Enerji Kayb Hzlar ayn olan noktalar birletirdiimizde elde

Enerji Kaybı • Hızları aynı olan noktaları birleştirdiğimizde elde ettiğimiz çizgilere eş hız çizgileri denir. Bu çizgiler bir yüzey oluştururlar. İşte bu yüzeyler arasında oluşan sürtünmeler enerji kaybına yol açar.

• Bir açık kanal akımında Δx kalınlığında bir akışkan dilimi için hareket denklemini yazalım. • Islak Çevre (U): Islak kesiti çevreleyen katı çevrenin uzunluğudur. • Hidrolik Yarıçap ( R): Islak alanın ıslak çevreye oranıdır.

Enerji Denklemi:

Hız denklemleri:

• Normal beton kanalarda n=0, 016

En Uygun kesit kavramı:

• Ancak yarım daire kesit uygulaması zor olduğundan genellikle trapez kesit tercih edilir. Eğer trapez kesit yapılacaksa kesitin en uygun olması için; • Sabit A kesit alanı için min U olması istenir. Bunun için trapezin içine kenarlara teğet bir çember çizilirse • • Eğer dikdörtken kesit yapılacaksa, dserinliği elde edilir.

Nehir ve Sel Rejiminin Özellikleri • A) Dalga Yayılma Hızı • Su yüzeyinde herhangi bir şekilde oluşturulan bir değişiklik bir dalga şeklinde yayılmaktadır (su dalgaları). Küçük genlikli dalga teorisinde yani dalganın H yüksekliğinin, dalganın L uzunluğu yanında ihmal edilebilir mertebede olması durumunda, c dalga yayılma hızı aşağıdaki bağıntı ile ifade edilir.

Su dalgaları ve tanjant hiperbolik fonksiyonu x x 0 için tanhx=x 1 için tanhx=1 olur.

Bu durumda y/L>1/2 olduğunda derin su dalgaları söz konusu olur ve denklem şu hal alır. y/L<1/20 durumunda ise sığ su dalgaları söz konusu olur.

Yazılabileceğine göre; 1) Nehir rejimindeki akımlar için Fr<1 olduğundan Akım hızı (v)< sığ su dalgası hızı (c) 2) Sel rejimindeki akımlar için Fr>1 olduğundan Akım hızı (v)>sığ su dalgası hızı (c) Sonuçları elde edilir. Bu sonuçlar yardımıyla suyun V hızıyla aktığı bir kanalda Dalgaların yayılışı incelenebilir.

Örneğin A noktasına bir taş atarak dalga oluşturalım; • 1) Kanaldaki akım nehir rejiminde ise (V<c); Görüldüğü gibi A noktasında oluşturulan değişikli noktanın hem membasında hem de mansabındaki noktalar tarafından hissedilmektedir. Bu rejimdeki akımlar MANSAP kontrollü

• 2) Kanaldaki akım sel rejiminde ise (V>c); Görüldüğü gibi A noktasında oluşturulan değişiklik Anın membasındaki hiçbir nokta tarafından hissedilmeyeceği gibi şekildeki teğetler dışındaki noktalar da etkilenmeyecektir. Bu rejimdeki akımlar MEMBA kontrollü

• 3) Kritik rejimli akımlarda ise (V=c); B 2, C 2, D 2 noktaları A noktası ile çakışacaktır.