EIGENAREN DUURZAME MONUMENTEN Ilse Rijneveld Adviseur monumenten Gemeente

EIGENAREN DUURZAME MONUMENTEN Ilse Rijneveld Adviseur monumenten Gemeente Rijswijk/Delft

DUURZAME MONUMENTEN? Een monument is duurzaam: let wél op goed onderhoud! - Herbestemming, Hergebruik - Onderhoud en verbeteringen - Isolatie - Water - Stroom - Warmte 2

UITVOERINGSVOORSCHRIFTEN MONUMENTEN UITVOERINGSVOORSCHRIFTEN • Gewoon onderhoud bij monumenten is vergunningvrij. • Het voegen van een gevel en het isoleren van een monument vallen niet onder gewoon onderhoud. • Voor de richtlijnen van het uitvoeren van dergelijke werkzaamheden: zie Stichting Erkende restauratiekwaliteit. • Werkzaamheden die volgens de richtlijnen worden uitgevoerd zijn vergunningvrij. 3

GEMEENTE RIJSWIJK? • Subsidie mogelijk voor onderhoud. (Rijswijk/RCE) • Onderhoud vergunningvrij (richtlijn zie stichting ERM. nl) • Vooroverleg voor wijzigingen via gemeente. • Voor wijzigen monument een omgevingsvergunning via het omgevingsloket online

INTERIEUR: AARD EN NAGELVAST 5

JUISTE MATERIALEN? Traditionele woningen zijn anders dan moderne gebouwen. Niet de gewenste maatregelen (standaard producten uit assemblagebouw) maar de verantwoorde oplossingen als uitgangspunt. 6

DE MODERNE VS. DE TRADITIONELE WONING 7

VENTILATIE, HOE WERKT HET? In traditionele woningen meer ventilatie nodig. • om vochtophoping en vochtproblemen in constructie te voorkomen • voor frisse lucht (gezondheid!) • afvoer lucht via kanaal of schoorsteen, toevoer lucht via raam Kierdichting (schuiframen) • Voorkomt warmteverlies en tocht, insluiten vocht voorkomen. 8

DUURZAME VERBETERING 9

BESPARING? HERGEBRUIK MATERIAAL 10

ISOLATIEWAARDEN VENSTER Dubbel glas Voorzetglas Binnenluiken Gordijnen % verbetering warmteverlies ten opzichte van enkel glas (schaal 0 tot 80%) 11

GLAS IN SCHUIFVENSTERS Balansveren Isolerend enkel glas • Voor (schuif)ramen met roedeverdeling is dun geïsoleerd glas ontwikkeld, dunner dan 10 mm. Gewoon dubbelglas (HR++) is meestal te dik. • De raamgewichten moeten bij isolatieglas met balansveren aangepast worden. • Zowel isolerend enkel glas als dun dubbelglas van 8 mm dik is leverbaar. 12

TOCHTWERING VENSTERS Honingraad gordijn: jaloezie met luchtkamers. Kierdichting door borstels en profielen. 13

GLAS-IN-LOOD MET VOORZETGLAS BIJ BOVENRAMEN GLAS-IN-LOOD • Bestaand glas-in-lood aan de binnenzijde geplaatst. 14

ISOLATIE DAK Aansluiting houten balkconstructie en muur gevoelig voor vochtophoping (houtrot en schimmel). Isolatie op de zoldervloer: meest eenvoudige oplossing. Dunne isolatiefolie aan buitenzijde voorkomt aansluitproblemen op dakranden. tengel (lat) isolerende folie tengel (lat) 15

AANDACHTSPUNTEN NAÏSOLEREN goed • Condensatie (ophopen van vocht) op het koudste oppervlak. • Traditioneel zijn de ramen het koudste oppervlak • Bij naïsolatie moet condensatie in de (hout)constructie worden vermeden, dus ventileren. • Isolatiemaatregelen met elkaar in evenwicht. niet goed (zwam en schimmel door vocht) 16

FOLDER ENERGIEBESPARING www. stichtingerm. nl 17

TOOLKIT DUURZAAM ERFGOED 18

TOOLKIT DUURZAAM ERFGOED 19

WEBSITES Informatie • GEMEENTE RIJSWIJK www. rijswijk. nl • STICHTING ERM • www. stichtingerm. nl • TOOLKIT DUURZAAM ERFGOED • www. toolkitduurzaamerfgoed. nl Adviseurs • MONUMENTENWACHT ZUID-HOLLAND • www. monumentenwacht-zh. nl • GROENE GRACHTEN • www. degroenegrachten. nl • OOM ADVIES • www. oomadvies. nl • DIVERSE RESTAURATIEARCHITECTEN • o. a. via stichting ERM: www. stichtingerm. nl 20