EDUKIMI SHNDETSOR E PUNOI BERAT CURRI PROFESORSHA EDONA

EDUKIMI SHËNDETSOR E PUNOI : BERAT CURRI PROFESORSHA: EDONA SHABANI

TRIHOMONAS • SIMPTOMAT • KONFIRMIMI • TRAJTIMI • EFEKRTI ANSORË IBARIT

ÇFARË ËSHTË TRICHOMONAS VAGINALIS? INFEKSIONI I TRICHOMONAS I PËRKET PROTOZOËS (KAFSHË ME NJË QELIZË) DHE MUND TË GJENDEN NË VAGINË, ZORRËT E SHUMË GRAVE DHE BURRAVE, VEÇANËRISHT NË PJESËN E FUNDIT TË ZORRËS SË TRASHË (ZORRËS SË TRASHË DHE ANUSIT), DHE ËSHTË E ZAKONSHME NË URETRËN E BURRAVE (URETRËS), KU ZAKONISHT NUK SHKAKTON DISA NDËRHYRJE TË RENDIT. KA NJË FORMË DARDHE ME KATËR KAMXHIK (NJË LLOJ ME ZGJATIME) QË E LEJOJNË ATË TË LËVIZË. SI NDODH NJË INFEKSION TRICHOMONAS? INFEKSIONI I TRICHOMONAS ZAKONISHT TRANSMETOHET NË NJËRËN NGA MËNYRAT E MËPOSHTME: - PËLHURA TË LAGURA, TË TILLA SI RROBAT, RROBAT E BRENDSHME, PESHQIRËT DHE DOREZAT E SAPUNIT TË RROBAVE TË LAGURA. . DIHET SE TRICHOMONAS JETON MJAFT MIRË JASHTË TRUPIT TË NJERIUT NË NJË MJEDIS TË NGROHTË DHE TË LAGËSHT. - KONTAKT SEKSUAL. - TRICHOMONAS TRANSMETOHET NGA HAPJA E ZORRËVE TË MËDHA (ANUSIT) NË VAGINË NËSE, PAS LARJES, PESHQIRI TËRHIQET NGA MBRAPA NË PJESËN E PËRPARME. NJË INFEKSION GJITHASHTU NDODH NËSE ORGANI SEKSUAL MASHKULL NUK ËSHTË LARË GJATË KALIMIT NGA MARRËDHËNIA ANALE NË VAGINALE. NUK ËSHTË E PAZAKONTË QË AKTIVITETI I TRICHOMONAS TË RRITET MENJËHERË PARA MENSTRUACIONEVE.

SIMPTOMAT E INFEKSIONIT TË TRICHOMONAS SIMPTOMAT KARAKTERISTIKE TË INFEKSIONIT TRICHOMONAS JANË SI MË POSHTË: - SKUQJE DHE KRUAJTJE NË BUZËT E MËDHA DHE TË VOGLA, SI DHE NË HYRJE TË VAGINËS - NDJESIA E DJEGIES GJATË URINIMIT, POR JO RRALLË MIDIS URINIMIT. - SEKRECION I VERDHË-JESHIL QË DEL NGA VAGINA DHE QË KA NJË ERË TË PAKËNDSHME. SHENJAT FILLESTARE TË INFEKSIONIT MUND TË ZBULOHEN DUKE EKZAMINUAR VAGINËN ME NDIHMËN E NJË SPEKULIMI. JU MUND TË SHIHNI MURET QË JANË MË TË KUQE SE ZAKONISHT. NDONJËHERË KA PIKA TË VOGLA TË KUQE QË NUK JANË MË TË MËDHA SE KOKA E PINIT DHE QË SHPËRNDAHEN JO VETËM NË VAGINË, POR EDHE NË QAFËN E MITRËS. MË VONË, MURI VAGINAL BYMEHET DHE ÇDO PREKJE SHKAKTON DHIMBJE, KRUAJTJE DHE MADJE EDHE GJAKDERDHJE. NËSE TRICHOMONAS ËSHTË SHKAKU I VETËM I INFLAMACIONIT, SEKRETIMI NUK KA PSE TË JETË I BOLLSHËM, I SHKUMËZUAR DHE I VERDHË-JESHIL (I CILI ËSHTË KARAKTERISTIK), POR GJITHASHTU MUND TË JETË MJAFT I PAKËT. NUK KA ASNJË RREGULL TË VEÇANTË NË GJITHË KËTË. NËSE INFEKSIONI KA NDODHUR NGA SHKAQE TË NDRYSHME, QË ZAKONISHT NDODH, SEKRETIMI ËSHTË MË I TRASHË DHE I BARDHË. NDONJËHERË SEKRETIMI I BOLLSHËM I VAGINËS SHKAKTON ACARIM TË RËNDË TË LËKURËS SË KOFSHËS SË BRENDSHME. TRICHOMONAS MUND TË LËVIZË NËPËR KANALET NË DREJTIM TË KUNDËRT DHE TË SHKAKTOJË INFEKSION TË TRAKTIT URINAR TË SIPËRM, ME DJEGIE SI NJË DUKURI E RREGULLT. AI NUK LAHET KUR KALON NGA MARRËDHËNIET ANAL NË VAGINË.

KONFIRMIMI I INFEKSIONIT TË TRICHOMONAS NË MËNYRË QË TË JENI PLOTËSISHT TË SIGURT SE SHKAKU I TRICHOMONAS ËSHTË NË NJË INFEKSION TË DYSHIMTË, ËSHTË E NEVOJSHME QË TË MERRNI DISA SEKRECIONE MENJËHERË, DHE MË PAS SPËRKATENI ATË NË NJË PJATË MIKROSKOPIKE SË BASHKU ME NJË PIKË ZGJIDHJE FIZIOLOGJIKE. MË SË MIRI SHIHET NËSE ZMADHOHET 400 HERË. ËSHTË KARAKTERISTIKE QË TRICHOMONAS ËSHTË PAK MË I MADH SE QELIZAT E BARDHA TË GJAKUT PËRRETH. NËSE NJOLLOSJA ËSHTË E FRESKËT DHE ZGJIDHJA FIZIOLOGJIKE ËSHTË E VAKËT, MUND TË VËREHET LEHTËSISHT SE SI TRICHOMONAS, FALË LËVIZJEVE TË GJALLA TË KAMXHIKËVE TË TIJ, RRËSHQET MIDIS QELIZAVE TË BARDHA TË GJAKUT DHE QELIZAVE TË TJERA. SIPAS STUDIMEVE TË KRYERA NË POLIKLINIKËN PËR SËMUNDJET E GRAVE NË GJENEVË, GONOKOKU ËSHTË GJITHASHTU I PRANISHËM NË 30% TË INFLAMACIONEVE TË TRICHOMONAS. KUR INFEKSIONI ME TRICHOMONAS ËSHTË KRIJUAR TASHMË, MBILLNI SEKRETIN NGA VAGINA NË SIPËRFAQE (BËNI NJË KULTURË) NË MËNYRË QË TË ZBULONI GONOKOKET, DHE GJITHASHTU PËRSËRISNI TË NJËJTËN PROCEDURË PAS CIKLIT TJETËR MENSTRUAL.

SI TË TRAJTOJMË INFEKSIONIN E TRICHOMONAS TRAJTIMET E ZAKONSHME MJEKËSORE PËRFSHIJNË METRONIDAZOLE (FLAGYL) OSE IMIDAZOLE (FASIGYNE), TË CILAT MUND TË GJENDEN NË FORMËN E TABLETAVE (PIRJES) DHE TABLETAVE VAGINALE. TRICHOMONAS MË SHPESH TRANSMETOHET PËRMES KONTAKTIT SEKSUAL, KËSHTU QË TRAJTIMI DUHET TË BËHET ME TË DY PARTNERËT. NDËRSA NJERIU ZAKONISHT NUK KA PROBLEME, AI NUK MUND TA DIJË SE ËSHTË BARTËS I TRICHOMONAS, DERISA GRUAJA, ME TË CILËN KA MARRËDHËNIE SEKSUALE, TË ANKOHET PËR NJË INFEKSION. SIDOQOFTË, KA SITUATA NË TË CILAT NUK DUHET TË JEPET METRONIDAZOLE. KËTO JANË: - SËMUNDJET E GJAKUT, ÇRREGULLIMET E SISTEMIT NERVOR, SI DHE EKZISTENCA E NJËKOHSHME E DISA INFEKSIONEVE TË TJERA NË TRUP. - SHTATZËNIA DHE USHQYERJA ME GJI JANË KUSHTE KUR NUK DUHET TË PINI KURRË METRONIDAZOLE, SEPSE ARRIN LEHTËSISHT NË RRJEDHËN E GJAKUT TË FETUSIT DHE QUMËSHTIT. NË KËTO SITUATA, NUK DUHET TË HARROJMË SE TRAJTIMI MUND TË BËHET ME TABLETA VAGINALE (ATO NUK RESORBOHEN). - NËSE PINI ALKOOL GJATË TRAJTIMIT, KA NAUZE DHE VJELLJE TË PAKËNDSHME. METRONIDAZOLE BLLOKON RRUGËT METABOLIKE ME ANË TË TË CILAVE ALKOOLI PRISHET NË TRUP, KËSHTU QË NJË GOTË KA NJË EFEKT SI NJË DUZINË. - NDONJËHERË URINA BËHET E ERRËT NGA KY ILAÇ.

EKZISTOJNË EFEKTE TË TJERA ANËSORE: DIARRE, NGËRÇE NË STOMAK, ZBEHJE, SHIJE METALIKE NË GOJË, GOJË TË THATË DHE GJITHASHTU VAGINË TË THATË. NUK ËSHTË PËR T'U HABITUR QË NJË INFEKSION I KËRPUDHAVE FUTET GJATË TRAJTIMIT ME METRONIDAZOLE. NËSE SEKRETIMI VAZHDON TË MBAHET PAS TRAJTIMIT, ATËHERË, PËR FAT TË KEQ, EKZISTON NJË SHANS I MADH QË TË JETË NJË INFEKSION I SHKAKTUAR NGA TRICHOMONAS DHE CANDIDA. SEKRETIMI GJITHASHTU MUND TË NËNKUPTOJË QË SËMUNDJA NUK ËSHTË ZHDUKUR AKOMA, OSE QË INFEKSIONI I TRICHOMONAS ËSHTË PËRSËRITUR. NË KËTO DY RASTE TË FUNDIT, DUHET TË PRISNI 4 -6 JAVË QË TRAJTIMI TË KRYHET PËRSËRI, KRYESISHT SEPSE METRONIDAZOLE KA VETINË E SHKATËRRIMIT TË QELIZAVE TË BARDHA TË GJAKUT, TË CILAT TRUPI DUHET TA KOMPENSOJË GJATË KËSAJ PERIUDHE. MJEKU, NGA ANA E TIJ, ËSHTË I DETYRUAR TË BËJË NJË ANALIZË TË NUMRIT TË QELIZAVE TË BARDHA TË GJAKUT, PARA, GJATË DHE PAS TRAJTIMIT TË PËRSËRITUR. NË TË KUNDËRT, NË RASTIN E CANDIDA, CIKLI I DYTË I TRAJTIMIT MUND TË FILLOJË MENJËHERË PAS TË PARIT.