EMANCYPANTKI Wykonaa Karolina Zagrobelny KIM BYY EMANCYPANTKI Emancypantki

EMANCYPANTKI Wykonała Karolina Zagrobelny

KIM BYŁY EMANCYPANTKI � Emancypantki to kobiety walczące o równouprawnienia kobiet. Walczyły m. in. o wolność zgromadzeń, wolność słowa, prawa wyborcze, prawo do studiowania.

EMANCYPACJA � Emancypacja (łac. emancipatio, dosł. wypuszczenie z rąk) – wyzwolenie i obdarzenie kogoś pełnią praw. Początkowo, w prawie rzymskim, emancypacja oznaczała wyzwolenie spod władzy ojcowskiej.

PIERWSZE ORGANIZACJE KOBIECE �W drugiej połowie XIX i w początkach XX w. zaczęły w całej Europie powstawać organizacje kobiece, początkowo o charakterze charytatywno-opiekuńczym, potem wyrażające coraz wyraźniej dążenia emancypacyjne. W latach 1892 -1918 zaczęły się one łączyć w narodowe wspólnoty, na wzór Stanów Zjednoczonych gdzie w 1888 r. powstała Narodowa Rada Kobiet.

NA PRZEŁOMIE XIX I XX WIEKU ORGANIZACJE KOBIECE POWSTAWAŁY W CAŁEJ EUROPIE. DZIAŁAŁY RÓWNIEŻ W USA.

WALKA O RÓWNOUPRAWNIENIE �W początkach XX w. o prawa kobiet energicznie upominała się Iza Moszczeńska; wzywała, aby kobieta stała się wreszcie człowiekiem i dowodziła że trzeba zmienić role obu płci; mężczyźni muszą się odrodzić moralnie a kobiety swobodnie rozwijać. W 1905 r. zostało utworzone Stowarzyszenie Równouprawnienia Kobiet, w 1907 r. powstał Związek Równouprawnienia Kobiet.

�W II Rzeczypospolitej stosunek do równouprawnienia kobiet był raczej niechętny. Endecja widziała w ruchu emancypacyjnym rozbijanie jedności narodowej, socjaliści klasowej, katolicy- zagrożenie dla „naturalnego” porządku społecznego.

� Na zjeździe kobiet polskich zwołanym w 1907 r. z okazji 40 -lecia twórczości Elizy Orzeszkowej, najmłodsza uczestniczka, późniejsza znana pisarka Zofia Nałkowska nie tylko wygłosiła postulat całkowitego zrównania obu płci, stwierdzając że „kto nie ma praw, nie ma i obowiązków” ale też odrzuciła model tradycyjnej etyki, sprowadzający rolę kobiet jedynie do macierzyństwa. „KTO NIE MA PRAW, NIE MA I OBOWIĄZKÓW” – TWIERDZIŁA ZOFIA NAŁKOWSKA.

WOJNA EMANCYPUJE � Wybuch I wojny światowej oznaczał koniec pewnej ery w walce o prawa polityczne i równouprawnienie. Idea międzynarodowej solidarności i współpracy sufrażystek nie wytrzymała próby, którą stał się światowy konflikt. Dodatkowo to właśnie wojna przyniosła głębokie i nieodwracalne zmiany w życiu kobiet. Gdy mężczyzn zmobilizowano do armii, kobiety przejęły rolę żywicielek rodziny, podejmując pracę w fabrykach, hutach i kopalniach. Rosła liczba coraz lepiej wykształconych i przygotowanych do pracy biurowej urzędniczek. Zmieniała się przestrzeń publiczna miast i wsi, gdzie kobiety pod nieobecność mężów przejmowały prowadzenie gospodarstw.

� Trudno powiedzieć, jak potoczyłyby się losy polskiej emancypacji, gdyby nie następna wojna, która przyniosła ponownie przyspieszoną i przymusową lekcję samodzielności kobiet oraz ich odpowiedzialności za najbliższych. Konsekwencją wojny totalnej był także rosnący udział kobiet walczących z wrogiem w służbach pomocniczych regularnej armii, oddziałach frontowych, konspiracji i partyzantce. Tym razem ich aktywność nie była jedynie następstwem wojennych warunków, ale również efektem emancypacji pokolenia dziewcząt.

PRZYZNANIE PRAW WYBORCZYCH � Przyznanie praw wyborczych Polkom już w 1918 r. nastąpiło wskutek uznania ich wielkiej roli w przechowaniu idei polskości w okresie zaborów i ich udziału w walce o niepodległość. Nie dokonało się to bez wahań i oporów, mieli je także „ojcowie” niepodległego państwa, Ignacy Daszyński i Józef Piłsudski. Na postawę Piłsudskiego miała jednak ogromny wpływ jego żona, Aleksandra, działaczka niepodległościowa o feministycznych poglądach.

DZIAŁACZKĄ RUCHU KOBIECEGO BYŁA TAKŻE ŻONA JÓZEFA PIŁSUDSKIEGO, ALEKSANDRA.

PRZYZNANIE PRAW WYBORCZYCH POLKOM � Przyznanie praw wyborczych Polkom już w 1918 r. nastąpiło wskutek uznania ich wielkiej roli w przechowaniu idei polskości w okresie zaborów i ich udziału w walce o niepodległość. Nie dokonało się to bez wahań i oporów, mieli je także „ojcowie” niepodległego państwa, Ignacy Daszyński i Józef Piłsudski. Na postawę Piłsudskiego miała jednak ogromny wpływ jego żona, Aleksandra, działaczka niepodległościowa o feministycznych poglądach.

DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ