ENERJ ETTLER Namk NL TBTAK MARMARA ARATIRMA MERKEZ
ENERJİ ETÜTLERİ Namık ÜNLÜ TÜBİTAK MARMARA ARAŞTIRMA MERKEZİ ENERJİ ENSTİTÜSÜ PO 21, 41470 Gebze, Kocaeli Tel. 0262 677 27 14, Fax: 0262 641 23 09 namik. unlu@mam. gov. tr
“Amish” Sendromu Bu yeni buluşla New York’a bir saatte gidilebiliyor! Evladım, at arabası tecrübe edilmiş güvenli bir araçtır. Hem İki gün yolculuk benim için çok uzun değil!
İçerik v. Enerji Tasarrufu v. Enerji Etüdü Nedir? v. Enerji Etüdünün Safhaları v. Enerji Etüdünden Neler Beklenmeli? v. Enerji Etüdünü Kim Yapmalı? v. Uygulama Nasıl Yapılacak? v. Fizibilite Çalışmaları
Enerjinin Dönüşümü KAYIPLAR ENERJİ GİRDİLERİ HEDEFLENEN ÇIKTILAR FABRİKA /TEÇHİZAT Hedef = ENERJİ GİRDİSİ HEDEFLENEN ÇIKTILAR
TASARRUF İSRAF ETMEMEKTİR
İşler çıkmaza girmeden tedbir almalı. Enerji Yönetimi
Enerji Etüdü Bir Fabrikada Enerjinin İsraf Edildiğini İfade Eden Bazı Göstergeler: v. Kalifiye Eleman Eksikliği v. Yetersiz Ölçüm Aletleri v. Yüzeysel Bakım Programları v. Yetersiz Kestirimci Bakım Ölçümleri
Başarı Kriterimiz Nedir? Enerji Etüdü Gerekli Enerji Girdisi Başarı Kriteri = Hedeflenen Ürünler ( k. Wh / Adet, k. Cal / ton, v. b. )
Enerji Tasarrufu : v. Gelirin artması, v. Aynı işin daha az enerji ile yapılması, v. Enerjinin daha verimli kullanılması demektir.
Enerji Tasarrufu: v. Bakış açısının değiştirilmesi, v. Yönetimin güçlendirilmesi, v. Yeni teknolojilerin kullanılması ile mümkündür.
Enerji Tasarrufu için v. Enerji verimliliğinin değerlendirilmesi v. Enerji tasarruf imkanlarının belirlenmesi v. Planlama yapılması gereklidir.
Yanlışları düzeltmeye değil yanlış yapmamaya çalışalım.
Enerji Etüdü (Audit) l. Audit : Denetim, Tarama, Murakabe, Kontrol
Enerji Etüdü Giriş v. Enerji tasarrufu yapabilmek için enerjinin nerelere ve nasıl harcandığını bilmek gereklidir. v. Enerji etüdü tek başına enerji tasarrufu sağlamaz. v. Fakat Enerji Tasarrufu için en önemli başlangıç noktasıdır.
Enerji Etüdü ne için yapılır? Amaç Nedir? 1. Enerjinin nerelerde ve nasıl kullanıldığının tesbiti. 2. Bölümlerin veya bütün fabrikanın verimliliğinin belirlenmesi. 3. Standartlar ile bu değerlerin karşılaştırılması 1/2
Enerji Etüdü ne için yapılır? Amaç Nedir? 4. Enerji kullanımını azaltmak için imkanların belirlenmesi. 5. Bu imkanların teknik ve ekonomik fizibilitesi. 6. Uygulama önceliklerinin tesbiti. 2/2
Enerji Etüdlerinin aşamaları: Enerji Etüdü 0. Hazırlık 1. Planlama 2. Ön Enerji Etüdü 3. Detaylı Enerji Etüdü 4. Rapor
Enerji Etüdüne Hazırlık
Gerekli Verilerin Temini Enerji Etüdü w Son birkaç yıla ait bütün satın alınan enerjinin (miktar ve maliyet olarak) aylık dökümü w Üretim bilgileri
Enerji Etüdü Toplanması Gerekli Bilgiler v Tesis Bilgileri v Faaliyet Alanı v Enerji Kullanımı v Üretim Bilgileri v Hava Durumunun Değişimi v Enerji Yönetimi v Kazanlar v Elektrik Enerjisi Kullanımı v Sabit Ölçü Aletleri v Portatif Ölçü Aletleri v Kompresörler ve Basınçlı Hava Sistemleri v Ana Ünitelerin Çalışma Süreleri v Binalar İle İlgili Bilgiler
Enerji Etüdü Veri Toplama Kaynakları v. Teçhizat/Ekipman Etiketleri v. Yakıt Elektrik Su Faturaları v. Fabrikadaki Ölçümler vÜretim Bilgileri
Enerji Etüdü Analiz Edilecek Parametreler v. Enerji Kullanım Miktarları v. Toplam Maliyet v. Nerede Ne kadar Enerji kullanıldığı v. Pik Enerji İhtiyaçları v. Gidişat v. Hava Durumunun Etkisi
Enerji Etüdü Planlama
Planlama v. Planlama en önemli aşamadır. v. Ne kadar detaylı olursa o kadar anlamlı ve kolay bir enerji etüdü yapılabilir.
Planlama Enerji Etüdü v. Hazırlık aşamasında oluşturulan dosya incelenir, v. Gerekliyse bir günlük fabrika ziyareti düzenlenir.
Planlama Enerji Etüdü v. Bir günlük fabrika ziyareti ile o Verilen bilgiler değerlendirilir o Fabrika büyüklüğü görülür, o Bölümleri hakkında fikir edinilir, o Taşınabilir ölçüm cihazları ve bağlanacağı yerlerin tespit edilir, o Bağlantı için gerekli ön hazırlıklar istenir.
Planlama Sonuçları Enerji Etüdü v. Fabrika yetkilileri ile birlikte o Enerji Tasarrufu Çalışması için en uygun tarih belirlenir. o Çalışma yapılacak bölümler, etüd süresi ve cihaz ihtiyaçları tespit edilir.
Enerji Etüdü Ön Enerji Etüdü (Preaudit)
Ön Enerji Etüdü v. Fabrikanın tüm bölümleri detaylı olarak dolaşılarak o Enerjinin boşa harcandığı kaynaklar o Kötü yalıtım o Buhar, su, yakıt sızıntıları o Çalışmayan ekipmanlar tespit edilir
Ön Enerji Etüdü Sonuçları Enerji Etüdü v. Fabrikanın enerji tasarrufu imkanları ortaya çıkarılır o Enerji yönetim sistemi o Enerji dönüşüm sistemleri o İzolasyon o Basınçlı hava o Elektrik sistemi
Ön Enerji Etüdü Sonuçları Enerji Etüdü v. Detaylı enerji etüdüne ihtiyaç olup olmadığı ve yapılacaksa hangi konuları kapsayacağı ortaya çıkarılır. v. Fizibilite teknikleri ile büyük yatırım gerektiren konular tekrar incelenmelidir.
Detaylı Enerji Etüdü
Detaylı Enerji Etüdü vÖlçümler ön enerji etüdüne göre daha uzun ve detaylıdır. v. Belirlenen alanlara ölçüm cihazlarının bağlanmasını ve uzun süreli ölçümler alınmasını içerir. vİyileştirme çalışması yapılabilecek daha az önemli bölümlerde de inceleme yapmak mümkündür.
Detaylı Enerji Etüdü v. Böylece gerçek fabrika koşullarında sistemlerin enerji tüketimlerini ölçmek ve tasarruf potansiyelini belirlemek mümkün olur. v. Bütün fabrikada ölçüm alınacağından veriler daha anlamlıdır.
Detaylı Enerji Etüdü v. Detaylı enerji etüdü yapabilmek için yeterli miktarda taşınabilir ölçü aletine sahip olmak gereklidir. TAŞINABİLİR CİHAZLAR
TAŞINABİLİR CİHAZLAR v. Elektronik Bacagazı Analizörü v. Sülfürdioksit Monitörü
TAŞINABİLİR CİHAZLAR v. Pens Ampermetre v. Enerji Analizörü
TAŞINABİLİR CİHAZLAR v. Infrared Pyrometre v. Elektronik Termometre
TAŞINABİLİR CİHAZLAR v. Pitot Tüpü v. Vane Tipi Hava Hızı Ölçer
TAŞINABİLİR CİHAZLAR v. Nem Ölçer vİletkenlik Ölçer Lüksmetre Takometre Detaylı Enerji Etüdünün Safhalar
Toz Analiz Cihazı
Detaylı Enerji Etüdünün Safhaları
Detaylı Enerji Etüdünün safhaları Enerji Etüdü v. Enerji taraması çalışmalarının zamanlaması ve fabrikada detaylı tarama yapılacak birimlerin belirlenmesi v. Temel enerji tüketim ve üretim verilerinin toplanması, spesifik enerji tüketim verilerinin tespiti v. Fabrikada test çalışmaları ve ölçümlerin yapılması
Detaylı Enerji Etüdünün safhaları Enerji Etüdü v. Fabrikadaki ekipman ve prosesler için enerji dengesi ve verimliliklerinin hesaplanması v. Enerji tasarrufu sağlayacak; basit işletme tedbirlerinin, periyodik bakımların belirlenmesi, v. Enerji tasarrufu miktarının, maliyeti takip ve tespit etmek için yöntemlerin belirlenmesi.
Detaylı Enerji Etüdünün safhaları Enerji Etüdü v. Yatırım gerektiren, o değiştirilecek, o kalitesi yükseltilecek, o ilave edilecek ekipmanların belirlenmesi v. Tasarruf edilecek enerjinin parasal karşılığının ve yatırım masraflarının hesaplanması
Enerji Etüdü Detaylı Enerji Etüdünün safhaları v. Uygulama Planının hazırlanması: o Önemlilik dereceleri o Yöntemleri o Maliyetleri o Çalışma programları v. Yönetime Raporun Sunulması o Bulgular o Tavsiyeler o Uygulama planı Enerji Etüdünden Neler Beklenmeli?
Raporlama
Rapor YÖNETİME ANLATILAMAYAN TASARRUF TEDBİRLERİNİN ÖNEMİ YOKTUR. İKNA EDİNİZ!
Rapor v. Enerji Etüdü Üç Önemli Kategoride Bilgi Sağlamalı: 1. Enerji ve Üretim Verilerinin Birleştirilmesi 2. Enerji Tasarrufu Olanakları ve Tedbirlerin Analizi 3. Uygulama Faaliyet Planı 1. Enerji ve Üretim Verilerinin Birleştirilmesi
1. Enerji ve Üretim Verilerinin Birleştirilmesi v. Kolay bir referans için enerji tüketimi ve üretimine ait veriler sistematik biçimde derlenmelidir
2. Enerji Tasarrufu Olanakları ve Tedbirlerin Analizi v. Tüm enerji tasarrufu fırsatları, v. Bu fırsatlardan elde edilebilecek tasarruf miktarları, v. Bu fırsatların yatırım maliyetlerininin dökümü verilmelidir.
2. Enerji Tasarrufu Olanakları ve Tedbirlerin Analizi vŞirket yönetimine uygulama ve karar verme konusunda yardımcı olacak her tedbirin analizlerini ve ayrıntılı tanımını içerir. v. Meydana gelebilecek risklerin dökümünün yapılması, v. Ekipman masraflarının iyi tahmin edilmesi gereklidir.
3. Uygulama Faaliyet Planı v. Sadece enerji tasarrufu ile ilgili tavsiyeler yeterli değildir. v. Uygulama sırası, v. Uygulamanın nasıl yapılacağı, v. Kimin sorumlu olacağı, v. Süresi belirtilmelidir. Enerji Etüdlerini kimler yapmalı?
Sonuç Raporu Aşağıdaki Konuları İçermelidir. v. Enerji Kullanımı v. Gidişat v. Enerji Balansı v. Birim Üretim başına Spesifik Enerji v. Enerji Tasarruf İmkanları v. Ekonomik Analiz ve Öncelik Listesi Kim?
Enerji Etüdlerini kimler yapmalı?
Enerji Etüdü Enerji Etüdlerini kimler yapmalı? v. Uzmanlaşmış kuruluşlar v. Dış danışmanlar v. Kuruluşun kendi personeli
Enerji Etüdlerini kimler yapmalı? v. Fabrika personeli oldukça yoğun bir çalışma temposu içindedir. İlave boş zamanı olan birini bulmak oldukça zordur. Uygulama
Enerji Etüdü Enerji Etüdlerini kimler yapmalı? v. Enerji Etüdünde çalışan danışmanlar ilginç ve pratik tasarruf olanaklarını belirlemede uzmandırlar. Uygulama
Enerji Etüdü Enerji Etüdlerini kimler yapmalı? v. Enerji tasarruf imkanlarının belirlenmesinde bağımsız ve objektif bir görüşe ihtiyaç vardır. Uygulama
Uygulama
v. Enerji etüdünün uygulamasından Enerji Yöneticisi sorumludur. vÖnce düşük maliyetli, bakım ve basit işletme tedbirleri uygulanmalıdır. v. Yüksek yatırım gerektiren önlemler için fizibilite çalışması yapılmalıdır.
Enerji Yöneticisi: v. Danışmanlarla beraber çalışarak projeleri değerlendirmeli, vÜst yönetimin sürekli desteğini sağlamaya çalışarak önerilen projeleri koordine etmelidir. Fizibilite
Fizibilite
Fizibilite v. Enerji tasarrufu potansiyeli belirlenmeli v. Maliyet analizi yapılmalı v. Cazip tercihler arasında duyarlılık analizi yapılmalı v. Açık ve öz bir rapor hazırlanmalıdır. Enerji Tasarrufu İmkanları
Proje değerlendirme raporu vÖzet v. Problemin tanımı o Amaç ve Hedefler o Mevcut problem o Önerilen çözüm Enerji Tasarrufu İmkanları
Proje değerlendirme raporu v. Teknik Fizibilite o Tesis ve/veya Ekipman o Geliştirme o Operasyon Enerji Tasarrufu İmkanları
Fizibilite Proje değerlendirme raporu v. Alternatif Çözümler o Analiz ve Ölçüm sonuçları o Akış şemaları o Proses enerji kütle denklikleri o Öngörümler o Geliştirme planı Enerji Tasarrufu İmkanları
Fizibilite Proje değerlendirme raporu v. Yatırım ve Tasarruf o İlk yatırım maliyeti o İşletme maliyeti o Tasarruf miktarları o Tasarruf projeleri Enerji Tasarrufu İmkanları
Fizibilite Proje değerlendirme raporu v. Geri Ödeme o Ekonomik fizibilite o Öngörülemeyenler Enerji Tasarrufu İmkanları
Fizibilite Enerji Yönetiminin Devamlılığı v. Bitirilen projeler ve etkinlikler duyurulmalıdır. v. Proje çalışanları ve öneriler ödüllendirilmelidir. v. Proje kapanışları seramoni ile yapılmalıdır. Enerji Tasarrufu İmkanları
Bakım ve Enerji tasarrufu Yapılan çalışmalar en büyük enerji kaybının v. Arıza limitlerinde çalışan ekipmanlar, v. Arızalı yada kalibrasyonsuz ölçüm cihazları, v. Duruşlara sebep olan cihazlar, Nedeniyle ortaya çıktığı gözlenmiştir.
Enerji Tasarrufu İmkanları
Enerji Tasarrufu İmkanları (ETİ) v Uygulama Yerine Göre v Enerji Kullanımına Göre l Endüstri l Binalar l Nakil Vasıtaları l Tarım l Proses ısısı l Ortam Isıtma/Soğutma l Mekanik Tahrikler l Elektriksel Prosesler
Enerji Tasarrufu Yapılabilecek Potansiyel Alanlar v. Basit Yönetim Tedbirleri o Az veya hiç maliyet artışı getirmez o Kısa zamanda sonuç alınır o Rutin işlerde yapılır Örnek: • Cihaz ayarlarının yapılması
Enerji Tasarrufu Yapılabilecek Potansiyel Alanlar v. Atık Isıların Geri Kazanımı ve Tekrar kullanımı o Doğru sıcaklık, o Miktar, o Doğru zamanlama seçilmişmi?
Enerji Tasarrufu Yapılabilecek Potansiyel Alanlar v. Yanma ve Buhar Sistemleri o İyi yanmanın ve geri kazanmanın sağlanması Örnek: • Hava ayarının yapılması
Enerji Tasarrufu Yapılabilecek Potansiyel Alanlar v. Elektrik Sistemleri o Işıklar, o Motor verimleri o Pik güçler, o Reaktif güçler Örnek: • Verimi yüksek motorların kullanılması, • Bakımlarının muntazam yapılması
Enerji Tasarrufu Yapılabilecek Potansiyel Alanlar v. Proseslerin Geliştirilmesi
Enerji Tasarrufu Yapılabilecek Potansiyel Alanlar v. Birleşik Isı-Güç Üniteleri o Kojenerasyon (Isıl enerjinin elektrik ile beraber üretimi)
Enerji Etüdü Check List v. Yakıt, Gaz, Yağ Kaçakları v. Buhar Kaçakları v. Basınçlı Hava Kaçakları v. Kondens Kaçakları v. Su Kaçakları
Enerji Etüdü Check List v. Yetersiz veya Yapılmamış İzolasyon v. Gereksiz ve Aşırı Isıtma / Soğutma v. Isıtma, Havalandırma ve Klima sistemlerindeki kaçaklar v. Ayarsız Brülörler
Enerji Etüdü Check List v. Kirli Isıtma Yüzeyleri, (soğutucular, eşanjörler v. b. ) v. Kirli ve Bakımsız Motorlar v. Aşınmış Kayış Kasnak Sistemleri v. Uygun Olmayan Yağ Kullanımı v. Kirli Lambalar
Yanma Kontrolü
Isı Geri Kazanımı
KAZAN İZOLASYONLARI $ 65000 yıllık
Boru İzolasyonları
Basınçlı Hava Kaçakları v Kompresör yükü 120 k. W v Kayıp % 50
Elektrik Kullanımı v. Azami Kullanım Esnekliği v. Birim Fiyat v. Reaktif aşımı v. Talep Aşımı
Pompalar v Pompalar gereğinden büyük (250 k. W) v Düşük güç faktörü v Motor verimi %80 % 40 Enerji Tasarrufu Potansiyeli Düşük Güç Faktörü ve Hız kontrolü
Ölçüm Ekibi
Bacada Hız Ölçümü
Hız Ölçümü için Hazırlık
Gaz Analizi
Gaz Analizi
Gaz Analizi
Trafoda Harmonik Ölçümü
Termal Kamera Ölçümü
Fırın Termal Fotoğrafı
Ekibin Termal Fotoğrafı
Örnek
Örnek
Örnekler
İlginiz için teşekkürler
- Slides: 105