DURKHEM POZTVZMN ELETRS Klasik Sosyoloji Teorileri I 11

DURKHEİM POZİTİVİZMİN ELEŞTİRİSİ Klasik Sosyoloji Teorileri I 11. Hafta Doç. Dr. Yasemin Yüce

Durkheim (1858 -1917) �Sosyoloji kürsüsüne atanan ilk profesyonel �Sosyoloji bir meslektir. �Toplumların doğası hakkında; toplumsal ve biyolojik alanlar arasındaki ilişkilerle ilgili genellemelerin ötesine geçilmedi ve sosyolojik araştırmanın elinin altındaki en genel kaynakları üstünkörü araştırmalarla harcadılar. �Durkheim görev; sosyolojinin nesnesini ve ona uygun olan yöntemlerini saptamak �Sanayileşme, intihar, din, ahlak, toplumbilimin metodolojisi

Eserler �İşbölümü �Sosyolojik Yöntemin Kuralları �İntihar �Dinsel Yaşamın İlksel Biçimleri �KURUMLARIN, ONLARIN KÖKENİNİN VE İŞLEMESİNİNİN BİLİMİ=sosyoloji=TOPLUMSAL OLGULARIN NESNEL GERÇEKLİĞİNİ İNCELEYEN BİLİM �Psikolojiden ayrışma; bireysel güçlerle değil kollektif güçlerle ilgili

Toplumsal Fenomenler �Tekil bireyin kavradığı gerçeklikten çok farklı bir gerçekliği yansıtan dışsal şeylerdi. �Toplumsal olgu için çok sayıda bireyin etkileşime girmeleri gerekir. �Toplumsal olgular, insan bilinci ve eyleminden bağımsız biçimde varolan basit nesneler değil, gözlemci tarafından nesnel şekilde görülmesi de mümkün değil �Toplumsal Olgu; gizli bir düzenle, yani yapıyla karakterize edilen kollektif bir varlıktır. (din, aile, mesleki örgütlenme…) �Toplumsal olgular bireye baskıcı bir güç olarak, içselleşmiş, içerden yöneten

Sosyolojinin görevi �Toplumsal olguların incelenmesini değil, tam tersine, toplumsal olguların ahlaki ögelerle kuşatılmasının yollarını göstermek �“AHLAK” �Sosyoloji öz olarak toplusal birlikte ve toplumsal düzenle , bireylerin faal bir toplumsal bütünde birleşmesinin yollarıyla ilgileniyordur. �Toplum bilim pratiği yönlendirir, toplum yasalarını saptayarak toplumsal örgütlenmenin “normal” ve sağlıklı” biçimlerini “patalojik ve anormal” biçimlerden ayırmak

TOPLUM �Toplum ahlaki bir gerçekliktir. �Toplum dışsal olarak tanımlanır. �Mesleki grupların kollektivizme etkisi; modern toplumun bireyci ve tikel çıkarları yalnızca bu tür kollektif kurumlar aracılığıyla genel çıkarla uyumlaştırılabilir. �Toplum; dengeyi korumak için çeşitli öğelerin devrede olduğu organik bir bütündür.

3 toplumsal olgu � 1 -Nüfusun, bölgesel örgütlenmenin ve teknolojinin hacmi ve yoğunluğu gibi morfolojik yapıyla ilgili olgular � 2 - Aile, din, politik ve ekonomik gruplar gibi inançları ve pratikleri kapsayan toplumsal kurumlar � 3 -ahlaki kavramları, dinsel dogmaları, politik ve ahlaki kuralları kapsayan düşünce akımları, kollektif temsiller

DURKHEİM’ın yöntemi �Birlikte değişme yöntemi, iki ya da daha fazla sayıda toplumsal olgunun birlikte değişmesi halinde nedensel bir ilişkinin söz konusu olduğu ilkesi �Belirli sayıdaki olaylarda iki olgunun birlikte değiştiğini kanıtladıktan sonra bir yasayla karşıya bulunduğumuzdan emin olabiliriz. �Güçlü bir ahlaki merkez olmayınca toplumun yıkılacağı… �RASYONALİST

İŞBÖLÜMÜ �Mekanik Dayanışma; toplumsal benzerlik aracılıyla �Organik Dayanışma; farklılıklarla toplumsal bağların kuvvetlendirilmesiyle sağlanan dayanışma �İşbölümünün gerçek işlevi iki ya da daha fazla insan arasında bir dayanışma duygusu yaratmak �Bireycilik X toplumsal bağların güçlendirilmesi

ANOMİ �Toplum sancılı bir krizle ya da ani geçişlerle sarsıldığı zaman meydana gelen bu durum ; normların bulunmadığı durum. �Bireysel tutkuların kontrol edilemediği (ortak bir otorite tarafından)

İNTAHAR �İntihar kişisel gözükse de toplumsal birlik problemiyle ve toplumu birarada tutan toplumsal bağlarla ilişkili olduğu için inceler. � 4 tip intihar �Bencil intihar; modern toplumlarda düzenleyici normların ve bütünleşmenin bulunmamasıyla �Anomik intihar; toplumsal normların bireysel tutkulara gem vuramaması �Diğerkam intihar �Kaderci intihar

İŞLEVSELCİLİK �Toplum bir toplumsal olgu olarak, aynı zamanda ahlaki bir gerçeklik �Toplum bir organik bütün=toplumsal süreçler ile kurumları, sistemin ihtiyaçlarına uygun olan işlevlerini temel alarak analiz etmeli… �Din; toplumsal bağları kuvvetlendirip bireyi toplumla bütünleştirme işlevleri temelinde analiz edilir. �İşbölümü de toplumsal dayanışmanın güçlenmesine katkıda bulunur. �İşlevler; toplumsal sistemin ihtiyaçları temelinde açıklanır. �SUÇ �DEVLETİN ROLÜ