Energiebesparing op bedrijfsniveau Agriflanders 11 januari 2013 Elvie

Energiebesparing op bedrijfsniveau Agriflanders 11 januari 2013 Elvie Plevoets

Het innovatiesteunpunt is een initiatief van Boerenbond in partnerschap met Cera

Inhoud I. Innovatiesteunpunt: dienstverlening energie II. Belang van energiebesparing III. Praktijkvoorbeelden 3

Inhoud I. Innovatiesteunpunt: dienstverlening energie II. Belang van energiebesparing III. Praktijkvoorbeelden 4

Wie zijn wij?

Onze missie Boeren & tuinders Informeren & inspireren rond nieuwe kansen & uitdagingen Ondersteunen & begeleiden bij concrete projecten Economische, ecologische en maatschappelijke duurzaamheid 6

Onze structuur Technische innovatie Bedrijfsontwikkeling & sociale innovatie Innovatiesteunpunt 7

Onze structuur Werkdomeinen: - Nieuwe technologieën - Biomassa valorisatie - Geur & fijnstof - Duurzaam energiebeheer - Kringlopen sluiten -… Technische innovatie Bedrijfsontwikkeling & sociale innovatie Innovatiesteunpunt 8

Duurzaam energiebeheer Energieloket* • 1 x/maand per provincie • Persoonlijke dienstverlening Energiescan* • Doorlichting van het bedrijf ahv technische gegevens bedrijf • Energiefactuur, -besparing en alternatieve energieproductie Energie - innovatie • Nieuwe technologie – analyse naar rendabiliteit • Begeleiden bij beslissingsproces (*) Het energieloket en de energiescan kunnen worden uitgevoerd dankzij het energieconsulentenproject ‘Energiek Boeren’ van het Vlaams Energieagentschap 9

Inhoud I. Innovatiesteunpunt: dienstverlening energie II. Belang van energiebesparing III. Praktijkvoorbeelden 10

Energieverbruik land- en tuinbouw Overzicht energieverbruik vlaanderen (2010) Transformatiesector Niet-energetisch eindverbruik Industrie Residentieel en andere Transport • Totaal: 1703 PJ • Landbouw < Residentieel en andere = 424 PJ • Netto energieverbruik landbouw: 28, 8 PJ 11

Trias Energetica

Energiebesparing: steeds het begin! Stijging van de energieprijs • Energiebesparing – Meten is weten (vergelijken, opsporen onregelmatigheden) – Focus op grootste verbruiksposten (daar valt grootste besparing te realiseren) • Hernieuwbare energieproductie (verbruiksprofiel!) • Energiescan 13

Inhoud I. Innovatiesteunpunt: dienstverlening energie II. Belang van energiebesparing III. Praktijkvoorbeelden 14

1) Voorkoeling bij melkvee • Verbruik/1. 000 l melk is 15 k. Wh • Voorkoeler realiseert besparing tot 40% = 6 k. Wh/1. 000 l melk • 700. 000 l/jaar en prijs van 17 cent/k. Wh besparing van 840€ • Investering 2. 000€ TVT = 2, 3 jaar 15

2) Energiezuinige ventilatie varkens Verschillende mogelijkheden: • Frequentiesturing • Gelijkstroomventilatoren Vergelijking ventilatoren 2000 1800 1600 1400 1200 Gelijkstroomventilator 1000 gewone ventilator 800 600 400 25. 12. 2007 25. 11. 2007 25. 10. 2007 25. 09. 2007 25. 08. 2007 25. 07. 2007 25. 06. 2007 25. 05. 2007 25. 04. 2007 25. 03. 2007 25. 02. 2007 25. 01. 2007 0 16

2) Energiezuinige ventilatie varkens • Besparing wordt gerealiseerd in minimum ventilatie (= 80% v/h jaar) • Vb. vleesvarkensbedrijf: vervanging 12 ventilatoren in gelijkstroomventilatoren ü Investering 9. 000€ ü Besparing 14. 000 k. Wh of 2. 380€ ü TVT = 3 jaar ü VLIF-steun 18% + REG-premie! 17

3) Warmtewisselaar pluimvee • Voorverwarmen van verse lucht wanneer dieren klein zijn • 50% besparing op verwarmingskosten 18

3) Warmtewisselaar pluimvee Stal met 36. 000 vleeskuikens en 0, 5 m³/ dierplaats • Investering incl. montage: 28. 000€ • Verwarmingskosten: 0, 05€/opgezet kuiken • 6 rondes per jaar verwarmingskosten 10. 800€/jaar • 50% besparing = 5. 400€/jaar besparing • Terugverdientijd 7 jaar 19

4) Energiezuinig koelen fruit • Pompcirculatiesysteem met natuurlijk koelmiddel ammoniak 20

4) Energiezuinig koelen fruit • Energiebesparende maatregelen: – frequentiegestuurde compressoren, – heetgasontdooiing met recuperatiewarmte, – vervanging van expansieventiel door hogedrukvlotter, … Resultaat: Betere kwaliteit en gemeten energiebesparing van meer dan 20% 21

5) Schermdoeken in serre • Functie: energiescherm, zonnewering, verduistering 22

5) Schermdoeken in serre • Referentie oppervlakte van 1 ha – Energieverbruik zonder scherm = 1. 455 MWh 135. 000 l mazout (0, 7€/l) 9, 05 €/m² – Energieverbruik met beweegbaar scherm = 1. 237 MWh Besparing van 15% = 218 MWh verbruik van 114. 749 l mazout (0, 7€/l) 7, 69€/m² – TVT = 3 jaar ü Investering 55. 000€ ü Subsidie 28% VLIF = 15. 400€ ü Besparing 13. 600€ 23

6) Zonneboiler bij melkvee Gemiddeld bedrijf: 300 l/dag aan 80°C • 110. 000 l/jaar • 11. 150 k. Wh/jaar = 1. 896 €/jaar (0, 17€/k. Wh) 24

6) Zonneboiler bij melkvee Mogelijkheden dimensionering: • Systeem tot 80°C/10 m²/10. 000€ 60% besparing = 6. 940 k. Wh = 1. 110€ - zonder subsidie TVT 9 jaar - REG-premie TVT 7 jaar - REG + VLIF TVT 4, 7 jaar • Systeem tot 65°C/5 m²/6000€ 50% besparing = 5. 460 k. Wh = 870€ - zonder subsidie TVT 6, 8 jaar - REG-premie TVT 5, 7 jaar - REG + VLIF 3, 8 jaar 25

7) Warmtepomp bij varkens 26

7) Warmtepomp bij varkens Warmterecuperatie centraal luchtkanaal: • Bedrijf 600 zeugen • Investering: 20. 000 € WP – 4. 500 € ketel Vlif 18%: 3. 600 € Premie DNB: 2. 750 € • Kosten: Elektriciteit 34. 329 k. Wh (0, 15€/k. Wh) = 5. 135 € Stookolie 15. 552 l (0, 65€/l) = 10. 108 € Besparing = 4. 973 € • TVT met subsidies < 2 jaar 27

8) Micro-WKK sierteelt • Verlagen elektriciteitsverbruik en besparing op fossiele brandstof door hoger rendement van WKK 28

8) Micro-WKK sierteelt • • Investering 70. 000€ (veel zelf gedaan) 28% VLIF-steun WKC aan 27€ 120. 000 k. Wh elektriciteit en 300 MWh warmte 4. 000 draaiuren Onderhoudskost 0, 67€/draaiuur TVT = 6, 5 jaar zonder VLIF TVT = 4, 5 jaar met VLIF ! Slimme sturing zorgt voor beperking van teruglevering aan het distributienet 29

9) Vergisting bij melkvee • Pocketvergisting op basis van pure mest 30

9) Vergisting bij melkvee • Investering 95. 000€ • Productie 85. 000 k. Wh elektriciteit + 200. 000 k. Wh warmte • Terugdraaiende teller • Warmte ook benut in Bed&Breakfast • Terugverdientijd < 7 jaar • Grote melkveebedrijven/gemengde bedrijven 31

10) Houtverbranding varkens • Vleesvarkensbedrijf: – 1200 biggen vanaf 7 kg – 1200 vleesvarkens • Biomassabrander 60 k. Wth – 120 -130 m³ droge snippers/jaar of 34 -37 ton • Verbruik: – vroeger: 20. 000 liter stookolie – nu: 5. 000 liter stookolie 32

10) Houtverbranding varkens • Verbruik: – vroeger: 20. 000 liter stookolie – nu: 5. 000 liter stookolie 10. 000€ besparing • Investering: 20. 000 euro ketel + 10. 000 euro leidingen (stallen + woning) • VLIF-steun 28% • TVT < 3 jaar 33

Bedankt voor je aandacht! Contactgegevens: energie@innovatiesteunpunt. be 016 28 61 25