ELEKTRONK TCARETTE GVEN VE MOBL DEME SSTEMLER 1
ELEKTRONİK TİCARETTE GÜVEN VE MOBİL ÖDEME SİSTEMLERİ 1 Av. Özgür Eralp www. ozgureralp. av. tr 17. 9. 2021
Kredi Kartlarında (Charge Back) Ters İbraz İşleminin Hukuki Boyutu Av. Özgür Eralp 2 Av. Özgür Eralp www. ozgureralp. av. tr 17. 9. 2021
Tanımlar Kredi kartı: Nakit kullanımı gerekmeksizin mal ve hizmet alımı veya nakit çekme olanağı sağlayan basılı kartı veya fizikî varlığı bulunmayan kart numarasıdır. Kartlı sistem kuruluşu: Banka kartı veya kredi kartı sistemi kuran ve bu sisteme göre kart çıkarma veya üye işyeri anlaşması yapma yetkisi veren kuruluştur. Kart çıkaran kuruluş: Banka kartı veya kredi kartı düzenleme yetkisini haiz bankalar ile diğer kuruluştur. Üye işyeri: Üye işyeri anlaşması yapan kuruluşlar ile yaptığı sözleşme çerçevesinde kart hamiline mal ve hizmet satmayı veya nakit temin etmeyi kabul eden gerçek veya tüzel kişilerdir. Kart hamili: Banka kartı veya kredi kartı hizmetlerinden yararlanan gerçek veya tüzel kişidir. Harcama belgesi: Banka kartı veya kredi kartı ile yapılan işlemler ile ilgili olarak üye işyeri tarafından düzenlenen, kart hamilinin işlemden doğan borcu ile diğer bilgileri gösteren ve kart hamilinin kimliğinin bir kod numarası, şifre veya kimliği belirleyici başka bir yöntemle belirlendiği haller dışında kart hamili tarafından imzalanan belgedir. Alacak belgesi: Banka kartı veya kredi kartı kullanılarak alınmış olan malın iadesi veya hizmetin alımından vazgeçilmesi veya yapılan işlemin iptali halinde kart hamilinin hesabına alacak kaydedilmek üzere üye işyeri tarafından düzenlenen belgedir. 3 Av. Özgür Eralp www. ozgureralp. av. tr 17. 9. 2021
"chargeback" veya “ters ibraz” nedir? Visa, Mastercard, Amex, Diners, JCB ve CUP gibi bankaların elde etme yetkisine sahip olduğu uluslararası kartlı ödeme sistemleri kurallarına göre, kredi kart sahipleri kendi kartlarıyla yapılan işlemlere itiraz etme hakkına sahiptirler. Bu itiraz, kart sahibi banka tarafından işyeri bankasına iletilir, işyeri bankası ise ilgili işyerinden itiraz edilen işlem ile ilgili belgeleri talep eder. Talep edilen belgelerin yetersiz olması durumunda, söz konusu işlem tutarı işyeri bankası tarafından ilgili işyerinden tahsil edilir ve kart sahibi bankaya aktarılır. Bu işleme "chargeback" veya “ters ibraz” adı verilir. 4 Av. Özgür Eralp www. ozgureralp. av. tr 17. 9. 2021
Chargeback Prosedürü Nasıl İşler? � Kart sahibi kredi kart bankasına itirazını iletir. � Kart sahibi banka bu itirazı işyeri bankasına 5 yönlendirir. � İşyeri bankası ilgili itirazı işyerine sunar ve işlem ile ilgili belgeleri talep eder. � İşyeri ilgili belgeleri bankaya iletir. � Eğer işyerine tanınan süre dahilinde hiç belge iletilmediyse veya gönderilen belgeler yeterli görülmezse, itiraz edilen tutar işyeri hesabından çekilir ve kart sahibi bankaya iade edilir. � Gelen belgeler yeterli görülürse kart sahibi bankaya iletilirler ve itiraz reddedilir. İşyeri ilgili tutarı iade Av. Özgür Eralpzorunda www. ozgureralp. av. tr 17. 9. 2021 etmek kalmaz.
Charge back Dolandırcılık işlemlerinin karakteristik özellikleri; � İlk defa alışveriş yapan müşteriler: 6 aydır bir siteden alışveriş yapan bir müşterinin sahtekarlık yapma ihtimali yeni müşteriye göre çok daha düşüktür. � Ortalama sipariş tutarının çok üzerindeki siparişler: Sahtekarlar mümkün olduğu kadar az denemede mümkün olduğu kadar çok kazanç elde etmeye çalışırlar. � Aynı üründen birden fazla içeren siparişler (çiçek gibi birden fazla alınması doğal olan ürünler dışında). � Çalıntı mal olarak satılması kolay ürünler: Özellikle cep telefonu gibi fiziksel boyutları küçük, değerleri yüksek ve ikinci el satışı kolay ürünler sahtekarlar tarafından tercih edilir. � Benzer kart numaraları ile arda birden fazla deneme yapıldıktan sonra başarılı olan siparişler, bir sahtekarın elindeki çalıntı kart numaralarını denediğini gösterebilir. � Aynı kart numarası ile farklı son kullanım tarihi denemeleri, bir önceki madde ile aynı anlama gelebilir. 6 Av. Özgür Eralp www. ozgureralp. av. tr 17. 9. 2021
� Aynı müşteri tarafından gerçekleştirilen birden fazla başarısız işlem, � � � � � 7 müşterinin çeşitli bilgileri deneyerek doğru kart bilgilerini aradığını gösterebilir. Aynı kart numarasını kullanan farklı müşteriler: Sahtekarlar hareketlerini saklamak için farklı kullanıcılar yaratabilirler. Aynı kart ile çok kısa sürede birden fazla işlem. Aynı IP adresi üzerinden birden fazla kart kullanımı. Web tabanlı ücretsiz e-posta adresleri veren sitelerden alınmış e-posta adresi. Sabit ve faturalı hatlar diğerlerine göre daha fazla güvenli bulunur. Türk Telekom’un online rehberine girilince gönderi bilgilerini doğrulamayan telefon numaraları. Trace edildiklerinde fatura adresinde belirtilen şehirden farklı yerde çıkan IP (internet protokol) adresleri. Yurtdışı kredi kartları ile gerçekleştirilen işlemler. Özellikle de IP adresi Türkiye’ye trace (iz-belirti) oluyorsa. Sipariş bilgileri incelendiğinde şüphe yaratabilecek herhangi bir unsur. Av. Özgür Eralp www. ozgureralp. av. tr 17. 9. 2021
Bir alıcının ters ibrazda bulunmasının nedenleri � Bir alıcının ters ibrazda bulunmasının nedenleri üç temel 8 nedeni vardır: � Satın alınan ürün eline ulaşmaması. � Ürünün tanıtımından oldukça farklı olması. � Kredi kartının dolandırıcılık amaçlı bir ürün alışverişi için izinsiz kullanılması. � Yetkisiz bir taraf, alıcının kredi kartını kullanarak satın alma işlemi yapmıştır � Satın alma işleminin geçerli olup olmadığı konusunda alıcının şüpheleri vardır � Aynı sipariş için alıcıdan bir kaç defa ödeme alınmıştır � Alıcı satın aldığı üründen memnun kalmamıştır ve sorunu satıcıyla çözememiştir � Alıcının satın aldığı ürünler belirtildiği şekilde alcıya ulaşmamıştır � Alıcının satın aldığı ürünler alıcıya hiç ulaşmamıştır 17. 9. 2021 Av. Özgür Eralp www. ozgureralp. av. tr
Ters ibraz dolandırıcılığında en çok kullanılan hak talepleri şunlardır: � Dolandırıcı yasal bir alışveriş yapar ancak işlemin kendi talimatıyla yapılmadığını iddia eder. � Suçlu bir ürünün eline geçmediğini iddia eder veya tanıtımından oldukça farklı olduğu konusunda yalan söyler. � Çoğu ters ibraz durumu, üye işyerleri standart işlem prosedürlerini izlemediğinde– mesela bir kartın son ödeme tarihini kontrol etmediklerinde, bir işleme provizyon almayı unuttuklarında veya bir işlemi yanlışlıkla birden fazla gönderdiklerinde ortaya çıkar. � Diğer sık rastlanan nedenler ise, müşteri istediğinde 9 düzenli ödemeleri iptal etmeyi unutma, ekstrelerde tanınamayan üye işyeri isimleri, malların alınmaması ve kart sahibinin işlemin hiçbir zaman gerçekleşmediğini iddia etmesi olarak sıralanabilir. Av. Özgür Eralp www. ozgureralp. av. tr 17. 9. 2021
Asıl kredi kartı aşağıdaki sebeplerle harcamaya itiraz edebilir; � Harcamayı hatırlamıyor ve satış belgesini görmek 10 isteyebilir � Harcamaların tarafımdan yapılmadığını iddia edebilir. � Belirtilen işlem tutarındaki nakit ATM’den alınmamış olabilir. � Hesap özetinde aynı işlem birden fazla yer alabilir. Kart sahibi sadece bir işlem yapmıştır. � İşlem tutarı farklıdır. Satış belgesinin sunulması gerekir. � Alacak tutarı hala hesabına aktarılmamış olabilir. � İşlemlere konu mal/hizmet alınamamıştır. Konu işyeri ile çözümlenememiştir. � Bu hizmet bedeli farklı yollardan ödenmiştir. Av. Özgür Eralp www. ozgureralp. av. tr 17. 9. 2021 � İşlem bitiminden sonra hizmet bedeline ilave
4077 sayılı TÜKETİCİNİN KORUNMASI HAKKINDA KANUN � Mesafeli Sözleşmeler � � � � 11 Madde 9/A- (Ek: 6/3/2003 -4822/14 md. ) Mesafeli sözleşmeler; yazılı, görsel, telefon ve elektronik ortamda veya diğer iletişim araçları kullanılarak ve tüketicilerle karşıya gelinmeksizin yapılan ve malın veya hizmetin tüketiciye anında veya sonradan teslimi veya ifası kararlaştırılan sözleşmelerdir. Mesafeli satış sözleşmesinin akdinden önce, ayrıntıları Bakanlıkça çıkarılacak tebliğle belirlenecek bilgilerin tüketiciye verilmesi zorunludur. Tüketici, bu bilgileri edindiğini yazılı olarak teyit etmedikçe sözleşme akdedilemez. Elektronik ortamda yapılan sözleşmelerde teyid işlemi, yine elektronik ortamda yapılır. Satıcı ve sağlayıcı, tüketicinin siparişi kendisine ulaştığı andan itibaren otuz gün içerisinde edimini yerine getirir. Bu süre, tüketiciye daha önceden yazılı olarak bildirilmek koşuluyla en fazla on gün uzatılabilir. Satıcı veya sağlayıcı elektronik ortamda tüketiciye teslim edilen gayri maddî malların veya sunulan hizmetlerin teslimatının ayıpsız olarak yapıldığını ispatla yükümlüdür. Cayma hakkı süresince sözleşmeye konu olan mal veya hizmet karşılığında tüketiciden herhangi bir isim altında ödeme yapmasının veya borç altına sokan herhangi bir belge vermesinin istenemeyeceğine ilişkin hükümler dışında kapıdan satışlara ilişkin hükümler mesafeli sözleşmelere de uygulanır. Satıcı veya sağlayıcı cayma bildiriminin kendisine ulaştığı tarihten itibaren on gün içinde almış olduğu bedeli, kıymetli evrakı ve tüketiciyi bu hukukî işlemden dolayı borç altına sokan her türlü belgeyi iade etmek ve yirmi gün içerisinde de malı geri almakla yükümlüdür. Av. Özgür Eralp www. ozgureralp. av. tr 17. 9. 2021
Resmi Gazete Tarihi: 06. 03. 2011 Resmi Gazete Sayısı: 27866 MESAFELİ SÖZLEŞMELERE DAİR YÖNETMELİK � Kapsam � MADDE 2 − (1) Bu Yönetmelik; yazılı, görsel ve elektronik ortamda veya diğer 12 iletişim araçları kullanılarak ve tüketicilerle karşıya gelinmeksizin yapılan, malın veya hizmetin tüketiciye anında veya sonradan teslimi ya da ifası kararlaştırılan sözleşmelere uygulanır. � (2) Bu Yönetmelik hükümleri; � a) Bankacılık ve sigortacılık ile ilgili, � b) Otomatik makineler aracılığıyla yapılan satışlar ile ilgili, � c) Halka açık telefon kullanımı suretiyle telekomünikasyon hizmeti verenlerle akdedilen, � ç) Taşınmaz satış, kiralama ve taşınmaza ilişkin diğer haklarla ilgili, � d) Artırma veya eksiltme yoluyla akdedilen, � sözleşmelere uygulanmaz. � (3) 5 inci, 6 ncı, 7 nci ve 8 inci maddeler ile 9 uncu maddenin birinci fıkrası; � a) Gıda maddelerinin, içeceklerin ya da diğer günlük tüketim maddelerinin, satıcının düzenli teslimatları çerçevesinde tüketicinin meskenine veya işyerine götürülmesine ilişkin, � b) Seyahat, konaklama, lokantacılık, eğlence sektörü gibi alanlarda hizmet veren sağlayıcılarla kurulan ve sağlayıcının belirli bir tarihte veya zaman dilimi içinde sözleşme konusu hizmet edimini sunma yükümlülüğü altına girdiği, � sözleşmelere uygulanmaz. Av. Özgür Eralp www. ozgureralp. av. tr 17. 9. 2021
Tanımlar � � � � 13 MADDE 4 − (1) Bu Yönetmelikte geçen; a) Bakan: Sanayi ve Ticaret Bakanını, b) Bakanlık: Sanayi ve Ticaret Bakanlığını, c) Hizmet: Bir ücret veya menfaat karşılığında yapılan mal sağlama dışındaki her türlü faaliyeti, ç) Kredi veren: İlgili mevzuat gereği tüketicilere nakit kredi vermeye yetkili olan banka, özel finans kuruluşu ve finansman şirketlerini, d) Mal: Alışverişe konu olan taşınır eşyayı ve elektronik ortamda kullanılmak üzere hazırlanan yazılım, ses, görüntü ve benzeri gayri maddi malları, e) Mesafeli sözleşme: Yazılı, görsel, telefon ve elektronik ortamda veya diğer iletişim araçları kullanılarak ve tüketicilerle karşıya gelinmeksizin yapılan ve malın veya hizmetin tüketiciye anında veya sonradan teslimi ya da ifası kararlaştırılan sözleşmeleri, f) Sağlayıcı: Kamu tüzel kişileri de dâhil olmak üzere ticari veya mesleki faaliyetleri kapsamında tüketiciye hizmet sunan gerçek veya tüzel kişileri, g) Satıcı: Kamu tüzel kişileri de dâhil olmak üzere ticari veya mesleki faaliyetleri kapsamında tüketiciye mal sunan gerçek veya tüzel kişileri, ğ) Sürekli veri taşıyıcısı: Tüketicinin, kendisine kişisel olarak gönderilen bilgiyi, bu bilginin amacına uygun olarak makul bir süre incelemesine elverecek şekilde kaydedilmesini sağlayan ve kaydedilen bilgiye aynen ulaşılmasına imkân veren her türlü araç veya ortamı, h) Tüketici: Bir mal veya hizmeti ticari veya mesleki olmayan amaçlarla edinen, kullanan veya yararlanan gerçek ya da tüzel kişiyi, ı) Uzaktan iletişim aracı: Mektup, katalog, telefon, faks, radyo, televizyon, elektronik posta mesajı, internet gibi fiziksel olarak karşıya gelinmeksizin sözleşme kurulmasına imkân veren her türlü araç veya ortamı, ifade eder. Av. Özgür Eralp www. ozgureralp. av. tr 17. 9. 2021
Cayma hakkı 14 � MADDE 7 − (1) Mesafeli sözleşmelerde tüketici, yedi gün içerisinde herhangi bir gerekçe göstermeksizin ve cezai şart ödemeksizin sözleşmeden cayma hakkına sahiptir. Cayma hakkının kullanıldığına dair bildirimin bu süre içinde yazılı olarak veya bir sürekli veri taşıyıcısıyla bildirilmesi yeterlidir. � (2) Cayma hakkı süresi, malın teslimine ilişkin sözleşmelerde, tüketicinin malı teslim aldığı günden itibaren, diğer sözleşmelerde ise sözleşmenin akdedildiği günden itibaren işlemeye başlar. � (3) Satıcı veya sağlayıcının 5 inci ve 6 ncı maddelerde belirtilen yükümlülüklerini yerine getirmemesi hâlinde, cayma hakkı süresi üç aydır. Bu süre, malın teslimine ilişkin sözleşmelerde, tüketicinin malı teslim aldığı günden itibaren, diğer sözleşmelerde ise sözleşmenin akdedildiği günden itibaren işlemeye başlar. Ancak 5 inci ve 6 ncı maddelerde belirtilen yükümlülüklerin, üç aylık süre içerisinde yerine getirilmesi hâlinde, birinci fıkrada belirtilen yedi günlük cayma hakkı süresi, söz konusu yükümlülüklerin yerine getirildiği günden itibaren işlemeye başlar. Cayma hakkının kullanıldığına dair irade beyanının bu süre içinde yazılı olarak veya bir sürekli veri taşıyıcısıyla bildirilmesi yeterlidir. � (4) Taraflarca aksi kararlaştırılmadıkça tüketici, aşağıdaki sözleşmelerde cayma hakkını kullanamaz. � a) Cayma hakkı süresi sona ermeden önce, tüketicinin onayı ile hizmetin ifasına başlanan hizmet sözleşmeleri. � b) Fiyatı borsa veya teşkilatlanmış diğer piyasalarda belirlenen mallara ilişkin sözleşmeler. � c) Tüketicinin istekleri veya açıkça onun kişisel ihtiyaçları doğrultusunda hazırlanan, niteliği itibariyle geri gönderilmeye elverişli olmayan ve çabuk bozulma tehlikesi olan veya son kullanma tarihi geçme ihtimali olan malların teslimine ilişkin sözleşmeler. � ç) Tüketici tarafından ambalajının açılmış olması şartıyla, ses veya görüntü kayıtlarına, yazılım programlarına ve bilgisayar sarf malzemelerine ilişkin sözleşmeler. � d) Gazete, dergi gibi süreli yayınların teslimine ilişkin sözleşmeler. � e) Bahis ve piyangoya ilişkin hizmetlerin ifasına ilişkin sözleşmeler. � f) Elektronik ortamda anında ifa edilen hizmetler ve tüketiciye anında teslim edilen gayri maddi mallara ilişkin sözleşmeler. � (5) Tüketiciye, borcunun tamamen veya kısmen ifası için, satıcı veya sağlayıcı veya onunla işbirliği içinde olan bir üçüncü kişi tarafından kredi verildiği mesafeli sözleşmelerde, tüketicinin bu maddedeki hükümler dâhilinde cayma hakkını kullanması durumunda kredi sözleşmesi de herhangi bir tazminat veya cezai şart ödeme yükümlülüğü söz konusu olmaksızın sona erer. Ancak bunun için cayma bildiriminin kredi verene de yazılı olarak iletilmesi gerekir. Tarafların karşılıklı iade yükümlülükleri saklıdır. Av. Özgür Eralp www. ozgureralp. av. tr 17. 9. 2021
Cayma hakkının kullanılmasının sonuçları � MADDE 8 − (1) Tüketicinin cayma hakkını kullanması 15 hâlinde satıcı veya sağlayıcı, cayma bildiriminin kendisine ulaştığı tarihten itibaren en geç on gün içerisinde almış olduğu toplam bedeli ve tüketiciyi borç altına sokan her türlü belgeyi tüketiciye hiçbir masraf yüklemeksizin iade etmek ve yirmi gün içerisinde de malı geri almakla yükümlüdür. � (2) Teslim alınmış olan malın değerinin azalması veya iadeyi imkânsız kılan bir nedenin varlığı cayma hakkının kullanılmasına engel değildir. Ancak değer azalması veya iadenin imkânsızlaşması tüketicinin kusurundan kaynaklanıyorsa satıcıya malın değerini veya değerindeki azalmayı tazmin etmesi gerekir. Malın mutat kullanımı sebebiyle meydana gelen değişiklik ve bozulmalar değer azalması sayılmaz. Av. Özgür Eralp www. ozgureralp. av. tr 17. 9. 2021
AVRUPA PARLAMENTOSU VE KONSEY DİREKTİFİ Mesafeli sözleşmelere ilişkin olarak tüketicilerin korunması hakkında 20 Mayıs 1997 tarihli ve 97/7/AT sayılı AVRUPA PARLAMENTOSU VE KONSEY DİREKTİFİ’nin 8. maddesine göre Üye devletler bir tüketicinin: bu Direktif kapsamındaki mesafeli sözleşmelerle ilgili olarak, kendi ödeme kartının hileli bir şekilde kullanılması durumunda, ödemenin iptalini talep etmesine, hileli kullanım durumunda ödenmiş olan tutarların hesaba iadesine veya iade edilmesine, imkân veren uygun tedbirlerin mevcut olmasını sağlarlar. 16 Av. Özgür Eralp www. ozgureralp. av. tr 17. 9. 2021
Eski yönetmelik maddesi 13/6/2003 tarihli ve 25137 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Mesafeli Sözleşmeler Uygulama Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik yürürlükten kaldırılmıştır. 17 Geri Ödeme Madde 10 Mesafeli sözleşmelerde, ödemenin kredi kartı veya benzeri bir ödeme kartı ile yapılması halinde tüketici, kartın kendi rızası dışında ve hukuka aykırı biçimde kullanıldığı gerekçesiyle ödeme işleminin iptal edilmesini talep edebilir. Bu halde, kartı çıkaran kuruluş itirazın kendisine bildirilmesinden itibaren 10 gün içinde ödeme tutarını tüketiciye iade Av. Özgür Eralp www. ozgureralp. av. tr 17. 9. 2021 eder.
Kartla ödeme �MADDE 11 − (1) Mesafeli sözleşmelerde ödemenin kredi kartı, banka kartı veya benzeri bir ödeme kartı ile harcama belgesi düzenlenmeksizin yapıldığı durumlarda, kartın bir başkası tarafından hukuka aykırı şekilde kullanılması hâlinde; 23/2/2006 tarihli 5464 sayılı Banka Kartları ve Kredi Kartları Kanunu ve 10/3/2007 tarihli ve 26458 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Banka Kartları ve Kredi Kartları Hakkında Yönetmelik hükümlerine göre işlem yapılır. 18 Av. Özgür Eralp www. ozgureralp. av. tr 17. 9. 2021
5464 sayılı BANKA KARTLARI VE KREDİ KARTLARI KANUNU � Şikâyet ve itirazlar MADDE 11 – Kart çıkaran kuruluşlar, kart ve ek kart hamillerinin kart kullanımıyla ilgili olarak yapacakları şikâyet ve itiraz başvurularını, başvuru tarihinden itibaren yirmi gün içinde hamilin başvuru yöntemi kullanılarak ve gerekçeli bir şekilde cevaplandırmak zorundadır. Kuruluşlar, kart ve ek kart hamillerinin şikâyet ve itirazlarının ilgili birimlerine kolaylıkla ulaşmasını sağlayacak tedbirleri almakla yükümlüdür. � Kredi kartı ile yapılan işlemlere, son ödeme tarihinden itibaren on gün içinde, kart çıkaran kuruluşa başvurmak suretiyle itiraz edilebilir. Kredi kartı hamili, yapacağı başvuruda, hesap özetinin hangi unsurlarına itiraz ettiğini gerekçesiyle belirtmek zorundadır. Süresi içerisinde itiraz edilmeyen hesap özeti kesinleşir. Hesap özetinin kesinleşmesi genel hükümlere göre dava hakkını Av. Özgür Eralp www. ozgureralp. av. tr 17. 9. 2021 ortadan kaldırmaz. � 19
Kartın haksız kullanımı ve sigortalanması MADDE 12 – Kartın ya da 16 ncı maddede belirtilen bilgilerin kaybolması veya çalınması halinde kart hamili, yapacağı bildirimden önceki yirmidört saat içinde gerçekleşen hukuka aykırı kullanımdan doğan zararlardan yüzelli Yeni Türk Lirası ile sınırlı olmak üzere sorumludur. Hukuka aykırı kullanımın, hamilin ağır ihmaline veya kastına dayanması veya bildirimin yapılmaması hallerinde bu sınır uygulanmaz. � Kart çıkaran kuruluş, yapılacak talep ve ilgili sigorta prim bedelinin ödenmesi koşulu ile kart hamilinin birinci fıkrada belirtilen yüzelli Yeni Türk Lirası tutarındaki sorumluluğunun sigortalanmasını sağlamakla yükümlüdür. Kartların sigortalanması ve sorumluluğun paylaşılmasına ilişkin usûl ve esaslar Kurum tarafından çıkarılacak yönetmelikle belirlenir. Av. Özgür Eralp www. ozgureralp. av. tr 17. 9. 2021 � 20
Kart kullanımına ilişkin yükümlülükler MADDE 15 – Kart kullanımından doğan sorumluluk, sözleşme imzalandığı ve kartın zilyetliğine geçtiği veya fizikî varlığı bulunmayan kart numarasının öğrenildiği andan itibaren, kart hamiline aittir. � Kartın imza hanesinin kart hamili tarafından imzalanmış olması zorunludur. Üye işyerinin talep etmesi durumunda kart hamili, kartın kullanımı sırasında kimlik belgesi ibraz etmek zorundadır. � Bu Kanunun 20 nci maddesi uyarınca harcama belgesi düzenlenmeksizin çeşitli iletişim araçları yoluyla veya sipariş formu vasıtasıyla yapılan mal ve hizmet alımlarındaki hukuka aykırı kullanımlardan kaynaklanan zararlardan kart hamili Av. Özgür Eralp www. ozgureralp. av. tr 17. 9. 2021 sorumlu tutulamaz. � 21
Bildirim zorunluluğu MADDE 16 – Kart hamili, kendisine tevdi edilen kartı ve kartın kullanılması bir kod numarası, şifre veya kimliği belirleyici başka bir yöntemin kullanılmasını gerektiriyorsa bu bilgileri güvenli bir şekilde korumak ve başkaları tarafından kullanılmasına engel olacak önlemleri almak, kartın kaybolması, çalınması veya iradesi dışında gerçekleşmiş herhangi bir işlemi öğrenmesi halinde kart çıkaran kuruluşu derhal haberdar etmek zorundadır. � Kart hamili adresinde meydana gelen değişiklikleri, değişiklik tarihinden itibaren onbeş Av. Özgür Eralp www. ozgureralp. av. tr gün içinde kart çıkaran kuruluşa bildirmekle 17. 9. 2021 � 22
Kartın kontrol ve kabulü MADDE 17 – Üye işyerleri, kart hamillerinin yapmış oldukları mal ve hizmet alımlarının bedelini banka kartı ya da kredi kartı ile ödeme taleplerini kabul etmek zorundadır. Bu zorunluluk indirim dönemlerinde de geçerlidir. Üye işyerleri, kart hamilinden kartın kullanılması dolayısıyla komisyon veya benzeri bir isim altında ilave bir ödemede bulunmasını isteyemez. Bu hükme aykırı davranılması halinde, üye işyeri anlaşması yapan kuruluşlar tarafından üye işyeri sözleşmesi feshedilir ve bir yıl süreyle yeni bir sözleşme yapılamaz. � Üye işyerleri, mal ve hizmet bedeli karşılığını banka kartı veya kredi kartı ile ödemek isteyen kişilerin imza gerektiren işlemlerde imza kontrolünü yapmak, kartın tahrifata uğrayıp uğramadığını kontrol etmek ve üye işyeri anlaşması yapan kuruluşlarca kendilerine ulaştırılan bilgiler çerçevesinde kartın geçerliliğini tespit etmekle yükümlü olup, gerekli durumlarda kart üzerinde yer alan bilgilerle kimlik belgesi üzerinde yer alan bilgileri karşılaştırmak üzere geçerli bir kimlik belgesi ibrazını talep etmek ve harcama belgesi üzerindeki bilgilerle kredi kartı üzerindeki bilgileri karşılaştırarak kontrol etmekle yükümlüdür. Bu kontrollerin yapılmamasından doğan zararlardan üye işyerleri sorumludur. � � 23 Av. Özgür Eralp www. ozgureralp. av. tr 17. 9. 2021
Bilgilendirme ve sistemin güvenliğinin sağlanması MADDE 18 – Üye işyerleri, banka kartı ve kredi kartı ile işlem yapıldığını gösteren işaretleri, işyerinin girişinde ve kart hamilleri tarafından kolayca görülebilecek bir yere koymak, üye işyeri sözleşmeleri herhangi bir nedenle sona erdiği takdirde de, bu işaretleri kaldırmakla yükümlüdür. Üye işyerleri, teknik bir nedenle geçici bir süreyle işlem yapılamadığı hallerde kart hamillerini uyarmakla yükümlüdür. � Üye işyerleri, 20 nci madde uyarınca harcama belgesi düzenlenmeksizin çeşitli iletişim araçları yoluyla veya sipariş formu vasıtasıyla işlem yapılmasına olanak sağlamak üzere kuracakları sistemlerin güvenli bir şekilde çalışmasını temin etmekle yükümlüdür. � 24 Av. Özgür Eralp www. ozgureralp. av. tr � 17. 9. 2021
Harcama ve alacak belgesi MADDE 19 – Üye işyerleri, mal ve hizmet bedellerinin banka kartı ya da kredi kartı ile ödenmesi veya nakit talep edilmesi halinde, 20 nci madde hükümleri saklı kalmak kaydıyla, elektronik ya da mekanik cihazları kullanarak harcama belgesi veya nakit ödeme belgesi düzenlemek ve aslını sözleşmede belirtilen süre içinde muhafaza etmek ve bir nüshayı da kart hamiline vermek zorundadır. Bu hükme aykırılık halinde satılan hizmet veya mal bedeli üye işyeri anlaşması yapan kuruluştan talep edilemez. � Üye işyerleri kart kullanılarak satın alınmış bir malın iadesi veya hizmetin alımından vazgeçilmesi veya yapılan işlemin iptali halinde, alacak belgesi düzenleyerek bir nüshasını kart hamiline verdikten sonra diğer bir nüshayı da muhafaza etmekle yükümlüdür. � 25 Av. Özgür Eralp www. ozgureralp. av. tr � 17. 9. 2021
İmza gerektirmeyen işlemler MADDE 20 – İşlemin niteliği nedeniyle harcama ve alacak belgesi düzenleme imkânı olmayan hallerde kartlar, hamil tarafından çeşitli iletişim araçları ile kart numarası bildirilmek veya imza yerine geçen kod numarası, şifre ya da kimliği belirleyici benzeri başka bir yöntemle işlem yapılmak suretiyle de kullanılabilir. � 26 Av. Özgür Eralp www. ozgureralp. av. tr 17. 9. 2021
İspat yükü MADDE 32 – Kart numarası bildirilmek suretiyle üye işyerinden telefon, elektronik ortam, sipariş formu veya diğer iletişim araçları yoluyla yapılan işlemlerden doğacak anlaşmazlıklarda ispat yükü üye işyerine aittir. � Kart çıkaran kuruluş ile kart hamili arasında oluşabilecek herhangi bir uyuşmazlık halinde, işlemin hatasız bir şekilde kaydedildiği, hesaba intikal ettirildiği ve herhangi bir teknik yetersizlik veya arıza halinin bulunmadığını ispat etme yükümlülüğü kart çıkaran kuruluşa aittir. � Bu Kanun kapsamında telefonla yapılan bildirimlerin, konuşmaların kaydedildiği çağrı merkezlerine veya ilgili yerlerde sağlanan kayıt cihazları aracılığıyla yapılması zorunludur. Kart çıkaran kuruluşların ilân ettikleri ve duyurdukları çağrı merkezlerine iletilen telefonla yapılan bildirimlere ilişkin ses kayıtları, bildirim tarihinden itibaren bir yıl süreyle saklanır. Bunlardan ihtilaflı olanların bu süre ile sınırlı olmaksızın ihtilaf sonuçlanıncaya kadar muhafazası zorunludur. � Mikrofilmlerden veya mikrofişlerden alınan kopyalar ya da elektronik veya manyetik ortamlardan çıkarılan bilgileri içeren belgeler, bu kopya ve belgelerin birbirlerini teyit etmeleri kaydıyla asıllarına gerek kalmaksızın 2004 sayılı İcra ve İflas Kanununun 68 inci maddesinin birinci fıkrasında belirtilen belgelerden sayılır. � 27 Av. Özgür Eralp www. ozgureralp. av. tr 17. 9. 2021
Özen yükümlülüğü MADDE 33 – Kartlı sistem kuran, kart çıkaran, üye işyeri anlaşması yapan kuruluşlar ve üye işyerleri bu Kanun ve ilgili düzenlemeler ile getirilen yükümlülüklerin yerine getirilmesinde gerekli basiret ve özeni göstermekle yükümlüdür. � 28 Av. Özgür Eralp www. ozgureralp. av. tr 17. 9. 2021
BANKA KARTLARI VE KREDİ KARTLARI HAKKINDA YÖNETMELİK Resmi Gazete Tarihi: 10. 03. 2007 Resmi Gazete Sayısı: 26458 BANKA KARTLARI VE KREDİ KARTLARI HAKKINDA YÖNETMELİK 29 Av. Özgür Eralp www. ozgureralp. av. tr 17. 9. 2021
Tanımlar � MADDE 4 – (Değişik: RG-21/12/2008 -27087) � (1) Bu Yönetmelikte geçen; � a) Bellenim: Firmware olarak bilinen ve bir donanım içerisindeki � � � 30 programlanabilir bellek üzerinde bulunan, donanımın tüm özelliklerini kullanabilmesi için ihtiyaç duyduğu, güncellenebilir yazılımı, b) Diğer kuruluşlar: Kredi kartı çıkarma yetkisini haiz banka dışında kalan kuruluşları, c) Kanun: 5464 sayılı Banka Kartları ve Kredi Kartları Kanununu, ç) Kartlara ilişkin hassas veri: Banka kartı veya kredi kartı üzerinde yer alan ve ele geçirilmesi durumunda finansal işlem gerçekleştirmede kullanılabilecek bilgi setini/setlerini, ve ayrıca kart hamili doğrulamada kullanılan ve gizli kalması gereken PIN bilgisini, d) Kartlı sistem kuruluşu: Banka kartı veya kredi kartı sistemi kuran ve bu sisteme göre kart çıkarma veya üye işyeri anlaşması yapma yetkisi veren kuruluşları, e) Kart çıkaran kuruluş: Banka kartı veya kredi kartı düzenleme yetkisini haiz bankalar ile diğer kuruluşları, f) Kart kuruluşu: Kartlı sistem kuruluşu, kart çıkaran kuruluş ve üye işyeri anlaşması yapan kuruluşları, Av. Özgür Eralp www. ozgureralp. av. tr 17. 9. 2021
� g) Kurucu: Bir kart kuruluşunun sermayesinin veya oy haklarının 31 doğrudan veya dolaylı olarak yüzde on veya daha fazlasını teşkil eden paylar ile bu oranın altında olsa dahi yönetim kurullarına üye belirleme imtiyazı veren paylara sahip gerçek veya tüzel kişileri, � ğ) Kurul: Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulunu, � h) Kurum: Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumunu, � ı) Mali kurumlar: Ana faaliyet konuları para ve sermaye piyasaları olan ve bu konularda kendi özel mevzuatı uyarınca alınan izin ve ruhsat ile faaliyet gösteren kurumları, � i) POS: Banka kartı veya kredi kartı üzerindeki bilgileri esas alarak her türlü mal ve hizmet alımı veya nakit ödeme belgesi düzenlenmesi işlemleri ile bu Yönetmelik hükümleri uyarınca nakit kullanımı kapsamında değerlendirilebileceği belirtilen işlemlerin gerçekleştirilmesinde kullanılan elektronik cihazı, � j) Üye işyeri anlaşması yapan kuruluş: Banka kartı veya kredi kartı kabulünü sağlamak amacıyla işyerleriyle anlaşma yapan bankaları ya da kuruluşları, � k) 3 DSecure: İnternet ortamında banka kartı veya kredi kartı ile gerçekleştirilen işlemlerde ek güvenlik katmanı getiren, kartlı sistem kuruluşları tarafından onaylı protokolü, Av. Özgür Eralp www. ozgureralp. av. tr 17. 9. 2021 � ifade eder.
Tanımlar � Kartın haksız kullanımı ve sigortalanması � MADDE 23 – (1) Banka kartı veya kredi kartının ya da 32 Kanunun 16 ncı maddesinde belirtilen bilgilerin kaybolması veya çalınması halinde kart hamili, kart çıkaran kuruluşa yapacağı bildirimden önceki yirmidört saat içinde gerçekleşen hukuka aykırı kullanımdan doğan zararlardan yüzelli Yeni Türk Lirası ile sınırlı olmak üzere sorumludur. Hukuka aykırı kullanımın, hamilin ağır ihmaline veya kastına dayanması veya bildirimin yapılmaması hallerinde bu sınır uygulanmaz. � (2) Kart çıkaran kuruluş, yapılacak talep ve ilgili sigorta prim bedelinin kart hamilince ödenmesi koşulu ile kart hamilinin birinci fıkrada belirtilen yüzelli Yeni Türk Lirası tutarındaki sorumluluğunun sigortalanmasını sağlamakla yükümlüdür. Kart hamili kart çıkaran kuruluş tarafından tercih edilen sigorta şirketini kabul etmediği takdirde kendisi tarafından belirlenen sigorta şirketi aracılığıyla sigorta yapmakta serbesttir. Av. Özgür Eralpişlemlerini www. ozgureralp. av. tr 17. 9. 2021
Teknik altyapıya ilişkin hususlar � MADDE 27/A – (Ek: RG-21/12/2008 -27087) � (1) Üye işyeri anlaşması yapan kuruluşlar, kartlı ödeme işlemlerinde 33 kullanılacak POS’un, asgari olarak Ödeme Kartı Endüstrisi Güvenlik Standartları Konseyi (Payment Card Industry -PCISecurity Standards Council) tarafından yayımlanan POS PIN Giriş Cihazı Güvenlik Gereksinimleri (PIN Entry Device -PEDSecurity Requirements) standardının güncel versiyonunun gereklerini, kartlı sistem kuruluşlarının tanımlamış oldukları süre çerçevesinde yerine getirmesini sağlarlar. � (2) POS, sahip olduğu güvenlik mekanizmaları ile asgari olarak aşağıdaki fonksiyonları yerine getirir; � a) Üzerinde yer alan bellenimin ve üye işyeri anlaşması yapan kuruluşlara ait uygulamalar gibi her türlü yazılımın, üye işyeri anlaşması yapan kuruluş veya bunlar tarafından görevlendirilmiş kişi veya taraflar haricinde kişilerce ve yetkisiz olarak erişilmeye karşı korumalı olmasını sağlamak için gerekli önlemleri üzerinde bulundurur. Bu önlemler, POS’a uzaktan yazılım yükleme ve yazılım güncelleme faaliyetlerini de kapsar. POS, kaynağını veya bütünlüğünü onaylamadığı yazılımları işleme almadan siler. POS üzerindeki kriptografik anahtarlara ve bu anahtarları işleyen hassas fonksiyonlara erişim kimlik doğrulama kontrolleriyle sağlanır. Av. Özgür Eralp www. ozgureralp. av. tr 17. 9. 2021 � b) POS, işleme tabi tutulmakta olan kartlara ilişkin hassas verilere yetkisiz fiziki veya elektronik erişimi engeller.
� (3) Üye işyeri anlaşması yapan kuruluşlar, belirleyecekleri bir periyot çerçevesinde, kullanımdaki POS’lar üzerinde koşmakta olan yazılımlarını, amaca uygun olmak kaydıyla kendilerinin belirleyeceği bütünlük ve geçerlilik testine tabi tutarlar. � (4) Üye işyeri anlaşması yapan kuruluşlar POS üzerindeki kendilerine ait yazılımların yüklenmesine ve güncellenebilmesine ilişkin yazılı ve denetlenebilir bir süreç oluşturur, sürecin işleyişine ilişkin gerekli detayda dokümantasyon tutar, kendilerine ait yazılımlarda gizlenmiş, yetkilendirilmemiş veya yazılı olarak kayda alınmamış fonksiyonların POS’ta barındırılmadığına ilişkin güvence oluşturacak düzeyde belgelendirme yapar. POS üzerinde yer alan ve işletim sistemi, bellenim gibi POS’un temel işlevlerini yerine getiren yazılımlar için benzer yapının kurulması sorumluluğu, POS’un bir üye işyeri anlaşması yapan kuruluşa ait olması durumunda söz konusu kuruluşa, aksi durumlarda ise POS sahibi merci tarafından belirlenecek üye işyeri anlaşması yapan kuruluşa aittir. � (5) Üye işyerleri, banka kartları veya kredi kartlarının fiziksel olarak doğrudan kart hamili tarafından bir cihaz üzerinde kullanıldığı durumlar ve Kanunun 20 nci maddesi kapsamındaki işlemler hariç olmak üzere, kartın POS veya POS kullanımının mümkün olmadığı durumlarda harcama veya nakit ödeme belgesi düzenleyen mekanik cihazlar haricinde bir cihaz üzerinden herhangi bir işleme tabi tutulmamasını sağlayacak alt yapıyı tesis ederler. Üye işyerleri, POS’un üye işyeri anlaşması yapan kuruluş sistemleri ile bağlantısını sağlayan alt yapı üzerinde, kartlara ilişkin hassas veriyi tutan, işleyen veya kaydeden bir sistem kuramazlar. Üye işyeri anlaşması yapan kuruluşlar, POS’un kendi sistemleri ile veri iletişiminde asgari seviyede Ödeme Kartı Endüstrisi Veri Güvenliği Standardının (Payment Card Industry -PCI- Data Security Standard -DSS-) şifrelemeye ilişkin hükümlerini dikkate alırlar. Üye işyeri anlaşması yapan kuruluşlar, bu fıkra hükümlerinin üye işyerleriyle yapacakları sözleşmelerde yer almasını ve uygulanmasını gözetmekle yükümlüdürler. 34 Av. Özgür Eralp www. ozgureralp. av. tr 17. 9. 2021
� (6) POS üzerinde işleme tabi tutulan banka kartı veya kredi kartından okutulan verilerden, üye işyerinin ihtiyaç duyacağı minimum veri setine karşılık gelen bölümü, bu veri setinin yetkisiz kişilerce ele geçirilmesi durumunda gizlilik ihlaline veya haksız menfaat sağlanmasına sebebiyet verilmemesi hususları da göz önünde bulundurulmak kaydıyla POS’un dış bağlantı ara yüzleri üzerinden aktarılır. Aktarma işlemi, üye işyeri anlaşması yapan kuruluşların POS üzerinde yer alan yazılımları tarafından, taraflar arasında belirlenecek formatta ve şekilde yapılır. � (7) Üye işyeri anlaşması yapan kuruluşlar ve üye işyerleri, harcama ve alacak belgesi düzenleme imkânı olmayan, kart hamili tarafından başlatılan ve internet kullanılarak gerçekleştirilen işlemler için diğer önlemlerle birlikte 3 DSecure kart hamili doğrulama teknolojisini içerecek şekilde kart kullanım alt yapısı tesis ederler. Bu fıkra kapsamında gerçekleştirilecek işlemlerde söz konusu altyapının kullanımının zorunlu tutulması, üye işyeri anlaşması yapan kuruluşların ve üye işyerlerinin tercihlerine bağlı olup, zorunlu tutulmadığı durumlarda kullanım kart hamilinin tercihine bağlıdır. Kart hamili dışında kalan Kanun kapsamındaki taraflar, bu fıkra ile getirilen yöntem hakkında kart hamillerini bilgilendirirler. � (8) Üye işyeri anlaşması yapan kuruluşlarca, güvenlik alt yapısının daha kolay tesisi, operasyonel zorlukların en aza indirilmesi, kaynakların verimli kullanımı gibi hususlar yanında, kullanılan POS’ların teknolojik olanakları, kapasiteleri ve kesintisiz hizmet verilmesi kriterlerine göre, taraflar arasında yapılacak sözleşme hükümleri saklı kalmak kaydıyla, aynı POS üzerinde maksimum sayıda üye işyeri anlaşması yapan kuruluş uygulamasının çalışmasını sağlayacak bir yapı oluşturulur. 35 Av. Özgür Eralp www. ozgureralp. av. tr 17. 9. 2021
5237 Sayılı Türk Ceza Kanunu açısından Cezai yaptırım � � Banka veya kredi kartlarının kötüye kullanılması � � � � � 36 Madde 245 – (Değişik: 29/6/2005 – 5377/27 md. ) (1) Başkasına ait bir banka veya kredi kartını, her ne suretle olursa olsun ele geçiren veya elinde bulunduran kimse, kart sahibinin veya kartın kendisine verilmesi gereken kişinin rızası olmaksızın bunu kullanarak veya kullandırtarak kendisine veya başkasına yarar sağlarsa, üç yıldan altı yıla kadar hapis ve beşbin güne kadar adlî para cezası ile cezalandırılır. (2) Başkalarına ait banka hesaplarıyla ilişkilendirilerek sahte banka veya kredi kartı üreten, satan, devreden, satın alan veya kabul eden kişi üç yıldan yedi yıla kadar hapis ve onbin güne kadar adlî para cezası ile cezalandırılır. (3) Sahte oluşturulan veya üzerinde sahtecilik yapılan bir banka veya kredi kartını kullanmak suretiyle kendisine veya başkasına yarar sağlayan kişi, fiil daha ağır cezayı gerektiren başka bir suç oluşturmadığı takdirde, dört yıldan sekiz yıla kadar hapis ve beşbin güne kadar adlî para cezası ile cezalandırılır. (4) Birinci fıkrada yer alan suçun; a) Haklarında ayrılık kararı verilmemiş eşlerden birinin, b) Üstsoy veya altsoyunun veya bu derecede kayın hısımlarından birinin veya evlat edinen veya evlâtlığın, c) Aynı konutta beraber yaşayan kardeşlerden birinin, Zararına olarak işlenmesi hâlinde, ilgili akraba hakkında cezaya hükmolunmaz. (5) (Ek: 6/12/2006 – 5560/11 md. ) Birinci fıkra kapsamına giren fiillerle ilgili olarak bu Kanunun malvarlığına karşı suçlara ilişkin etkin pişmanlık hükümleri uygulanır. Av. Özgür Eralp www. ozgureralp. av. tr 17. 9. 2021
Uluslararası sözleşmeler � 27. 11. 2007 tarihli 26728 sayılı Resmi Gazetede 37 yayınlanan 5718 sayılı Milletlerarası Özel Hukuk ve Usul Hukuku Hakkında Kanunun 24 maddesine göre Sözleşmeden doğan borç ilişkileri tarafların açık olarak seçtikleri hukuka tâbidir. Sözleşme hükümlerinden veya hâlin şartlarından tereddüde yer vermeyecek biçimde anlaşılabilen hukuk seçimi de geçerlidir. Taraflar, seçilen hukukun sözleşmenin tamamına veya bir kısmına uygulanacağını kararlaştırabilirler. Hukuk seçimi taraflarca her zaman yapılabilir veya değiştirilebilir. Sözleşmenin kurulmasından sonraki hukuk seçimi, üçüncü kişilerin hakları saklı kalmak kaydıyla, geriye etkili olarak Av. Özgür Eralp www. ozgureralp. av. tr 17. 9. 2021 geçerlidir.
38 Tarafların hukuk seçimi yapmamış olmaları hâlinde sözleşmeden doğan ilişkiye, o sözleşmeyle en sıkı ilişkili olan hukuk uygulanır. Bu hukuk, karakteristik edim borçlusunun, sözleşmenin kuruluşu sırasındaki mutad meskeni hukuku, ticarî veya meslekî faaliyetler gereği kurulan sözleşmelerde karakteristik edim borçlusunun işyeri, bulunmadığı takdirde yerleşim yeri hukuku, karakteristik edim borçlusunun birden çok işyeri varsa söz konusu sözleşmeyle en sıkı ilişki içinde bulunan işyeri hukuku olarak kabul edilir. Ancak hâlin bütün şartlarına göre sözleşmeyle daha sıkı ilişkili bir hukukun bulunması hâlinde sözleşme, bu hukuka tâbi olur. Av. Özgür Eralp www. ozgureralp. av. tr 17. 9. 2021
39 27. 11. 2007 tarihli 26728 sayılı Resmi Gazetede yayınlanan 5718 sayılı Milletlerarası Özel Hukuk ve Usul Hukuku Hakkında Kanunun 26 maddesine göre Meslekî veya ticarî olmayan amaçla mal veya hizmet ya da kredi sağlanmasına yönelik tüketici sözleşmeleri, tüketicinin mutad meskeni hukukunun emredici hükümleri uyarınca sahip olacağı asgarî koruma saklı kalmak kaydıyla, tarafların seçtikleri hukuka tâbidir. Tarafların hukuk seçimi yapmamış olması hâlinde, tüketicinin mutad meskeni hukuku uygulanır. Tüketicinin mutad meskeni hukukunun uygulanabilmesi için; a) Sözleşme, tüketicinin mutad meskeninin bulunduğu ülkede, ona gönderilen özel bir davet üzerine veya ilân sonucunda kurulmuş ve sözleşmenin kurulması için tüketici tarafından yapılması gerekli hukukî fiiller bu ülkede yapılmış veya b) Diğer taraf veya onun temsilcisi, tüketicinin siparişini bu ülkede almış veya c) İlişkinin bir satım sözleşmesi olması hâlinde, satıcı tüketiciyi satın almaya ikna etmek amacıyla bir gezi düzenlemiş ve tüketici de bu gezi ile bulunduğu ülkeden başka ülkeye gidip siparişini orada vermiş, olmalıdır. Bu şartlar altında yapılan tüketici sözleşmelerinin şekline, tüketicinin mutad meskeni hukuku uygulanır. Bu madde, paket turlar hariç, taşıma sözleşmeleri ve tüketiciye hizmetin onun mutad meskeninin bulunduğu ülkeden başka bir ülkede sağlanması zorunlu olan sözleşmelere uygulanmaz. Av. Özgür Eralp www. ozgureralp. av. tr 17. 9. 2021.
40 Yeni MÖHUK’nın 24/4. maddesi ile ifa yeri kriterinin kaldırılarak, karakteristik edim borçlusunun mutad meskenin bulunduğu yerin esas alınması, diğer sözleşmelerde olduğu gibi elektronik sözleşmelerde de uygulanacak hukukun tespitinde ortaya çıkabilecek belirsizlikleri ortadan kaldıracaktır. Uluslararası nitelikli elektronik sözleşmelere, lex electronica olarak adlandırılan ve bu sözleşmelere özgü olan kuralların uygulanması öngörülmektedir. Ancak lex electronica, belirli bir alanda faaliyet gösteren kişilerin karşılaştıkları belirli problemlere çözüm bulmak üzere düzenledikleri kurallar olduğundan, bunların elektronik sözleşmelerden doğan bütün hukuki uyuşmazlıklara uygulanacak kuralları kapsaması mümkün değildir. Dolayısıyla uluslararası nitelikli elektronik sözleşmelere lex electronicanın yanında, kanunlar ihtilafı kuralları da uygulanmalıdır Av. Özgür Eralp www. ozgureralp. av. tr 17. 9. 2021
Yargıtay Kararları YARGITAY 4. HUKUK DAİRESİ 2003/3077 E, 2003/7073 K, 28. 05. 2003 T kararı “Söz konusu somut olayda kredi kartının çalındığı, çalan dava dışı 3. Kişinin davalı şirketten bu kartı kullanarak mal aldığı, mal bedelinin bir kısmını davalılar tarafından ödendiği anlaşılmaktadır. Üye işyerinin kredi kartı ile satış işlemini tamamlamadan önce kart kullanan kişinin resimli ve geçerli kimlik belgesini inceleyerek kart hamili olduğunu, satış belgesi üzerine kart sahibinin imzasını alarak bu imzanın kart üzerinde bulunan imza ile benzerliğini, kredi kartı fotoğraflı ise fotoğrafın kart hamili ile aynı olup olmadığını… Kontrol etmekle yükümlüdür. Bu yükümlülüklerini yerine getirmediğinden davacıların uğradığı zarardan sorumlu olduğu, kredi kartını kaybetmesi özensiz bir davranış olup onların bölüşük kusurunu oluşturur. Bölüşük oran belirlenerek tazminat miktarının ona göre belirlenmesi gerekir. Tamamen kusursuz olduğu benimsenerek hüküm kurulması usul ve yasaya aykırıdır şeklindedir. 41 Av. Özgür Eralp www. ozgureralp. av. tr 17. 9. 2021
YARGITAY 4. HUKUK DAİRESİ 2004/2938 E. 2004/10811 K. 30. 06. 2004 T. Kararı “Somut olayda; davacı, kredi kartının iradesi dışında elinden, çıktığını ve kartının bilinmeyen bir kişi tarafından ele geçirildiği ve davalı şirkete ait işyerinde bu kart ile alışveriş yapıldığı, kartın kaybolduğunun fark edilmesi üzerine alışverişten bir gün sonra kartın iptal edildiği, davalının işyerinde ödeme sırasında alışveriş yapanın kimliği istenerek karşılaştırma yapılmayarak olaya neden olduğu anlaşılmaktadır. Davalı kimlik sormayarak kusurlu davrandığından zarardan sorumludur. ” Şeklindedir. 42 Av. Özgür Eralp www. ozgureralp. av. tr 17. 9. 2021
YARGITAY HUKUK GENEL KURULU 2001/346 E, 2001/344 K, 11. 04. 2001 T Kararı: 43 “Kartı ibraz eden kişinin yetkili hamil olup olmadığını üye işyeri görevlisi tespit etmeli ve bu amaç doğrultusunda kredi kartı üzerinde yer alan imza ile müşterinin harcama belgesine attığı imzayı karşılaştırarak, benzerlik bulunmaması halinde müşterinin kartla ödeme talebini reddetmelidir. Bu işlemleri yerine getirmede üye işyeri görevlisinin özen borcu BK. Md. 390 anlamanda yerine getirmesi gereken özendir. Dahası kuşku halinde müşteriden kimlik belgesi istenebilmelidir. O nedenle, üye işyeri kast ve ağır ihmal ile verdiği zarardan kart hamiline karşı sorumludur. ” Av. Özgür Eralp www. ozgureralp. av. tr 17. 9. 2021 Şeklindedir.
Yargıtay kararları � T. C. YARGITAY 19. Hukuk Dairesi Esas: 2008/1253 Karar: 2008/3729 Karar Tarihi: 10. 04. 2008 � Somut olayda; kredi kartını çıkaran dava dışı banka tarafından itiraza uğrayan satım belgelerinin (sliplerin) davacı bankadan talep edilmesine rağmen, süresinde teslim edilmemesi üzerine alışveriş tutarının charge back yöntemiyle davacı bankadan talep edildiği ve davacının da 20. 5. 2003 tarihinde kartı çıkaran dava dışı bankaya ödeme yapıp ödediği bu tutarı davalı üye işyerinden talep ettiği anlaşılmaktadır. � Taraflar arasında akdedilen üye işyeri sözleşmesinin 11. maddesinde üye işyeri sahiplerinin istihdam ettiği personelin yaptığı işlemler nedeniyle sorumlu olacakları hususu düzenlenmiş, aynı sözleşmenin 8. maddesinin (ı) ve (k) bentlerinde ise charge back işlemi halinde üye işyerinin sorumluluğu belirlenmiştir. � Hal böyle olunca mahkemece yukarıda açıklanan sözleşme hükümlerinde davalı üye işyerinin sorumlu tutulduğu gözetilmeden yazılı şekilde hüküm kurulmasında isabet görülmemiştir. 44 Av. Özgür Eralp www. ozgureralp. av. tr 17. 9. 2021
T. C. YARGITAY 19. Hukuk Dairesi � Esas: 2003/3702 45 Karar: 2003/8968 Karar Tarihi: 26. 09. 2003 � Davacı banka, anılan kartlarla yapılan harcama bedellerini ödediğini, ancak kartlar sahte olduğundan ödediği parayı kartı veren yurtdışındaki bankadan alamadığını iddia ederek ödediği slip bedelinin tahsilini talep etmektedir. Bu durumda davacı banka harcama belgelerinin yurt dışındaki bankaya gönderilmesine rağmen kartların çalıntı olması nedeniyle slip bedellerinin tahsil edilememiş olduğunu bir başka deyişle yurt dışındaki bankanın kendisine charge back ettiğini kanıtlamakla yükümlüdür. Bu nedenle banka kayıtları üzerinde inceleme yapılarak yurt dışı bankanın davacı bankaya charge back edip etmediği araştırılmadan yazılı gerekçe ile hüküm kurulması doğru olmadığı gibi, aynı harcama belgelerine dayanılarak, davalı H'nin ortağı bulunduğu P. Ltd. Şti. hakkında da dava açıldığı ve verilen kararın Yargıtay tarafından onandığı anlaşıldığından, davacı bankanın o davada alacağını tahsil edip etmediği de araştırılmadan eksik inceleme ile yazılı şekilde hüküm kurulması isabetli görülmemiştir. Av. Özgür Eralp www. ozgureralp. av. tr 17. 9. 2021
T. C. YARGITAY 11. Hukuk Dairesi � Esas: 2005/13634 46 Karar: 2007/168 Karar Tarihi: 15. 01. 2007 � Mahkemece, toplanan kanıtlar ve bilirkişi raporuna dayanılarak, davacının sözleşmeye aykırı davranarak işlem yapılan slip nüshasını davalı bankaya ibraz etmediği, böylece yurt dışı kredi kartı hamili tarafından yapılacak itiraza karşı sunulacak tek delilin ortadan kalkmasına ve yurt dışı bankanın harcama tutarlarını <charge back> yolu ile davalı banka hesabına borç kaydedilmesine neden olduğu, bu durumda taraflar arasındaki sözleşme hükümleri uyarınca davalı bankanın anılan işlem tutarını üye işyeri hesabına borç kaydetmek yetkisine sahip bulunduğu, davalı bankanın davacıdan tahsil ettiği toplam meblağ ve davalı banka hesabına borç kaydedilen meblağ dikkate alındığında, davalı bankanın (620) YTL. tutarında alacağının bulunduğu gerekçesiyle, asıl davanın reddine, karşı davanın kısmen kabulü ile (620) YTL. 'nın karşı dava tarihinden itibaren temerrüt faiziyle birlikte davacı-karşı davalıdan tahsiline karar verilmiştir. � Dava dosyası içerisindeki bilgi ve belgelere, mahkeme kararının gerekçesinde dayanılan delillerin tartışılıp, değerlendirilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmamasına ve 4489 S. K. ile değişik 3095 S. K. nun 1. maddesi uyarınca, 01. 2000 tarihinden itibaren, reeskont faizi tabirinden yasal faizin anlaşılması gerektiğinin tabii bulunmasına ve davalı-karşı davacı vekili tarafından sunulan dava dilekçesinde açıkça avans türünden temerrüt faizi talep edilmemiş olması karşısında, mahkemece karşı davada reeskont (yasal) oranında temerrüt faizine hükmedilmiş olduğunun kabulünün gerekmesine göre, davacı-karşı davalı vekilinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddi ile kararın onanması Av. Özgür Eralp www. ozgureralp. av. tr gerekmiştir. 17. 9. 2021
T. C. YARGITAY 11. Hukuk Dairesi � Esas: 2005/7895 47 Karar: 2006/7922 Karar Tarihi: 04. 07. 2006 � Dava, davalı banka ile üyesi olan davacı iş yeri arasında yapılan kartlı ödeme sözleşmesine dayalı alacak istemine ilişkindir. � Mahkemece, kredi kartının kullanıldığı tarih ile davanın açıldığı tarih arasında, charge back belgesinin gelmesi için beklenmesi gereken 180 günlük süre geçmediği gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiş ise de; karar tarihi itibariyle bu süre geçmiş olup, bu gerekçeyle davanın reddine karar verilmesi doğru olmamıştır. � Somut olayda, kredi kartı ile ödemede bulunulmuş ve davalıya ait pos cihazı onay vermiş olup, bu durumda, mahkemece, tüm dosya kapsamı ve davalı bankanın charge back belgesinin gelmediğine ilişkin yazısı da değerlendirilerek, sonucuna göre karar vermek gerekirken, Av. Özgür www. ozgureralp. av. tr yazılıEralp şekilde hüküm kurulması doğru olmamıştır. 17. 9. 2021
T. C. YARGITAY 11. Hukuk Dairesi � 48 Esas: 2005/1945 Karar: 2006/2758 Karar Tarihi: 16. 03. 2006 � Dava, davacının banka hesabından alınan paranın tahsili istemine ilişkindir. Davacıya ait işyerinde kurulu, davalı A. tarafından verilen pos cihazı kullanılmak suretiyle 07. 10. 1999 tarihinde alış veriş yapıldığı hususlarında taraflar arasında her hangi bir çekişme mevcut değildir. Davalı bankaların yargılama sırasında yaptıkları savunmalar ve davalı A. 'ın davadan önce davacıya noter kanalıyla gönderdiği 10. 01. 2001 tarihli ihtarname değerlendirildiğinde, alış verişte kullanılan A. 'a ait kredi kartı ile yapılan harcamaya ilişkin slip kopyalarının A. 'tan istenmesine rağmen davalı A. 'ın bu istemi yerine getirememesi üzerine kart sahibi A. 'ın harcama bedelini chargeback yapmak suretiyle davalı A. 'tan tahsil ettiği, bunun üzerine davalı Akbank'ın da davacı şirketin saklaması gereken slip asıllarını kaybettiği gerekçesiyle ibraz edememesi nedeniyle Kartlı Ödemeler Sözleşmesi'nin 10. maddesine dayalı olarak alış veriş tutarını davacının hesabına borç kaydettiği anlaşılmıştır. Av. Özgür Eralp www. ozgureralp. av. tr 17. 9. 2021
Davacı ile davalı A. arasında akdedilen Kartlı Ödemeler Sözleşmesi'nin Firma'nın Yükümlülükleri'ne ilişkin 4. maddesinde, firmanın satış belgelerinin kendinde kalacak nüshasını Vergi Usul Kanunu ve hesap uygunluğu açısından beş yıl süre ile saklaması ve banka tarafından istendiğinde ibraz etmesi gerektiği, POS İşlemleri İle İlgili Kurallar'ın 10. maddesinde de, bankanın istemi halinde firmanın elinde bulunan satış belgesine ait işyeri nüshasını bankaya ibraz etmekle yükümlü olduğu aksi takdirde bankanın slip tutarını hesabına kayıtsız şartsız borç kaydetmesini peşinen kabul ettiğinin düzenlenmiş olmasına göre somut olayda, davacının hesabından yapılan kesintinin nedeni davalı A. 'ın sahte kimlik ve belgelere dayalı olarak İ. K. 'a M. T. sahte kimliği ile kredi kartı vermesi değil, davacının kredi kartı karşılığı yaptığı satış işlemine ait sliplerin saklama süresi içinde banka tarafından istenmesine rağmen ibraz edememesinden kaynaklanmaktadır. O halde mahkemece, davalı A. 'ın slip kopyalarını A. 'tan istemesi ancak davacının bunları ibraz edememesi üzerine harcama bedelinin charge back işlemi ile alınması nedeniyle hesabından kesinti yapılması maddi olgusuna dayalı olarak davacının davalı A. 'tan istemde bulunmasının mümkün olup olmadığının pos işlemleri ile ilgili düzenlemeler ve bu konuda uygulanan bankalar arası hesaplaşma usulleriyle ilgili olarak yaptırılacak bilirkişi incelemesi sonucuna göre değerlendirilerek mümeyyiz davalı banka hakkında bir karar verilmesi gerekirken, bu davanın dayanağını oluşturmayan, bu nedenle de bu davada tartışılması mümkün olmayan kredi kartının sahte belgelere dayalı olarak verilmesi nedenine dayalı olarak davalı A. 'ın sorumluluğuna karar verilmesi doğru görülmemiş, kararın temyiz eden davalı banka yararına bozulması gerekmiştir. 49 Av. Özgür Eralp www. ozgureralp. av. tr 17. 9. 2021
T. C. YARGITAY 11. Hukuk Dairesi � � � 50 Esas: 2006/6787 Karar: 2007/9053 Karar Tarihi: 14. 06. 2007 Dava, kredi kartı üye işyeri sözleşmesinden kaynaklanan alacak istemine ilişkindir. Mahkemece; taraflar arasında mevcut sözleşme ve Uluslararası Kredi Kartı Kuralları uyarınca, davacının sözleşme ile kendisine düşen sorumluluğu yerine getirmediği, sözleşmeye aykırı olarak slip böldüğü ve bu nedenlerle davalı bankanın yaptığı bloke işleminin sözleşme ve uygulamadan doğan hakkın kullanılması niteliğinde olduğu kabul edilerek, davanın reddine karar verilmiştir. Ancak, davalı bankanın dosyaya sunduğu cevap dilekçesinde, blokeye neden olan alışverişe ilişkin olarak, yabancı banka tarafından davalı bankaya ödeme yapıldığı kabul edilmiştir. Bu durumda, mahkemece, hesaba bloke konulmasına neden olan alışverişe ilişkin olarak, kredi kartının ait olduğu bankaca, ödemeden sonra, bu işlem hakkında yeniden bir başvuruda bulunulup bulunulmadığı, geri istenip istenmediği, charge back işlemine tabi tutulup tutulmadığı hususları araştırılarak, bunun sonucuna göre bloke edilen paranın davalı bankada kalmasının haklı bir nedeninin bulunup bulunmadığının belirlenmesi ve sonucuna göre karar verilmesi gerekirken, eksik incelemeye dayalı olarak, yazılı şekilde karar verilmesi doğru görülmemiştir. � Av. Özgür Eralp www. ozgureralp. av. tr 17. 9. 2021
27 Haziran 2013 PERŞEMBE Resmî Gazete Sayı : 28690 KANUN ÖDEME VE MENKUL KIYMET MUTABAKAT SİSTEMLERİ, ÖDEME HİZMETLERİ VE ELEKTRONİK PARA KURULUŞLARI HAKKINDA KANUN Kanun No. 6493 51 Av. Özgür Eralp www. ozgureralp. av. tr Kabul Tarihi: 20/6/2013 17. 9. 2021
�Amaç �MADDE 1 – (1) Bu Kanunun amacı, ödeme ve menkul kıymet mutabakat sistemlerine, ödeme hizmetlerine, ödeme kuruluşlarına ve elektronik para kuruluşlarına ilişkin usul ve esasları düzenlemektir. �Kapsam �MADDE 2 – (1) Bu Kanun, ödeme ve menkul kıymet mutabakat sistemlerini, ödeme hizmetlerini, ödeme kuruluşları ile elektronik para kuruluşlarını kapsar. 52 Av. Özgür Eralp www. ozgureralp. av. tr 17. 9. 2021
tanımlar � ç) Elektronik para: Elektronik para ihraç eden kuruluş 53 tarafından kabul edilen fon karşılığı ihraç edilen, elektronik olarak saklanan, bu Kanunda tanımlanan ödeme işlemlerini gerçekleştirmek için kullanılan ve elektronik para ihraç eden kuruluş dışındaki gerçek ve tüzel kişiler tarafından da ödeme aracı olarak kabul edilen parasal değeri, � d) Elektronik para kuruluşu: Bu Kanun kapsamında elektronik para ihraç etme yetkisi verilen tüzel kişiyi, � ğ) Kişisel güvenlik bilgileri: Ödeme aracı ile işlem gerçekleştirirken kullanılabilecek şifre, son kullanma tarihi, güvenlik numarası gibi ödeme aracını ve ödeme aracı kullanıcısının kimliğini belirleyici bilgileri, � z) Sistem: Ödeme sistemi ve menkul kıymet mutabakat sistemini, � aa) Sistem işleticisi: Sistemin günlük işleyişinden sorumlu Av. Özgür Eralp www. ozgureralp. av. tr olan ve sistem işletimi için gerekli olan faaliyet iznine 17. 9. 2021 sahip
Sistem işleticisinin faaliyet izni � � � � 54 MADDE 5 – (1) Sistem işleticisi Bankadan izin alması kaydıyla bu Kanun kapsamında sistem işletebilir. (2) Sistem işleticisinin; a) Anonim şirket şeklinde kurulması, b) Nakden ve her türlü muvazaadan ari olarak ödenmiş sermayesinin en az beş milyon Türk Lirası olması, c) Sistemi işletebilmek için yeterli sayıda nitelikli personel çalıştırması ve gerekli teknik donanım ile yönetime sahip olması, ç) Yeterli risk yönetimine sahip olması ve bilgilerin güvenliği ile güvenilirliğine ve iş sürekliliğine dair gerekli tedbirleri alması, d) Sistemin, katılımcıların ve işletim kurallarının bu Kanuna ve bu Kanun uyarınca çıkarılacak düzenlemelere uygunluğunu sağlaması, e) Pay senetlerinin nakit karşılığı çıkarılması ve tamamının nama yazılı olması, f) Bankanın etkin gözetimini engellemeyecek şeffaf ve açık bir ortaklık yapısı ve organizasyon şemasına sahip olması, g) Sermayesinde yüzde on ve üzerinde paya sahip olanların ve kontrolü elinde bulunduranların 19/10/2005 tarihli ve 5411 sayılı Bankacılık Kanununda banka kurucuları için aranan nitelikleri haiz olması, gerekir. (3) 14/12/2009 tarihli ve 5941 sayılı Çek Kanunu kapsamında çek takası faaliyetlerini yürüten tüzel kişiye bu maddenin ikinci fıkrası hükümleri uygulanmaz. (4) Faaliyet izni verilen sistem işleticisi, faaliyete başladığı tarihten itibaren on gün içinde faaliyete başladığına dair Bankaya bildirimde bulunur. (5) Bu maddenin uygulanmasına ilişkin usul ve esaslar Bankaca çıkarılacak yönetmelikle düzenlenir. (6) Bankaca işletilen sistemlere bu madde hükümleri uygulanmaz. Av. Özgür Eralp www. ozgureralp. av. tr 17. 9. 2021
Ödeme hizmeti �MADDE 12 – (1) Bu Kanun uyarınca ödeme hizmetleri; d) Gönderen tarafından ödeme işleminin yapılmasına ilişkin onayın bir bilişim veya elektronik haberleşme cihazı aracılığıyla verildiği ve ödemenin ödeme hizmeti kullanıcısı ile mal veya hizmet sağlayan arasında sadece aracı olarak faaliyet gösteren bir bilişim veya elektronik haberleşme işletmecisine yapıldığı ödeme işlemini, 55 Av. Özgür Eralp www. ozgureralp. av. tr 17. 9. 2021
Ödeme hizmeti sağlayıcısı �MADDE 13 – (1) Bu Kanun uyarınca; �a) 5411 sayılı Kanun kapsamındaki bankalar, �b) Elektronik para kuruluşları, �c) Ödeme kuruluşları, �ödeme hizmeti sağlayıcısıdır. �(2) Banka ve ödeme hizmeti sağlayıcısı dışındaki kişiler ödeme hizmeti sunamazlar. 56 Av. Özgür Eralp www. ozgureralp. av. tr 17. 9. 2021
Ödeme kuruluşu � MADDE 14 – (1) Bu Kanun kapsamında ödeme hizmetleri alanında faaliyette 57 bulunmak isteyen ödeme kuruluşu Kuruldan izin almak kaydıyla faaliyette bulunabilir. � (2) Ödeme kuruluşunun; � a) Anonim şirket şeklinde kurulması, � b) Sermayesinde yüzde on ve üzerinde paya sahip olanların ve kontrolü elinde bulunduranların 5411 sayılı Kanunda banka kurucuları için aranan nitelikleri haiz olması, � c) Pay senetlerinin nakit karşılığı çıkarılması ve tamamının nama yazılı olması, � ç) Nakden ve her türlü muvazaadan ari ödenmiş sermayesinin bu Kanunun 12 nci maddesinin birinci fıkrasının (e) bendinde yer alan hizmetleri sunan ödeme kuruluşları için en az bir milyon Türk Lirası, diğer ödeme kuruluşları için ise en az iki milyon Türk Lirası olması, � d) Bu Kanun kapsamındaki işlemleri gerçekleştirebilecek yönetim, yeterli personel ve teknik donanıma sahip olması ve şikâyet ve itirazlarla ilgili birimleri oluşturması, � e) Bu Kanun kapsamında yürütecekleri faaliyetlerin sürekliliğine ve ödeme hizmeti kullanıcılarına ilişkin fon ve bilgilerin güvenliğine ve gizliliğine dair gerekli tedbirleri alması, � f) Kurumun denetimini engellemeyecek şeffaf ve açık bir ortaklık yapısı ve organizasyon şemasına sahip olması, � şarttır. Eralp www. ozgureralp. av. tr Av. Özgür 17. 9. 2021
� (3) Ödeme kuruluşu, ödeme hizmeti sunarken sadece ödeme 58 işlemi için kullanılıyor olması şartıyla ödeme hesabı tutabilir. Ödeme ve elektronik para kuruluşlarının ödeme hizmeti ile ilgili olarak aldığı fonlar, 5411 sayılı Kanunun 60 ıncı maddesine göre mevduat veya katılım fonu veya bu Kanun kapsamında elektronik para olarak değerlendirilmez. � (4) Ödeme kuruluşu kredi verme faaliyetinde bulunamaz. Ödeme hizmetleri ile ilgili olarak yürütülen faaliyetlerin kredi verme faaliyeti kapsamına girip girmediği Kurumca çıkarılacak yönetmelikle belirlenir. � (5) Kurul, ödeme kuruluşu tarafından yapılamayacak faaliyetleri belirlemeye yetkilidir. � (6) Bu maddenin uygulanmasına, ödeme kuruluşunun kurulmasına ilişkin istenecek bilgi ve belgelere, işleyişine, sermaye ve özkaynak yapısına, şube, temsilci veya dış hizmet sağlayıcı kullanımına, kurumsal yönetim ilkelerine, iç sistemlerine, bilgi sistemleri yönetimine ve bu Kanun kapsamına girmeyen diğer faaliyetlerine ilişkin usul ve esaslar, Mali Suçları Araştırma Kurulu ve Bankanın görüşünün alınması suretiyle Av. Özgür Eralp www. ozgureralp. av. tr 17. 9. 2021 Kurumca çıkarılacak yönetmelikle belirlenir.
İzinsiz faaliyette bulunmak � MADDE 28 – (1) Bu Kanuna göre alınması gereken izinleri 59 almaksızın sistem işleticisi, ödeme kuruluşu veya elektronik para kuruluşu gibi faaliyet gösteren gerçek kişiler ile tüzel kişilerin görevlileri bir yıldan üç yıla kadar hapis ve beş bin güne kadar adli para cezası ile cezalandırılır. � (2) Bu Kanuna göre alınması gereken izinleri almaksızın ticaret unvanlarında, her türlü belgelerde, ilan ve reklamlarda veya kamuoyuna yaptıkları açıklamalarda sistem işleticisi, ödeme kuruluşu veya elektronik para kuruluşu gibi faaliyet gösterdiği izlenimini yaratacak söz ve deyimleri kullanan gerçek kişiler ile tüzel kişilerin görevlileri bir yıldan üç yıla kadar hapis ve beş bin güne kadar adli para cezası ile cezalandırılır. � (3) Birinci ve ikinci fıkra kapsamında tanımlanan suçların bir iş yeri bünyesinde işlenmesi hâlinde bu işyerinin iki aydan altı aya kadar, tekerrür hâlinde sürekli olarak kapatılmasına karar verilebilir. � (4) Bu Kanun kapsamında verilmiş olan faaliyet izni iptal edilen sistem işleticisinin, ödeme kuruluşunun veya elektronik para kuruluşunun faaliyetine devam etmesi durumunda da bu madde Av. Özgür Eralp www. ozgureralp. av. tr 17. 9. 2021 hükümleri uygulanır.
Elektronik para kuruluşlarının görevli ve ilgililerinin cezai sorumluluğu �MADDE 34 – (1) Bu Kanunun 18 inci maddesinin dördüncü fıkrası ile 20 nci maddesinde yer alan hükümlere aykırı hareket eden elektronik para kuruluşunun görevlileri ve ilgili kişileri bir yıldan üç yıla kadar hapis ile beş bin güne kadar adli para cezası ile cezalandırılır. 60 Av. Özgür Eralp www. ozgureralp. av. tr 17. 9. 2021
(2) Aşağıda yer alan işlem ve hizmetler bu Kanun kapsamında ödeme hizmeti olarak değerlendirilmez: ı) Bir bilişim veya elektronik haberleşme cihazı aracılığıyla gerçekleşen, bilişim veya elektronik haberleşme işletmecisinin ödeme hizmeti kullanıcısı ile mal veya hizmet sağlayıcısı arasında sadece aracı olarak faaliyet göstermediği durumlarda, satın alınan mal veya hizmetlerin bilişim veya elektronik haberleşme cihazına aktarıldığı ve söz konusu cihaz aracılığıyla kullanıldığı ödeme işlemleri 61 Av. Özgür Eralp www. ozgureralp. av. tr 17. 9. 2021
İşlemlerin kayıt dışı bırakılması ve gerçeğe aykırı muhasebeleştirme �MADDE 35 – (1) Bu Kanun kapsamındaki ödeme kuruluşu ve elektronik para kuruluşunun işlemlerinin kayıt dışı bırakılmasından, gerçek mahiyetlerine uygun düşmeyen bir şekilde muhasebeleştirilmesinden dolayı, bu belgeleri imzalayan kişi ve kişiler bir yıldan üç yıla kadar hapis ve iki bin güne kadar adli para cezası ile cezalandırılır. 62 Av. Özgür Eralp www. ozgureralp. av. tr 17. 9. 2021
Zimmet � MADDE 36 – (1) Görevi nedeniyle zilyetliği kendisine devredilmiş olan veya 63 koruma ve gözetimiyle yükümlü olduğu para ve para yerine geçen evrak veya senetleri veya diğer malları kendisinin ya da başkasının zimmetine geçiren bu Kanun kapsamındaki sistem işleticisi, ödeme kuruluşu ve elektronik para kuruluşu ortakları, yönetim kurulu başkan ve üyeleri, mensupları, bunlar adına hareket eden kişiler ile görevlileri, altı yıldan on iki yıla kadar hapis ve beş bin güne kadar adli para cezası ile cezalandırılacakları gibi ilgili kuruluşun uğradığı zararı tazmine mahkûm edilir. � (2) Suçun, zimmetin açığa çıkmamasını sağlamaya yönelik hileli davranışlarla işlenmesi hâlinde faile on iki yıldan az olmamak üzere hapis ve yirmi bin güne kadar adli para cezası verilir; ancak, adli para cezasının miktarı ilgili kuruluşun uğradığı zararın üç katından az olamaz. Ayrıca meydana gelen zararın ödenmemesi hâlinde mahkemece resen ödettirilmesine hükmolunur. � (3) Soruşturma başlamadan önce, zimmete geçirilen para veya para yerine geçen evrak veya senetlerin veya diğer malların aynen iade edilmesi veya uğranılan zararın tamamen tazmin edilmesi hâlinde, verilecek cezanın üçte ikisi indirilir. Kovuşturma başlamadan önce, gönüllü olarak, zimmete geçirilen para veya para yerine geçen evrak veya senetlerin veya diğer malların aynen iade edilmesi veya uğranılan zararın tamamen tazmin edilmesi hâlinde, verilecek cezanın yarısı indirilir. Bu durumun hükümden önce gerçekleşmesi hâlinde, verilecek cezanın üçte biri indirilir. � (4) Zimmet suçunun konusunu oluşturan para veya para yerine geçen evrak veya senetlerin veya diğer malların değerinin azlığı nedeniyle, verilecek ceza üçte birden yarıya kadar indirilir. Av. Özgür Eralp www. ozgureralp. av. tr 17. 9. 2021
Soruşturma ve kovuşturma usulü � MADDE 37 – (1) Bu Kanunun 28 inci, 29 uncu ve 31 inci maddelerinde belirtilen suçlara ilişkin soruşturma ve kovuşturma yapılması, sistem işleticileri ile ilgili olarak Banka; ödeme ve elektronik para kuruluşları ile ilgili olarak ise Kurum tarafından Cumhuriyet başsavcılığına yazılı başvuruda bulunulmasına bağlıdır. Bu başvuru muhakeme şartı niteliğindedir. � (2) Bu Kanunun 31 inci maddesinde belirtilen suçtan dolayı ilgililerin Cumhuriyet başsavcılığına başvurması hâlinde yazılı başvuru şartı aranmaz. � (3) Bu Kanun ve bu Kanuna dayanılarak çıkarılacak düzenlemelerde belirtilen görevlerin yerine getirilmesi sırasındaki fiilleri dolayısıyla Banka personeli hakkında soruşturma ve kovuşturma yapılması, Bankanın Cumhuriyet başsavcılığına yazılı başvuruda bulunmasına bağlıdır. 64 Av. Özgür Eralp www. ozgureralp. av. tr 17. 9. 2021
KAYNAKLAR: � http: //www. visa. com. tr/tr/kart_kabul%C 3%BC/kurallar_ve_g%C 3 %BCvenlik/kurallar_ve_y%C 3%B 6 netmelikler/ters_ibrazchargeb ack. aspx http: //support. google. com/chrome_webstore/bin/answer. py? hl=tr &answer=1054264 http: //chargify. com/blog/the-cost-of-a-chargeback-infographic/ http: //www. chargebacknation. com/ http: //www. mastercard. com/us/merchant/pdf/TB_CB_Manual. pdf http: //financial-dictionary. thefreedictionary. com/Chargeback http: //www. sitepoint. com/chargeback-challenge/ https: //www. unibulmerchantservices. com/wpcontent/themes/unib ul/images/graph 2. jpg http: //eticaret. garanti. com. tr/Guvenlik/Chargeback-Ters-Ibraz. Nedir. aspx#foot 1 https: //cms. paypal. com/tr/cgi-bin/? cmd=_rendercontent&content_ID=security/chargeback_guide � 65 Av. Özgür Eralp www. ozgureralp. av. tr 17. 9. 2021
� 4077 SAYILI TÜKETİCİNİN KORUNMASI HAKKINDA KANUN’DA 4822 � � � 66 SAYILI KANUN’LA YAPILAN DEĞİŞİKLİKLER HAKKINDA İNCELEME - Kâmil KADIOĞLU - TBB Dergisi, Sayı 55, 2004 ELEKTRONİK SÖZLEŞMELERİN KURULUŞUNA İLİŞKİN İRADE BEYANLARI VE BU BEYANLARIN GERİ ALINMASI – Turan Şahin TBB Dergisi 2011 (95. sayı) Türk Hukukunda Mesafeli Sözleşmeler – Dr. Iur. Savaş Bozbel http: //hukuk. erzincan. edu. tr/dergi/makale/2003_VII_2_27. pdf (son erişim tarihi 12. 08. 2012) İnternette Kurulan Mesafeli Sözleşmelerde Tüketicinin Korunması - Yrd. Doç. Dr. Yusuf Büyükay -http: //www. e-akademi. org/makaleler/ybuyukay 7. htm (son erişim tarihi 12. 08. 2012) E-Tüketici ve Mesafeli Sözleşmelerde Tüketicinin Korunması - Yrd. Doç. Dr. Betül Tiryaki - http: //inettr. org. tr/inetconf 13/kitap/tiryaki_inet 08. pdf (son erişim tarihi 12. 08. 2012) ELEKTRONİK SÖZLEŞMELER VE ELEKTRONİK SÖZLEŞMELERE UYGULANACAK HUKUKUN TESPİTİ – Gamze Turan - TBB Dergisi, Sayı 77, 2008 Av. Özgür Eralp www. ozgureralp. av. tr 17. 9. 2021
TEŞEKKÜRLER Bu Sunuma elektronik ortamda ulaşmak için www. ozgureralp. com 67 BİLGİ PAYLAŞTIKÇA ÇOĞALIR Av. Özgür Eralp www. ozgureralp. av. tr 17. 9. 2021
- Slides: 67