DUYGUSAL ZEKA Duygusal Zeka nsanlarn duygularn ynetme biimleriyle

DUYGUSAL ZEKA

Duygusal Zeka • İnsanların duygularını yönetme biçimleriyle ilgilidir ve işyerindeki davranışları açıklayan kapsamlı bir beceriler topluluğunu bünyesinde birleştirir • Çoklu zekanın bileşenlerinden biridir. En basit tanımıyla duygusal zeka (EQ), duyguların akılcı kullanımıdır (Goleman, 2000).

�Yapılan çalışmalar sonucunda, insan zekasının yalnızca IQ dediğimiz bilişsel zekadan ibaret olmadığı kabul edilmiştir. • Goleman’a (2000) göre duygusal zeka; • • kendini harekete geçirebilme, aksiliklere rağmen yoluna devam edebilme, dürtüleri kontrol ederek tatmini erteleyebilme, ruh halini düzenleyebilme, sıkıntıların düşünmeyi engellemesine izin vermeme, kendini başkasının yerine koyabilme ve umut besleme olarak kabul edilmektedir.

• Mayer (1999), duygusal zekayı söyle tanımlamıştır: • Kendi duygularımızın ve diğerlerinin duygularının farkına varmaya ve onları anlamamıza yardımcı olan bir grup zihinsel yetenektir. • Sonuçta duygusal zeka kendi duygularımızı düzenleme konusunda yol gösterir

Duygusal Zekanın Göstergeleri Ø Kendi beden dilini kontrol edebilmek, Ø başkalarının beden diline karsı duyarlı olmak, Ø empati göstermek, Ø uzlasmaya dayalı sinerjik iliski kurmak, Ø insanlarla olumlu ilişkiler içinde olmak, Ø başkalarını hesaba katmak, Ø yüksek duygusal enerji, Ø çalışmaya kendini adamış olmak, Ø değişime istek duymak, kendini yönlendirebilmek, olumsuz Ø duygularla bas edebilmek, Ø stresle basa çıkmak Ø kararlılıktır.

Goleman’ın Modeli Bu modelde duygusal zeka iki yetkinliğin bileşkesidir; A. kişisel yetkinlik B. sosyal yetkinlik

Duygusal Zekanın Beş Bileşeni 1. Benlik. Farkındalığı Yaşadığınız duyguları idrak etmek İşinizi yaparken iyi duygularınız size yardımcı olabilir 2. Duygu. Yönetimi İşinizi yaparken duygularınızın işe karışmasını engellemek 3. Kendini Güdüleme Engeller, hatalar ve aksiliklere rağmen iyimser olabilme 4. Empati Kendini başka bir kişinin içinde bulunduğu koşulda düşünerek bu kişinin duygularını anlayabilme 5. Sosyal Beceriler Başkalarıyla ilişki kurmak, başkalarının duygularına tepki verebilme ve başkalarını etkileyebilme 7

A. Kişisel Yeterlilikler (Yetkinlikler) I. Özbilinç- Özfarkındalık : kendi iç dünyasını ve bu duyguların etkilerini tanımak, tercihlerini yapabilmek, sahip olduğu kaynakların ve gücün farkında olmak, olayları doğru değerlendirebilmektir.

2. Kendini Yönetmek (Duygu Yönetimi): duygularını ve isteklerini kontrol etmek ve yönlendirmektir.

3. Motivasyon: Amaçlarını elde etmek için duygularını harekete geçirebilmek, kullanmak, yönlendirebilmek ve içsel olarak güdülenmektir.

B. Sosyal Yeterlilikler (Yetkinlikler) 1. Empati: Kendini karsısındakinin yerine koyabilme becerisidir.

2. Sosyal Beceriler: Konusmayı sürdürebilme, karsısındakinin duygularına tepki verebilme, kısaca “sosyal” olma becerisidir.

İş Yaşamında, Eğitimde ve Sosyal İlişkilerde EQ • İş hayatında üstün performans göstermeyi sağlayan yetkinlikler, bilişsel yeteneklerin ötesinde duygusal yetkinliklerdir.

Duygusal zekası yüksek kişilerin özellikleri; • Kendi beden dilini kontrol edebilmek, baskaların beden diline duyarlı olmak, • Empati göstermek, • Uzlasmaya dayalı sinerjik ilişki kurmak, • İnsanlarla olumlu ilişkiler içinde olmak, • Başkalarını hesaba katmak, • Yüksek duygusal enerji, • İyimserlik, • Çalışmaya adanmış olmak, • Değişime istek duymak, • Olumsuz duygularla basa çıkmak, • Stresle başa çıkmak, • Kararlılık

�Duygusal zeka ile ilgili kuramların popülaritesine katkıda bulunan bir başka faktör, IQ’nun tersine duygusal zekanın geliştirilebileceği varsayımıdır. �duygusal zeka çalışma hayatının kalitesi ile bağlantılıdır. �Duygusal zeka, iyi ilişkiler kurma ve sürdürme, liderlik kapasitesi ve sezgilerle daha fazla temas halinde olma, empati ve yenilikler edinmede, güvensizliği iyileştirmede yardımcıdır �Duygusal zeka, salt mantığa, verilere ve somut düşünce süreçlerine dayanan yönetim ve eğitim alanını da ciddi olarak sarsacak gibi görünmektedir