ENERGIEARMOEDE PROACTIEVE AANPAK Elien Vanhombrouck PRAKTIJKVOORBEELD VANUIT HET

ENERGIEARMOEDE: PROACTIEVE AANPAK Elien Vanhombrouck PRAKTIJKVOORBEELD VANUIT HET OCMW LANDEN

Inhoudstafel Inleiding � Detectie problemen � Vastleggen actieterreinen van de sociale dienst 1. Informeren als eerste stap 2. Wegwijs energiemarkt � 2. 1 energiefactuur onder de loep � 2. 2 procedure leverancierswissel 3. Energieworkshops (ism Ecolife) � 3. 1 inhoud � 3. 2 doelgroep � 3. 3 procesverloop � 3. 4 samenvatting 4. Evaluatieworkshops (eigen organisatie) � Verfrissing besparing tips � Energieprijs en afrekening 5: Acties ikv LAC 6: Resultaten 7: Conclusie

Inleiding: probleem Vaststellingen vanuit de sociale dienst OCMW Landen: gezinnen besteden steeds een groter deel van hun inkomen aan energie-uitgaven. LAC behandelt meer dossiers. bijna 1/3 personen in budgetbeheer hebben minstens één afbetalingsplan lopen bij een energieleverancier. # tussenkomsten vanwege het OCMW in energiefacturen stijgt. algemeen: afsluiting nutsvoorziening= mensonwaardig. na afsluiting tijdintensief en weinig mogelijkheden. � nood om nog meer in te spelen op energieproblemen en dit vanuit een andere invalshoek.

Inleiding: actieterreinen sociale dienst Informeren als eerste stap Wegwijs energiemarkt Preventief energieproject: workshops � � ism Ecolife eigen organisatie Onderzoeksfase: acties ikv LAC

1. Informeren als eerste stap Energiethema’s worden meer in de aandacht gebracht op maat van de doelgroep. Voorbeeld: schrijven van folders – verspreiding koppelen aan bijeenkomst. Doel: sensibiliseren, informeren, tot en aan hun rechten laten komen, afsluiting vermijden. Wat te doen bij verhuis � Minimale aardgaslevering � Sociaal tarief � Gevolg dropping �

2. Wegwijs energiemarkt � Overlopen energiefacturen � Informatie omtrent de vergelijking van energieleveranciers. � V-test: leveranciersvergelijking op basis van een afrekening. Voor niet gekende cliënten verwijzen we door naar onze interlokale vereniging Beter Wonen aan de Gete. � http: //www. vreg. be/vergelijk-doe-de-v-test-en-vind-uw-idealeleverancier

2. 1 Energiefacturen onder de loep Zeer belang ri doorge jk: v en meter stande n t – Nach ief ar Dagt Vanaf 01/01/14 BTW naar 6% Gratis elektriciteit 100 k. Wh/gezin + 100 k. Wh/lid VB: koppel 300 k. WH gratis = 63, 62 EUR in 13 Totaal verbruik

2. 2 Procedure leverancierswissel

3. Preventief project: workshops Samenwerking ECOLIFE � maatschappelijke milieuorganisatie: streeft naar een duurzame wereld dmv ecologische gedragsverandering bieden 5 workshops aan voor kansengroepen informeren en sensibiliseren over de thema's energie en afval. interactief op maat kort en krachtig: 2 uur per workshop in groep: voor minimaal 5, maximaal 15 deelnemers gratis voor OCMW’s (netbeheerder Infrax)

3. 1 Inhoud Gekozen voor gemengde workshop electriciteit/verwarming � nadruk op laagdrempelige besparingsmogelijkheden � bekijken het verbruik van elektrische toestellen en verlichting � methodiek: groepsgesprek en visuele tipkaarten � inschatten hoeveel er met welke tip wordt bespaard + besparing! � aanvullende informatie op maat + materiaalkoffer

3. 2 Doelgroep Focus OCMW-cliënten Zeer belangrijke invalshoek! Cliënten die een tussenkomst ontvingen in energiekosten dienden verplicht aanwezig te zijn. In groep kreeg men een heleboel tips over hoe eenvoudig te besparen op verwarmingskosten. Daarnaast kreeg men sensibiliserende informatie rond elektriciteitsverbruik.

3. 3 Procesverloop 1. BEPALEN DOELGROEP (lijst boekhouding) 2. Info van MA’s 7. Leerrijke ervaring 3. Groepsindeling 8. RESULTAAT: 22 cliëntsystemen zijn gesensibiliseerd rond energie. 4. Schriftelijke uitnodiging Koppeling aanvraag energiescan. * 5. MA’s bellen CL op 6. Bereik van +50% - respons 90% Slot: overzicht tips en informatie rond waterverbruik + attentie * energiesnoeiers (kringwinkel Hageland)

3. 4 Samenvatting Uitnodiging • Schriftelijke uitnodiging: aantrekkelijk en op maat opgemaakt • Meest doeltreffende vorm van communicatie is het telefonisch contacteren (via MA's) Bereik • 22 cliëntsystemen van de 43 genodigden waren aanwezig • Effectief bereik van iets meer dan 50% • Bereik kan eventueel nog beter door sneller uit te nodigen en nog meer in te zetten op persoonlijke communicatie Reactie cliënten • De meerderheid reageerde zeer positief. Workshop werd als leerrijk ervaren • Het voorzien van een kleine "attentie" doet veel • Eigen bedenking: groepsindeling gebeurde vnl op basis van gezinstype. Volgende keer: meer rekening houden met taal

Respons Nabespreking • 22 cliëntsystemen bereikt + 15 cliëntensystemen afwezig met reden. Respons van bijna 90% is zeer goed te noemen • De sociale dienst kreeg een briefing over het verloop van de workshops • Hoofdreden van geldige afwezigheid was tewerkstelling. Hierdoor kan de organisatie van een avondworkshop zinvol zijn • Voorstel: halvering energietussenkomst voor 4 dossiers • Van de 6 afwezige cliëntsystemen: 4 lopende dossiers Verdere sensibilisatie • 20 cliëntsystemen gingen akkoord om in hun woning een energiescan te laten uitvoeren. De aanvraag gebeurde via onze dienst tav de energiesnoeiers

4. Evaluatieworkshop Om de resultaten van de workshop verder te analyseren en de tips op te frissen/te verdiepen: volledig zelf georganiseerde opvolgvorming. DEEL 1: verfrissing besparingstips DEEL 2: een factuur onder de loep DEEL 3: leverancierswissel DEEL 4: wat bij wanbetaling?

4. 1 Verfrissing besparing tips � Gratis betere (energie)kost in de keuken � Koelen en vriezen voor een koel prijsje � Twee minuten minder lang onder de douche is 30 EUR/jaar gespaard. Vermijd sluipgebruik � Winst van 30 EUR/jaar als je één keer op twee de wasdroger inruilt voor de waslijn. Laat je water niet wegvloeien � Kies overdag voor 20°C en ’s nachts voor 16°C graden. Winst: 40 EUR/jaar. Geld besparen terwijl u wast en droogt � Ontdooi de diepvriezer minstens 1 x/jaar = winst 10 tot 20 EUR/jaar – afhankelijk van het energielabel. Besparen op verwarming: een koud kunstje � uittrekken van de stekker van een Senseo-apparaat = 17 EUR/jaar. Trek de stekker uit en win 30 EUR/jaar. Bespaar op verlichting 5 spaarlampen in plaats van 5 gloeilampen levert 36 EUR/jaar op.

4. 2 Energieprijs en afrekening

5. Acties ikv LAC Onderzoeksfase beter bereiken van cliënten � Er wordt onderzocht welke acties er kunnen worden ondernomen om mensen, waarvan het dossier op het LAC komt, beter te bereiken zodat er een volledig sociaal onderzoek kan gebeuren. � Voorbeeld: huisbezoek na LAC bij niet-gekende cliënten die niet hebben gereageerd. (kosten-batenanalyse)

6. Resultaten looptijd project onvoldoende om volledig onderbouwde resultaten mee te geven energieverbruik hangt van meerdere factoren af (voorbeeld: zachte winter <-> strenge winter) FEIT 1: cliënten reageren positief FEIT 2: hoe eerder problemen kunnen worden opgespoord, hoe meer mogelijkheden om deze op te lossen FEIT 3: samenwerking= werkverdeling FEIT 4: in dagelijkse werking merken we een bewuster energieverbruik

6. Resultaten: een voorbeeld Klantnr Soort contract Periode Contact Verbruik - voorschotten EAN Bedrag

7. Algemene conclusie • ↑ energiekosten ↑ problemen • ↑menswaardig bestaan • Informeren op maat • Besparingstips • Workshops • energiescan Inzetten op proactieve energieacties Bewuster energieverbruik ↓ # dossiers LAC ↓ energieafsluitingen Energiebesparing • + voor CL • + voor milieu • + voor OCMW

Vragen steeds welkom! Contactgegevens Elien Vanhombrouck elien. vanhombrouck@ocmw. landen. be Maatschappelijk assistente OCMW Landen Stationsstraat 29 A 3400 Landen 011/69. 05. 29