DWIE OKUPACJE 1939 1945 W razie zmian terytorialnych



















- Slides: 19

DWIE OKUPACJE 1939 1945

„W razie zmian terytorialnych i politycznych na obszarach należących do państwa polskiego, strefy interesów Niemiec i ZSSR będą rozgraniczone mniej więcej wzdłuż linii rzek Narwi, Wisły i Sanu. Zagadnienie, czy interesy obu stron czynią pożądanym utrzymanie odrębnego państwa polskiego i jakie mają być granice tego państwa, może być ostatecznie rozstrzygnięte dopiero w toku wydarzeń politycznych. W każdym razie oba rządy rozważą tę sprawę w drodze przyjaznego porozumienia. ” UKŁAD RIBBENTROP – MOŁOTOW 23 VIII 1939

„UMOWA W SPRAWIE GRANICY I PRZYJAŹNI” – 28 IX 1939 Według tej umowy linia rozgraniczenia stref wpływów w Polsce została przesunięta na linię rzek Narew – Pisa – Wisła - Bug. Generał Heinz Guderian i kombryg Siemion Kriwoszein odbierają wspólną defiladę Wehrmachtu i Armii Czerwonej w Brześciu

Umowy graniczne niemiecko - radzieckie

TERENY WCIELONE DO III RZESZY rozwinięte gospodarczo województwa : poznańskie , pomorskie , część łódzkiego , część warszawskiego , kilka powiatów kieleckiego i krakowskiego. Utworzono z nich 4 okręgi administracyjne : a). Prusy Wschodnie , b). Prusy Zachodnie - Gdańsk , c). Okręg Śląsk , d). Okręg Warty ( obowiązywała tam administracja niemiecka , ludność polską pozbawiono prawa do ziemi i warsztatów pracy.

POLITYKA NIEMIECKA NA TERENACH WCIELONYCH cele okupacji - biologiczne wyniszczenie ludności polskiej i germanizacja tych terenów w ciągu 10 lat metody : § wysiedlenie ludności polskiej , a w szczególności z Wielkopolski , Pomorza i Łódzkiego § kolonizacja zajętych obszarów osiedlanie osadników niemieckich , którzy przejmowali majątki po wywłaszczonych Polakach ( 200 tyś osadników w latach 1939 - 1941 r. ). W ich miejsce sprowadzano osadników niemieckich z terenów ZSRR ( Besarabii i Wołynia ) , a także z krajów nadbałtyckich ( tzw. Baltendeutsche czyli Niemcy bałtyccy ). § zniemczanie wywiezionej ludności poprzez podpisywanie Niemieckiej Listy Narodowej ( Deutsche Volksliste ). szczególny nacisk wobec ludności Śląska i Pomorza ( górali , Kaszubów i Mazurów ). Podpisywała ją ludność która miała niemieckich przodków , a gwarantowało im to pewne przywileje w stosunku do ludność polskiej , jednakże nakładało obowiązek służby w armii niemieckiej Wypędzanie Polaków z Wielkopolski w 1939. Objęcie urzędu gauleitera przez Arthura Greisera Poznań

POLITYKA NIEMIECKA NA TERENACH WCIELONYCH § § polityka masowych egzekucji , które dotknęły przede wszystkim wybitne osobistości polskiego społeczeństwa ( naukowcy, przedstawiciele administracji , ludzie kultury i oficerowie ). germanizacja nazw miejscowości Rozstrzelanie Polaków po rozpoczęciu niemieckiej okupacji Bydgoszczy 9. 09. 1939 Egzekucja w Kórniku Niemieckie tablice z nazwami ulic. Poznań

POLITYKA NIEMIECKA NA TERENACH WCIELONYCH § likwidacja szkolnictwa polskiego , instytucji naukowych i kulturalnych. § wywózka i niszczenie polskich zbiorów muzealnych. § deprecjacja ekonomiczna; konfiskata majątku publicznego ( 1940) i części majątku prywatnego; wymiana pieniędzy - wprowadzenie marki niemieckiej ( Polak mógł wymienić 500 złotych w stosunku 1 marka za 2 złote. Zamknięte skrzynki na listy Poczty Polski

TERENY OKUPOWANE PRZEZ III RZESZĘ GENERALNE GUBERNATORSTWO Zostało podzielone na dystrykty : a). krakowski , b). warszawski , c). radomski , d). lubelski. , e). lwowski. Stolicą Generalnego Gubernatorstwa został Kraków , a na jego czele stał Hans Frank. • po agresji Niemiec na ZSRR obszar ( GG ) powiększono o ziemie województw : lwowskiego , tarnopolskiego i stanisławowskiego i utworzono z nich nowy 6 dystrykt f). galicyjski. Hans Frank

POLITYKA NIEMIECKA W GENERALNYM GUBERNATORSTWIE Celem okupacji było całkowite wykorzystanie surowców naturalnych, wyzyskanie taniej siły roboczej – Polacy mieli być wykorzystani a następnie wyeliminowani. Metody: § masowy terror - łapanki, aresztowania i tortury wobec osób podejrzanych o działalność konspiracyjna bądź posiadanie radia - wprowadzenie godziny policyjnej - tworzenie obozów koncentracyjnych w Oświęcimiu, Sztutowie i Treblince - eksterminacja przedstawicieli polskiej inteligencji, życia kulturalnego i politycznego Łapanka w jednym z polskich miast Aresztowanie profesorów UJ, M. Wątorski

POLITYKA NIEMIECKA W GENERALNYM GUBERNATORSTWIE § eksploatacja ekonomiczna - wywózki na roboty do Niemiec - narzucanie wysokich kontyngentów rolnikom - reglamentacja żywności - demontaż maszyn i urządzeń przemysłowych - konfiskata majątku publicznego i części prywatnego ( utrzymanie drobnych przedsiębiorstw) - wymiana pieniądza( reichsmarki i tzw „młynarki”) kontyngent rolniczy Niemiecki plakat propagandowy: "Chodźmy na roboty rolne do Niemiec”

POLITYKA NIEMIECKA W GENERALNYM GUBERNATORSTWIE § - niszczenie kultury: likwidacja szkolnictwa średniego i wyższego( pozostawieni szkolnictwa podstawowego i zawodowego o okrojonym programie) - likwidacja instytucji naukowych i kulturalnooświatowych: kin, muzeów, teatrów, bibliotek; udostępnianie kin o specjalnym programie; grabież dzieł sztuki - likwidacja polskich organizacji politycznych Rafael - "Portret młodzieńca" -jeden z najcenniejszych -utraconych przez Polskę Niszczenie przez hitlerowców Pomnika Adama Mickiewicza w Krakowie prasa tzw. „gadzinowa”

Generalplan Ost niemieckie akcje wysiedleńcze i pacyfikacyjne przeprowadzone na Zamojszczyźnie w Generalnym Gubernatorstwie, w okresie od listopada 1942 do sierpnia 1943, w ramach Generalnego Planu Wschodniego. Akcja objęła łącznie 100 -110 000 wysiedlonych Polaków, w tym 30 000 dzieci (rabunek dzieci), w których miejsce władze III Rzeszy zamierzały osiedlić 60 000 kolonistów niemieckich przesiedlonych z Besarabii , Ukrainy, Bośni, Serbii, Słowenii, ZSRR oraz terytorium okupowanej Polski. Polscy rolnicy wysiedlani z Zamojszczyzny, zima 1942/1943 Odbieranie dzieci polskich rodzicom na Zamojszczyźnie celem ich germanizacji, 1943 r.

HOLOCAUST • • • Żydom nakazywano nosić znak identyfikacyjny ( tzw. , , gwiazdę Dawida ‘’ ) , odebrano im majątki i ograniczono możliwość swobodnego poruszania się. . Powołano żydowskie rady starszych ( tzw. Judenraty ) , które służyły Niemcom do wykonywania ich rozporządzeń. Na ziemiach polskich , Litwie , Łotwie , Bałorusi i Ukrainie już od jesieni 1939 r zakładano getta żydowskie. ( w Polsce – 400 ). Getta były odizolowanymi częściami miasta a za ich opuszczanie albo pomoc w ukrywaniu uciekinierów groziła kara śmierci. W 1940 roku przygotowano plan całkowitego , , rozwiązania kwestii żydowskiej ‘’ ( tzw. Endlosung ) poprzez likwidację mieszkańców gett , którą rozpoczęto realizować w 1942 roku. Największe obozy zagłady Żydów w Polsce to : Stutthof , Oświęcim - Brzezinka , Sobibór , Majdanek , Bełżec. Żydzi zmuszani do noszenia tablicy z niemieckim napisem "My Żydzi jesteśmy największymi nikczemnikami"

ZIEMIE POLSKIE POD OKUPACJĄ SOWIECKĄ 11 października na terenach zachodniej Ukrainy, a 12 X 1939 na terenach białoruskich ogłoszono proklamacje wzywające do wyborów do Zgromadzeń Ludowych. Przeprowadzone pod terrorem, sfałszowane wybory stały się podstawą formalnego wcielenia okupowanych ziem Rzeczpospolitej do republik radzieckich: białoruskiej i ukraińskiej. 21 VII 1940 Litwa, w skład której wchodził przedwojenny polski okręg wileński, została przyłączona do ZSRR. 2. 11. 1939 r. - dekret o obywatelstwie wszyscy mieszkańcy byłych ziem wschodnich II RP zajętych przez Rosjan musieli przyjąć przymusowo obywatelstwo radzieckie ( skutkiem tego była służba w Armii Czerwonej)

ZIEMIE POLSKIE POD OKUPACJĄ SOWIECKĄ Cel - całkowita rusyfikacja tych terenów , zagarnięcie polskich dóbr materialnych i wprowadzenie systemu komunistycznego. Eksterminacja i wynarodowienie ludności pochodzenia polskiego. Wychowanie pozostałej ludności w duchu marksistowsko leninowskim. Armia Czerwona „wyzwala” chłopów z pańskiego polskiego jarzma

Karykatury sowieckie w pierwszą rocznicę agresji. Polskojęzyczny "Czerwony Sztandar" Lwów, wrzesień 1940

ZIEMIE POLSKIE POD OKUPACJĄ SOWIECKĄ Metody: • aresztowanie żołnierzy , oficerów , polskiej inteligencji ( urzędników, nauczycieli , lekarzy prawników. ) • deportacje ludności do Kazachstanu , na Syberię , Kołymę , Czukotkę. - cztery wielkie deportacje 1. 5 mln. • konfiskata prywatnych majątków ziemskich , nacjonalizacja przemysłu , transportu , banków - wprowadzenie sowieckiego systemu gospodarczego. • represje wobec polskiego Kościoła katolickiego - zamykanie świątyń , konfiskata majątku. • wcielanie mężczyzn do armii radzieckiej • wymiana waluty - wprowadzenie rubla na miejsce złotego w stosunku 1: 1 • niszczenie polskiej sztuki i kultury narodowej. • wprowadzenie radzieckiego systemu nauczania ( rusyfikacja szkół ). • likwidacja polskiej prasy Rysunek łagiernika "Polacy na Syberii".

ZIEMIE POLSKIE POD OKUPACJĄ SOWIECKĄ • • w rękach radzieckich znalazło się 230 tyś jeńców polskich , których umieszczono w obozach , więzieniach i łagrach. Między innymi około 15 , 700 oficerów , policjantów , żołnierzy Korpusu Ochrony Pogranicza umieszczono w obozach w Starobielsku , Ostaszkowie , Starobielsku. Jeńcy ci zostali pomiędzy kwietniem a majem 1940 r. zlikwidowani , w lesie katyńskim koło Smoleńska , w Charkowie i Miednoje