ERGENLK DNEM BURCU PEZK Aye armkl lkokulu Psikolojik

ERGENLİK DÖNEMİ BURCU PEZÜK Ayşe Çarmıklı İlkokulu Psikolojik Danışmanı

ERGENLİĞİN TANIMI l Gençlik Çağı l Genç Kızlık l Delikanlılık Dönemi l Buluğ Çağı

ERGENLİĞİN TANIMI ERGENLİK l Toplumdan topluma, l Devirden devire, l Kişiden kişiye, Farklı özellikler gösterir. l Aynı toplumun çeşitli kesimlerinde bile bu farklılıklar söz konusudur.

ERGENLİĞİN TANIMI l İnsanın içinde fırtınaların koptuğu l Sosyal l Psikolojik l Fiziksel değişimlerin bir arada yaşandığı l Çocuklukla erişkinlik arasında yer alan l Hızlı bir BÜYÜME, GELİŞME ve OLGUNLAŞMANIN olduğu l Gelecekteki yaşantıyı belirleyen dönem olarak tanımlayabiliriz.

ERGENLİK DÖNEMİNDE FİZİKSEL VE RUHSAL DEĞİŞİKLİKLER ***Ergenlik çocukluktan yetişkinliğe geçiş dönemidir | Bu dönemde : bedensel, sosyal ve psikolojik pek çok değişiklik yaşanır | Ama en hızlı değişim Erinlik döneminde yaşanır. Erinlik: Çocukluğun sonu ile ergenliğin başında yaşanan görece kısa dönemdir. | Ergenlerin hepsi kimlik bunalımı yaşayamabilir ama hepsi yetişkin üreme yeteneğine olgunlaşmalarını sağlayacak geçiş yaşarlar | Ergenlik döneminin başlangıcına kesin süre vermemekle birlikte hızlı bedensel ve cinsel gelişim kızlarda ortalama 10 -12, erkeklerde 12 -14 yaşları arasında yaşandığı ifade edilebilir

ZAMANI FARKLI OLSADA HERKES ERGENLİĞİ YAŞAR

ERGENLİK DÖNEMİNDE BAŞARILMASI BEKLENEN GELİŞİM GÖREVLERİ { Cinsel rolü kabullenme ve bu role uygun davranışlar gösterme { Duygusal bağımsızlığı kazanma ve kendiyle ilgili önemli kararları kendi başına verebilme { Yaşıtları içinde kabul görme ve arkadaşlık, işbirliği liderlik yeteneklerini geliştirme { Çatışan değerleri uzlaştırma ve kendi yaşına özgü yaşam felsefesi geliştirme { Meslek seçimi için hazırlıklar yapma kendine en uygun mesleği seçme { Öz kimliğine ulaşma ve bunu kabullenme

ERİNLİK DÖNEMİ Erinlik döneminin beş temel fiziksel göstergesi bulunmaktadır: ¯ Büyüme hızında artış: boy ve kiloda artış ¯ Birincil cinsiyet özelliklerinin gelişimi: Doğrudan üremeye hizmet organların ve özelliklerinin gelişimi ¯ İkincil cinsiyet özelliklerinin gelişimi Doğrudan üremeye hizmet etmemekle birlikte cinsiyetleri birbirinden ayıran ve birbirlerine çekici kılan özelliklerin belirlenmesi ¯ Beden bileşimindeki değişimler: kas-yağ oranı miktarındaki değişikler ¯ Hareket (egzersiz) toleransını ve dayanaklığını artıran Dolaşım ve solunum sistemlerindeki değişiklikler

FİZİKSEL-CİNSEL GELİŞİM KIZLARDA FİZİKSEL GELİŞİM VE DEĞİŞİM

KIZLARDA FİZİKSEL GELİŞİM VE DEĞİŞİM KIZLAR; ERKEKLERDEN ÖNCE GELİŞMEYE BAŞLAR (Yaklaşık 2 yıl önce). KIZLARIN ERGENLİĞE GİRİŞ YAŞI 10 -13 YAŞLAR ARASINDADIR. BİRKAÇ YIL ERKEKLERDEN DAHA UZUN VE OLGUNDURLAR. 16 -18 YAŞLARINA KADAR VE YILDA 9 CM UZAYABİLİRLER.

KIZLARDA FİZİKSEL GELİŞİM VE DEĞİŞİM ERGENLİK SÜRESİNCE KİLO ORTALAMA 16 kg ARTABİLİR. KIZLARIN BEDENİNDEKİ DEĞİŞİMLER ÖSTROJEN HORMONUNUN ETKİSİYLE GERÇEKLEŞİR.

KIZLARDA FİZİKSEL GELİŞİM VE DEĞİŞİM ðErgenlik Göğüslerin Büyümesi İle Başlar. ( 10 -11 Yaşında ) ðBir Göğüs Diğerinden Daha Büyük Olabilir. (Normallik Kaygısı) ðHeyecanlanıp, Utanabilirler. ðKambur Durabilirler ðDuruş Bozuklukları Ortaya Çıkabilir.

KIZLARDA FİZİKSEL GELİŞİM VE DEĞİŞİM ðKOL ALTLARINDA, ðBACAKLARIN ÜZERİNDE, ðGENİTAL BÖLGEDE KILLANMA BAŞLAR.

KIZLARDA FİZİKSEL GELİŞİM VE DEĞİŞİM TEMİZLİK MALZEMELERİNİ ASLA ARKADAŞLARI VEYA AİLEDEN BİRİSİYLE PAYLAŞMAMALI.

KIZLARDA FİZİKSEL GELİŞİM VE DEĞİŞİM ðKALÇALAR GENİŞLER, ðBEL DARALIR. ðKARIN, KALÇA VE BACAK BÖLGELERİNDE YAĞ DEPOLANMAYA BAŞLAR.

KIZLARDA FİZİKSEL GELİŞİM VE DEĞİŞİM KOLLARI, BACAKLARI, ELLERİ VE AYAKLARI VÜCUDUN GERİ KALAN KISIMLARINA GÖRE DAHA HIZLI BÜYÜYECEKTİR, BU ORGANLAR DAHA UZUN OLABİLİR.

KIZLARDA FİZİKSEL GELİŞİM VE DEĞİŞİM ðDERİ DAHA YAĞLI HALE GELİR ðDAHA ÇOK TERLER, ðTER BEZLERİ BÜYÜMEYE BAŞLAR, ðYÜZÜNDE SİVİLCELER OLUR (HORMONLARIN YÜKSELMESİNE BAĞLI OLARAK )

KIZLARDA FİZİKSEL GELİŞİM VE DEĞİŞİM MENSTÜRASYON (ADET KANAMASI) ð 10 -16 YAŞ ARASINDA BAŞLAYABİLİR. ð GENELLİKLE İLK YILLARDA DÜZENSİZ KANAMALAR OLUR. ðBİR SÜRE SONRA DÜZENE GİRECEKTİR. ðBAZI GENÇ KIZLARIN ADET KANAMASI DİĞERLERİNDEN DAHA AĞIR OLABİLİR.

KIZLARDA FİZİKSEL GELİŞİM VE DEĞİŞİM BU DÖNEMDE; SPOR, BANYO GİBİ NORMAL AKTİVİTELERDEN VAZGEÇİLMEMELİDİR.

ADET DÖNEMİNDE KİŞİSEL BAKIM l Adet kanaması boyunca hazır pedlerin kullanılması yararlıdır. l Hazır pedler sayesinde iç çamaşırı ve giysilerde temizlik ve kuruluk sağlanır, zararlı mikropların üremesi, kötü kokuların oluşması önlenir. l Pedler kullanım kolaylığı sağlar. İç çamaşırının içine yerleştirilir.

l Kirlenen ped, naylon poşetlere konularak çöpe atılır. l Kullanılmış pedlerin çöp dışında bir yere atılması çevreye zarar verir. Örneğin; tuvaletleri tıkar. Bu nedenle genç kızlar kullandıkları pedleri naylon poşete koyarak çöpe atmalıdırlar.

l Bez kullanıldığında, yıkanıp kaynatarak tam temizliği sağlamak, sonrasında da ütülemek gerekir. l Adet kanamasının olduğu günlerde banyo yapmak sağlık açısından yararlıdır. l Banyo, hem kötü kokuların oluşmasını, hem de zararlı mikropların üremesini önler ve adet sancısının azalmasına da yardımcı olacaktır.

ZİHİNSEL GELİŞİM

ZİHİNSEL GELİŞİM ZİHİNSEL GELİŞME, ERGENLİK DÖNEMİ BOYUNCA HIZLA GELİŞİR; 15 -16 YAŞLARINDA DORUĞA ULAŞIR. DAHA SONRA YAVAŞLAYARAK 20 YAŞINA KADAR GELİŞİMİ DEVAM EDER.

ZİHİNSEL GELİŞİM GENCİN, AİLESİ VE YETİŞTİĞİ ORTAM İLE ZİHİNSEL GELİŞİM ARASINDA SIKI BİR BAĞLANTI VARDIR.

ZİHİNSEL GELİŞİM ZEK , TEK BAŞINA KİŞİLİĞİ BELİRLEYEN BİR ETKEN DEĞİLDİR. ANCAK ZEKA İLE BELLİ KİŞİLİK ÖZELLİKLERİ ARASIDA SIKI BİR BAĞ VARDIR.

ZİHİNSEL GELİŞİM SOYUT DÜŞÜNEBİLME, KOLAY GENELLEMELER YAPMA VE DAHA ÇABUK SORUN ÇÖZEBİLME GİBİ ÖZELLİKLER KİŞİNİN DAVRANIŞINI DAHA GERÇEKÇİ, DAHA OLGUN KILMAKTADIR.

ZİHİNSEL GELİŞİM İLE GENÇ, ÇEVRESİYLE ETKİLEŞİMİNİ ARTTIRMAKTA, ÖZÜMSEDİĞİ YENİ KAVRAMLARI YENİ DURUMLARA UYGULAMAKTA, UYUM YAPMAKTADIR.

ZİHİNSEL GELİŞİM İLE GENÇ, ÇEVRESİYLE ETKİLEŞİMİNİ ARTTIRMAKTA, ÖZÜMSEDİĞİ YENİ KAVRAMLARI YENİ DURUMLARA UYGULAMAKTA, UYUM YAPMAKTADIR.

ZİHİNSEL GELİŞİM GENÇ, DENEYİMİNE VE ALGILAMASINA BAĞLI OLMAKSIZIN MANTIKLI DÜŞÜNCE İLKELERİNİ KULLANARAK MUHAKEME YAPABİLİR, GENELLEMELERE GİDEBİLİR, SONUÇLARA VARABİLİR.

ZİHİNSEL GELİŞİM KIZLAR SÖZEL İFADE VE DİL GELİŞİMİ BAKIMINDAN DAHA İLERİDİRLER. ERKEKLER, SAYISAL ALANDA DAHA BAŞARILI OLURLAR.

SOSYAL GELİŞİM

SOSYAL GELİŞİM ☻ÇOCUK BEDENİ GELİŞİRKEN, ÇOCUKSU DAVRANIŞLAR YERİNİ DAHA OLGUN TUTUM VE DAVRANIŞLARA BIRAKIR. ☻ÇEVREDEN GELEN ETKİLER VE BASKILARLA ERGEN ÇOCUKSU DAVRANIŞLARINI BIRAKACAK, YETİŞKİNLERE YARAŞIR DAVRANIŞLARA ADIM ATACAKTIR.

SOSYAL GELİŞİM ☻ÇABUK KURULAN VE BOZULAN İLİŞKİLER, ☻KOLAY ETKİLENME, ☻TOPLUM İÇİNDE SİVRİLME, ☻İLGİ ÇEKME, ☻ROL SAHİBİ OLMA ÇABASI İÇİNDEDİR.

SOSYAL GELİŞİM TOPLUMDA SAYGINLIK KAZANMAYA VE STATÜ SAHİBİ OLMAYA GEREKSİNİM DUYAR.

SOSYAL GELİŞİM AİLE İLİŞKİLERİNDE; üKESKİN BİRER GÖZLEMCİDİR. üACIMASIZ BİRER ELEŞTİRMEN OLURLAR. üANA-BABASININ DÜŞÜNCELERİNİ ESKİMİŞ BULURLAR, üANNE-BABANIN MÜKEMMEL OLMADIĞINI GÖRÜR,

SOSYAL GELİŞİM AİLE İLİŞKİLERİNDE; üHİÇBİR ŞEYİ BEĞENMEZ, üSÜREKLİ ŞİKAYET EDECEK BİR ŞEYLER BULUR. üEVE İSTEDİKLERİ ZAMAN GİRİP ÇIKMAK İSTERLER. üEV DIŞINDA DAHA FAZLA VAKİT GEÇİRİRLER.

SOSYAL GELİŞİM AİLE İLİŞKİLERİNDE; üBOŞ VERMİŞLİK İÇİNE GİRERLER. üANA-BABASININ BEĞENİLERİYLE ALAY EDERLER. üANNE-BABAYA KARŞI OLAN OLUMLU DUYGULARINI DAHA AZ GÖSTERMEYE BAŞLARLAR.

SOSYAL GELİŞİM AİLE İLİŞKİLERİNDE; üAİLEYLE FİKİRSEL OLARAK ÇATIŞIRLAR. üGEÇ SAATLERE KADAR OTURMA İSTEĞİ VARDIR. üHEM İNSANLARDAN KAÇAR, YALNIZLIĞI SEVER, HEM DE BÜYÜK BİR İSTEKLE TOPLUM İÇİNE GİRMEK İSTER.

SOSYAL GELİŞİM ARKADAŞLIK; ØARKADAŞLARININ KENDİSİ İÇİN NE DÜŞÜNDÜĞÜ ÇOK ÖNEMLİDİR. ØKENDİ ARALARINDA ARKADAŞ GRUPLARI VARDIR. ØİLGİLERİNİ VE GİYİM TARZINI ARKADAŞ GRUBUNA GÖRE AYARLARLAR,

SOSYAL GELİŞİM ARKADAŞLIK; ; ØAYNI CİNSİYETTEKİ YAKIN ARKADAŞLARLA BİRLİKTE OLMAK İSTER. ØERKEKLER ARALARINDA CİNSELLİK VE KIZLAR HAKKINDA DAHA FAZLA KONUŞMA EĞİLİMDEDİR.

SOSYAL GELİŞİM ARKADAŞLIK; ; ØERKEKLERİN KURDUKLARI GRUPLAR DAHA KALABALIKTIR, İLİŞKİLER YÜZEYSELDİR. ØKIZLARIN GRUPLARI DAHA KÜÇÜKTÜR, ANCAK İLİŞKİLER DAHA SIKIDIR.

SOSYAL GELİŞİM ARKADAŞLIK; AİLE İÇİNDE GEÇİMSİZLİK YADA ŞİDDET VARSA, ERGENLER ARKADAŞ GRUPLARI YERİNE ÇETELEŞMEYE YÖNELİRLER.

SOSYAL GELİŞİM ARKADAŞLIK; ØBİR AN BİLE DÜŞÜNMEDEN KENDİNİ ORTAYA ATABİLİR. (KOLAY RİSK ALABİLİRLER) ØBİR LİDERE KÖRÜNE BAĞLANABİLİR, BİR YANDAN DA BÜTÜN LİDERLERE VE YETİŞKİNLERE KARŞI ÇIKAR. ØBAĞIMLI OLABİLİR.

SOSYAL GELİŞİM ARKADAŞLIK; ØDÜŞÜNCELERİNİN VE DEĞERLERİNİN ÖNEMSENMESİNİ İSTER. Ø“KİMSE BENİ ANLAMIYOR” DÜŞÜNCESİ YAYGINDIR. ØELİ AÇIK VE İYİLİK SEVERDİR, ØÇABUK GÜVENİR VE BAĞLANIR,

DUYGUSAL-RUHSAL GELİŞİM

DUYGUSAL-RUHSAL GELİŞİM KIZLAR ERKEKLERE GÖRE DAHA BELİRSİZ VE SİLİK ÖZELLİKLER TAŞIRLAR. . KONUŞKANDIRLAR FAKAT BU İLETİŞİM KURMAYA YÖNELİK DEĞİLDİR. OLUR OLMAZ ŞEYLERE GÜLME EĞİLİMİNDEDİRLER. AYNA KARŞISINDA DAHA FAZLA ZAMAN HARCARLAR

DUYGUSAL-RUHSAL GELİŞİM KARŞITLIKLARI VE DENGESİZLİKLERİ VARDIR KENDİNİ TANIMA YOLUNDA BÜYÜK BİR ÇABA HARCAMAK ZORUNDA KALIR. “BAĞIMSIZ BENİ” ORTAYA KOYMA ÇABASINDADIR.

DUYGUSAL-RUHSAL GELİŞİM ÇOK KISA ARALIKLARLA AŞIRI HAREKETLİ VE AŞIRI DURGUN OLABİLİR. ARKADAŞLAR ARASINDA ADI GEÇEN YA DA BENZEMEK İSTEDİĞİ KİŞİLERİN ÜZERİNDE GÖRÜLEN GİYSİLER VE MARKALAR ÖNE ÇIKAR

DUYGUSAL-RUHSAL GELİŞİM İLGİ DUYDUĞU KONULAR VE NESNELERE İLİŞKİN AŞIRI DİKKAT VE TİTİZLİK SÖZ KONUSUDUR KENDİNE GÜVEN VE GÜVENSİZLİK ÇATIŞMALARI YAŞAR.

DUYGUSAL-RUHSAL GELİŞİM SON DERECE HASSAS VE KIRILGAN OLURLAR. SALDIRGANDIR, GÜRÜLTÜCÜDÜR, ÇOK DEĞİŞKENDİRLER, İSTEKLERİ GELİP-GEÇİCİDİR. SON DERECE BENCİL VE FEDAK R OLABİLİR.

ERGENLİĞİN SONLANMASI l. DENGELİLİĞİN ARTMASI l. PROBLEMLERİ KARŞILAMA YÖNTEMLERİ l. YETİŞKİNLERİN MÜDAHALELERİNDE AZALMA l. DUYGUSAL SAKİNLİĞİN ARTMASI l. GERÇEKÇİLİĞİN ARTMASI

ERGENLİĞİN SONLANMASI l. BİR MESLEK SEÇEBİLMESİ. l. TOPLUMSAL YETİŞKİN BİREY OLABİLMEK İÇİN GEREKLİ BİLGİ VE YETENEKLERİ KAZANMASI. l. DUYGUSAL BAĞIMSIZLIĞI KAZANMA VE KENDİSİ İLE İLGİLİ ÖNEMLİ KARARLARI KENDİ BAŞINA VEREBİLMESİ.