Dysleksja rozwojowa Opracowaa Barbara Ochmaska Co to jest
Dysleksja rozwojowa Opracowała: Barbara Ochmańska
Co to jest dysleksja? Są to specyficzne trudności w czytaniu i pisaniu u dzieci z prawidłowym rozwojem umysłowym. Spowodowane są zaburzeniami niektórych funkcji poznawczych, motorycznych i ich integracji, uwarunkowanymi nieprawidłowym funkcjonowaniem układu nerwowego.
Skąd się biorą zaburzenia dyslektyczne? Czynniki genetyczne. Hormonalne. Mikrouszkodzenia układu nerwowego. Przyczyny rozwojowe tzn. opóźnienia w rozwoju funkcji percepcyjnomotorycznych.
Zaburzenia te mogą dotyczyć funkcji: analizy i syntezy wzrokowej, pamięci wzrokowej symboli graficznych, analizy i syntezy słuchowej, pamięci słuchowej sekwencyjnej i bezpośredniej, pamięci słuchowo- wzrokowo-ruchowej, funkcji językowych, motoryki, lateralizacji(przewagi stronnej ciała), orientacji w kierunkach i przestrzeni, współdziałania, czyli integracji ww. procesów
Do grupy zaburzeń zaliczamy: dysleksję, dysortografię, dyskalkulię.
Dysleksja Specyficzne trudności w czytaniu.
Dysortografia Specyficzne trudności w opanowaniu poprawnej pisowni (występowanie wszelkiego rodzaju odstępstw od prawidłowego zapisu, nie tylko błędów ortograficznych).
Dysgrafia Specyficzne trudności w opanowaniu kaligraficznego pisma (niski poziom graficzny pisma, tzw. ” brzydkie pismo”).
Dyskalkulia Specyficzne trudności w podstawowych operacjach matematycznych.
Charakterystyczne objawy zaburzeń występujące u dzieci sześcioletnich Zaburzenia Charakterystyczne objawy 1. Niezręczność ruchowa całego ciała 1. Niechęć do włączania się do zespołowych zabaw ruchowych. Próby naśladowania innych dzieci, gdy nikt nie widzi. 2. Ruchy mało płynne, nieskoordynowane, kanciaste, niezręczność w zabawach z piłką. 3. Nienadążanie za innymi dziećmi w bieganiu. Trudności w bieganiu na palcach, nie zawsze występuje umiejętność maszerowania „w nogę”. 4. Z trudem opanowana jest umiejętność
2. Niezręczność Charakterystyczne objawy: manualna 1. Braki w umiejętności samoobsługi. Czynności codzienne wykonywane są powoli i niezręcznie. 2. Nadmierne napięcie mięśniowe. Zbyt silny nacisk ołówka. Ruchy ręki gwałtowne, mało płynne. 3. Za małe napięcie mięśniowe. Brak siły do wycinania nożyczkami. Słaba chwytliwość palców. 4. Niewłaściwa koordynacja obu rąk, chętnie posługiwanie się jedną ręką, druga raczej przeszkadza.
Niezręczność Charakterystyczne objawy: manualna 5. Zaburzona szybkość ruchów rąk, zwalnianie do uzyskania dokładności, pogarszanie się precyzji przyśpieszaniu. 6. Trudności w nabywaniu automatyzmów ruchowych, zwolnione nabywanie wprawy w czynnościach ruchowych.
3. Zaburzenia Charakterystyczne objawy: lateralizacji 1. Sprawniejsze posługiwanie się lewą ręką. 2. Trudności w przyswajaniu pojęć określających stosunki przestrzenne. 3. Zakłócenia w orientacji w stronach swojego ciała, trudności w ćwiczeniach gimnastycznych i odwzorowaniu elementów.
Zaburzenia funkcji poznawczych 1. Zaburzenia Charakterystyczne objawy: percepcji wzrokowej 1. Słaba spostrzegawczość, dziecko patrzy i nie widzi. 2. Opis oglądanej ilustracji ubogi na skutek dostrzegania małej liczby szczegółów, co utrudnia zrozumienie treści obrazka. 3. Rysunki i układanki według wzorów geometrycznych są niedokładne. 4. Spostrzeżenia wzrokowe źle lub słabo zapamiętywane, stąd utrudniona jest orientacja w nowym otoczeniu, przegrywanie w grach stolikowych.
2. Zaburzenia Charakterystyczne objawy: percepcji słuchowej 1. Męczenie się przy słuchaniu dłuższych opowiadań i czytaniu, stąd kręcenie się , nieuważanie , szukanie obrazków. 2. Trudności w uczeniu się na pamięć wierszyków i piosenek. 3. Udzielanie odpowiedzi na pytanie najchętniej jednym słowem lub krótkim zdaniem. 4. Trudności w zabawach i ćwiczeniach rytmicznych. 5. Mały zasób słów, częste agramatyzmy.
3. Zaburzenia Charakterystyczne objawy: mowy i myślenia 1. Nieprawidłowości wymowy(błędne wymawianie określonych głosek). 2. Trudności w zrozumieniu związków zachodzących między faktami w interpretacji obrazków, w rozumieniu historyjek obrazkowych, zagadek, prostych rebusów. 3. Trudności w rozumieniu instrukcji do gier, łamigłówek i układanek.
Zaburzenia rozwoju emocjonalnouczuciowego 1. Dzieci Charakterystyczne objawy: infantylne 1. Reagowanie nieadekwatnie do sytuacji, brak umiejętności do opanowania emocji zarówno pozytywnych, jak negatywnych. 2. Mała samodzielność, uporczywe żądanie pomocy, ciągłe zwracanie uwagi na siebie. Wykazywanie nadmiernego przywiązania do matki, obawy przed rozstaniem z nią. Przejawianie lęku w nowych sytuacjach. 3. Zainteresowania krótkotrwałe i powierzchowne.
2. Dzieci Charakterystyczne objawy: zahamowane 1. Nieśmiałość i mała aktywność, bierność w zajęciach grupowych, obserwowanie zajęć i zabaw na uboczu, bawienie się indywidualnie. Zachęcanie do wspólnych zabaw powoduje stawianie oporu lub działania w napięciu. 2. Przejawianie postaw lękowych, wycofywanie się z podejmowanych zadań. Brak wiary w siebie. 3. Wrażliwość na oceny dorosłych i innych dzieci.
Zaburzenia dynamiki procesów nerwowych Dzieci psychoruchowo nadpobudliwe Charakterystyczne objawy: 1. Niemożność spokojnego siedzenia, kręcenie się, wstawanie z miejsca, machanie nogami, manipulowanie przedmiotami trzymanymi w ręce. 2. Trudności w koncentracji uwagi. 3. Chaos, niedokładność i pośpiech w działaniu. 4. Łatwość wchodzenia w konflikty rówieśnikami i dorosłymi. Kłótliwość, częste wybuchy gniewu.
2. Dzieci o obniżonej pobudliwości Charakterystyczne objawy: 1. Mała aktywność, bierność, działanie spowolniałe. 2. Brak wyraźnych zainteresowań. 3. Skłonność do naśladowania innych, brak inicjatywy. 4. Reakcje emocjonalne blade, bez wyrazu.
Dlaczego „reedukacja”? Praca z dzieckiem dyslektycznym powinna zostać rozpoczęta odpowiednio wcześnie. Terapia pedagogiczna obejmuje: -usprawnianie analizatorów, -ćwiczenia ruchowe, -elementy psychoterapii m. in. relaksację, -ćwiczenia ortograficzne, -ćwiczenie czytania. Czas prowadzenia terapii jest różny w zależności od stopnia występujących trudności.
PAMIĘTAJMY! Dysleksja nie jest problemem wstydliwym. Znani dyslektycy to: Andersen, Einstein, Churchill, Cher, Żakowski, Kuroń. Im wcześniej się ją wykryje tym lepsze skutki daje jej leczenie. Już w kl. II można na pewno rozpoznać dysleksję. Reedukacja to nie tylko ćwiczenie ortografii, ale stymulacja całego procesu rozwoju intelektualnoemocjonalnego.
Co mówią przepisy w Polsce? Nauczyciel jest zobowiązany, na podstawie pisemnej opinii poradni psychologiczno- pedagogicznej lub innej poradni specjalistycznej, obniżyć wymagania edukacyjne, o których mowa w & 4, w stosunku do ucznia, u którego stwierdzono trudności w uczeniu się lub deficyty rozwojowe, uniemożliwiające sprostanie wymaganiom edukacyjnym wynikającym z programu nauczania. Rozporządzenie MEN z dn. 21. 03. 2001 Dz. U. nr 29/2001 p. 329
Ciekawe W Polsce mamy od 10% do 15% dzieci w młodszym wieku szkolnym z symptomami dysleksji. W Wielkiej Brytanii dorośli dyslektycy mogą zarejestrować się jako osoby niepełnosprawne. Pierwszy przypadek dysleksji opisano w 1896 r. w Wielkiej Brytanii, a w Polsce szerzej nauka zajęła się tym problemem 40 lat temu.
Literatura M. Bogdanowicz, „O dysleksji, czyli specyficznych trudnościach w czytaniu i pisaniu- odpowiedzi na pytania rodziców i nauczycieli” M. Bogdanowicz, „Metoda Dobrego Startu” W. Brejnak, T. Opolska, r. Ponczek, „O dysleksji, czyli specyficznych trudnościach w nauce” B. Sawa, „ Jeżeli dziecko źle czyta i pisze” B. Zakrzewska, „Reedukacja dzieci z trudnościami w czytaniu i pisaniu”
E. Kujawa, M. Kurzyna, „Metoda 18 struktur wyrazowych w pracy z dziećmi z trudnościami w czytaniu i pisaniu” J. Mickiewicz, „Ćwiczenia utrwalające naukę czytania i pisania” A. Kanabrocka, „W labiryntach ortografii” E. Waszkiewicz, „Zestaw ćwiczeń do zajęć kompensacyjno- korekcyjnych. . . ” J. Jastrząb , „ Gry i zabawy w terapii pedagogicznej”
Materiały do terapii w internecie http: //www. reedukacja. eszkoła. net/ http: //www. edusek. pl/artykuły/ http: //dysleksja. univ. gda. pl/ http: //www. free. of. pl/ http: //www. ortografia. pcart. pl/ www. reedukacja. prv. pl. /
MAMO I TATO! Proszę przygotujcie mi miejsce do pracy i odrabiania lekcji oraz miejsce, gdzie położę tornister, książki, zeszyty. Proszę Was o ciszę, spokój i pogodną atmosferę w domu.
1. 2. 3. 4. 5. Gdy przychodzę ze szkoły do domu PROSZĘ: Zapytaj mnie, co było w szkole; Rozmawiaj ze mną często; Pochwal - za co można pochwalić, zgań- za co zganić trzeba; Pociesz mnie, kiedy spotyka mnie niepowodzenie; Ustal ze mną godzinę, o której mam siadać do odrabiania lekcji, ale zostaw mi trochę wolnego czasu; 6. Przypomnij mi, jeśli zapomnę o umówionym czasie usiąść do odrabiania lekcji; 7. Posiedź trochę przy mnie, kiedy będę odrabiać lekcje; 8. Nigdy na mnie krzycz, bo ja wtedy przestaję zupełnie rozumieć; 9. Sprawdź- czy wszystko mam w tornistrze, co jest na następny dzień potrzebne do szkoły; 10. Porozmawiaj o mnie z moją Panią, ale nie uskarżaj się na mnie WASZE DZIECKO
PAMIĘTAJMY! WIARA W SIEBIE I PRACA MOŻE ZDZIAŁAĆ CUDA!
- Slides: 30