EPLEPSDE HEMRELK BAKIMI Hem Sabahat SARI Hem Fatma

EPİLEPSİDE HEMŞİRELİK BAKIMI Hemş. Sabahat SARI Hemş. Fatma AYKIR

• Halk arasında sara olarak bilinen epilepsi toplumda saklanılacak utanılacak hastalıklar arasındadır. • Bu nedenle ailenin eğitimi önemlidir.

İlaç Kullanımında Ailenin Dikkat Etmesi Gereken Noktalar *İlaçlarınızı hekimlerinizin önerdiği miktarlarda ve zamanlarda verilmesi(ilaçlar aynı anda verilmemeli) *İlaç verilmesinde aileden bir kişi sorumlu olmalıdır. *İlaç verirken tüm miktarlarını aldığından emin olunmalı. *Çocuk ilaç içtikten sonra yarım saat içinde kusarsa aynı dozu tekrar veriniz. *Bir saat içinde kusarsa yarım doz veriniz.

• İlaç tedavisinin ömür boyu sürebileceği söylenmelidir. • Nöbet sırasında yapılması gerekenler aileye anlatılmalı ve hastalar yanlarında epilepsi olduğunu belirten kart taşımalıdırlar ve diazem bulundurmalıdırlar.

• Hastaların yalnız olarak denize girmemeleri, • Küveti doldurarak banyo yapmak yerine duşu tercih etmesi boğulma riski nedeniyle önemlidir. • Hastaların kendilerinin ve başkalarının zarar göreceği işte çalışmaları sakıncalıdır. • Hastalar zorlayıcı aktivitelerden (dağcılık vb. ) kaçınmalıdır.

Ø Epileptik nöbetin aurasını tanımak gerekir. Ø Aura geldikten sonra hastanın kazalardan korunmasına ilişkin önlemler alınmalıdır.

Ø Nöbet geciren hasta için sakin bir ortam hazırlanır Ø Hastanın cevresinde carpabilecegi malzemeler kaldırılır Ø Epileptik nöbetin tüm sahaları gözlenmelidir. (–süresi -vücudun hangi bolgelerinin katıldıgı -pupil buyuklugu - üriner bagırsak inkontinansı -bilinç durumu –nobetten soraki davranıs –uyku halı)

Ø Nöbet sırası ve sonrasında mahremiyet korunur. Ø Nöbet sırasında yeterli ventilasyon sağlanacak önlemler alınmalı. Ø Tonik kasılmalara engel olunmaz kırılmalara neden olunabilir. Ø Nöbet geçirdikten sonra hasta yan yatar pozisyona getirilir.

• Ø Ø Ø • Ø Epilepsi diyeti Her türlü alkollu içki kullanımından kaçınılmalıdır. Çok fazla kahve kullanılmamalıdır. Genel sağlık Konstipasyondan kaçınmalıdır. Aşırı yorgunluktan kaçınmalıdır. Aşırı stresten kaçınmalıdır. Fiziksel aktivite Hasta normal aktivitelerini yapmaya teşvik edilmelidir.

• Sosyal yaşam Ø Epileptik hastaların evlenmesinde bir sakınca yoktur. Ø Epileptik hastalar normal sosyal yaşantılarını sürdürebilirler. Ø Epilepsi hastalarının araba kullanmaları sakıncalıdır

• Ademde Hemşirelik Bakımı ü Spesifik bir tedavisi yoktur. ü Verilen yüksek doz steroidler gönderilirken hastanın yakın takibi alınır. ü Steroidler verilirken hastanın tuzsuz diyet alması sağlanır. ü Hastanın ilerleyen tablosunda yatağa bağımlı olan hastanın bası yaralarını önlemek için havalı yatak kullanılması sağlanır. ü Travmalara karşı çocuk kenarları kaldırılır. ü Nöbetlerine yönelik müdahele yapılır, oksijen sistemi hazır bulundurulur.

• ü ü ü ü ü GBS(gullian barre sendromu) hemşirelik bakımı Spesifik bir tedavisi yoktur. Kas iskelet iletimini sağlamak amacıyla IVIG tedavisi verilir. Solunum takibi yapılır. (interkostal kaslar etkilendiğinde ciddi solunum yetersizliği görüleceği için) Akciğer enfeksiyonu açısından hasta gözlenmeli. (etkin soluk alp veremedikleri ve yeterli öksüremedikleri için) Solunum ve öksürük egzersizleri yaptırılması önemlidir. Normal bağırsak boşaltımının sağlanması gereklidir. (bağırsak hareketleri yavaşladığından sıklıkla konstipasyon geliştiği için) Bası yaralarının oluşumunun önlenmesine yönelik bakım uygulanmalı. Sıvı elektrolik dengesi yakından takip edilmeli.

v EPİLEPTİK HASTALARDA GÖRÜLEBİLECEK HEMŞİRELİK TANILARI: • 1 -Kendisine ve cevresine zarar verme riski ü Oral verilen ilaçları içip içmedigi kontrol edilir. ü Yatak kenarları kaldırılır.

ü Hasta ailesi ile iş birliği yapılır. ü Farklı uğraşlara yönlendirilmeye çalışılır. ü Servis dışına çıkarken yanında bir görevlinin olması sağlanır.

• 2 – Aspirasyon riski: ü Ağızında biriken sekresyonlar aspire edilir. ü Beslenme sırasında hastanın semifowler pozisyonu alması saglanır. ü Hasta sık ve küçük öğünler şeklinde beslenir.

ü Ağzının içinde yemek kalıntısı kalıp kalmadığına bakılır. ü NG ile beslenen hastalarda NG’nin yerinde olup olmadığına bakılır ve belli aralıklarla rezüdü kontrolü yapılır. ü Hasta aspirasyon açısından gözlemlenir.

• 3 – Travma riski ü Güvenli çevre oluşturulur. (delici kesici aletler ortamdan uzaklaştırılır, zemin kayganken hastanın ayağa kalkması engellenir. ü Halsizliğe bağlı aktivite kısıtlığı varsa destekle mobilize edilir.

ü Küçük çocukların yataktan düşmesini engellemek için yatak kenarları kaldırılır. ü Konvüzyon sırasında hasta travmalardan korunur.

4 -Konstipasyon riski ü Hastanın hastaneye yatmadan önceki defekasyonu sorgulanır. ü Kontrendike değilse sıvı alımı desteklenir. ü Eğer uygunsa mobilizasyon sağlanır. ü Gerek görüldüğünde doktor istemi ile laksatif uygulanır. ü Uygulama sırasında mahremiyete önem verilir.

• 5 – Hava yolları acıklıgında yetersizlik ü Kontrendike değil ise semi fowler pozisyonu verilir ü Solunum hızı ritmi derinliği solunum sesleri öksürük balgam karakteristiği(renk koku kıvam) yönünden değerlendirilir. ü Hasta sekresyon miktarı ve hipertermi acısından takip edilir.

ü 2 saate bir pozisyon değişikliği sağlanır. ü Gerekli ise postral drenaj yapılır. ü Hastanın trekeostemisi varsa az aspire edilerek öksürüğü desteklenir. ü Hastanın entübe edilmesi düşünülüyorsa gerekli malzemeler hazır bulundurulur. ü Entübe hastanın gereksinimine göre aspire edilir.

• 6 Enfeksiyon riski ü Düzenli aralıklarla vital bulgular takip edilir ü ıv – ım uygulamalarda aseptik tekniklere dikkat edilir ü Gereksiz uygulamalardan kaçınılır ü Varsa katater yeri enfeksiyon belirtileri yönünden takip edilir ü Aileye el yıkamanın önemi anlatılır.