EGEMENLN KULLANILMASI BAKIMINDAN DEMOKRAS TRLER Demokrasinin lke ve
EGEMENLİĞİN KULLANILMASI BAKIMINDAN DEMOKRASİ TÜRLERİ • Demokrasinin ülke ve toplumlara göre değişen bazı uygulama farklılıkları bulunmaktadır. Bunlar Doğrudan Demokrasi, Yarı Doğrudan Demokrasi ve Temsili Demokrasi’dir. • Doğrudan Demokrasi: Bu tür demokrasilerde vatandaşlar yasama organını meydana getirirler. Seçme hakkına sahip vatandaşlar bir meydanda toplanarak yürütme ve yargı görevini yerine getirecek kişileri seçerler. Yürütme ve yargı görevine seçilenler bu halk meclisine karşı sorumludur.
EGEMENLİĞİN KULLANILMASI BAKIMINDAN DEMOKRASİ TÜRLERİ • Yarı Doğrudan Demokrasi: Doğrudan demokrasinin uygulanma güçlüğü üzerine ortaya çıkmıştır. Burada kanunlar bir meclis tarafından yapılmakta ve kabulü için halkın oyuna (referandum) sunulmaktadır. Halk bu şekilde yönetime doğrudan değil, yarı doğrudan katılmaktadır.
EGEMENLİĞİN KULLANILMASI BAKIMINDAN DEMOKRASİ TÜRLERİ • Temsili Demokrasi: Milletin seçtiği temsilcilerin belirli sürelerle iktidarı kullanmalarını esas alan demokrasi biçimidir. Böylece vatandaşlar egemenlik haklarını kendilerine karşı sorumlu olan temsilciler aracılığıyla kullanırlar. • Milletin temsilcileri yani milletvekilleri yalnızca kendilerini seçenlerin değil, bütün milletin vekilleri olma özelliğini taşırlar.
Demokrasi Modelleri Çoğunlukçu Demokrasi Devletin halkın çoğunluğun iradesine göre yönetilmesi gerektiğine ve çoğunluğun kararının her şeyin üstünde olduğu anlayışına dayanmaktadır. Bu model ilk kez Britanya’da geliştirildiğinden Westminster Tipi Demokrasi olarak da bilinmektedir. Halkın yönetiminin, halkın çoğunluğu tarafından yapılacağını ve halk anlaşmazlık içinde ve çelişen tercihlere sahip ise, hükümetin halkın çoğunluğunun çıkarlarına hizmet etmesi gerektiğini kabul etmektedir.
Çoğulcu Demokrasi Çoğulcu demokrasi anlayışında toplumun çoğunluk tarafından yönetilmesini reddedilmez. Çoğunluğun yönetimi ile azınlıkta kalanlar arasında bir dengenin kurulması gerektiği vurgulanır. Çoğunluğun yönetme erki sınırsız değildir; azınlığın temel hakları ile sınırlıdır. Çoğulcu demokrasi siyasal iktidarın çeşitli merkezler arasında paylaştırılmasını ve dengelenmesini ifade etmektedir. Ayrıca azınlığın haklarının korunması ve farklı düşüncede olanların düşüncelerini serbestçe ifade edip örgütlenebilmesini de içermektedir. Çoğulcu demokrasinin iki temel gereksinimi vardır: İnsan hakları ve hukuk devleti ilkesi
• Çoğulcu demokrasinin klasik liberal teoriyle ortak bir yanı vardır: totaliter bir yönetimi engellemek ve demokratik meşruiyete sahip yürütmeyi sınırlamak. Hasan Tunç «Demokrasi Türleri ve Müzakereci Demokrasi Kavramı» başlıklı makalesinde, «Çoğulcu demokrasi» yerine kimi zaman «liberal demokrasi» ve «özgürlükçü demokrasi» terimlerinin kullanıldığını belirtir. (Hasan Tunç, s. 1121).
Oydaşmacı (Uzlaşmacı, Konsensüs) Demokrasi Oydaşmacı demokrasi geniş katılımlı, ülkede yaşayan yurttaşların mümkün olduğunca çoğunun arzularına uygun bir yönetim sistemini ifade eder. Devlet yönetiminde alınan kararların, oy çokluğuna göre değil oybirliğine göre alındığı bir sistemdir. Daha çok, aralarında dini, etnik ve buna benzer nedenlerle derin bölünmeler olan toplumlarda uygulanan bir modeldir. Konsensüs demokrasiyi en iyi uygulayan ülkeler İsviçre ve Belçika’dır.
- Slides: 7