Ekonomia stosowana Dobra publiczne i efekty zewntrzne 20

Ekonomia stosowana Dobra publiczne i efekty zewnętrzne 20

Ekonomia stosowana Dobra publiczne i efekty zewnętrzne Dobra publiczne Efekty zewnętrzne 20

Ekonomia stosowana Dobra publiczne i efekty zewnętrzne Dobra publiczne Gra o dotacje Zasady gry są następujące: Każdy uczeń może dołożyć się do wspólnego przedsięwzięcia w dowolniej kwocie między zero a 1 zł. Anonimowe wpłaty uczniów, są następnie sumowane i nauczyciel do wspólnej puli dokłada tyle, ile dołożyli uczniowie, a cała kwota jest dzielona proporcjonalnie między wszystkich uczniów w klasie, niezależnie od tego, ile który dołożył. 20

Ekonomia stosowana Dobra publiczne i efekty zewnętrzne Dobra publiczne Gra o dotacje • Ile dołożyłby homo oeconomicus? • Jaka jest najlepsza strategia grania w tę grę? • Jak nazwać postawę osoby, która nic nie wpłaca, a korzysta z wpłat innych? Jazda na gapę • Jak w prawdziwym życiu postępują ludzie? 20

Ekonomia stosowana Dobra publiczne i efekty zewnętrzne Dobra publiczne Część dóbr i usług w codziennym życiu jest „za darmo”. 20

Ekonomia stosowana Dobra publiczne i efekty zewnętrzne Dobra publiczne Kiedy dobro lub usługa jest dostępna za darmo, siły rynkowe nie mogą efektywnie określić wielkości produkcji i konsumpcji. Co dzieje się z popytem? Co dzieje się z podażą? 20

Ekonomia stosowana Dobra publiczne i efekty zewnętrzne Dobra publiczne Co to znaczy za darmo? Czy to możliwe? 20

Ekonomia stosowana Dobra publiczne i efekty zewnętrzne Dobra publiczne Dobra prywatne a dobra publiczne Które dobra są publiczne? - Nie można wykluczyć z konsumpcji tych, którzy nie płacą. - Konsumpcja jednej osoby nie ogranicza konsumpcji innej osoby. 20

Ekonomia stosowana Dobra publiczne i efekty zewnętrzne Dobra publiczne - Nie można wykluczyć z konsumpcji tych, którzy nie płacą. - Konsumpcja jednej osoby nie ogranicza konsumpcji innej osoby. A co jeśli spełniony jest tylko jeden warunek? 20

Ekonomia stosowana Dobra publiczne i efekty zewnętrzne Dobra publiczne Wspólne zasoby - Nie można wykluczyć z konsumpcji tych, którzy nie płacą. - Konsumpcja jednej osoby ogranicza konsumpcje innych osób. 20

Ekonomia stosowana Dobra publiczne i efekty zewnętrzne Dobra publiczne Monopol naturalny - Można wykluczyć z konsumpcji tych, którzy nie płacą. - Konsumpcja jednej osoby nie ogranicza konsumpcji innych osób. 20

Ekonomia stosowana 20 Dobra publiczne i efekty zewnętrzne Efekty zewnętrzne „Niewidzialna ręka” rynku kieruje kupującymi i sprzedającymi w taki sposób, że choć każdy z nich dba tylko o własne szczęście, maksymalizowana jest łączna korzyść całego społeczeństwa. Ale czasem rynek nie jest sprawny.

Ekonomia stosowana Dobra publiczne i efekty zewnętrzne Efekt zewnętrzny to sytuacja, w której transakcja dokonująca się na rynku oddziaływa jeszcze na inne osoby, które nie są w nią zaangażowane. Innymi słowy działanie jednej osoby wpływa na inną, a nie otrzymuje ona za to żadnej rekompensaty ani nie ponosi kosztów. 20

Ekonomia stosowana Dobra publiczne i efekty zewnętrzne Efekty zewnętrzne – negatywne • Zanieczyszczenie powietrza • Hałas • Dym z papierosa 20

Ekonomia stosowana Dobra publiczne i efekty zewnętrzne Efekty zewnętrzne – pozytywne • Szczepienia ochronne • Odbudowany zamek • Piękny ogród kwiatowy 20

Ekonomia stosowana Dobra publiczne i efekty zewnętrzne Efekty zewnętrzne – negatywne: huta P koszt społeczny koszt prywatny (krzywa podaży) krzywa popytu Qoptymalne Qrynkowe Q 20

Ekonomia stosowana Dobra publiczne i efekty zewnętrzne Efekty zewnętrzne Jak przeciwdziałać efektom zewnętrznym? • Regulacja • Internalizacja efektu zewnętrznego (podatki lub subsydia) 20