EKONOMIKA EVROPSKIH INTEGRACIJA EF IVAN VUJAI OPTIMALNO VALUTNO

EKONOMIKA EVROPSKIH INTEGRACIJA EF IVAN VUJAČIĆ

OPTIMALNO VALUTNO PODRUČJE • • • Slobodno plivajući kurs i slobodno kretanje kapitala. IS-LM krive. Primer ekspanzivne monetarne politike. Kriva LM pomera se na desno. Ekspanzija vodi većoj količini novca i samim tim smanjenju kamatne stope. Tačka B. • Inostrana kamatna stopa veća to dovodi do odliva kapitala. • 2 2016 Ivan Vujačić

OPTIMALNO VALUTNO PODRUČJE 2016 Ivan Vujačić 3

OPTIMALNO VALUTNO PODRUČJE • Odliv kapitala vodi ka depresijaciji valute. • Depresijacija vodi većoj konkuretnosti. • Sada se IS kriva pomera udesno jer dolazi do većeg izvoza. • Sve se uravnotežava u tački C jer se tu izjednačavaju inostrane i domaće kamatne stope. • Ekspanzivna monetarna politika vodi depresijaciji, a mobilnost kapitala novoj ravnoteži i izjednačava kamatne stope. 2016 Ivan Vujačić 4

OPTIMALNO VALUTNO PODRUČJE • Rast tražnje u inostranstvu vodi pomeranju krive IS naviše. • Pri datoj LM – bez promene monetarne poltike nova ravnoteža je u tački B. • Naša kamatna stopa je veća od inostrane. • Dolazi do priliva kapitala. • Pošto centralna banka ne interveniše na tržištu – domaća valuta apresira. • To podriva konkurentnost i postepenp vraća IS krivu. 2016 Ivan Vujačić 5

OPTIMALNO VALUTNO PODRUČJE 2016 Ivan Vujačić 6

OPTIMALNO VALUTNO PODRUČJE • Pretpostavimo jedan AD - AS model. • Umesto cena koristimo realan devizni kurs koji je označen sa Lamda i koji pokazuje odnos naših cena prema cenama konkurenata. • Ako doddje do pada tražnje dolazi pomeranja AD krive naniže. • Ako je moguća depresijacija kursa i ako su cene fleksibilne doći će do pada BDP a i do uravnoteženja pri depesiranom deviznom kursu. • 2016 Ivan Vujačić 7

OPTIMALNO VALUTNO PODRUČJE 2016 Ivan Vujačić 8

OPTIMALNO VALUTNO PODRUČJE • Ako je devizni kurs fiksan, a cene rigidne doći će do još većeg pada BDP. • Nova ravnoteža biće u tački C. • Dolazi do recesije. • Dug proces padanja cena i posle dugog vremena dolazimo do tačke B. • U monetranoj uniji prilagođavanje je jedino putem cena i nadnica. 2016 Ivan Vujačić 9

OPTIMALNO VALUTNO PODRUČJE • 1989. godine Delors predlaže stvaranje ECB u tri faze ka monetarnoj uniji - EU. Euro – 1 januara 1999, pre toga ECU, počeo da cirkuliše 2002. godine. • Problem sa managed float-om je što kritičari kažu da kombinuje najgore karaktersitike oba sistema – fleksibilnog i fiksnog kursa. 2016 Ivan Vujačić 10

OPTIMALNO VALUTNO PODRUČJE • Kriterijumi za optimalno valutno područje: • Mundell- optimalno valutno područje je ono gde postoji mobilnost rada. • Kenanov kriterijum – Zemlje koje imaju diversifikovanu proizvodnju i sličnu strukturu privrede su pogodne za formiranje optimalnog valutnog područja. (uticaji asimetričnih šokova su mali) 2016 Ivan Vujačić 11

OPTIMALNO VALUTNO PODRUČJE • Mc. Kinnon-ov kriterijum – Zemlje koje su otvorene i imaju razvijenu trgovinu između sebe su pogodne za formiranje optimalnog valutnog područja. • Fiskalni transferi – Zemlje koje se slože da jedna drugoj pomažu u slučaju negativnih šokova formiraju optimalno valutno područje. • Zemlje članice valutne unije treba da imaju širok konsenzus povodom načina na koji će se rešavati šokovi. 2016 Ivan Vujačić 12

OPTIMALNO VALUTNO PODRUČJE • Teorija nam kaže da postoji nemoguće trojstvo: • Ne može se istovremeno imati – • 1) potpuna mobilnost kapitala • 2) autonomna monetarna politika • 3) fiksni devizni kurs • Samo dve od ove tri mogućnosti mogu se realizovati istovremeno. 2016 Ivan Vujačić 13

OPTIMALNO VALUTNO PODRUČJE Fiksni kurs Potpuna mobilnost kapitala 2016 Autonomna monetarna politika Ivan Vujačić 14

OPTIMALNO VALUTNO PODRUČJE • Potpuna mobilnost kapitala i autonomna monetarna politika – Ovo imaju Evrozona kao celina, SAD, Japan, Velika Britanija. • Potpuna mobilnost kapitala i fiksni devizni kurs – • Ovo je pozicija zemalja u okviru Evrozone – formalno odricanje od monetarne poltike. ERM – Exchange rate mechanism. • Fiksni devizni kurs i autonomija monetarne politike Ovaj sistem je postojao u Bretton Woods sistemu. 2016 Ivan Vujačić 15

OPTIMALNO VALUTNO PODRUČJE HVALA 2016 Ivan Vujačić 16

OPTIMALNO VALUTNO PODRUČJE 2016 Ivan Vujačić 17

OPTIMALNO VALUTNO PODRUČJE 2016 Ivan Vujačić 18

OPTIMALNO VALUTNO PODRUČJE 2016 Ivan Vujačić 19

OPTIMALNO VALUTNO PODRUČJE 2016 Ivan Vujačić 20