Elektronik Ticaret ule zmen Marmara niversitesi ngilizce letme

Elektronik Ticaret Şule Özmen Marmara Üniversitesi İngilizce İşletme Bölümü Öğretim Üyesi sozmen@marmara. edu. tr ŞULE ÖZMEN 1

İçerik n n n e – ekonomi, işletmelere yansıması e - ticaret, e-iş e - ticarette ilgili taraflar e - ticaretin stratejik önemi ve geleceği e - ticaretin sunduğu fırsatlar ve tehditler e - ticaret için kuvvvetli ve zayıf yönlerimiz e - ticaret stratejileri, e - ortamda (sanal) pazarlama e - ticaretin işletme yönetim becerilerine katkısı e - ticaret teknolojisi, web siteleri e - ticarette güvenlik e - ticarette ödeme sistemleri ŞULE ÖZMEN 2

Yeni Ekonomi: E-Ekonomi n Sanayi ekonomisi n Üretim faktörleri – Toprak, emek, – sermaye n Kıtlık, pahalılık bilgi/ağ ekonomisi yetenek, bilgi yaratıcılık Bolluk ve ucuzluk Kaynak: Stan Davis, Cristopher Meyer BLUR - The Speed of Change in Connected Economy ŞULE ÖZMEN 3

Yeni ekonomiden kaynaklanan değişimin işletmelere yansıması Zaman boyutunu n Mekan boyutunu dikkate alan n Değer katan ürün ve hizmetler sunan Daha hızlı n Mesafeleri ortadan kaldıran n Elle tutulmayan ürünler ile ekonomik değer yaratan n n İŞLETMELER ve GİRİŞİMCİLER Kaynak: Stan Davis, Cristopher Meyer BLUR - The speed of Change in Connected Economy ŞULE ÖZMEN 4

e - ticaret, e - iş nedir? Ürünlerin, servisin, bilginin ve paranın değişiminin elektronik ortamda gerçekleştirilmesi. • Yeni bir iş platformu • Farklı bir ticaret ortamı (sanal) ŞULE ÖZMEN 5

e - iş (e -business) n şirketlerin, işyerlerinin, (kurum ve kuruluşların) – internet teknolojilerini ve bilgi işlem teknolojilerini kullanarak – dahili iş süreçlerini ve iş ilişkilerini, bilgi transferlerini – elektronik ortamda – güvenli bir şekilde oluşturmaları ve – ürettikleri malları ve servisleri bu elektronik ortamda satmaları veya satın almalarıdır. ŞULE ÖZMEN Kaynak: IBM 6

e - ticaret alışveriş odaklı bir işlemin internet ortamında gerçekleştirilmesidir. Bir alım satım işlemini ifade etmektedir (herkese açık olan ağ üzerinden yapılan ticari bir faaliyetdir). ŞULE ÖZMEN 7

E-ticarette pazarlama süreci (Geleneksel pazarlama süreci) Alıcı Gereksinimin belirlenmesi Ürün/hizmet tasarımı Araştırma Sipariş ve Ödeme Satıcı Tanıtma Ulaştırma ŞULE ÖZMEN 8

e – işletme e -işletme sadece WEB de sayfa açarak alım satım işlemi yapmanın ötesinde bir süreç içeriyor. n İşletmelerin tedarik, üretim, pazarlama, satış, finans, muhasebe, insan kaynakları gibi diğer iş süreçlerini de bu yeni teknolojiye n uyarlamaları anlamına geliyor ŞULE ÖZMEN 9

e - ticaretde ilgili taraflar ve iletişim sağladıkları ağlar (e - ortamda) n n n İşletmeler - Müşteriler (Tüketiciler) İşletmeler – İşletmeler (İşletmeler arası) Vatandaş –Devlet İşletmeler –Devletler – Devletler (Devletler arası) Internet – Extranet - Intranet ŞULE ÖZMEN 10

Tarafların iletişim sağladıkları ağlar n İnternet: Herkese açık olan ağ n İntranet: Şirket içi ağlar n Extranet: Şirketlerin kendi aralarında tedarikçileri ve/veya bayileri, satış noktaları, belirli müşterileri arasında bilgi alışverişi/ ticari ilişki için kurulan ve üçüncü şahıslara kapalı olan ağlar. ŞULE ÖZMEN 11

Stratejik Önemi İnternet-extranet-intranet ticaret ve diğer işletme faaliyetleri için işletmeye güç katan, beceri kazandıran ortamlar sunuyor. n Çok hızlı yaygınlaşıyor n – Her geçen gün daha fazla işletme, tüketici, devlet kurumu elektronik ortamda buluşuyor Elektronik ortamda gerçekleştirilen işlem hacmi hızlı bir ivmeyle artıyor. İşlem hacminin büyük bölümünün ise işletmeler arasında olacağı tahmin ediliyor. n Yeni iş olanakları ve yatırım alanlarının ortaya çıkması (sanal aracılar-cybermediaries) n ŞULE ÖZMEN 12

Stratejik Önemi n Girmemek bir tehdit oluşturuyor. – Küreselleşen dünyada pazar bulamamak – E-ticaret yapan e-işletmeler karşısında rekabet edememek veya rekabet üstünlüğünü kaybetmek tehlikesi İnternet teknolojisi ve e - ticaretin sunduğu yeni fırsatlar ve bu fırsatlardan yararlanılamadığı takdirde oluşan tehditler, şirketleri; esnek, hızlı hareket edebilen, müşteri odaklı iş modelleri kurmak mecburiyetinde bırakıyor. ŞULE ÖZMEN 13

e - ticaret yapmalı mıyız? n n n Sunduğu fırsatlar bizim de yararlanabileceğimiz fırsatlar mı? Bu işe girmek bize neye mal olur? Getirisi ne olacaktır? Ticari faaliyetlerimize ve buna bağlı olarak diğer iş süreçlerimize katkısı ne olur? Girmeyince ne gibi tehditler ile karşıya kalırız? Rakiplerimiz bu işe girmişse veya girerse bu bizim işimize nasıl yansır? ŞULE ÖZMEN 14

e - ticaret yapmalı mıyız? n Kuvvetli n Zayıf yönlerimiz ŞULE ÖZMEN 15

Fırsatlar n. Yeni pazarlar bulma fırsatı Stratejiler n. Yeni pazar dilimleri (internet kullananlar, kullanıcı toplulukları) §Rekabet avantajı §Rekabet üstünlüğü elde etme fırsatı yaratacak bir konumlandırma (internet bankacılığı) ŞULE ÖZMEN 16

Fırsatlardan Yararlanma n Maliyetin düşmesi n Verimliliğin artması n Tekrarlanan süreçlerin kalkması n Pazarlama ve satış kanalı olarak kullanmak n Tedarik-satış zinciri faaliyetlerinde kullanmak (envanter yönetimi - stok kontrol) ŞULE ÖZMEN 17

Fırsatlar 7 x 24, haftanın her günü, n Müşteri odaklı günün her saati erişilebilir pazarlama (CRM) olması – ZAMAN n Dünyanın her yerinden n Veri Ambarı erişilebilmek - MEKAN uygulamaları n Kişiye özel pazarlama ve satış- KİŞİSELLEŞTİRİLMİŞ n. Müşteri memnuniyetinin, bağımlılığının (sadakatin) artması n Uygun, elverişli, hızlı, güncel, kişiye özel ürün, hizmet ŞULE ÖZMEN 18

Tehditler Değerlendirilmeyen, yararlanılmayan her bir fırsat bir tehdit unsuru olabilir n Rekabet edememe veya varsa rekabet avantajını kaybetme tehlikesi n Güvenlik ile ilgili tehditler – Bilgisayar korsanları – Kredi kartı yolsuzlukları – Bilginin gizliliği ve bütünlüğünü tehdit eden tüm unsurlar ŞULE ÖZMEN 19

Kuvvetli Yönler n Müşterinizin ve/veya ürününüzün uygunluğu n Yeniliklere açık olmak, şirket sahibinin veya üst yönetimin desteği n Teknik bilgi veya desteğinizin olması n e- ticarete erken başlamanın yaratttığı rekabet üstünlüğü ŞULE ÖZMEN 20

Zayıf Yönler Öncesinde Sonrasında Teknik bilgi ve tecrübe eksikliği n Yapısal problemler n Şirket sahibinin veya üst yönetimin desteklememesi n Zaman ve emek sıkıntısı-Niyet etmeme n Tanınma ve tutunma sıkıntıları n İş süreçlerinin uyarlanması problemleri n Teknik zorluklar – Kullanıcıya uygun olmayan sayfa yapıları – Yavaş erişim ve yavaş işlem – Güvenli olmayan ağlar ve güvenli olmayan işlemler n ŞULE ÖZMEN 21

e - ticaret yapmalı mıyız? n Fırsatlar n. Tehditler n. Güçlü n. Zayıf yönlerimiz ŞULE ÖZMEN 22

E-Ticaretin Etkisi ve Katkısı Mevcut durumumuza ne katacak? n Hangi iş süreçlerimizi nasıl etkileyecek hangileri ortadan kalkacak hangileri yeni eklenecek hangileri değişime uğrayacak? n Değişime uğracak iş süreçleri nasıl değişecek? n Hangi işletme ve yönetim becerisini nasıl etkileyecek, ne şekilde katkı sağlayacak. n ŞULE ÖZMEN 23

E-Ticaretin İşletme ve Yönetim Becerilerine Etkisi ve Katkısı İşletme Becerileri n Alıcı kazanma ve pazarlarla haberleşme becerisi : Reklam programlarının hazırlanması, : Tanıtım ve promosyon becerisi : İnternet sayesinde şirket, işyeri için web siteleri hazırlamak, sanal mağazalar, reklam (banner) ve bağlantılar sayesinde firmayı ve ürün/servisi mevcut ve potansiyel müşteriye tanıtmak n Tüketici tepkilerini ölçme becerisi Kaynak: Dr. Osman ATAÇ ITC Danışmanı ŞULE ÖZMEN 24

İşletme Becerileri n Üretim girdilerini tedarik becerisi : Envanter gereksinimini hesaplama : Satın alma : Stok idaresi : Malzeme kullanımı Üretim sürecinin tasarımı, hattı dengeleme becerisi n Düzgün kayıt tutma becerisi n 1. Standart maliyetlerin hesaplanması 2. Genel muhasebe ve maliyet muhasebesi sistemleri kurma becerisi Kaynak: Dr. Osman ATAÇ ŞULE ÖZMEN ITC Danışmanı 25

e - ortama uygun pazarlama stratejileri n n Web sayfanıza veya sanal mağazanıza müşteri ziyaretini ve alışveriş miktarını artıracak stratejiler Sayfa/mağaza (internet) adresinizi internet ortamı dışındaki ortamlardan da duyurmak. İnternette işbirliği yapabileceğiniz diğer firmalarla karşılıklı bağlantılar sağlamak (link) Sizinle ilgili diğer sitelere, popüler sitelere reklam vermek (banner) Arama motorlarında yer almak ŞULE ÖZMEN 26

Web Siteleri n Statik siteler – Şirketin varlığını gösteren siteler n Dinamik Siteler – Alım Satım işlemi yapılan siteler n Kişiselleştirilmiş siteler – Kişiye özel, çapraz satış yapılabilecek düzenlemeler olan siteler ŞULE ÖZMEN 27

e - ticaret teknolojisi İletişim teknolojisindeki gelişmeler sayısal biçime dönüştürülmüş yazılı metnin, ses ve video görüntülerinin çok hızlı bir şekilde işlenmesini, iletilmesini ve depolanmasını olanaklı kılmıştır WEB mimarisi n İstemci - Müşteri (Client) n Tarayıcı Program (Browser) n Sunucu – Server ŞULE ÖZMEN n 28

e - ticaret teknolojisi n Ölçeklenebilirlik – Scalable n Güvenilirlik n Veri tabanı ile ilişkilendirilmiş (bütünleşik) ŞULE ÖZMEN 29

e - ticarette güvenlik Gizlilik ve n Kimlik bilgisinin doğrulanması mahremiyet (Authentication) n Güvenlik n Erişim yetkisinin verilmesi n Bütünlük ve (Authorization) doğruluk n • Sayısal İmza ( Digital Signature) • Sayısal Sertifika (Digital Certificate) • Sayısal Noter (Digital Notary) ŞULE ÖZMEN 30

e - ticarette güvenli ödeme sistemleri n Güvenli Elektronik İşlem Protokolü SET n SSL n Sanal Para n Akıllı Kart (Smart card) ŞULE ÖZMEN 31

SONUÇ Uzun vadeli çıkarlarınızı göz önüne alarak, bilişim ve internet teknolojilerinden yararlanma, elektronik ticaret yapma kararını vermesi gereken sizlersiniz. n e- dünyada, e-ekonomide rekabet edememe durumuna düşebilir ve yok olma tehlikesiyle karşıya kalabilir ya da rekabet üstünlüğü elde etme fırsatı bulabilirsiniz. n e-işletme olmak için harekete geçmek gerekiyor n ŞULE ÖZMEN 32

ŞULE ÖZMEN 33