EGE BLGES Ege Blgesi Trkiyenin corafi blgelerinden biridir

EGE BÖLGESİ Ege Bölgesi, Türkiye'nin coğrafi bölgelerinden biridir. İlkçağ'dan beri bölgede yerleşim bölgeleri mevcuttur. Günümüze kadar ayakta kalan Efes gibi antik kentler mevcuttur. Bölge, Kurtuluş Savaşı'nın en önemli savaşlarına sahne olmuştur. Kütahya ve Afyon bu savaşların en önemlilerinin geçtiği illerdir

Yeryüzü şekilleri Kıyıları: Ege Denizi'nin yerinde eskiden Egeid karası bulunmaktaydı. Bu kara parçasının çökmesi sonucunda bugünkü adalar ve yarımadalar meydana geldi. Bölge dağları kıyıya dik uzandığı için kıyı girintili-çıkıntılı, Enine Kıyı Tipidir. Kıyıda birçok körfez, koy, yarımada ve buruna rastlanır. Edremit, Çandarlı, İzmir, Kuşadası, Güllük, Gökova başlıca körfezleridir. Reşadiye, Bozburun, Dilek ve İzmir Karaburun başlıca yarımadalarıdır. Ege kıyıları girintili-çıkıntılı olduğu için en uzun kıyımızdır. Muğla, 1. 100 km. kıyı şeridi ile en uzun kıyıya sahip ilimizdir.

Dağları: Asıl Ege Bölümü faylanma hareketlerine uğradığı için Kaz Dağı, Madra Dağı, Yunt Dağı, Bozdağlar, Aydın Dağları faylanma sonucu yüksekte kalmış horstlardır. Bölümün güneyinde uzanan Menteşe Dağlarının uzanış yönü kıyıya paraleldir. İç Batı Anadolu’ya gidildikçe yükseklik artar. Bu bölümde, Alaçam, Eğrigöz, Murat ve Sandıklı Dağları vardır.

Ovaları: İç Batı Anadolu Bölümünde Yazılıkaya Platosu, Tavas- Çivril- BanazÖrencik ovaları vardır. Asıl Ege Bölümünde horstlar arasında kalan grabenler birer alüvyon ovasıdır. Bunlar Bakırçay, Gediz, Küçük Menderes ve Büyük Menderes ovalarıdır. Bunlar aynı adı taşıyan ve bol alüvyon taşıyan, akarsuları tarafından oluşturulmuştur. Akarsuların döküldükleri yerlerde de delta ovaları da oluşmuştur

Akarsuları: Bakırçay, Gediz Nehri, Küçük Menderes Nehri, Büyük Menderes Nehri başlıca akarsularıdır. İç Batı Anadolu’da Susurluk ve Sakarya Akarsularının bazı kolları da bulunmaktadır. İçeri gidildikçe graben ovaları bulunur. Bu ovalar sonradan oluşmuş dağların çarpmasıyla girintili-çıkıntılı oluşmuştur.

İklim ve Bitki Örtüsü Bölgenin asıl Ege Bölümünde graben ovaları sayesinde içlere kadar sokulan Akdeniz İklimi görülür. Bu alanlarda yazları sıcak ve kurak, kışları ılık ve yağışlı bir iklim görülür. Bitki örtüsü makidir ve yer ormanlara da rastlanır. Bu bölgede yağışlar ortalama ocak ayında daha fazla görülmektedir. İç Batı Anadolu bölümüne gidildikçe yüksekliğin artması ve denize olan uzaklığı sebebiyle iklim karasallaşır. Yazları sıcak ve kurak, kışları soğuk ve kar yağışlı Karasal İklim görülür. Bitki örtüsü de Bozkırdır.

Tarım ve Hayvancılık Bölgenin yurt ekonomisine katkısı daha çok tarım alanındadır. Bölümler arasında iklim ve yeryüzü şekillerinin farklı olmasına bağlı olarak yetiştirilen ürünler arasında da farklılık ve çeşit vardır. Tütün: Kıyı ovalarında yetiştirilir. Ülke üretiminin %65’ini yetiştirir. Birinci sıradadır. Pamuk: Asıl Ege Bölümündeki alüvyal ovalarda ve özellikle güneye yakın bölgelerde yetiştirilir. Ülke üretiminin %40'ını sağlar. ikinci sıradadır. Zeytin: Kıyı kesiminde, özellikle Edremit Körfezi çevresinde yetiştirilir. Birinci sıradadır. İncir: En çok Büyük Menderes vadisinde yetiştirilir. Birinci sıradadır.

Turunçgiller: En çok Akdeniz ikliminin görüldüğü kıyı bölümünde yetiştirilir. Üzüm: En çok Gediz Vadisi'nde yetiştirilir. Ülke üretiminin %35’ini sağlarken birinci sırada yer alır. Alaşehir, Sarıgöl ve Turgutlu üzümü meşhurudr. Haşhaş: İç Batı Anadolu'da Afyon, Uşak ve Kütahya çevresinde kontrollü olarak yetiştirilir. Şekerpancarı: İç Batı Anadolu Bölümü'nde yetiştirilir. Tahıllar: İç Batı Anadolu Bölümü'nde yetiştirilmez

İLLER • • İzmir Manisa Aydın Denizli Kütahya Afyon Uşak Muğla

EGE BÖLGE’Sİ YEMEKLERİ Ege Bölgesi dendiğinde akla; sıcak iklimin sıcak insanları, halis zeytinyağı, çeşit yabani otları ve dünyanın yedi harikasından biri sayılan bağları gelir elbette. Ancak tek şehirleri gezdiğimizde gerek coğrafi koşulların, gerekse deniz etkisinden uzaklaştıkça karasal iklime geçişin etkileri kendilerini göstermeye başlar.

İZMİR MUTFAGI İzmir mutfağı, Ayvalık gibi Ege mutfağının tipik özelliklerini taşır. İzmir denince akla ilk gelen Kumru sandviç, buzlu badem ve Kordonboyu’dur.

Muğla Mutfağı Ege Denizi kıyılarında güneye doğru indiğimizde Muğla ve birer tatil beldesi olan ilçeleri çıkıyor karşımıza. Özellikle zeytinyağlıların ağırlıkta olduğu Muğla mutfağında et yemekleri de bulunuyor. Baklagiller ve sebze yemeklerinin ağırlıkta olduğu bu yörede, patlıcan Ege’nin yöresel özelliklerini yansıtan bir şekilde sıklıkla kullanılıyor. Muğla'da önceleri sebze kurutma, reçel, pekmez, tarhana, keşkek sadece yöre halkının kendi beslenmesine yönelik olarak hazırlanırken, değişen toplumsal koşullar, meyve sebze üretiminin daha pazara yönelik bir hale gelmesine neden olmuş.

AYDIN MUTFAGI Ege kıyılarından iç kesimlere doğru ilerlerken, Selçuk -Aydın yolunda incir çıkıyor karşımıza. İncirin yanı sıra, zeytin, av hayvanları ile yapılan yemekler, tahıl ve yörük ekmeği bu yöreye özgü lezzetlerden. Yoğurtla yenen kıyma ve undan yapılan Yuvarlama, Ciğer Zarı ve Paşa Böreği ile Ege’nin düğün ve bayram yemeği Keşkek bu yörede en güzel yapılan yiyeceklerden. Ayrıca Kulak Çorbası, Patlıcan-Biber Taratorlu Turşu, Etli Kereviz ve Pelvize Tatlısı da bu yöreye özgü diğer lezzetlerden örnekler.

DENİZLİ MUTFAGI Afrodizyak Kuzu Göbeği Kavurması, Bıldırcın Dolması, Çabutaşı, Alaçora, Tirik/Tuzlama, Mumbar Dolması, Arapaşı, Kuru Balcan Dolması, Denizli Turşusu, Tahinli Pide, Denizli’nin kendine has tandır kebabı. . . Denizli Çal Ovası’nın hakiki kara üzümünden yapılan reçel ve pekmezler de Denizli mutfağının zenginleşmesine katkı sağlıyor. Tabii ki şaraplar da unutulmamalı. . .

Uşak Mutfağı Uşak, halıları ve kilimleriyle bir de misafirperver insanlarıyla tanınır. Kıyıdan İç Ege’ye doğru gittikçe belki de coğrafi koşulların getirdiği özellikle Uşak mutfağında tahıllar ve av hayvanlarından oluşan bir mönü yerini alır. İzmir’in Tarhana Çorbası, kuzu veya keçi ciğerinden yapılan Ciğerli Bulgur, Yumurta Sızdırması, Döndürme, salatalıkların çekirdeklerinin ayıklanarak yapıldığı Salatalık Yemeği, tatlılardan ise Köpük Helva Uşak’a özgü lezzetler arasındadır.

Afyon Mutfağı Ege Bölgesi’nden İç Anadolu’ya geçiş noktasında bulunan Afyonkarahisar, yerli halkının çeşitliliği nedeniyle oldukça geniş ve zengin bir mutfak kültürüne sahiptir. Türkmenler, Çerkezler, Azerilerden oluşan halkı, Afyon’da yöresel bir mutfak kültürünün oluşmasına neden olmuştur. Bir bakıma Ege mutfağından farklılaşan Afyon mutfağı, İç Anadolu’nun da yoğun etkisi altındadır. Et yemekleri, hamur işleri ve sebze yemekleri Afyon mutfağının temelini oluşturur. Afyon mutfağında, et yemekleri uzun sürede, kendi yağında pişirilir. Bulgur ve nohut en çok kullanılan yiyecekler olup, yemeklerde yağ olarak “don yağı” kullanılır. Hamur işleri, Afyon mutfağının vazgeçilmezleri arasındadır ve haşhaş ile zenginleştirilir. Sebzeler arasında patlıcan gene önemli bir yere sahiptir ve 20’den fazla çeşitte yemeği yapılır. Afyon’un meşhur kaymağı, tatlılarda veya sade olarak tüketilebilir. Sucuk, lokum, Kaymaklı Lokma ve Kaymaklı Şeker de Afyon mutfağında ve ekonomisinde önemli yer tutarlar

KÜTAHYADAN ÖRNEKLER Ege Bölgesi’nde son olarak uğrayacağımız yöre ise Kütahya. Porseleniyle tanınan Kütahya’da hamur işleri oldukça yaygın. Çorbalardan, et yemeklerine ve hamur işlerine kadar her türlü yemekte kullanılan haşhaş ise Kütahya mutfağının olmazsa olmazı. Oğmaç ve Tutmaç Çorbaları (Tutmaç çorbasının hamuru çorbaya özelliğini verir); sebze yemeklerinden, Kabak Kabuğu Kavurması, Soğan Dolması; hamur işlerinden, Cimcik (Bir tür mantı), yeşil mercimekli Tosunum Böreği ile tatlılardan Cendere Tatlısı Kütahya mutfağına özgü lezzetler arasında sayılabilir.