Eleaniztasuna helburu didaktika ote gakoa Uri Ruiz Bikandi

Eleaniztasuna helburu, didaktika ote gakoa? Uri Ruiz Bikandi (UPV/EHU) DONOSTIA, 2016 ko apirilaren 21 ean

Aldaketa asko gure inguruan • Gizartean eta berarekin batera, eskolan – jatorrizko kultur aniztasuna gehitu – 2 H 3 H irakatsi behar – KIT/TIC – Eskolari egiten zaizkion eskakizunak hedatu dira – Emaitzen kontrola areagotu da • Adar berriei non txertatu eman, posible egin.

Ikasleen Hizkuntza-emaitzen inguruan • Azken emaitzak, eskasak idatzian eta ahozkoan. • Emaitzak ezagutzen ditugu, baina ez irakaskuntza prozesuak • Ez dakigu zertan datzan on eta txarren arteko aldea. Ez da azterketa kualitatiborik egin • Ez dakigu nola jokatzen dugun eskoletan, zein didaktika mota erabiltzen dugun horietan • Irakurketa, idazketa mintzamena ikasketen giltzak dira.

Curriculumak aldatu ala irakaskuntza irizpideak eta jokabideak sendotu?

Garatu beharreko konpetentziak, 1 Komunikatzeko konpetentzia “Hitzezko eta hitzik gabeko komunikazioa eta komunikazio digitala modu osagarrian erabiltzea, ganoraz eta egoki komunikatu ahal izateko egoera pertsonal, sozial eta akademikoetan” (Curriculum Dekretua, 2015)

Komunikazioa • Irakatsi behar – Inork esandakoa interpretatzen – Esatekoa antolatzen eta egoki, zuzen eta argi adierazten • Hartzailearen eta emailearen paperetan • Ahoz eta idatziz

Komunikazio faktoreen inguruan Gaia Partaideak Helburua Lekua Denbora

Komunikazioaren ZER eta NOLA, bi alderdiak: – Edukia eta hizkuntza: bi hezkuntza-helburu – Hizkuntzaz konsziente egin: ZER dio? NOLA dio? / ZER esan? NOLA esan? – Komunikazioan MODUA da giltza – Norberen ekoizpenaren konszientzia sustatu behar

Formari begiratuz • Ausazko erabilerak ekidin: “edozelan, ez!” – Esandako/idatzitako esaldiak aztertu – Problematizatu, eztabaidatu, zuzendu – Araua atera – Publikoki jarri gogoratzeko – Araua entrenatu: berridatzi, erabili – Irizpide bihurtu testuen irakurketa publikoetan, lagunen arteko zuzenketetan. . .

1 Adibidea Ausazko erabilerak: araua atera! • Tres cerditos vivían en el corazón del bosque. El lobo querían comerselo y les perseguia. Los cerditos construio una casa. El menor construio de paja. (. . . ). (LH 5. maila. Gaztelera 2 H)

2 Adibidea Ausazko erabilerak aztertu! • “Jon izeneko mutiko bat bere aita eta amarekin bizi zen. Hamar urte zituen eta bera ume arraro bat zen. Kalera irteten da gauean eta lo egiten du egun zear. Zer izango ote da? Banpiro bat izango da? Ba banpiro bat da eta orain zer gertatu zen kontatuko dizuet. ” (LH 5. maila. Euskara 2 H)

3 Adibidea Ausazko erabilerak gelditu! “. . . Orduan astia agertu zen. Orduan galdetu zuen: -nork deitu dit? Amak esan zuen: -ni neu deitu dizut nire umea zendatu behar duzu. Orduan astia esan zuen: -sendatuta dago oraintxe eskolara joan al da. Ama berriro esan zuen: -eskolara deituko dut. (LH 5. maila. Euskara 2 H)

Garatu beharreko konpetentziak, 2 Ikasten eta pentsatzen ikasteko konpetentzia “Ikasteko eta lan egiteko ohiturak, ikasteko estrategiak eta pentsamendu zorrotza izatea, eta ikasitakoa mobilizatzea, eta beste testuinguru eta egoera batzuetara eramatea, norberaren ikaskuntza modu autonomoan antolatzeko” (Curriculum Dekretua, 2015)

Zein komunikabide erabili? Eskola aldizkariak Proiektuak Txikien tutoretza Irratia Eskolako TB programa Antzerkiak Bideo txikiak Irakurketa publikoak Leihaketak Aurkezpenak (gurasoei, beste eskolako umeei…)

Oro har, edozein hizkuntzatan Gaia aurretik landu, eta horrekin batera: • Dokumentazioa bildu, kontsultatu, datuak jaso, konparatu, eztabaidatu, ordenatu, ekoiztu. • Hizkuntzaz erreparatzen irakatsi. Lagundu. ESAN arazi. Elkarri entzun eta zuzendu. • Hizkuntza opakatu: helburu linguistikoak esplizitatu, arbelean, denok jakin dezaten. • Pentsatzeko eta adierazteko denbora eman ikasleei. Denbora eta antolamenduak ongi planifikatu.

Hizkuntza guztietan • Hizkuntza bakoitzaren jokabidea (esate modua, antolakuntza. . . ) beste hizkuntz(ar)en jokabidearekin konparatu, aldeak deskribatu. • Itzuli arazi eta itzulpenak eztabaidatu, ordenatu, ekoiztu. • Hizkuntza-arauak sortu, egiaztatu, konparatu. . . Jokabide posible asko badago, agerian utzi, duda onartu, kontsultatu. . . • Ikasitakoa modu desberdinez irudikatu eta gogoratzeko ikusgarri/eskuragarri utzi.

Honek guztiak eskatzen du • Hizkuntza guztietako irakasleek irizpideak bateratzea (zeri garrantzia eman) • Jokabide didaktiko-pedagogikoak adostea • Hizkuntza guztietan lan bera ez errepikatzea – An ikasitakoa Bn aplikatzea • Hiztegi metalinguistikoa bateratzea

Zereginik ez zaigu faltako! Eskerrik asko zuen arretagatik