Mateo maisuaren lanek naturalismoa aurreratu zuten.
Espainia • Eboluzioa hasi zen Burgos, Leon eta Toledoko katedraletan lan egitera etorri ziren maisuekin. • Adibiderik onenak fatxadak dira.
Espainia • Hilobiak ugariak dira • Arkudun eredua horman agertzen da • Hildakoaren irudia ohe batean etzanda agertzen da • Polikromia erabiltzen da.
Espainia • Ohe-hilobiaren eredua izan daiteke: – Bikoitza – Banakakoa
Espainia • Batzuetan hilobiratutako pertsona jarrera normal batez agertzen da, bizirik egongo balitz bezala.
- Slides: 24